در حالی امروز - ۲۴ اکتبر - روز جهانی مبارزه با تغییر اقلیم است که میتوان گفت بشر این روزها به دلیل بارشهای سیلآسا، خشکسالیهای متعدد و آتشسوزیهای جنگلی گسترده بیش از هر زمان دیگری طعم تلخ تغییرات اقلیم را چشیده است. یک متخصص تغییر اقلیم و بلایای جوی میگوید که تغییرات اقلیم علاوه بر تمام آثار زیانبار خود بر زندگی بشر میتواند روی تعدادی از بیماریها و اپیدمیها و کاهش یا افزایش آنها نیز اثرگذار باشد.
به گزارش زیست آنلاین، سینا صمدی در اینباره اظهار کرد: بحث تغییر اقلیم موضوعی است که از چند دهه گذشته آغاز شده و امروزه به اوج خود رسیده است. طی چند دهه گذشته تنها دانشمندان و متخصصان تبعات تغییر اقلیم و مباحث مرتبط به آن را احساس میکردند اما اکنون تبعات تغییر اقلیم بخشهای گستردهای از جوامع مختلف را تحت تاثیر قرار داده و این موضوع سبب شده است که توجه بسیاری از افراد به موضوع تغییرات اقلیم جلب شود.
وی در ادامه با بیان اینکه تغییر اقلیم سبب شده است که در طولانی مدت نوساناتی روی کره زمین اتفاق بیفتد و بخشهای مختلف آن را تحت تاثیر قرار دهد، تصریح کرد: بحث تغییرات اقلیم بحثی پیچیده و چند بعدی است و عوامل انسانی و غیر انسانی در رخ دادن آن دخیل هستند اما باوجود این، آثار فعالیتهای مخرب انسان بر تغییرات اقلیم مشهودتر است. افزایش استفاده از سوختهای فسیلی روی کره زمین و به دنبال آن افزایش تولید گازهای گلخانهای از مهمترین دلایل ایجاد تغییراتی روی پارامترهای کره زمین از جمله دما و به دنبال آن تغییراتی در اقلیم هستند.
این متخصص تغییر اقلیم و بلایای جوی افزود: فعالیتهای انسانی و تغییر اقلیم سبب آب شدن یخ در قطب، بالا آمدن آب دریاها و از بین رفتن تعادل روی کره زمین شده است و هنگامیکه پارامترها و بخشهای مختلف روی کره زمین از تعادل خود خارج شوند ما در بخشی از زمین با خشکسالیهای متعدد و در بخشی دیگر با ترسالیهای خارج از محدوده نرمال و طوفانهای شدید مواجه میشویم که زندگی انسان را تحت تاثیر قرار میدهد.
صمدی با اشاره به اینکه تغییر شکل بارشها و کاهش بارش برف، وقوع بارشهای حدی و خالی شدن تعداد زیادی از روستاها از سکنه به دلیل خشکسالی، طوفانهای گرد و خاک و... نشانههایی از تغییر اقلیم است، گفت: ما این روزها حتی با جابهجایی فصلها مواجه هستیم که زنگ خطری برای زمین و ساکنان آن است. بر اساس پژوهشهای انجام شده تغییر اقلیم علاوه بر تمام آثار زیانبار خود میتواند روی بسیاری از بیماریها و اپیدمی آنها نیز اثرگذار باشد.
مدیر گروه پژوهشی تغییر اقلیم و بلایای جوی مرکز اقلیمشناسی سازمان هواشناسی در ادامه توضیح داد: برای مثال برخی از بیماریها متاثر از شرایط آب و هوا هستند و با تغییر فصلها کاهش یا افزایش پیدا میکنند و حتی گاهی اوقات از بین میروند. از اینرو هنگامیکه فصلها از ریتم طبیعی خود خارج میشوند روی بیماریها و اپیدمیها نیز اثر میگذارند. حتی برخی از بیماریها و آفات در عرصههای طبیعی کشور نیز متاثر از تغییرات خارج از نرمال شرایط آب و هوایی است.
وی ضمن بیان اینکه گاهی آتشسوزیها گسترده در جنگلها نیز متاثر از تغییرات اقلیم است، تصریح کرد: برای مثال بارشهای بیش از حد نرمال سبب افزایش نامتعارف سطح پوشش گیاهی میشود و این پوشش با گرم شدن هوا خشک شده و تبدیل به تودهای از بمبهای آتشین میشود که افزایش خسارات آتشسوزیهای جنگلی را به دنبال دارد.
این متخصص تغییر اقلیم و بلایای جوی با تاکید بر اینکه اگر اکنون برای مدیریت و کنترل تغییرات اقلیم کاری نکنیم، جوامع انسانی در بخشهای مختلف کره زمین با خطری جدی مواجه خواهند بود، اظهار کرد: باید کشورهای مختلف دنیا بهویژه آنهایی که جزو تولیدکنندگان اصلی گازهای گلخانهای هستند متحد شوند و سیاستهای جامعی را برای کاهش تولید گازهای گلخانهای و بازگشت به شرایط طبیعی - که بسیار زمانبر خواهد بود- اتخاذ کنند. چنانچه این اتفاق رخ ندهد بر اساس مدلهای اقلیمی در آینده نزدیک آثار تغییرات اقلیم با شدت بیشتری طیف وسیعی از زمین را دربرمیگیرد و حتی بسیاری از نقاط کره زمین غیرقابل سکونت میشود.
صمدی در ادامه با اشاره به اینکه ما باید در قدم اول با تغییرات اقلیم سازگار شویم و قبول کنیم که این تغییرات روی کره زمین رخ داده است، گفت: پس از آن باید اقداماتی را برای سازگاری و کنترل اوضاع انجام دهیم. برای مثال در کشور ما در بخش کشاورزی با توجه به کمبود آب باید تغییراتی صورت گیرد و از کشتهای جایگزین که نیاز کمتری به آب دارند استفاده کنیم. البته باید تاکید کرد که تغییر اقلیم ماهیت جهانی دارد و همه دنیا درگیر آن هستند و باید تصمیمات مشترکی برای کنترل آن گرفته شود.
مدیر گروه پژوهشی تغییر اقلیم و بلایای جوی مرکز اقلیمشناسی سازمان هواشناسی در پایان اظهار کرد: متاسفانه درحال حاضر برخی از کشورها به موضوع تغییر اقلیم بهعنوان یک معضل جهانی نگاه نمیکنند و زیر بار کاهش استفاده از سوختهای فسیلی و به دنبال آن کاهش تولید گازهای گلخانهای نرفتهاند و این مسئله معضلی برای کنترل تغییر اقلیم روی کره زمین است./ایسنا