چندسالی از زمان تصویب قانون ممنوعیت بهره‌برداری تجاری از جنگل‌های شمال می‌گذرد اما از گلستان خبر می‌رسد که یک پیمانکار در پوشش برداشت درختان سیل‌آورده اقدام به قطع درختان سرپای جنگل‌های قره‌تخت مینودشت کرده است.

به گزارش زیست آنلاین، به نقل از شرق چندسالی از زمان تصویب قانون ممنوعیت بهره‌برداری تجاری از جنگل‌های شمال می‌گذرد اما از گلستان خبر می‌رسد که یک پیمانکار در پوشش برداشت درختان سیل‌آورده اقدام به قطع درختان سرپای جنگل‌های قره‌تخت مینودشت کرده است. منابع محلی می‌گویند این پیمانکار درختان را ریشه‌کن می‌کند که اثری از اقداماتش در جنگل باقی نماند. آنها می‌گویند پیمانکار مربوطه بدون مجوز اقدام به برداشت جنگل کرده است اما ابوطالب قزلسفلو، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان، به «شرق» می‌گوید: پیمانکار یادشده، مجوز قانونی دارد و تخلف کوچکی رخ داده است که با تشکیل پرونده در دادگاه رسیدگی می‌شود. با توجه به رخداد قره‌تخت، این‌گونه استنباط می‌شود که نگرانی طرفداران طرح تنفس در زمینه بروز تخلفات متعدد در صورت هرگونه برداشت از درختان شکسته و افتاده جنگل، پربیراه نبوده است. طبق ماده 48 قانون برنامه ششم توسعه که اواخر سال 95 به تصویب رسید، بهره‌برداری تجاری از جنگل‌های شمال ایران ممنوع شد و امسال پنجمین سالی است که نباید بهره‌برداری تجاری از جنگل انجام شود. اما بر اساس اطلاع منابع محلی، در مینودشت استان گلستان، رویه‌ای غیر از مصوبات قانونی در جریان است. در همان روزهایی که چانه‌زنی در زمینه توقف بهره‌برداری تجاری از جنگل‌ها با قدرت ادامه داشت، گروهی تلاش کردند بهره‌برداری از درختان شکسته و افتاده، لاپی و... را در قانون برنامه ششم بگنجانند اما با اعتراض مدافعان تنفس و نظر شورای نگهبان، مصوبه مجلس خلاف قانون اساسی تشخیص داده شد و برای اصلاح به صحن علنی خانه ملت بازگردانده شد. مهم‌ترین دلیل مدافعان تنفس برای مقابله با برداشت درختان خشک، شکسته و افتاده این بود که در سایه این برداشت‌ها، امکان تخلفات گسترده فراهم می‌شود. مدافعان تنفس می‌گفتند زیر سایه طرح‌های بهره‌برداری قانونی، تخلفاتی رخ داده که حیات جنگل را با مشکل مواجه کرده و متخصصان را به نقطه صدور نسخه توقف بهره‌برداری از جنگل رسانده است. حالا گزارش‌های رسیده از گلستان نشان می‌دهد این نگرانی‌ها چندان بیراه هم نبوده است.

‌برداشت درختان سرپا به بهانه سیل‌آورده منابع محلی می‌گویند در جنگل‌های قره‌تخت مینودشت یک پیمانکار اقدام به قطع درختان سرپا در کنار درختان سیل‌آورده کرده است. این منابع می‌گویند پیمانکار مربوطه درختان بلوط و ممرز را از ریشه (عملیاتی با شدت تخریب بالا برای جنگل) درمی‌آورد که اثری از اقداماتش در جنگل باقی نماند. این پیمانکار برای برداشت درختان سیل‌آورده و شکسته و افتاده جنگل، در یک مسیر رانشی 300 متر جاده احداث کرده که اقدامی خلاف قانون است.
این منابع مدعی هستند اداره منابع طبیعی استان برای صدور مجوز قطع، از سازمان جنگل‌ها به‌عنوان نهاد تخصصی مدیریت جنگل‌ها هم مجوز نگرفته و صرفا از مصوبه ستاد بحران برای برداشت این درختان استفاده کرده است. مطلعان محلی می‌گویند: در حالی که مصوبه ستاد بحران برای زمان وقوع بحران است، با وجود گذشت یک سال از وقوع سیل در گلستان، برداشت درختان بدون مجوز سازمان جنگل‌ها، در دو ماه اخیر موضوعیت ندارد. حرف و حدیث‌ها درباره نحوه انتخاب پیمانکار هم زیاد است. گروهی می‌گویند پیمانکار با ترک تشریفات مزایده انتخاب شده و گروهی دیگر می‌گویند این پیمانکار دست‌چندم، با وساطت اقوام و وابستگان مدیران منابع طبیعی انتخاب شده، به همین دلیل است که بی‌محابا به قطع درختان جنگل روی آورده است.

‌مستندات را به مراجع ذی‌صلاح ارائه داده‌ایم در شرایطی که برداشت از جنگل ممنوع اعلام شده است، چگونه یک پیمانکار در جنگل‌های هیرکانی اقدام به قطع درختان سرپا می‌کند؟ آیا برای حذف درختان خشک و سیل‌آورده مجوز سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور دریافت شده است؟ فرزین صفری، کارشناس معین جنگل‌داری گلستان در گفت‌وگو با «شرق» عنوان می‌کند: مدارک و مستندات این قضیه تهیه شده است. شرایط قره‌تخت مستندسازی و به مراجع ذی‌صلاح تحویل داده شده است. نتیجه را باید از همان‌جا پیگیری کنید.‌ او درباره سازمان‌های ذی‌ربط توضیح می‌دهد: منظور از سازمان‌های ذی‌ربط، مجموعه‌هایی است که پیگیر هستند و مدارک و مستندات به سازمان جنگل‌ها ارسال شده است. ‌صفری به این پرسش که آیا پیمانکار تخلف داشته است یا خیر، این‌گونه پاسخ می‌دهد: این قضیه نیاز به بررسی و پیگیری داشت. آنچه من می‌بینم و مشاهده می‌کنم، باید مستند به ضوابطی بشود که در این خصوص وجود داشته است. من دیدگاه کارشناسی خودم را در گزارشی مطرح می‌کنم اما برای پیگیری نتیجه باید از رئیس سازمان جنگل‌ها سؤال کنید.
پیگیری‌های خبرنگار «شرق» برای دریافت نظر مسعود منصور، رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، درباره احتمال بروز تخلف در استان گلستان بدون پاسخ باقی می‌ماند.

‌ارجاع پرونده پیمانکار به دادگاه اما ابوطالب قزلسفلو، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان، در گفت‌وگو با «شرق» درباره برداشت درختان در جنگل‌های مینودشت بیان می‌کند: هیچ درخت سرپایی قطع نشده است. یک منطقه‌ای رانش کرد و از یک دامنه که شیب تندی داشت، ریزش رخ داد و بخشی از زمین شخصی را هم اشغال کرد. ‌او ادامه می‌دهد: برداشت درختان، هم مصوبه شورای هماهنگی مدیریت بحران استان را دارد و هم مصوبه شهرستان را دارد که درختان سیل‌آورده و درختان این‌چنینی جمع‌آوری شود.

او به این پرسش که آیا برای برداشت درخت سیل‌آورده نباید مجوز سازمان جنگل‌ها دریافت شود، این‌گونه پاسخ می‌دهد: ما مجوز کلی داشتیم. مصوبات شورای هماهنگی مدیریت بحران لازم‌الاجراست و ما مجوز کلی آن را هم داشتیم. ‌او درباره منظورش از داشتن مجوز کلی می‌گوید: سازمان جنگل‌ها به ما برای مواقع بحران مجوز برداشت داده است؛ وگرنه در استان ما مقدار زیادی درخت شکسته و افتاده ریخته است و ما به آنها کاری نداریم.
در حالی که منابع محلی از ایجاد 300 متر جاده در دامنه‌ای لغزشی و رانشی برخلاف قوانین خبر می‌دهند، قزلسفلو تأکید می‌کند که جاده‌ای کشیده نشده و پیمانکار از جاده موجود در منطقه برای خروج درختان استفاده کرده است. ‌او درباره اینکه آیا تخلفی رخ داده است یا خیر، عنوان می‌کند: تخلف در حد محدود شاید اتفاق افتاده باشد که با آن برخورد می‌کنیم. با متخلفان تعارف نداریم. پیمانکار می‌رود شاید چند درختی را که دورتر افتاده است، برداشت می‌کند. ما درخت سیل‌آورده را هم چکش می‌زنیم و بعد از جنگل خارج می‌کنیم. ‌او اضافه می‌کند: فعالیت این پیمانکار کل فرایندهای لازم را داشته است. اداره تخصصی و کارشناس تشخیص لازم را داده و مزایده هم برگزار شده است. همه فرایند قانونی طی شده است. اطلاعاتی که به شما ارائه شده، صداقت ندارد. ‌مدیرکل منابع طبیعی گلستان درباره تخلف اصلی پیمانکار می‌گوید: کارگران این پیمانکار رفته‌اند یک تعداد درختی را که افتاده بوده، جدا از آن درختانی که نشانه‌گذاری کردیم، جمع کرده‌اند؛ یعنی چند تکه چوب را جمع کردند که ما برایش تخلف نوشتیم.

او درباره میزان اضافه‌برداشت بیان می‌کند: حجمش بسیار پایین است. عدد دقیق را به خاطر ندارم اما شاید به پنج مترمکعب هم نرسد. تخلف را پرونده کرده‌ایم و به دادگاه می‌فرستیم. با این افراد تعارف نداریم.
قزلسفلو ادامه می‌دهد: در زمان اجرای طرح‌های جنگل‌داری هم پیمانکار اگر تخلف می‌کرد و تخلفش محرز می‌شد، به دادگاه می‌فرستادیم. پیمانکار درخت سرپا قطع نکرده بلکه درخت افتاده را اضافه‌تر جمع کرده است.

با وجود سخنان قزلسفلو درباره تشکیل پرونده در دادگاه، منابع محلی از وجود چنین پرونده‌ای اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند و می‌گویند در زمان بازدید نماینده دادستانی از عملیات مخرب این پیمانکار و اعتراض به خروج درختان به صورت ریشه‌کن، پیمانکار به نماینده دادستان اعلام کرده است که اداره کل منابع طبیعی گلستان در جریان خروج درختان به این شیوه قرار دارد و مجوزهای لازم از این اداره کل دریافت شده است. بنابراین افکار عمومی منتظر و مایل است بداند که در صورت صحت سخنان مدیرکل منابع طبیعی گلستان درباره تشکیل پرونده در دادگاه، چه حکمی برای پیمانکار متخلف صادر می‌شود.