پرونده معضل زباله مازندران پس از چند دهه کش و قوس در دالان تصمیم‌گیری مدیریتی ، سرانجام سال ۹۹ با تصمیمات قاطع و تزریق اعتبارات کلان دولتی در مسیر حل شدن قرار گرفت ، مسیری که افتتاح نیروگاه زباله‌سوز نوشهر مهم‌ترین ایستگاه آن بود.

به گزارش زیست آنلاین، مشکل زباله در مازندران به دلیل شکنندگی و حساسیت های محیط زیستی و همچنین گردشگر پذیربودن همواره یکی از مهم ترین دغدغه مردم استان و دوستداران محیط زیست بوده است. دغدغه ای که دهه ها به دلیل فقدان وجود راه حل مناسب در دل سبزترین مناطق استان از جمله جنگل و مراتع دفن می شود و نه تنها چهره زیبای  طبیعت بکر استان را زشت کرده، بلکه پیامدهای زیست محیطی همچون شیرابه های خطرناک و سمی را برای مازندران به یادگار می گذارد

طبق گزارش های رسمی به طور میانگین روزانه سه هزار تن زباله در استان مازندران تولید می شود که در برخی از ایام سال این رقم به ۲ برابر افزایش می یابد و تقریبا تمامی آن در دل طبیعت دپو می شود. زباله هایی که نه تنها خسارت زیست محیطی به منابع استان می زنند، بلکه چهره مازندران را به عنوان سرسبزترین خطه کشور با زشتی ناراحت کننده ای مواجه کرده است.

بی تدبیری چندین دهه ای که قدمت برخی از این نامدیریتی ها حتی به پیش از پیروزی انقلاب اسلامی می رسد، سالهاست گریبانگیر مردم و طبیعت استان مازندران است به طوری که با روی کار آمدن دولت یازدهم و دوازدهم به یکی از اولویت های مهم دولتمردان در سطح کشور و استان بدل شد تا این معضل تاریخی را بتوانند از چهره استان زیبای مازندران پاک کنند.

گذشته از اینکه در هشت سال اخیر اقدامات مهمی برای ساماندهی پسماند و زباله مازندران رقم خورد، اما سال ۹۹ برای حوزه مدیریت پسماند و حل بحران زباله در این خطره سرسبز سالی متفاوت بود. زباله مازندران در سال گذشته نه تنها محور اصلی سفر برخی از بلندپایه ترین مقامات کشور بود، بلکه اعتباراتی دریافت کرد که در تاریخ دولت های گذشته سابقه نداشت.

البته مازندران و مردمش در سال گذشته شاهد برخی اتفاقات در حوزه زباله بودند که می توان به بازگشت دپوی زباله در ساحل محمودآباد به عنوان یکی از رویدادهای تلخ یاد کرد که البته به سرعت این مسئله نیز با تدبیر مسئولان استانی و ملی برطرف شد.

اما به جرات باید ادعا کرد که مهم ترین رویداد سال ۹۹ در حوزه مدیریت پسماند باید در افتتاح نیروگاه زباله سوز نوشهر دانست که آرزوی چندین دهه ای مردم مازندران را به واقعیت تبدیل کرد و دیگری نیز تامین اعتبار نیروگاه زباله سوز ساری که سالها به دلیل کمبود اعتبار و خروج سرمایه گذار خارجی متوقف ماند.

به هر حال در این گزارش نگاهی خواهیم انداخت به مهم ترین رویدادهای حوزه پسماند استان مازندارن در سال ۹۹ و اینکه چه اقدامی در مدیریت زباله استان انجام شد.

اردیبهشت پیمان شکنی خارجی‌ها

پسماند مازندران سال ۹۹ را در اردیبهشت ماه با نارحتی آغاز کرد زیرا با خلف وعده خارجی ها در مراحل پایانی ساخت نیروگاه زباله سوز نوشهر روبرو شد. نیروگاه زباله سوز نوشهر نخستین نیروگاه زباله سوز کشور بود که در سال ۹۱ کلنگ آن به زمین زده شد که در هشت سال اخیر به دلیل مشکلات مالی و اتکاء به خرید تجهیزات مورد نیاز از خارج کشور به بهره برداری نرسید.

این نیروگاه قرار بود در زمستان ۱۳۹۸ به بهره برداری برسد که این مسئله تحقق نیافت و منجر به انتقادات رسانه ای و عمومی شد. معاون عمرانی استاندار مازندران در واکنش به دغدغه مردم استان درباره زمان افتتاح نیروگاه زباله سوز نوشهر، کناره گیری متخصصان چینی در ساخت نرم‌افزار مورد نیاز زباله سوز نیروگاه نوشهر را دلیل تاخیر در افتتاح این پروژه زیست محیطی اعلام کرد.

اما کناره گیری پیمانکاران چینی نه تنها باعث زیان نشد، بلکه برای درک توان داخلی سبب خیر شد زیرا مسئولان استان مازندران اعلام کردند که نرم افزار مذکور که کارکرد مدیریتی برای ارکان زباله سوز را انجام می دهد با شبیه سازی آن از نیروگاه زباله سوز تهران از سوی متخصصان داخلی ساخته شد و در انتظار نصب قرار دارد.

خلف وعده پیمانکار چینی برای اتمام نیروگاه زباله سوز نوشهر ناشی از تحریم های ظالمانه آمریکا بر ملت ایرنا در حالی بود که این پروژه تا شهریور ماه سال ۹۹ با دریافت بیش از ۲۵ میلیارد ریال اعتبار پیشرفت فیزیکی ۹۰ درصدی را پشت سرگذاشت و مسئولان ارشد استان وعده داند که تا پایان سال ۹۹ این پروژه به بهره برداری خواهد رسید.

اما در اتفاقی نادر کمتر از ۲ هفته بعد در ۱۳ اردیبهشت ماه معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مازندران اعلام کرد که ساخت نیروگاه زباله‌سوز نوشهر پایان یافته و برای افتتاح آن منتظر عادی شدن شرایط کرونایی هستیم.

مهدی رازجویان در مصاحبه ای اختصاصی با خبرنگار ایرنا گفت: ساخت نیروگاه زباله سوز نوشهر به صورت کامل انجام شده و هیچ مانعی برای آغاز فعالیت آن وجود ندارد. تمامی تجهیزات به صورت انفرادی و تجمعی از سوی مهندسین و ناظران آزمایش شده‌اند و این نیروگاه آماده است زیر بار خوراک زباله و تولید انرژی برود.

وی تنها مانع بهره‌برداری نیروگاه زباله سوز نوشهر را شیوع ویروس کرونا عنوان کرد و گفت: منتظر حضور یکی از مسئولان کشور برای نظارت و بهره برداری نیروگاه هستیم.

طرح ساخت نیروگاه زباله سوز نوشهر هم با هدف امحای مقدار ۲۰۰ تن زباله های تولیدی شهرستان های نوشهر، چالوس و کلاردشت و تولید حدود ۳ مگاوات برق در ساعت در سال ۱۳۹۰ در زمینی به گستره حدود ۲ هکتار در منطقه "پلنگ چال" نوشهر کلنگ زنی شد و بنا به وعده مسئولان وقت قرار بود مدت ۲ سال به بهره برداری برسد که چنین نشد.

اتمام حجت با عمارت زباله آمل و قطع اعتبارات

عمارت منطقه ای در ۳۰ کیلومتری جنوب شهر آمل در مسیرجاده هراز است که تقریبا از چهار دهه پیش تاکنون میزبان زباله شهروندان آملی و چند شهر همجوار دیگر است. سایت زباله ای که حتی ۱۵ سال بیشتر از حدود استاندارد فعالیت کرده و هنوز نیز مقصد زباله است. این منطقه در زمینی به مساحت ۹ هکتار، روزانه میزبان ۴۱۰ تن زباله از شهرها و روستاهای اطراف است که به گفته بسیاری از مسئولین شهری و استانی و همچنین انجمن های حامی محیط زیست خارج از توان سایت است و چند سالی به مرحله اشباع رسید.

وزارت نیرو سال ۹۰ وعده داده بود که برای حل مشکل ساخت سد طی ۲ سال عمارت زباله را تعطیل و مشکل را حل کند ولی هنوز زباله شهرستان آمل به خاطر نبود نیروگاه زباله سوز و مکان جایگزین در این منطقه انباشت می شود. تاکنون به فواصل نزدیک زمانی، گزارش ها و خبرهای بسیاری از وضعیت این سایت دفن زباله، تعطیلی آن و همچنین جایگزینی این محل با محل جدید یا ایجاد کارخانه زباله سوز در رسانه ها انتشار یافت ولی گویا عمارت، معضل حل نشدنی آمل است و همواره طرح های روی کاغذ به نقطه آغاز خود باز می گردند.

تا اینکه ۱۵ اردیبهشت سال گذشته مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استانداری مازندران با بیان اینکه دولت هیچ هزینه‌ای برای منطقه دفن زباله عمارت شهرستان آمل تخصیص نمی‎دهد ، اعلام کرد: از نظر ما این منطقه باید هرچه زودتر تعطیل شود.

محمد محمدی تاکامی در واکنش به ادامه تخلیه زباله در سایت عمارت آمل طی مصاحبه ای با خبرنگار ایرنا گفت: از نظر کارشناسی منطقه دفن زباله عمارت شهرستان آمل فراتر از ظرفیت و گنجایش خود زباله جذب کرده و لازم است هر چه سریع‌تر تعطیل شود.

وی با بیان اینکه دولت و استانداری مازندران هیچ اعتباری برای منطقه عمارت تخصیص نخواهد داد ، تاکید کرد : اگر اعتباری نیز در نظر گرفته شود فقط مربوط به ساماندهی این منطقه خواهد بود و در حوزه افزایش ظرفیت و یا موارد دیگر هیچ بودجه ای تخصیص داده نمی شود.

مدیرکل دفتر امور شهری استانداری مازندران گفت: برای ما هیچگونه سرمایه گذاری و یا تخصیص اعتبار به ناحیه دفن زباله عمارت آمل توجیه پذیر نیست و هرچه زودتر مدیریت شهری آمل باید برای این مشکل راه حلی بیابد.

حمایت قاطع دولت از ایجاد نیروگاه زباله‌سوز در آمل و اعتبار ۵۰ میلیاردی

تعیین زمین مناسب برای ایجاد نیروگاه زباله سوز در آمل هم سابقه حدود یک دهه ای دارد و هر بار به خاطر تایید نشدن از سوی محیط زیست یا مشکل وقفی بودن و یا قبول نکردن سرمایه گذار با مشکل مواجه می شود.

آخرین بار ۲ سال پیش شهرداری آمل اعلام کرده بود که ۳۴.۵ هکتار از اراضی ۳۷۵ هکتاری منطقه " پاساکش " این شهرستان را از اوقاف به قیمت ۱۵۰ میلیارد ریال برای محل جدید دپو زباله خریداری کرد و با تایید قرارداد خرید از سوی بازرسی، این مکان برای حمل زباله آماده سازی خواهد شد.

محمدی به ایجاد نیروگاه بیوگاز زباله سوز در آمل اشاره کرد و گفت : دولت و مجموعه استانداری مازندران از پیش اعلام کرد که از این طرح به طور کامل حمایت می کند اما این مدیران شهری آمل هستند که باید فضا و طرح مورد نیاز را تعیین و تدبیر کنند.

مدیرکل دفتر امور شهری استانداری مازندران همچنین گفت: دولت امسال برای احداث خط پردازش زباله در آمل ۵۰ میلیارد ریال اعتبار در نظر گرفته است که فقط برای این منظور استفاده خواهد شد و از هزینه آن برای تخلیه زباله در منطقه عمارت به شدت جلوگیری می شود.

پسماند مازندران صاحب متولی شد

شاید یکی از مهم ترین اتفاقاتی که برای بحران زباله مازندران در چندین دهه اخیر رخ داد را باید در خردادماه سال ۱۳۹۹ دید. در این ماه برای نخستیم بار در تاریخ حوزه زباله مازندران دارای متولی شد. معاون‌ هماهنگی امور عمرانی استاندار مازندران ۱۲ خردادماه در شورای پسماند مازندران در ساری گفت که تشکیل سازمان پسماند برای این استان در هیات دولت تصویب و از سوی وزارت کشور ابلاغ شده است.

طبق اظهار این مسئول استانداری مازندران، بر اساس این مصوبه و با تشکیل سازمان پسماند در مازندران ، تمامی سازمان های مرتبط با این موضوع در شهرداری های استان باید منحل شود. وی دلیل تاخیر در تشکیل سازمان پسماند استان مازندران را با وجود مصوبه قانونی ناشی از مخالفت شهرداری و شورای شهرها با انحلال سازمان پسماند در مدیریت شهری اعلام کرد.

رازجویان با اعلام این که بزودی چارت اداری سازمان پسماند در استان مازندران راه اندازی و تمام مسئولیت های حوزه پسماند و زباله به این سازمان واگذار خواهد شد ، ابراز امیدواری کرد که از این پس کارکردهای استان در حوزه ساماندهی پسماند با مدیریت جدید سرعت گیرد.

 تا پیش از تشکیل سازمان پسماند ، مسئولیت این بخش از سوی اداره کل دفتر شهری و یا سازمان همیاری شهرداری ها پیگیری می شد که بخشی از ناهماهنگی ها نیز ناشی از تعدد متولی بود. بر اساس موافقت شورای اسلامی شهرها و شهرداری ها در شهرهایی که سازمان پسماند در بدنه شهرداری ها وجود دارد، این سازمان ها از این نهاد مدیریت شهری منفک می شوند و در زیر مجموعه سازمان پسماند قرار می گیرند.

پس از ۲ ماه از اظهارات معاون عمرانی استانداری مازندران، نخستین مدیرعامل پسماند مازندران معرفی شد. محمد زرودی از سوی استاندار مازندران به عنوان نخستین مدیرعامل سازمان پسماند این استان منصوب شد.

محمد زرودی که پیش از این سمت شهردار تنکابن را در دست داشت رسماً از تاریخ ۲۹ مردادماه به عنوان نخستین مدیرعامل سازمان جدیدالتاسیس مدیریت پسماند مازندران منصوب شد و سکان مدیریت پسماند استان را در دست گرفت.

با این رویداد مدیریت پسماند مازندران که پیشتر بین شهرداری ، مدیریت شهری استانداری و معاون های مختلف دستگاه های دولتی سرگردان بود، به طور متمرکز وتحت مدیریت یک نهاد کار خود را از سر گرفت تا از این پس شاهد یکپارچگی و نظم در اجرای برنامه ها و طرح های حوزه پسماند و همچنین پاسخگویی در این بخش به افکار عمومی باشیم.

بازگشت زباله به ساحل محمود آباد

اما خرداد ۹۹ علاوه بر رویدادهای مثبت و روبه جلو در حوزه زباله و پسماند، خبرهای تلخ و نگران کننده ای را هم در استان داشت. زیرا طرح تخلیه سایت زباله شهر محمودآباد مازندران و جابه جایی آن که قرار بود تا انتهای سال ۹۸ به پایان برسد ،گویا به خاطر کرونا به سرانجام نرسید و بار دیگر زباله های این شهرستان در ساحل زیبای این شهرستان دپو می‌شود.

سایت زباله محمودآباد که در فاصله حدود ۲۰ متری دریای خزر قرار دارد، بیش از چهار دهه مقصد زباله مردم و مسافران این شهرستان ساحلی است. همچنین این سایت در زمان اوج خود روزانه محل دپوی ۲۰ تن زباله بود و طبق آخرین اطلاعات رسمی حدود هفت تا ۱۰ هزار تن زباله در این سایت دپو شده است که هر ۲۴ ساعت ۵۰۰ لیتر شیرابه را روانه اطراف می کند.

آذر ماه سال ۹۸ پس از انتشار فیلم ها و تصاویری از فاجعه سایت زباله شهر محمودآباد در رسانه‌ها و فضای مجازی ، صدای آن از بعد استانی و کشوری فراتر رفت . انتشار این تصاویر همچنین سبب شد تا معاون سازمان شهرداری و دهیاری‌های کشور وضعیت زباله در استان‌های شمالی کشور بویژه محمودآباد را فاجعه بار توصیف و اعلام کند " حجم زیاد زباله در فاصله نزدیک دریا رها شده‌ است که شیرابه‌های آن به صورت مستقیم از یک طرف وارد دریا و از طرف دیگر وارد شالیزارهای اطراف آن می‌شود ".

در همان ایام در جلسه شورای اداری محمودآباد که برای تعیین تکلیف زباله شهرستان تشکیل شد ، مسئولان استانداری مازندران اعلام کردند که اطمینان می دهند تا حدود یک ماه آینده (یعنی پایان دی ماه ۹۸) به طور کامل زباله از سایت ساحلی محمودآباد تخلیه شود و مکان فعلی دپوی زباله که متعلق به راه و شهرسازی است بر حسب نظر و پیگیری های استاندار قرار است به پارک و فضای سبز تبدیل شود تا خاطره‌ای که از آن مکان باقی مانده به یک خاطره خوب در ذهن مردم تبدیل گردد.

البته چندی بعد در دی ماه ۹۸ فرماندار و مسئولان شهرستان محمودآباد اعلام کردند که کار تخلیه زباله سایت ساحلی این شهر سنگین و زمانبر است و تقریبا ۲ ماه فرصت لازم است تا کاملا منطقه از زباله تخلیه شود. البته مسئولان شهرستانی وعده داده بودند که در مدت تخلیه سایت هیچگونه زباله ای در محل تخلیه نخواهد شد ، ولی با گذشت حدود ۶ ماه تا خردادماه ۹۹ زمزمه هایی به دست رسید مبنی بر اینکه سایت زباله محمودآباد دوباره به محل دپو تبدیل شده است.

همچنین مشاهدات عینی خبرنگار ایرنا از سایت دپوی زباله محمودآباد نشان می دهد که این مکان بار دیگر به محلی برای دفن زباله تبدیل شده بود و زباله های روزانه محمودآبادی ها در این سایت که در فاصله اندکی از ساحل واقع شده است تخلیه می شود. البته در مشاهدات حجم زباله نسبت به گذشته بسیار کم شده بود و مشخص است زباله های قبلی که در مدت بیش از  ۲ دهه در این مکان دپو شده بود ، جمع آوری شده است.

علی صیقل وازی شهردار محمودآباد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت که انتقال زباله های انباشه شده در سایت زباله محمودآباد که از پاییز پارسال آغاز شده بود تا اواخر بهمن ادامه داشت و روزانه حدود ۸۰ تن زباله از این محل خارج می شد .متاسفانه به دلیل شیوع ویروس کرونا حمل زباله این سایت که به مکان دیگری برده می شد ، متوقف شد .

شهردار محمودآباد که چندی بعد استعفا داده بود در خرداد سال ۹۹ ادعا کرد که زباله این سایت تا یک ماه آینده یعنی تیرماه تخلیه خواهد شد و پس از آن نیز فرماندار وقت نیز اعلام کرد که تخلیه زباله از این مجموعه ۲ ماه زمان می برد. اما با گذشت هشت ماه از زمانبندی شهردار سابق و هفت ماه از زمانبندی فرماندار سابق هنوز این مجموعه تخلیه نشد و زباله به نشانی زشت بر پیشانی ساحل محمودآباد نقش بسته است.

البته تازه ترین گزارش های میدانی و مشاهدات عینی خبرنگار ایرنا نشان می دهد که عملیات تخلیه زباله ساحل محمودآباد پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته و به مراحل پایانی خود نزدیک شده است.

شهرداری ساری پیش قدم در تشویق تفکیک زباله

در میان اتفاقات زباله ای مازندران، طرحی از سوی شهرداری ساری مطرح و اجرایی شد که شاید کمتر در استان مازندران سابقه داشت. شهرداری ساری هشتم مردادماه از اجرای طرح‌های تشویقی برای شهروندان بابت تفکیک زباله در منزل خبر داد و اعلام کرد که یکی از تشویق‌های در نظر گرفته شده ارائه تخفیف در هزینه‌های خدمات شهری هنگام پرداخت قبض‌های مربوطه است.

روابط عمومی شهرداری ساری از قول رییس سازمان مدیریت پسماند این نهاد نوشت که از این پس شهروندان ساری در قبال تحویل زباله خشک به غرفه های بازیافت در محلات یا خودروهای مخصوص برای این کار ، بر اساس میزان زباله تحویلی از مزایای طرح تشویقی برخوردار می شوند.

سیدسلمان ابوالقاسمی گفت : شهروندان در ازای پسماندی که تحویل می‌دهند، نوشت‌افزار و مواد شوینده و بسته‌های آموزش و یا چیزهای دیگر دریافت می کنند و همچنین در طرح جدید ، فعالان این طرح که بیشترین مشارکت را در طرح تفکیک پسماند داشته اند، به صورت ویژه تقدیر خواهند شد.

وی افزود : مشترکینی که مشارکت زیادی در تفکیک و تحویل زباله های قابل بازیافت داشته باشند ، از مشوق های دیگری مانند تخفیف ویژه در فیش بهای خدمات شهری بهره مند می شوند. از جمله معیار های ارزیابی برای دریافت تسهیلات تشویقی در این طرح تعداد مراجعات خانوارها به غرفه ها و تفکیک صحیح پسماندخشک در هنگام تحویل به کارشناسان بازیافت است.

شاید این اقدام را باید قدمی مثبت و حرکتی روبه جلو در جهت ایجاد فرهنگ سازی و تشویق شهروندان و حتی روستا نشینان جهت تفکیک زباله از مبدا دانست که در سالهای اخیر با بن بستن های جدی در این استان مواجه بوده است.

میزبان از مهمانی ویژه

مردادماه سال گذشته ۲ پروژه حوزه پسماند مازندران یعنی نیروگاه زباله سوز ساری و نوشهر میزبان مهمانی ویژه بود. ۲۲ مردادماه دکتر محمد باقر نوبخت معاون رییس جمهوری و رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در بدو سفرش به مازندران از نیروگاه زباله سوز در دست ساخت شهرستان ساری بازدید کرد.

معاون رییس جمهوری و رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور گفت: اعتبار پروژه نیروگاه زباله‌سوز شهرستان ساری مرکز استان مازندران تامین شد و امیدواریم تا با تامین اعتبارات مورد نیاز، این پروژه زیست محیطی هر چه سریعتر به بهره برداری برسد.

دکتر محمد باقر نوبخت در بازدید از نیروگاه زباله سوز ساری  اظهار داشت که برای دولت تدبیر و امید پروژه پسماند استان مازندران و نیروگاه زباله سوز شهرستان ساری در اولویت برنامه‌ریزی قرار دارد.

رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی گفت: قطعا اعتبار مورد نیاز برای این پروژه تامین شده است و از پیمانکار خواست تا در اجرای پروژه پسماند شهرستان ساری تسریع کند تا به موقع به بهره‌برداری برسد.

 نیروگاه زباله سوز شهرستان ساری با ظرفیت حدود ۴۵۰ تن فرآوری زباله هم اکنون با میانگین پیشرفت فیزیکی ابینه ۴۰ درصد و خرید تجهیزات حدود ۶۶ درصد در دست اجرا است و در قانون بودجه سال ۹۹ نیز برای تکمیل این پروژه زیست محیطی حدود ۸۵۰  میلیارد ریال اعتبار ریالی و ۴.۷ میلیون یورو اعتبار ارزی جهت خرید تجهیزات مصوب شد.

براساس گزارش رسمی استانداری مازندران تاکنون برای این پروژه زیست محیطی بیش از یک هزار و ۱۱۹میلیارد ریال اعتبار مصوب شد و طبق وعده مسوولان شهرداری ساری به عنوان کارفرمای اجرایی ، این پروژه تا پایان سال جاری به بهره‌برداری می رسد.

نیروگاه زباله سوز شهرستان ساری در سفر استانی دولت گذشته در قالب مصوبه کاغذی  در سال ۸۸ به تصویب رسید که به دلیل مشکل فنی این پروژه مهم زیست محیطی تا سال ۹۲ روی کار آمدن دولت تدبیر و امید نیمه کاره باقی ماند و  با پیگیری مسوولان دولت یازدهم و دوازدهم فعالیت اجرایی این پروژه از سر گرفته شد.

در حالی نیروگاه زباله سوز شهرستان ساری مرکز استان مازندران از حدود یک دهه گذشته همچنان نیمه کاره است که زباله این شهر در این مدت با اعتبار سالانه ۳۰۰ میلیارد ریالی شهرداری ساری در منطقه پیشکوه در ۴۵ کیلومتری جنوب شهرستان ساری دپو می شود.

آغاز فعالیت آزمایشی نیروگاه زباله‌سوز نوشهر

مرداد پسماند مازندران و سفر معاون رییس جمهور به این استان رویدادی دیگری را نیز رقم زد. در دومین روز از سفر رییس سازمان برنامه و بودجه فعالیت آزمایشی نیروگاه زباله‌سوز نوشهر با حضور دکتر نوبخت آغاز شد. این آزمایش پیش درآمدی برای راه اندازی نیروگاه نوشهر در بهمن ماه بود که با حضور رییس جمهور به طور رسمی افتتاح شد.

معاون رییس جمهوری و رییس سازمان برنامه و بودجه در این رویداد اعلام‌ کرد که دولت تدبیر و امید باقی‌مانده اعتبار مورد نیاز را برای تکمیل و بهره‌برداری نیروگاه زباله‌سوز نوشهر تامین می‌کند.

دکتر نوبخت افزود :‌ بهره‌برداری از این نیروگاه یکی از مطالبات دیرینه مردم نوشهر و غرب مازندران بوده است که به لطف خداوند امشب سنجش آزمایشی آن با موفقیت انجام شد. نیروگاه زباله سوز نوشهر نخستین نیروگاه با فناوری نوین در شمال کشور است که علاوه بر امحای زباله و تولید انرژی ، قادر به تبدیل شیرابه به آب مصارف کشاورزی است که نقش زیادی در حفظ محیط زیست منطقه دارد.

وی با اشاره به شرایط آب و هوایی و اقلیمی شمال کشور ، گفت‌: موضوع پسماند برای دولت بسیار مهم است و تلاش می کند تا با سرمایه گذاری در این بخش به حفظ محیط زیست کمک کند.

رییس سازمان برنامه و بودجه درخواست اعتبار برای تکمیل نیروگاه زباله سوز نوشهر را ۳۵ میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: این موضوع را در دولت مطرح خواهم کرد و سعی می‌کنیم تا اعتبارات مورد نیاز برای تکمیل این پروژه تامین شود.

آغاز فعالیت کارخانه کمپوست پسماند تنکابن

مازندران سوم شهریور رویدادی شیرین دیگری رادر حوزه حل معضل زباله تجربه کرد. فعالیت کارخانه کمپوست پسماند ۲۵۰ تنی تنکابن صبح روز دوشنبه سروم شهریور ۹۹ همزمان با دومین روز از هفته دولت در منطقه پرده‌سر بخش خرم‌آباد این شهرستان با حضور مسئولان استانی و شهرستانی آغاز شد.

مدیر عامل سازمان پسماند استان مازندران در این آئین گفت:‌ در شهرستان ۱۷۰ هزار نفری تنکابن به طور متوسط در هر شبانه روز حدود ۹۰ تن پسماند تولید می شود که در برخی از ایام بویژه در تعطیلات تابستان و نوروز این رقم به واسطه ورود گردشگران و مسافران تا حدود دو برابر نیز افزایش می یابد.

محمد زرودی افزود:‌ در ۳۰ سال گذشته پسماندهای این شهرستان در سایت پرده سر به مساحت ۴.۵ هکتار تخلیه و انباشت می شد و ارتفاع پسماندهای انباشت شده در برخی نقاط به ۴۵ متر می رسید و آلودگی های زیست محیطی زیادی به همراه داشت.

وی در خصوص تاریخچه احداث کارخانه کمپوست تنکاین هم توضیح داد: در سال ۸۸ برای نخستین بار کارخانه کمپوستی جهت بازیافت پسماندهای انباشت شده در همین مکان فعلی احداث شد اما از آنجا که به لحاظ فنی مشکلات زیادی داشت بر اثر بارش برف تخریب و تمامی تجهیزات آن نابود شد و بعد از آن بود که در دوره پنجم شورای اسلامی شهر و مدیریت جدید شهری بار دیگر احداث کارخانه کمپوست بر سر زبان ها افتاد و با تزریق اعتبار از سوی دفتر رهبر معظم انقلاب روند اجرایی آن سرعت بیشتری به خود گرفت تا اینکه سرانجام در هفته دولت به بهره برداری رسید.

او افزود : در مجموع برای احداث این کارخانه و بحث تصفیه شیرابه و زهکشی از محل اعتبارات دفتر رهبر معظم انقلاب مبلغ ۲۷ میلیارد تومان اختصاص داده شد.

مدیر عامل شرکت پسماند مازندران گفت:‌  برای راه اندازی کامل این کارخانه نیاز به دستگاه ویندرو ترنر بود که به دلیل شرایط تحریم های ظالمانه به سختی وارد کشور شد و تامین منابع مالی آن که ۵۰۰ هزار یورو بود پس از ۹ ماه محقق و سرانجام در سایت پرده سر مستقر شد.

تحقق یک وعده در کمتر از یک ماه

کمتر از یک ماه پس از سفر معاون رییس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه به استان مازندران  در شهریور ماه و وعده تامین اعتبار نیروگاه های زباله سوز مازندران و مدیریت پسماند استان، استانداری مازندران اعلام کرد که ۶ هزار میلیارد ریال اعتبار برای طرح‌های پسماند این استان اختصاص یافته است.

این میزان اعتبار پس از بازدید نمایندگان معاون رییس جمهوری و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور از چند طرح پسماند در مازندران اختصاص یافته است. این کارشناسان به دنبال رایزنی ها و پیگیری های مکرر استاندار مازندران برای حل مشکل پسماند صورت گرفت و در آن نمایندگانی از سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور هم حضور داشتند.

بر اساس نتیجه بررسی های صورت گرفته مقرر شد که این مبلغ از محل تبصره  ۱۲ قانون بودجه سال ۹۹ به پروژه های مشارکتی حوزه پسماند در شهرهای بابلسر، آمل، نور، بابل و قائمشهر اختصاص یابد. به اعتقاد کارشناسان ، با تحقق اعتبار ۶ هزار میلیارد ریالی و هزینه درست و بموقع آن در بخش زیادی از معضل پسماند مازندران حل خواهدشد.

حل معضل زباله مازندران با تقسیم بندی استان به ۹ منطقه در دستور کار قرار گرفت. حل این مشکل در شهرهای بابلسر ، بابل ، آمل و نور قرار است با ایجاد کارخانه های پسماند و یا تکمیل کارخانه های موجود انجام شود. بر اساس اطلاعات قبلی ، شهر بابل دارای کارخانه پسماند است که باید بهینه سازی شده و ظرفیت آن افزایش یابد. برای شهرهای نور و قائمشهر و بابلسر هم پیمانکار واجد شرایط برای اجرای طرح ساخت کارخانه کمپوست انتخاب شده است.

اعتبار ۱۵۰ میلیارد ریالی برای نیروگاه زباله‌سوز ساری

۱۰ روز پس از اعلام تخصیص اعتبار برای طرح های پسماند مازندران مسئولان استان اعلام کردند که برای تسریع در تکمیل نیروگاه زباله‌سوز ساری ۱۵۰ میلیارد ریال اعتبار جدید دولتی به آن تزریق می‌شود. ۳۰ شهریور ماه معاون استاندار مازندران اعلام کرد که در حال حاضر ساخت نیروگاه زباله سوز ساری بدون توقف و هرگونه مشکلی در حال انجام است و هیچ کمبودی وجود ندارد.

رازجویان با اظهار این که در سال های اخیر بزرگ ترین مشکل نیروگاه زباله سوز ساری کمبود و محدودیت اعتبار بود ، گفت : در سفر ماه مرداد معاون رییس جمهوری و رییس سازمان برنامه و بودجه اعتبارات خوبی برای تکمیل هر چه سریع تر این پروژه فراهم شده و ۱۵۰ میلیارد ریال به عنوان بخشی از آن بزودی تزریق می شود.

وی افزود : همان گونه که دکتر نوبخت هنگام بازدیدش از نیروگاه زباله سوز ساری تاکید کرده ، دولت هیچ محدودیتی برای تامین اعتبار بخش پسماند از جمله تکمیل این نیروگاه ندارد و ما نیز از این فرصت حداکثر استفاده را برای اتمام پروژه های پسماند از جمله همین نیروگاه خواهیم داشت و بازدید چند روز پیش هم به نمایندگی از استاندار مازندران بر همین اساس صورت گرفته است.

معاون استاندار مازندران با اعلام این که همه تلاش ها بر تکمیل و بهره برداری نیروگاه تا پایان سال جاری متمرکز است ، گفت : با این وصف به علت برخی مسائل از جمله نوسانات قیمت ، اعلام زمانبندی دقیق برای بهره برداری در حال حاضر امکان پذیرنیست ولی پیش بینی می کنیم اگر روند تامین اعتبارات به همین شکل انجام شود تا پایان سال جاری نیروگاه به مرحله بهره برداری آزمایشی خواهد رسید.

طلسم عمارت زباله آمل شکسته شد

حل معضل مزمن دپوی زباله آمل و چند شهر همجوار در منطقه " عمارت " این شهرستان سرانجام با اختصاص زمین مناسب برای اجرای طرح‌های ساماندهی پسماند ، وارد مرحله اجرایی شده است.

همانطور که پیشتر در ابتدای این گزارش معرفی شد، منطقه عمارت آمل که محل دپوی زباله ۱۵ شهر وروستاهای تابعه آنها برای مدت چند دهه بوده است ، نماد جان سختی این معضل زیست محیطی در مازندران به شمار می رود چرا که از دو دهه پیش که ظرفیت منطقه برای انباشت زباله پر شد تا به امروز هر راهکاری که پیشنهاد شد به بن بست رسید تا این منطقه هر روز شاهد ورود زباله های جدید از روی ناچاری دستگاه های متولی باشد.

مهم ترین مشکل حل معضل زباله عمارت آمل که از ۲۰ سال پیش در دستور کار قرار گرفت ، تعیین زمین مناسب با حداقل پیامدهای محیط زیستی برای اجرای طرح های ساماندهی بود ، ولی ۲۳ آبان ماه سال گذشته شهردار آمل اعلام کرد که زمین مناسب سرانجام مشخص و تحویل این نهاد شده است.

حمید هاشمی افزود که یک قطعه زمین پنج هکتاری در مرتع سنگچال در ۴۰ کیلومتری جاده هراز با نوشتن و امضای صورتجلسه تحویل شهرداری شده است. با تحویل این زمین ساماندهی پسماندهای جامد شهری به روش های نوین فناوری در شهر آمل  سرعت می گیرد و این شهرستان از معضل زباله و منطقه عمارت نجات خواهد یافت.

شهردار آمل اظهار داشت : تقریبا دو دهه از پیگیری های مستمر به منظور در اختیار گرفتن عرصه ای مناسب در شهرستان با هدف جایگزینی زمین زباله عمارت گذشت و در حال حاضر این مهم در شهرستان محقق شد و در آینده ای نزدیک شاهد اتفاقات خوبی در کاهش معضل زباله شهرستان خواهیم بود.

هاشمی با اعلام این که موضوع زباله آمل معضل و مشکلی استانی و ملی است که بایستی با اعتبارات دولتی برطرف شود ، افزود : خوشبختانه در بازدیدهای انجام شده قطعات اصلی خط پردازش زباله از سوی یک شرکت داخلی در حال آماده سازی است و مطابق قرارداد در تاریخ ۲۱ فروردین سال ۱۴۰۰ در آمل مستقر خواهد شد.

تحقق یک آرزوی دیرینه در مازندران

پس از چند دهه معطلی و بی خانمانی زباله و همچنین محرومیت این استان از امکانات امحای استاندار زباله ، بالاخره در ۲۷ آذرماه دکتر حسن روحانی رییس جمهوری نخستین نیروگاه زباله‌سوز مازندران در نوشهر را افتتاح کرد. نیروگاه زباله سوز شهرستان نوشهر که نخستین طرح زیست محیطی در نوع خود به شمار می‌رود در قالب پویش "ره سلامت" با دستور ویدئو کنفرانسی رییس جمهوری به صورت رسمی بهره‌برداری شد.

ساخت نیروگاه زباله سوز نوشهر با هدف فراوری ۲۰۰ تن زباله تولیدی شهرستان های نوشهر، چالوس و کلاردشت و تولید حدود سه مگاوات برق در ساعت در سال ۱۳۹۰ در زمینی به مساحت حدود ۲ هکتار در منطقه "پلنگ چال" نوشهر کلنگ زنی شد و بنا به وعده مسئولان وقت قرار بود حداکثر طی ۲ سال به بهره برداری برسد.

بهره برداری رسمی از این نیروگاه که گفته می شود از لحاظ برخورداری از آخرین استانداردهای زیست محیطی جهان دومین در نوع خود پس از نیروگاه تهران است زمینه اشتغال دستکم ۶۰ نفر را فراهم کرد.

تامین انرژی و برداشتن سنگی از جلوی پای نیروگاه زباله سوز ساری

یکی از مهم ترین دغدغه های نیروگاه زباله سوز ساری تامین برق مورد نیاز بود که دی ماه سال گذشته این مسئله برای همیشه برطرف شد. مدیرعامل شرکت توزیع برق مازندران با اعلام پایان عملیات برق‌رسانی نیروگاه زباله سوز ساری گفت: در حال حاضر برق مورد نیاز این نیروگاه تامین شده و آماده بهره‌برداری است.

فرامرز سپری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: براساس این طرح شبکه ۲۰ کیلوولت مورد نیاز نیروگاه از طریق کابل خودنگهدار و هوایی تامین و به مجموعه متصل شده است.

مدیرعامل شرکت توزیع برق مازندران هزینه برق رسانی به نیروگاه زباله‌سوز ساری را ۲۰ میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: تمامی اعتبار از منابع شرکت توزیع و وزارت نیرو تامین شد و در حال حاضر عملیات برق رسانی به نیروگاه پایان یافته و می توان با احداث نیروگاه از برق مورد نیاز استفاده کرد.

تامین اعتبار برای زباله آمل در روزهای پایانی سال

فرماندار آمل ۱۲ بهمن ماه سال گذشته از اختصاص ۲۰۰ میلیارد ریال برای فاز نخست طرح ساماندهی زباله این شهرستان خبر داد و گفت که ۱۶۰ میلیارد ریال از این مبلغ به حساب شهرداری واریز شده است.

علیرضا شریعت افزود : مکان انتخاب شده برای ساماندهی پسماند شهرستان آمل در ۴۰ کیلومتری جاده هراز در محدوده سنگچالک واقع شده است و خوشبختانه هیچگونه مشکل زیست محیطی ندارد و این مکان توسط متولیان امر تایید و تصویب نهایی شده است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر پنج هکتار زمین برای شروع اجرای طرح ساماندهی زباله شهرستان در اختیار شهرداری قرار گرفته است ، گفت : این زمین قابلیت افزایش تا ۲۰ هکتار را نیز دارد.

پرونده زباله مازندران در سال ۹۹ نیز با همین تامین اعتبار ساماندهی زباله سایت عمارت آمل بسته شد و همان طور که گفته شد در این سال پسماند استان رویدادهای مهم و قدم های بزرگی را تجربه کرد که امیداست در سال ۱۴۰۰ نیز شاهد رویدادهای موثری برای این دغدغه همیشگی استان سرسبز مازندران باشیم./ایرنا