کشور‌های خاورمیانه و شمال افریقا به دلیل داشتن نور خورشید در تمام فصول سال می‌توانند به رهبران تولید برق خورشیدی در دنیا تبدیل شوند، ولی سرمایه گذاری انجام شده در این حوزه چشمگیر نیست. نرخ رشد پایین تقاضا برای انرژی الکتریکی در این کشور‌ها در کنار بحران‌های اقتصادی مختلفی که در این منطقه وجود دارد دارد عامل اصلی تعلل سرمایه گذاران برای ورود به این بازار است.

به گزارش زیست آنلاین، بررسی‌ها نشان می‌دهد طرح سرمایه گذاری در تولید انرژی خورشیدی در این کشور‌ها از ابتدای دهه قبلی شروع شده بود، ولی با گذشته زمان و به خصوص بعد از تجربه بحران نفتی سال ۲۰۱۴، اغلب کشور‌ها اجرای این طرح را به تعویق انداختند. یک شرکت سرمایه گذاری عربی در گزارش اخیر خود اعلام کرد سرمایه گذاری در تولید نیروگاه‌های خورشیدی را طی ۵ سال آتی ۲۰ درصد کمتر از براورد اولیه خواهد کرد. این شرکت کاهش نرخ رشد جمعیت در کشور‌های خاورمیانه را به عنوان یک عامل مهم برای این تصمیم گیری عنوان کرد و نوشت: «کاهش نرخ رشد جمعیت به معنای پایین بودن نرخ رشد تقاضا برای برق در منطقه است و دیگر نیازی به سرمایه گذاری برای تولید برق خورشیدی با سرعت بالا در منطقه وجود ندارد. ما با استفاده از نفت ارزانی که در منطقه وجود دارد می‌توانیم نیاز کشور‌ها را تامین کنیم و اجرای طرح  تولید نیروگاه‌های خورشیدی را به آینده موکول کنیم.»

طی پنج سال آتی تقاضای برق در خاورمیانه و شمال افریقا با نرخ ۲.۳ درصد در سال رشد می‌کند این در حالیست که در فاصله سال‌های ۲۰۱۴ تا نرخ ۲۰۱۹ نرخ رشد سالانه تقاضا برای انرژی الکتریکی در منطقه برابر با ۳.۴ درصد بود. با این شرایط زیرساخت‌های تولید برق در منطقه می‌تواند برای پاسخگویی به نیاز منطقه کافی باشد.

برونو برونتی، تحلیل گر مرکز مطالعات انرژی خاورمیانه در این مورد گفت: «با وجود اینکه تمامی کشور‌ها در مورد گذر از اقتصاد وابسته به انرژی‌های فسیلی به سمت اقتصاد کم کربن صحبت می‌کنند، ولی هم اکنون ضرورتی برای اجرای سریع این طرح حس نمی‌کنند. به همین دلیل است که سرمایه گذاری در این زمینه را موقتا متوقف کرده اند.»

نکته دیگری که در این گزارش مورد توجه قرار گرفته است، افزایش توان صادرات نفت از خاورمیانه در صورت سرمایه گذاری در تولید برق خورشیدی است. مرکز مطالعات انرژی‌های پاک در این مورد نوشت: «در صورتیکه کشور‌های خاورمیانه از انرژی خورشیدی برای تامین انرژی مورد نیاز نیروگاه‌های خود استفاده کنند، خواهند توانست میزان مصرف نفت و فراورده‌های نفتی در داخل کشور را کاهش دهند و حجم بیشتری از این منبع ارزشمند انرژی را وارد بازار‌های صادراتی کنند. این سیاست می‌تواند باعث کاهش انتشار کربن در این کشورها، بهبود کیفیت هوای  کشور و در نهایت افزایش درآمد صادراتی ان‌ها شود که مزایای اقتصادی زیادی برای خاورمیانه محسوب می‌شود.»

 آمار‌ها نشان می‌دهد اصلی‌ترین منبع انرژی مورد استفاده برای تولید برق در خاورمیانه، گاز طبیعی است و هم اکنون سه چهارم نیروگاه‌هایی که در کشور‌های عربستان و مصر و عراق در حال ساخت است با این انرژی فسیلی کار خواهد کرد.

البته امارات در زمینه تولید انرژی خورشیدی  بسیار فعال است و چندین نیروگاه برای ساخت برق خورشیدی را احداث کرده است یا سرمایه گذاری برای ساخت آن را انجام داده است. هم اکنون سهم انرژی‌های احیا شدنی در تولید برق در کشور‌های بحرین و کویت و عمان و قطر و عربستان سعودی و امارات کمتر از ۰.۶ درصد از کل انرژی مصرفی در این کشور‌ها است  و دنیا تا رسیدن به دوره‌ای که سهم انرژی‌های فسیلی کاهش چشمگیر پیدا کند، فاصله زیادی دارد.

برونتی در ادامه مصاحبه خود گفت: بررسی شمار نیروگاه‌های در حال احداث و ساخته شده در کشور‌های دنیا نشان می‌دهد که شمار پروژه‌ها و نیروگاه‌های فعال با گاز طبیعی نسبت به سال‌های قبل نه تنها کاهش نیافته است بلکه افزایش اندکی هم پیدا کرده است. این نشان می‌دهد با وجود اینکه در جهان در مورد ضرورت کاهش وابستگی به انرژی‌های فسیلی صحبت‌های زیادی مطرح می‌شود، ولی در عمل فاصله گرفتن از انرژی‌های فسیلی به این زودی  امکان پذیر نیست.

منبع: بازار