زیست آنلاین: محرابیان به عنوان وزیر پیشنهادی نیرو برنامهای با محوریت برق، آب و آب و فاضلاب برای وزارت نیرو تدوین کرده است. اما کلیگوییها و طرح های تاریخ مصرف گذشته، برنامه های او را غیرعملیاتی کرده و حتی اجرایی شدن برخی راهکارهای آن از جمله تکمیل سدسازیها و انتقال آبها، خود موجب تشدید تنش آبی است.
به گزارش زیست آنلاین، علی اکبر محرابیان، وزیر پیشنهادی نیرو در دولت سیزدهم سابقه جنجال برانگیزی در وزارت صمت دولت احمدی نژاد دارد. جانمایی آسیبرسان صنایع فولاد و موافقت با پروژه کوهرنگ از جمله تصمیمات وی در زمان مشغولیت او در این وزارتخانه است. تصمیماتی که خود از عوامل تشدید تنش آبی است. حالا محرابیان به عنوان وزیر پیشنهادی نیرو برنامهای با محوریت برق، آب و آب و فاضلاب برای وزارت نیرو تدوین کرده است. اما کلیگوییها و برنامههای مبهم، آن را غیرعملیاتی کرده و حتی اجرایی شدن برخی راهکارهای آن از جمله تکمیل سدسازیها و انتقال آبها، خود موجب تشدید تنش آبی است.
برنامهای برقمحور
بخش عمدهای از این برنامه که مدعی راهکار است، صرفا بررسی وضع موجود است. همچنین این برنامه بیشتر برقمحور و کلیت آن تحت تاثیر مشکلات برق در یک سال گذشته است.
در بخش بودجه برنامه از احتیاج ۵۵۰ هزار میلیارد تومانی به اضافه ۲۲ هزار و ۵۰۰ میلیون یورو برای وزارت نیرو گفته شده است. ۱۱ و نیم میلیون یورو به اضافه ۳۶۶ هزار میلیارد تومان این بودجه فقط برای سرمایهگذاری و تکمیل طرحهای پیش بینی شده در حوزه برق در نظر گرفته شده است. باید توجه داشت که بودجه بخش آب کشور همیشه بزرگتر از بخش برق بوده است. در بودجه ۱۴۰۰، بودجه بخش برق حدود ۲ هزار ۴۷۰ میلیارد تومان و بودجه بخش آب ۱۲ هزار میلیارد تومان بوده است. اما در برنامه وزیر پیشنهادی نیرو که بیشتر واکنش به وضعیت موجود است، به شکل عجیبی بودجه برق چندین برابر بودجه آب است. در واقع تنها حدود ۱۶۳ هزار میلیارد تومان این بودجه برای بخش آب در نظر گرفته شده و مابقی اختصاص به برق و انرژی دارد. گرچه بخش عمده این برنامه ناموزون شرح وضع موجود است، اما حتی از تبیین خود هم به نتیجه نرسیده است که بخش تامین و توزیع آبی کشور مشکلات بسیار مهمتری دارد.
طرحهای ناگفته توسعه
مسئلهای که این برنامه در بخش برنامهها و اقدامات اساسی نمیبیند این است که طرحهای توسعه آبیاری و آبرسانی گذشته برای نیازهای زمان خود بوده است. سوال این است که برای توسعه چه کار باید کرد؟ با توجه به این که دولت میخواهد سالیانه ۱ میلیون مسکن جدید بسازد، آب آن چگونه تامین خواهد شد؟ راهکار وزارت نیرو چیست؟
در تامین بودجه برنامه نیز صرفا توسعه احداث آب شیرین کن مد نظر است و مسیر توسعه آب در ابهام باقی مانده است.
جای خالی بخش خصوصی
یکی از چالش اساسی کشور در حوزه آبی، در کنار سوء مدیریت منابع موجود مالی، تامین منابع مالی جدید است. پیش از این قرار بود تامین منابع مالی روی دوش مشارکت و سرمایهگذاری بخش خصوصی باشد. اما برنامه وزیر پیشنهادی، تامین منابع مالی مورد نیاز برای سرمایهگذاری را کاملا به دوش دولت انداخته و اشارهای به بخش خصوصی نکرده است.
سیاه کردن کاغذ
تکرار مکررات در شرح وضع کنونی یکی دیگر از انتقادات وارده بر برنامه وزیر پیشنهادی است. به طور مثال در بخش چالشها و مسائل اساسی، در یک بند به بخشی نگری در بخشهای مختلف در خصوص آب اشاره شده و در بند بعد به عدم رویکرد بهم پیوسته در مدیریت حوضههای آبریز توسط نهادها و سازمانهای مرتبط با با بخش آب کشور. درواقع مشخص نیست تفاوت میان بخشینگری و عدم رویکرد بهم پیوستگی در چیست.
در بند دیگری از این بخش از کاهش روزافزون کیفیت منابع آبی و افزایش آلودگیهای مرتبط گفته شده و در بند دیگر مجددا به ورود آلایندهها به منابع آبی اشاره کرده است.
کلی گویی
کلی گوییهایی مثل تقویت حکمرانی، استقرار نظام اولویت بندی و بازچرخانی و استفاده مجدد، در حالی در این برنامه بارها عنوان شده اما راهکارهای عملیاتی برای این موارد ذکر نکرده است. همچنین با این که از توسعه و تکمیل طرحهای نیمه تمام در بخش تامین آبها گفته شده، توسعهای در بخش برنامهها دیده نشده است.