سالانه نزدیک به یک میلیارد تن موادغذایی اتلاف میشود که ۱۴ درصد ضایعات مرتبط با بخش برداشت و خردهفردوشی است، بخش کشاورزی میتواند با استفاده از فناوری و شفافیت دادهها برای جلوگیری از عدم پذیرش موادغذایی هنگام رسیدن به خریدار استفاده و آن را برای مصارف دیگر هدایت کند. سوپر مارکتها و رستورانها از مهمترین منابع تولید زباله هستند که باید در این زمینه راهکارهایی ارائه شود.
به گزارش زیست آنلاین، به نقل از ویفروم، بر اساس گزارش شاخص محیطزیست سازمان مللمتحد در سال ۲۰۲۱ تقریبا یک میلیارد تن موادغذایی در سطح جهان اتلاف میشود. در دنیایی که از هر ۹ نفر یک نفر گرسنه یا با سوءتغذیه مواجه است، حدود یک سوم غذای تولیدشده به محل دفن زباله یا در مزارع به هدر میرود، البته بیماری کووید- ۱۹ مسئله ضایعات موادغذایی را برای افراد مشخص کرد و یکی از این موارد ماندگار سال ۲۰۲۰، فیلم از بینرفتن هزاران لیتر شیر از مزارع لبنی با توجه به کاهش تقاضا در بخش مهماننوازی بود.
یکی از تاثیرات خانهنشینیهای کرونایی این بود که مصرفکنندگان از میزان اتلاف موادغذایی در خانههای خود آگاهی بیشتری پیدا کردند. حجم زبالههای خانگی در انگلستان طی هر محدودیت خانهنشینی یک پنجم کاهش یافته و الگوی مصرف مردم نیز تغییر کرده است. قابل توجه است که ۶۳ درصد از خریداران انگلیسی، میزان کمتری غذا خریداری و بیش از سه چهارم (۷۶ درصد) نیز غذای منجمد بیشتری را انتخاب کردند. با این حال، ما هنوز نمیتوانیم مطمئن باشیم که این موضوع ماندگار خواهد شد زیرا هنوز تعداد قابلتوجهی از مصرفکنندگان به موضوع ضایعات غذایی توجه ندارند.
برای حل مسئله زباله نباید تنها وظیفه مصرفکنندگان را در نظر گرفت و مشاغل، دولتها و سازمانهای مردمنهاد نیز میتوانند مصرفکنندگان را به انتخاب پایدار سوق دهند. برای مثال، انجماد برخی از مواد غذایی میتواند در صرفهجویی هزینه و همچنین کاهش ضایعات موثر باشد و یا فروشگاهها موادغذایی فاسدشدنی را با هدف کاهش ضایعات به صورت رایگان برای مشتری ارسال کنند.
در سالهای اخیر شاهد هستیم که بخشهای خردهفروشی و مهماننوازی اقداماتی را برای کاهش ضایعات انجام دادهاند، با اینحال، مقدار غذای اتلافی در این بخشها (به ترتیب ۲ و ۵درصد) در مقایسه با ۱۴ درصد تولیدی که بین برداشت و خرده فروشی هدر میرود، پنهان است و ذینفعان در زنجیره تامین کشاورزی نه تنها بهعنوان وظیفه اخلاقی بلکه یک ضرورت تجاری باید به این مهم توجه کنند.
هیچ قسمتی از زنجیرهغذایی عاری از زباله نیست. با توجه به افراد زیاد شرکتکننده در برداشت تا پردازش، تدارکات و موارد دیگر، اهدف شناسایی دقیق محل زبالههای غذایی و راهکار مقابله با آنها طولانی است، اما راهکارهای موقت نیز میتوانند ارائه شوند. همکاری نزدیکتر بین کشاورزان و تولیدکنندگان کشاورزی میتواند به حداکثر رساندن محصول در سطح مزرعه همچنین جلوگیری از فساد مواد غذایی کمک کند. بهعنوانمثال، اگر یک کشاورز به دادههای مرتبط با زمین و بذر (مانند خاک، انواع بذر، شناسایی، نور خورشید و بارندگی) دسترسی داشته باشد، میتواند با اطمینان بیشتری درباره کاهش الگوهای نامساعد آبوهوایی ومواردی مانند کود و سموم دفع آفات نظر دهد. تولیدکنندگان این موارد همچنین میتوانند از دادههای میدانی برای ایجاد و عرضه کودهای بهتر و آفتکشها به بازار استفاده کنند.
تغییر اشکال مختلف سنجش برای تولیدکننده میتواند پیامدهای مهمی در کاهش ضایعات داشته باشد. خریداران استانداردهای خاصی را برای محصولات در قراردادهای خود با توجه به عواملی مانند کیفیت، سطح باقیمانده و زیبایی، تعیین میکنند. اغلب تا زمانی که ماده غذایی به پردازنده یا تولیدکننده غذا نرسد، مواردی مانند شکل موادغذایی و باقیماندههای آن ارزیابی نمیشوند. در این مرحله اگر امتیاز را کسب نکرد، معمولا برای تغییر مسیر دیر است، برای مثال در یک کشور گوجهفرنگی که برای قفسه سوپرمارکت مناسب نیست، میتواند برای صادرات به بازارهای دیگر یا تهیه سوپ گوجه مناسب باشد.
پاسخ میتواند در ارائه راهکار به تولیدکننده یا افراد نزدیک او باشد تا موارد ارزیابی و رسیدگی محصول بلافاصله پس از برداشت و یا قبل از آن به تولیدکنندگان یا افراد دخیل بر اساس معیارهای مندرج در قرارداد هوشمند خریدار داده شود تا او فرصت بیشتری داشته باشد که قبل از خراب شدن محصولات راههای جایگزین را پیدا کند.
فناوری نیز میتواند موثر باشد، برای مثال، الگوریتمها میتوانند دادههای شرکتکنندگان را ارزیابی کرده و گزینههای معاملاتی جایگزین مفید را پیشنهاد کنند. این مورد میتواند به قراردادهای هوشمند منجر شود که خریدار میتواند از مجموعه وسیعتر و بیشتر تولیدکنندگان (شیوههای تولید و نتایج آن مطابق با استانداردهای مدنظر) استفاده کند. همچنین تولیدکننده میتواند به محیط تجاری دیجیتالی دسترسی داشته باشد و خریداران مناسب را شناسایی کند.
محصولات باید به طور واضح و بر اساس استانداردهایی که برای انواع مختلف خریداران و موارد استفاده و برای هر بازار بینالمللی صادراتی طبقهبندی میشود، برچسبگذاری شوند./ایسنا