طبق آمار حدودی هر سال بین ۲۵ سانتی متر در دشت‌های تهران فرونشست صورت می‌گیرد و سطح آب در این دشت‌ها نیز از ۴۵ سانتی متر تا ۱.۵ متر در حال کاهش است و آنطور که مسوولان اعلام کردند تهران روزی یک میلی متر دچار فرونشست می‌شود که عدد بسیار زیادی است و همین موضوع اهمیت توجه به چاه های غیرمجاز را نشان می دهد.

به گزارش زیست آنلاین، به دلیل برداشت از آب‌های زیرزمینی بیش از پتانسیل موجود شاهد فرونشست در دشت‌ها هستیم که برای جبران این مساله در قالب طرح تعادل‌بخشی برنامه‌هایی در نظر گرفته شده است که براساس آن چاه‌های غیرمجاز متوقف خواهد شد.

بیشترین افت در دشت ورامین است به طوری که یک متر و ۲۰ سانت تراز آب زیرزمینی در این دشت کاهش می‌یابد. علاوه بر این در دشت هومند - ‌آبسرد نیز با کاهش دو متر و دو سانتی متر مواجه هستیم. در بقیه دشت‌ها نیز میزان کاهش به ۶۰ سانتی متر می‌رسد اما عمده مشکل در دشت ورامین و دشت هومند - آبسرد است.

یوسف رضا پور -مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران چندی پیش در این رابطه به ایسنا گفت: در بحث تعادل بخشی در ابتدا چاه‌هایی که فعال هستند را مورد بررسی قرار دادیم و روی برخی از آنها کنتور هوشمند نصب شد. علاوه بر این در بحث تغذیه مصنوعی نیز اقداماتی صورت گرفته که اثرات آن در دشت شهریار کاملا مشهود است.

وی با بیان این‌که در بحث تغذیه مصنوعی از طریق پساب‌هایی که تولید می‌شود نیز اقداماتی صورت گرفت به گونه‌ای که جای خالی آب‌هایی که برداشت شده را با پساب پر می‌کنیم. اگر بتوانیم این اقدامات را به همین شکل پیش ببریم وضعیت دشت‌ها بهبود می‌یابد.

انسداد ۶۱۶ حلقه چاه آب غیرمجاز در تهران

طبق اعلام وزارت نیرو، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران به تازگی اعلام کرده است: طی شش ماهه نخست سال جاری، ۶۱۶ حلقه چاه آب غیرمجاز در دشت‌های استان تهران، توسط امورهای منابع آب شرکت مسدود و از تخلیه سالیانه بیش از ۶ میلیون متر مکعب آب از آبخوان‌های استان جلوگیری شد.

 رضاپور ادامه داد:  امسال به جهت کاهش میزان بارندگی‌ها و کسری ۳۱۴ میلیون متر مکعبی مخازن سدهای پنجگانه استان نسبت به سال آبی گذشته، با بحران کم آبی مواجه هستیم و از این حیث، عملکرد امورهای تابعه در حراست و حفاظت از منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی بیش از همیشه ضرورت و اهمیت پیدا کرده است که در همین راستا طی شش ماهه نخست امسال، با همکاری گروه‌های گشت و بازرسی امورهای منابع آب، ۶۱۶ حلقه چاه غیرمجاز، در مجموع به عمق ۱۸ هزار و ۱۹۹ متر و آبدهی ۱۷۱.۱ لیتر بر ثانیه مسدود شد که در نتیجه این اقدامات، از برداشت غیرمجاز شش میلیون و ۵۲۶ هزار و ۸۳۶ متر مکعب آب از سفره‌های آب زیرزمینی استان تهران جلوگیری به عمل آمده است.

وی با بیان اینکه بیشترین تعداد چاه‌های مسدود شده به ترتیب توسط امورهای منابع آب تهران، شهریار و شهرری انجام شده است، اظهار کرد: همچنین با همکاری گروه گشت و بازرسی آب‌های سطحی و واحد حقوقی امورهای منابع آب، ۱۹۳ هزار و ۷۶ مترمربع از اراضی بستر و حریم رودخانه‌های حوزه عملکرد شرکت با اخذ دستور قضایی و با استناد به تبصره ۴ ماده ۲ قانون توزیع عادلانه آب رفع تصرف شد.

رضاپور در ادامه با اشاره به اینکه طی مدت یاد شده، ۶۸۰ حلقه چاه غیرمجاز شناسایی و مراتب تشکیل پرونده و انسداد آنها از طریق مراجع قضایی در حال پیگیری است، افزود: در راستای مدیریت و کنترل میزان برداشت از چاه‌های مجاز، ۳۶۶ دستگاه کنتور هوشمند روی چاه‌های دارای پروانه بهره‌برداری نصب و ۱۰ مورد کاهش منصوبات چاه غیرمجاز نیز، توسط امورهای منابع آب ورامین، ت

رفع‌تصرف ۱۹۳ هزار متر مربع از حریم رودخانه‌های استانهران و اسلامشهر و شهریار صورت گرفته که در نتیجه این اقدام از تخلیه سالیانه بیش از ۶۵۷ هزار متر مکعب آب از آبخوان‌های استان جلوگیری شد.

وی با تاکید بر اهمیت اجرای طرح احیا و تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی در جلوگیری از برداشت بی‌رویه از منابع آب‌های زیرزمینی و مقابله با پدیده جبران‌ناپذیر فرونشست، گفت: در همین راستا، طی شش ماه ابتدای سال، ۱۰۷ دستگاه حفاری غیرمجاز توقیف و به پارکینگ تحت نظارت امورهای آب منتقل شده که بیشترین تعداد توقیفات، توسط امور منابع آب دماوند صورت گرفته است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با بیان اینکه ۳۳۰۲ حلقه چاه کشاورزی مجاز مورد کنترل و نظارت بر بهره برداری قرار گرفته است، تصریح کرد: در همین مدت ۶۵۵ فقره حکم قضایی مربوط به تخلفات در حوزه آب‌های سطحی و زیرزمینی اخذ و اجرا و در مجموع هزار و ۹۷۲ حکم قضایی نیز صادر شده است.

رضاپور در پایان با اشاره به خطرات و عواقب جبران ناپذیر فرونشست که در سال‌های اخیر با شاخص بالاتر از نرم جهانی در کشور رو به افزایش است، خاطرنشان کرد: انسداد چاه‌های غیرمجاز، تغذیه مصنوعی و جلوگیری از اضافه برداشت از چاه‌های مجاز به طور جدی در دستور کار دفتر حفاظت و بهره‌برداری شرکت قرار دارد تا با اجرای این طرح بتوانیم در منابع و سفره‌های آب زیرزمینی و بعضی از دشت‌های استان تعادل نسبی را برقرار و روند افت آب‌های زیرزمینی و شاخص فرونشست را کاهش دهیم.

موضوع فرونشست در دشت های تهران موضوعی پراهمیت بوده که در سال های اخیر به دلیل پررنگ شدن اثرات آن بیشتر مورد توجه و انتقاد قرار گرفته است و به اعتقاد کارشناسان باید توجه داشت که اگر به این مساله به عنوان یک چالش اصلی در دولت سیزدهم نگاه نشود، قطعا مشکلات زیادی گریبان گیر پایتخت خواهد شد./ایسنا