زیست آنلاین:بهبود سیستم ارتباطی بین ملت ها باعث رواج صنایع و تولیدات مناطق پیشرفته در میان ملت¬های توسعه نیافته تر و کاهش فعالیتهای صنعتی بومی شده است
اهمیت راه ها در توسعه روستایی مناطق جنگلی زاگرس "
9 خرداد 1396 ساعت 3:21
زیست آنلاین:بهبود سیستم ارتباطی بین ملت ها باعث رواج صنایع و تولیدات مناطق پیشرفته در میان ملت¬های توسعه نیافته تر و کاهش فعالیتهای صنعتی بومی شده است
این جریان در زاگرس با آغاز حمل و نقل با کشتی های بخار در دهه ۱۸۳۰ در دریای سیاه و انتقال کالاهای ارزان اروپایی به آناتولی و پس از خط آهن استانبول بغداد در اواخر قرن نوزدهم شروع شد. کالاهای خارجی به تدریج به شهرها و روستاهای زاگرس در ایران راه یافت و کم کم جانشین کالاهای ساخت محل شد و ساخت جاده به این جانشینی سرعت بخشید. وسایل فلزی جای سفالینه ها را گرفت، پارچه های ارزان قیمت اروپایی جایگزین پارچه های دست بافت محلی شد و در اکثر تولیدات محلی تغییراتی این چنینی به وجود آمد. به این ترتیب صنعت محلی در روستاها بسیار کاهش یافت. این تغییرات جنبه های جریانی است که به جای "توسعه" بهتر است آن را "پس روی" نامید. کاهش فعالیت های صنعتی در روستاهای زاگرس نشین یکی از دلایل افزایش وابستگی معیشتی ایشان به جنگل شد.
پیش شرط بهبود وضعیت زندگی روستائیان،وجودشبکه های ارتباطی وشبکه های حمل ونقل قابل رفت وآمد بین مراکز شهری وروستایی است که تامین مستمر سوخت روستاها ،ماشین الات، دستگاههای کشاورزی وقطعات یدکی انجام شود ،همچنین وجود چنین شبکه ای عامل انتقال محصولات دامی،کشاورزی و جنگلی به بازار است . علاوه براین شبکه جاده یکی ازارکان اصلی حفاظت ازجنگل مخصوصا باشرایط خاص جنگلهای زاگرس ازقبیل آتش سوزی های متعدد سالیانه است . همچنانکه شریانهای حیاتی بدن،نقش مهم ارسال اکسیژن وغذا به تمام سلولهای بدن وبرگشت ودفع گازهای سمی ومواد زائدرابرعهده دارد،شبکه جاده درارتباط بین شهری وبین مزارع و بویژه درجنگل به دلیل موقعیت و جایگاه ارزشی چند منظوره وساختار ژئومورفولوژ ترکیب و ناهمگنی توده های جنگلی ازاهمیت وحساسیت فوق العاده ای برخورداراست.
مرزی بودن بیشتراستانهای زاگرس نشین و پیامدهای ناشی از جنگ تحمیلی زمینه ساز احداث مسیرها و جاده های متعددی در منطقه شده است که بیشتر اهداف نظامی و مواصلاتی را دنبال می کردند. "اهمیت ویژه منطقه زاگرس" به ویژه منطقه زاگرس شمالی و "ضروریت توسعه و عمران روستایی" دو موضوع بسیار حائز اهمیت هستند که باید با مدیریت و ظرافت خاصی به هر دو موضوع رسیدگی شود. در دهه ها و سالهای بعد از جنگ تحمیلی فعالیت های جاده سازی با هدف توسعه و عمران روستایی در منطقه ادامه پیدا کرد که به نظر می رسد با توجه به نقش نداشتن سازمان های متولی منابع طبیعی و جنگلداری، اهداف جنگلداری و مدیریت جنگل در احداث این جاده ها مورد توجه قرار نگرفته است.
در بررسی فعالیتهای جاده سازی انجام شده در منطقه، چیزی که عیان است و نتایج پیماش و برداشت های زمینی نگارنده هم در تحقیقات خود آن را تایید کرده است عدم رعایت اصول و استانداردهای جاده سازی جنگل و حتی جاده های عمومی است. جاده های احداث شده دهه های قبلی منطقه از نظر مهمترین فاکتورهای فنی، حداقل استانداردهای لازم را نداشت، به همین دلیل می توان تایید کرد که با وجود اینکه جاده از میان جنگل های زاگرس شمالی عبور کرده است هیچ نهاد متولی منابع طبیعی یا جنگلداری کشور نظارتی بر برنامه ریزی و احداث این جاده ها نداشته است. بیشتر فعالیت های جاده سازی صورت گرفته توسط جهادسازندگی احداث شده است که صرفاً با هدف اصلی احداث آنها نظامی و سیاسی بوده و حداقل های اصول جاده سازی جنگل در آن رعایت نشده است. البته در سالیان اخیر نظارت دستگاه های متولی فوق الذکر نمود بیشتری داشته است.
در طول سالیان متمادی در توزیع اعتبارات عمرانی شهری و روستایی از کل اعتبارات عمرانی، پیشتازی شهر بر روستا بسیار مشخص است. این در حالی است که روستاها علاوه بر خودمصرفی بودن، نیازهای جامعه شهری را نیز براورده می سازند. عدم توجه کافی به بسترسازی مناسب محیط روستایی و کمبود امکانات اولیه زندگی روستائیان را متمایل به ترک روستا و مهاجرت به شهر نموده است. به نظر می سد توجه بیشتر به روستائیان همراه با رعایت حداقلی اصول زیست محیطی و منابع طبیعی در ساخت و ساز ها، عمران و توسعه روستایی معقول تری را به دنبال خواهد داشت.
زیست انلاین -اسعد مهدوی دکتری جنگلداری "اقتصادی و اجتماعی"
کد مطلب: 62653