زیست آنلاین :مفهومی تحت عنوان Green Bank، بانک سبز یا بانکداری سبز تفسیر می شود.

در بانکداری سبز درک این موضوع اهمیت دارد که بانک یک سازمان بزرگ است و چه از نظر فیزیکی و چه تعامل با جامعه در فضای خدمت رسانی خود سهم قابل توجهی از منابع را استفاده می نماید و به خود اختصاص می دهد.  بنابراین بانک ها بایستی بتوانند منابعی را که استفاده می کنند چه از بعد هزینه های بانک که تاثیر مستقیم بر بهای تمام شده خدمات و کارمزدهایشان دارد و چه در تعامل با جامعه و مشتریان و در کسب و کار و تسهیلاتی که ارائه می دهند، سعی کنند رویکرد سبز را جاری نمایند. بانک از لحاظ محتوا با سایر سازمان ها متفاوت است. اگر از منظر منابعی که در اختیار بانک هاست نگاه کنیم شاید بانک شباهت هایی با سازمان هایی مانند استانداری، شهرداری یا ثبت احوال داشته باشد.

از این بعد که امکانات فیزیکی نظیر ساختمان ها، منابع و تجهیزاتی که در اختیار دارد اما از ابعاد دیگر نظیر نوع فعالیت و خدماتی که ارائه می دهد تفاوت هایی با سایر سازمان ها دارد، چون بانک ها بعنوان یکی ازعوامل  توسعه اقتصادی در کشورها به جامعه هدف و مشتریان خود تسهیلات ارائه می کنند. بانک ها به منظور شراکت در کسب و کارها ورود پیدا می کنند و در نتیجه یکی از شرکای اصلی و ذی نفع جدی محسوب می شوند پس می توانند نقش به سزایی در هدایت کسب و کارها به سمت سبز بودن و پاک بودن از جنس محیط زیستی ایفا کنند. با یک مثال ساده می توان این مسئله را تشریح کرد، تصور کنید دو مشتری با اعتباری یکسان جهت اخذ تسهیلات برای تامین تجهیزات یا ماشین آلات به بانک مراجعه نمایند طبیعتا اولویت در بانکداری سبز، اعطای تسهیلات به کسب و کاری است که تکنولوژی سازگار با محیط زیست و آلایندگی کمتر را انتخاب کرده است.


اتخاذ رویکردسبز در بانک چگونه است: هر بانک از سه بُعد قابل بررسی است. اولین بعد، کاهش هزینه های عمومی و کاهش مصرف منابع در حوزه فعالیت خود است. طبیعتا هر بانک دارای شعب متعدد و ساختمان های زیادی است و به جهت استفاده از انرژی، آب، کاغذ، سایر منابع و حتی پسماندهایی که تولید می کند، به شدت پیامدهای زیست محیطی ایجاد می کنند که هزینه های بالایی را به بانک تحمیل می کندو در نتیجه بهای تمام شده خدمات بانک را افزایش می دهد. از اینرو در اولین بعد بانک، منابع تحت اختیار خود را با فرهنگ سازی از طریق توانمندسازی منابع انسانی،اصلاح فرایندها و سیستم ها و نوسازی تاسیسات و تجهیزات در جهت بهینه سازی، مدیریت  نماید.


در بعد دوم بانک با استفاده از فن آوری نوین، عملیات بانکی را بدون کاغذ، بدون سفر و با کاهش منابع ارائه می نماید. ظرف یک دهه گذشته شاهد پیشرفت های خوبی در این حوزه از بانکداری در کشور بودیم و سرمایه گذاری های بسیار مطلوب و مناسبی در این بخش شده تا بانکداری الکترونیک توسعه پیدا کند. به جرات می توان گفت در بخش هایی از بانکداری الکترونیک، ایران از کشورهای غربی پیشی گرفته است هرچند که تا کنون بیشتر نگاه مشتری مداری و تسهیل فرایندها و خدمات برای مشتریان در امر بانکداری الکترونیک مطرح بوده است تا کاهش پیامدهای زیست محیطی و پذیرش مسئولیت اجتماعی . بعبارتی دیگر هدف دربعد دوم بانکداری سبز آگاهی و شفاف سازی نقش بانک در بکارگیری بانکداری الکترونیک برای مشتریان و در نتیجه کاهش پیامدهای زیست محیطی است.


 در بعد سوم، بانک سبز تلاش دارد تا با حمایت از صنایع و پروژه های سبز بر رشد اقتصاد کشور کمک هدفمند و نظام مند داشته باشد .


نکته بسیار مهم و کلیدی ، تغییر در شاخص ها و معیارهای ممیزی بانکها در خصوص اعتبارسنجی مشتریان جهت دریافت تسهیلات سرمایه گذاری است. در یک دهه گذشته شاهد افزایش ریسک های سرمایه گذاری بدلیل عدم محاسبه عوامل محیطی ، تغییر قوانین ،فشارهای اجتماعی و حاکمیتی وسیاسی بودیم که برخی بسیاری از شرکت ها را به سمت ورشکستگی سوق داده است . برای مثال افزایش هزینه های انرژی، عدم توجه به نرخ استهلاک ، فشارهای سازمان های مردم نهاد در مورد انتشار آلایندها ،روند تغییر تکنولوژی و ده ها موضوع پیش بینی نشده بشدت فضای رقابت پذیری و پایداری را برای شرکت سخت تر نموده است.این  درحالی است که این تغییرات و نوسانات در زمان اعطای تسهیلات در ریسک های مدیریت بانک محاسبه نشده و به عبارت دیگر بانک صرفا براساس اعتبارات شرکت ها و شرایط آنها در زمان حال ودر نقطه صفر، ممیزی کرده و تسهیلات داده است. بانک ها یک روند را در دوره های زمانی مثلا ۱۰ ساله بایستی در ارزیابی های خود بینند و حتی تغییرات قوانین کشور و دنیا را بررسی کنند این موضوعی است که هنوز در آن خلا بزرگی مشاهده می شود. اگرچه به تازگی قوانینی وضوع شده که با توجه به آن در ورود ماشین آلات، تجهیزات و مواد اولیه به کشور تاییدیه و مجوز وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حفاظت محیط زیست نیاز است اما این اقدام کافی نیست به اعتقاد من بانک ها باید خود نیز در این امر ورود پیدا کنند. از اینرو گفته می شود که شاخص های ارزیابی و ممیزی بانک ها باید تغییر کند. یعنی شاخص ها برای تشخیص اینکه تسهیلات با چه ویژگی و نرخی و با چه شرایطی به شرکت یا سازمانی اعطا شود بایستی تغییر کند.

شاخص ها صرفا نمی تواند در نقطه صفر و تنها شاخص های اقتصادی باشد. دیده شده که پیامدها و ریسک های ناشی از پیامدهای زیست محیطی و اجتماعی، به دلیل سختگیرانه شدن قوانین، فضای کسب و کار را برای شرکت های آلاینده سخت تر کرده است. بانک در تعیین پروژه هایی که تکنولوژی سبز دارند نقش تعیین کننده ای دارد. باید از تجارب درس گرفت، تجربه نشان داد شرکت های لیزینگ که در دایره مالی و اعتباری هستند، در برهه ای به جهت لیزینگ خودروهای بی کیفیت و آلاینده، اکنون در شرایط بحرانی قرار گرفته اند. پس باید تمامی این شاخص ها در ارزیابی های بانک ها جهت اعطای تسهیلات نقش داشته باشند و راهبرد بانک ها باید بر اساس این موضوع تغییر یابد. بانک سبز ،حامی صنایع سبز است و تسهیلات ویژه ایی را برای صنایع سبز اعطا می کند واین عاملی برای جهت گیری سرمایه گذاری به سوی صنایع سبز است. زمانی که این سه بعد توسط بانکی رعایت شده و در برنامه ریزی های آن دیده شود آن موقع است که می توان گفت بانک به سمت بانک سبز و بانکداری سبز حرکت کرده است و هر روز هم در حال بهبود شرایط خود است.