زیست آنلاین: به منظور بررسی عملکرد سد سیمره و ارزیابی نقش آن در تسکین سیلاب‌های فروردین حوضه کرخه، عملکرد این سد از چندماه پیش از این رُخدادها تحلیل شده است.

به گزارش زیست آنلاین، در لرستان که قدم می‌زنید و با مردمانش می‌جوشید با ادبیات شفاهی آنان آشنا می‌شوید. در این فرهنگ، رودخانه سیمره نماد پختگی و دانایی و رودخانه کشکان نماد جوش و خروش و جوانی است. سیلاب اخیر نشان داد که این نمادها بی‌حکمت نیستند. در این یکی سیلاب به آرامی ولی پیوسته افزایش می‌یابد. آن یکی با جوش و خروش رُخ ‌می‌دهد و ناگهان فرو می‌نشیند.
برای بررسی عملکرد سد سیمره و ارزیابی نقش آن در تسکین سیلاب‌های فروردین حوضه کرخه، می‌باید عملکرد این سد از چندماه پیش از این رُخدادها تحلیل شود. تغییرات حجم مخزن، دبی متوسط روزانه ورودی و خروجی در شکل های ۱ و۲  ارائه شده است. سد سیمره همواره نیم‌نگاهی به آینده داشته، به نحوی که پیش از وقوع هر سیلاب، رفتاری در شان آن سیلاب از خود بروز داده است. وجود سد کرخه در پایین دست سد سیمره این فرصت را فراهم آورد تا با رهاسازی آرام طی چند روز پیش از سیلاب بهمن (بازه زمانی A تا B شکل ۱) سیلاب سرکش ۳۵۰ میلیون مترمکعبی (طی شش روز) در مخزن سد آرام گیرد و با تبدیل دبی روزانه ۱۲۰۰ به ۴۵۰ مترمکعب بر ثانیه گزند آن را در پایین دست به حداقل رساند. در ادامه سال آبی، گویا تقدیر بر آن بود تا این سد همچنان دوشادوش سد کرخه، ناجی مردمان دوردست خود در جلگه خوزستان شود. رهاسازی آرام و پیوسته در بهمن و اسفند (بازه زمانی C تا D در شکل ۱) حجم قابل ذخیره سیلاب سد سیمره را به ۳۵۰ م.م.م رساند.



شکل ۱ تغییرات حجم مخزن سد سیمره از آذرماه ۹۷ تا فروردین ۹۸

سد سیمره بی‌محابا برابر سیلاب ایستاد تا باری از دوش سد بزرگ کرخه بردارد. این سد در سیلاب نخست ۴۵ درصد و در سیلاب دوم ۵۳ درصد (با بهره‌گیری از ترازهای بالاتر از تراز نرمال) و در مجموع  ۵۰۰ میلیون مترمکعب سیلاب در خود ذخیره کرد. همچنین با کاهش ۸۰ درصدی دبی در روز ۱۲ فروردین (روز پیک سیلاب حوضه کرخه) دبی لحظه‌ای را از ۳۰۸۰ (دبی متوسط روزانه ۲۳۶۰) به دبی خروجی حدود ۵۰۰ مترمکعب بر ثانیه کاهش داد (شکل ۲). شایان ذکر است با همه کمکی که سد سیمره کرده بود، دبی ورودی سد کرخه در آن روز از ۸۴۰۰ مترمکعب بر ثانیه فراتر رفته بود. آنگاه که نیاز به بهره‌گرفتن از حجم‌های بیشتر سیمره بود، همتی شد و چالش تملک در کوتاه مدتی از میان برداشته شد تا سیمره با تمام توانایی خود در خدمت مهار سیلاب آید. پس بی‌راه نیست اگر ما نیز چون ساکنان دیارش، سیمره را بستاییم.  



شکل ۲ هیدروگراف سیلاب های فروردین

 

جهت مشاهده مهمترین مطالب مرتبط می توانید بر روی هر یک از عناوین زیر کلیک کنید:

کاهش مصیبتهای سیلهای اخیر با فناوری‌های دانش بنیان​

خسارت سیل، دست انتقام آب از توسعه ناپایدار​

بلایای طبیعی و خسارتهای اقتصادی ناشی از آن با نگاهی به خسارات  اقتصادی سیل در ایران

بررسی ابعاد اقتصادی سیل​