هر چند که رشد فعالیت‎های اقتصادی هنوز در مناطق وسیعی از جهان، به منزله افزایش انتشار کربن خواهد بود، اما همین رشد، متضمن افزایش سطح و کیفیت تغذیه، بهداشت، سلامت، تحصیل، مسکن انسان ها است.

در تاریخ 12 اسفند 98 مطلبی با عنوان ( ویروس کرونا بیشتر از آنکه زندگی گرفته باشد، زندگی نجات داده‌است! ) به قلم آقای محمود رضا مومنی در سایت زیست‎ آنلاین منتشر شد.درنقد این مطلب آقای شهرام اتفاق یادداشتی برای زیست آنلاین ارسال کرده است که در ادامه متن کامل آن را می خوانید.

*****

اخیرا مطلبی درسایت زیست ‎آنلاین منتشرشده است که  بنده آن را به دور از قواعد یک تحلیل علمی می‎دانم و بسیار کوتاه درباره آن سخن خواهم گفتم. مطلب یادشده تحت عنوان «ویروس کرونا بیشتر از آنکه زندگی گرفته باشد، زندگی نجات داده‌است» منتشر شده است و بر این نکته اشاره دارد که با افزایش گسترش این ویروس، فعالیت‏های اقتصادی کاهش یافته است و پیامد آن نیز نزول انتشار دی‎اکسید کربن بوده است و از آنجا چنین نتیجه‎گیری شده است که کاهش انتشار دی‎اکسید کربن، مترادف است با کاهش تلفات انسانی ناشی از این آلایندگی.

نتیجه‎گیری ساده از چنین دستگاه استدلالی این خواهد بود که: هر چه تعداد مبتلایان به ویروس بیش‎تر باشد، بهتر است، چون انتشار کربن کاهش خواهد یافت! افزون بر این، پیامد توسعه چنین تفکری در نزد متولیان امور بهداشت و درمان می‎تواند به منزله استقبال از گسترش بیماری میان مردم باشد!

دوستان فرهیخته ما آگاهند که محیط زیست یک مقوله چندوجهی و میان رشته ‎ای است، سخن گفتن درباره آن، نیازمند توجه به تمامی جنبه های مرتبط به آن است. در حالی که برخی از این وجوه مغفول در دعاوی یادشده در گزارش مذکور به شرح زیر هستند:

هر چند که رشد فعالیت‎های اقتصادی هنوز در مناطق وسیعی از جهان، به منزله افزایش انتشار کربن خواهد بود، اما همین رشد، متضمن افزایش سطح و کیفیت تغذیه، بهداشت، سلامت، تحصیل، مسکن انسان ها است. افزون بر این افزایش درآمد سرانه خود ،عاملی برای تحقق کیفیت محیط زیست است. از این رو، هر عاملی که مانع از رشد فعالیت‎های اقتصادی شود، در نهایت به فقر، بیکاری، سوءتغذیه، بی سوادی، بیماری و نظایر آن منجر خواهد شد.

وانگهی، بهبود تمامی شاخص های سلامت انسان نظیر افزایش طول عمر، کاهش مرگ و میر نوزادان، افزایش دسترسی به آب بهداشتی و نظایر آن در طول 150 سال گذشته، خود مدیون همین رشد اقتصادی بوده است.

از سوی دیگر، رشد اقتصادی و توسعه فناوری، پیوندهای ناگسستنی با یکدیگر داشته و دارند و امروزه شاهد این هستیم که کنترل انتشار کربن، خود در سایه افزایش توانمندی های فنی و اقتصادی در حال وقوع و میسر است. رشد متوازن «مصرف انرژی و انتشار کربن» با «رشد اقتصادی» در کشورهای توسعه یافته متوقف شده و اصطلاحاً پدیده‎ گسستگی انرژی و گسستگی کربن ظهور یافته است. به بیان دیگر، با افزایش رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته، دیگر شاهد افزایش متوازن «مصرف انرژی و انتشار کربن» نیستیم.

شهرام اتفاق – 13 اسفندماه 1398