زیست آنلاین: تلاش برای جایگزینی خودروهای هیبریدی و برقی، با خودروهای دیزلی و بنزین‌سوز، هر روز وارد مرحله تازه‌ای می‌شود. زمانی قرار بود سال ۲۰۴۰ در اغلب کشورهای اروپایی، استفاده از خودروهای بنزینی ممنوع شود

تلاش برای جایگزینی خودروهای هیبریدی و برقی، با خودروهای دیزلی و بنزین‌سوز، هر روز وارد مرحله تازه‌ای می‌شود. زمانی قرار بود سال ۲۰۴۰ در اغلب کشورهای اروپایی، استفاده از خودروهای بنزینی ممنوع شود اما این تاریخ هر روز جلوتر می‌آید. در آخرین تحول، اعلام شده که بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس قصد دارد زمان ممنوعیت فروش خودروهای جدید دیزلی و بنزینی را از سال ۲۰۳۰ اعلام کند که پنج سال زودتر از برنامه‌ریزی قبلی خواهد بود؛ یعنی کمتر از ده سال دیگر. این ممنوعیت برای سایر کشورها هم برنامه‌ریزی شده است. به عنوان مثال یکی از دادگاه‌های آلمان به شهرها اجازه داد از سال ۲۰۳۰، تولید و رفت و آمد خودروهای بنزینی را ممنوع اعلام کنند. فرانسه قصد دارد این ممنوعیت را از سال ۲۰۴۰ اعمال کند و دولت دانمارک پیشنهاد کرده تا سال ۲۰۴۰ فروش خودروهای بنزینی و گازوئیلی در سراسر اتحادیه اروپا ممنوع شود. آمریکا هم چنین محدودیتهایی را پیگیری می‌کند و با کاهش میزان تولید نفت شیل، قطعا این روند اجرایی خواهد شد. مثلا قرار است خرید و فروش خودروهایی که از سوخت های فسیلی استفاده می کنند از سال ۲۰۳۵ در ایالت کالیفرنیا ممنوع شود.

کاهش استفاده از خودروهای بنزینی و دیزلی در اروپا و امریکا به معنای کاهش تقاضا برای نفتی است که همین حالا هم هر سال تقاضا برای آن کاهش می‌یابد. هنوز ذخایر فراوانی از نفت در دنیا باقی مانده اما روز به روز بازار نفت کوچکتر می‌شود. کشورهایی مثل آمریکا، روسیه، عراق و حتی امارات، روند افزایش تولید نفت خود را سرعت داده‌اند چون متوجه شده‌اند باقی ماندن نفت در زیرِ زمین که در کشور ما به "بستن چاههای نفت" با هدف کاهش اتکای بودجه به نفت معروف شده، موجب حفظ این ذخایر برای نسل آینده نمی‌شود! چون تا ده سال یا نهایتا بیست سال دیگر این نفت، ارزش امروز را نخواهد داشت. پس کشورهای مختلف دنیا در حال افزایش توان تولید هستند تا این ذخایر باارزش را هر چه زودتر تبدیل به ارزش افزوده ای در روی زمین کنند و از سود این نعمت خدادادی بهره ببرند.

اما در ایران، به عنوان کشوری که سومین ذخایر نفتی جهان را دارد و در سال گذشته هم در کشف میادین نفتی جدید در دنیا رتبه اول را کسب کرده که همه‌ی ما هم به آن افتخار کردیم، نه تنها امکان افزایش تولید نفت را نداریم، بلکه به خاطر تحریم، فرصتها را هر روز از دست می‌دهیم. پانزده سال پیش کمی بیش از چهار میلیون بشکه نفت در روز تولید می کردیم، دو سال پیش، قبل از تحریمهای آمریکا، دوباره به مرز همان میزان تولید رسیدیم، اما عموما در تمام این سالها بین ۲ تا نهایتا ۳ میلیون بشکه نفت در روز تولید می‌کردیم و تولید می‌کنیم.

در ظالمانه و غیرعادلانه بودن تحریمهای دولت ترامپ بر ضد ایران تردیدی نیست. اما آیا تنها کاری که از دست ما ساخته است، نشستن و نظاره کردن است؟ آیا نمی توانیم نقش فعالتری برای لغو این تحریم های ناعادلانه داشته باشیم؟ آیا تنها کاری که منتقدان تحریم می توانند انجام دهند، تشویق به پالایشگاه‌سازی است، تا وقتی نفتمان تحریم است، بنزین و فرآورده صادر کنیم؟ گویا اصلا به این موضوع توجه نمی‌کنیم که تحریم ما، صرفا تحریم صادرات نفت نیست، بلکه برنگشتن پول نفت و سایر اقلام صادراتی ما به داخل کشور است. بنزین هم صادر کنیم همین مشکل را خواهیم داشت. باید مشکل اساسی را رفع کرد. این همه ذخایر و این همه کشفیات، وقتی به کارمان می‌آید که آن را در هر قالبی، نفت خام یا فرآورده یا محصولات پتروشیمی صادر و تبدیل به ارزش افزوده کنیم. در حوزه کلان کشور و در بخش دیپلماسی، بدون فضاسازی های سیاسی و جناحی، نیازمند فعالیت بیشتری برای لغو تحریم هستیم تا سالها بعد حسرت این روزها را نخوریم. اقتصاد ایران نیازمند فروش نفت است؛ چه بخواهیم و چه نخواهیم.