مساله‌ای که در چند سال اخیر ذهن دانشمندان و محققان را به خود مشغول کرده است وجود ریزپلاستیک‌ ها است، نتایج یک مطالعه جدید نشان داد که هر ساله بیش از ۷۳ هزار قطعه کوچک پلاستیکی از طریق غذا و نوشیدنی جذب بدن انسان می‌شود، این قطعات ریز پلاستیکی به طور ناخواسته وارد دهان، روده‌ها و سیستم دفع انسان می‌شود به طوری که دانشمندان کشف کردند مدفوع روزانه یک انسان به طور میانگین حاوی ۲۰۰ قطعه میکروپلاستیکی است.

به گزارش زیست آنلاین، زباله و تولید بیش از حد آن توجه جهانیان را به خود را جلب کرده و اذهان را مشغول کرده است؛ در این میان علاوه بر وضع قوانین با هدف بازدارندگی، جوامع محلی هم در قالب پویش‌ های مردمی فعالیت‌ هایی را شکل می‌دهند که یک نمونه آن روز «جهانی پاکسازی زمین» است که ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۸ از کشور استونی آغاز شد و تاکنون در ۱۱۳ کشور، بیش از ۱۶ میلیون نفر برای تمیز کردن طبیعت از زباله‌، به این طرح پیوسته‌ اند.

زباله و پسماند یکی از پیامدهای زندگی صنعتی است که امروزه بلای جان ملت‌ ها شده است، تصور اینکه روزی چشم باز کنی و تمام اطراف خود را پر از زباله ببینی تا حدود زیادی ترسناک است، یکی از این پسماندها پلاستیک است که نگرانی زیادی را برای جوامع انسانی در دنیا به همراه دارد، طوری که پیش می‌رویم گویا به نظر می‌رسد هرگز نمی‌توانیم از پلاستیک‌ های دور و برمان و آلودگی ناشی از آنها خلاص شویم، به هر کجا نگاه می‌کنیم با این ماده سر و کار داریم، از قاب تلویزیون گرفته تا ظروف پلاستیکی یک‌ بار مصرف.

آمارها نشان می‌دهد روزانه ۳۰۰ میلیون تن پلاستیک در جهان تولید می‌شود و بسیاری از کشورها برای کاهش آن اقداماتی اساسی را آغاز کرده‌اند به عنوان مثال قرار است در آلمان از سال ۲۰۲۰ هر رستوران یا فروشگاهی پلاستیک توزیع کند تا دو هزار یورو جریمه شود این روند می‌تواند برای سرمایه‌ گذاری به سمت تولید کیسه‌ های تجزیه‌ پذیر، کیسه‌های با منشاء گیاهی و پارچه‌ ای انگیزه ایجاد کند و به این ترتیب پلاستیک به حذف، نزدیک شود.

اما در ایران وضعیت تا حد زیادی نگران‌ کننده است؛ با اینکه ایران هفدهمین جمعیت جهان را دارد اما در میان ۱۰ کشور پرمصرف مواد و تولیدات پلاستیکی و نایلون است که بر اساس آمار روزانه بیش از سه هزار تن و سالانه نزدیک یک میلیون تن پلاستیک مصرف می‌کند.

مساله‌ای که در چند سال اخیر ذهن دانشمندان و محققان را به خود مشغول کرده است وجود ریزپلاستیک‌ ها است، نتایج یک مطالعه جدید نشان داد که هر ساله بیش از ۷۳ هزار قطعه کوچک پلاستیکی از طریق غذا و نوشیدنی جذب بدن انسان می‌شود، این قطعات ریز پلاستیکی به طور ناخواسته وارد دهان، روده‌ها و سیستم دفع انسان می‌شود به طوری که دانشمندان کشف کردند مدفوع روزانه یک انسان به طور میانگین حاوی ۲۰۰ قطعه میکروپلاستیکی است.

نتایج پژوهش‌ های محققان نشان داد که بطری آب ممکن است بزرگ‌ ترین منبع تولید میکروپلاستیک‌ها باشد که سلامت انسان را به خطر می‌اندازند، میکروپلاستیک‌ها همچنین به مقدار زیاد در بدن جانداران دریایی که از آشغال‌ های پلاستیکی به دریا ریخته شده تغذیه می‌کنند، نیز وجود دارد؛ جاندارانی که از منابع مهم غذایی انسان‌ها هستند.

فیلیپ شوابل مولف ارشد این پژوهش از دانشکده پزشکی وین در اتریش، می‌گوید: «این پژوهش که اولین مطالعه در نوع خود است، آن چه مدت‌ها در مورد آن تردید داشتیم را تایید می‌کند این که پلاستیک‌ ها در نهایت به روده انسان می‌رسند.»

بنابراین موضوع پلاستیک و به طور کلی پسماندها نگرانی دنیا را برانگیخته است و در چند سال اخیر اقدامات زیادی در قالب پویش مردمی شکل گرفته که برخی از آنها بازتاب جهانی پیدا کرده و برخی نیز در تقویم جهانی جایگاهی یافته‌اند مانند «روز جهانی پاکسازی زمین» که یک جنبش مردمی است که در سال ۲۰۰۸ از استونی آغاز شد، به این صورت که در ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۸ حدود ۵۰ هزار نفر از مردم این کشور با هم متحد شدند تا تمام کشور را فقط در پنج ساعت تمیز کنند. از آن زمان، این طرح موفقیت‌آمیز گسترش یافته است و تاکنون در ۱۱۳ کشور، بیش از ۱۶ میلیون نفر برای تمیز کردن زباله‌های غیر قانونی، به این طرح پیوسته‌ا ند و شعارشان است که «بیایید این کار را انجام دهیم». در واقع رویای آنها این است که در یک جهان آزاد، پاک و سالم زندگی کنند.

اکنون ببینیم وضعیت چنین پویش‌ هایی در کشور ما چگونه است؛ دبیر سیاست محیط‌ زیست در مرکز بررسی‌های راهبردی نهاد ریاست جمهوری در این زمینه گفت: مهم‌ترین مشکل فعلی در کشور این است که هیچ انگیزه‌ ای برای کاهش زباله وجود ندارد، قوانینی که بتواند برای شهروندان انگیزه ایجاد کند تا میزان سرانه تولید زباله در کشور کاهش یابد موجود نیست، به طور متوسط روزانه حدود ۷۵۰ گرم زباله تولید می‌کنیم که این رقم حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ گرم بیشتر از متوسط جهانی است، مثلا در شهری مانند توکیو با ۲۵ میلیون نفر جمعیت، شهرداری هر دو هفته یک‌ بار زباله‌ها را جمع‌آوری می‌کند در حالی که در تهران با ۸ میلیون نفر جمعیت ثابت، شهرداری روزی سه بار هم جمع‌آوری زباله دارد اما باز هم زباله در سطح شهر ریخته است.

محمد درویش افزود: علت تولید پایین زباله در توکیو این است که شهروندان به ازای هر یک گرم زباله‌ تولیدی، باید مالیات بیشتری پرداخت کنند و همین باعث می‌شود تا برای کاهش تولید زباله و در نهایت حل این مشکل انگیزه پیدا کنند.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری ادامه داد: جریان‌ های پاکسازی خیلی خوب هستند اما زمانی می‌توانند موثر باشند که قوانین موجود در کشور به این جریان‌ ها کمک کند، تا زمانی که این قوانین وجود ندارد و تا زمانی که ما انگیزه نداریم بطری خالی آب معدنی و نوشابه‌های خود را تحویل دهیم و آن‌را در طبیعت رها می‌کنیم هر چقدر هم که هموطنان در قالب رفتگران طبیعت، محیط را تمیز کنند فایده‌ای نخواهد داشت و این مساله سبب یاس و ناامیدی بسیاری از فعالان محیط زیست در این حوزه می‌شود، درخواست ما از نمایندگان مجلس، سازمان‌ها و نهادهای مرتبط این است که کمک کنند تا قوانین مناسبی وضع شود.

وی به قوانین مدون در این زمینه در کشورهای دیگر اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال در آلمان مقرر شد از سال ۲۰۲۰ هر رستوران یا فروشگاهی که پلاستیک توزیع کند تا دو هزار یورو از سوی دولت جریمه شود که این روند می‌تواند برای کاهش تولید و مصرف پلاستیک انگیزه ایجاد کند و سرمایه‌گذاری‌ ها به سمت تولید کیسه‌ های تجزیه‌ پذیر، کیسه‌ های با منشا گیاهی و پارچه‌ای هدایت شود.

درویش تاکید کرد: این قوانین باید در ایران نیز وضع شود تا سرمایه‌گذاری در حوزه‌های تولید پلاستیک و لوازم یک‌بار مصرف سود و صرفه اقتصادی نداشته باشد آن وقت گروه‌های پاکسازی بیایند و آن چیزی را که باقیمانده تمیز کنند.

وی گفت: به تازگی تحقیقات نشان داده که میکروپلاستیک‌ ها به مرور از همین پلاستیک‌ه ای رها شده در طبیعت استخراج می‌شوند که یکی از مهم‌ترین عوامل تشدید سرطان هستند، پلاستیک‌ها که تا چند سال در طبیعت باقی می‌مانند به مرور به ذرات ریزی در قالب میکروپلاستیک تبدیل می‌شوند که به آب دریاچه‌ ها و دریاها و از آن جا به بدن انسان وارد می‌شوند بنابراین وضع قوانین سختگیرانه با هدف کاهش تولید زباله و پلاستیک الزامی است.

به گزارش ایرنا، در جهانی که خشونت، فساد، فقر شدید، فاجعه‌ های طبیعی و بیماری بیداد می‌کند در کنار همدیگر و با اصلاح رفتارهای خود برای برطرف کردن مشکلات محیط زیستی قدم برداریم تا شاهد زمینی پاک و عاری از هر گونه آلودگی باشیم، بیاییم وارثان خوبی از نسل‌ های قبل و امانت‌ داران بر حقی برای فرزندان خود باشیم.