این روزها آسیب‌ های ناشی از اختراعی که قرار بود در خدمت بشر قرار گیرد، از فواید آن پیشی گرفته‌اند. با وجود این حجم از خودرو در جهان این طور به نظر می‌ رسد که دیگر راه فراری از آلودگی، سر و صدا و خطری که این اختراع قرن نوزدهمی برای ما به همراه آورده است، وجود ندارد.

به گزارش زیست آنلاین، امروز ۲۲ سپتامبر (مصادف با ۳۱ شهریور) به عنوان روز جهانی بدون خودرو نامگذاری شده است؛ وسیله نقلیه‌ ای که در کنار تلفات مستقیم ناشی از تصادفات رانندگی، سالانه به طور غیرمستقیم به بروز بیش از ۳۰ هزار مورد مرگ و میر زودرس منجر می‌شود.     

اتومبیل‌ های مدرن امروزی نخستین بار در سال ۱۸۸۶ با عرضه بنز پتنت- موتور واگن توسط کارل بنز مخترع آلمانی، متولد شدند. در سال ۱۹۸۶ میلادی ۵۰ میلیون خودرو فعال در جهان وجود داشت و این رقم در سال ۲۰۱۰ از مرز یک میلیارد دستگاه عبور کرد. امروزه ۱.۲ میلیارد خودرو در خیابان‌ های جهان وجود دارد و پیش‌ بینی می‌شود این رقم تا سال ۲۰۳۵ به دو میلیارد دستگاه برسد. با وجود این حجم از خودرو در جهان این طور به نظر می‌رسد که دیگر راه فراری از آلودگی، سروصدا و خطری که این اختراع قرن نوزدهمی برای ما به همراه آورده است، وجود ندارد.

از همین رو، یک روز از سال با عنوان روز بدون خودرو تعیین شده تا با تشویق مردم به کاستن از میزان وابستگی خود به خودروهای شخصی و استفاده از گزینه‌ های جایگزین برای رسیدن به مقصد، شهرهای شلوغ و پرازدحام دست‌ کم برای ۲۴ ساعت در ۳۶۵ روز سال از دست خودروها و آلودگی نفس راحتی بکشند.

روز جهانی بدون خودرو      اگرچه روزهای بدون خودرو به صورت غیررسمی و پراکنده در سال‌های دهه ۹۰ میلادی نیز برگزار می‌ شدند اما در سال ۲۰۰۰ بود که با ابتکار عمل شبکه جهانی بدون خودرو (WCN) بیست و دوم سپتامبر هر سال به عنوان روز جهانی بدون خودرو انتخاب شد. در این روز بسیاری از شهرهای بزرگ چون بوگوتا و جاکارتا خیابان‌ های اصلی خود را بسته و در آن‌ها مسابقات پیاده‌ روی و دوچرخه‌ سواری برگزار می‌ کنند.

شبکه جهانی بدون خودرو معتقد است که این روز باید ویترینی باشد که نشان می‌دهد اگر خودروها نبودند، شهرهای ما در ۳۶۵ روز سال چه وضعیتی داشتند و چطور به نظر می‌رسیدند.

جان انسان بازیچه دست تابوت‌های متحرک این روزها آسیب‌ های ناشی از اختراعی که قرار بود در خدمت بشر قرار گیرد، از فواید آن پیشی گرفته‌اند.

خطرات آلودگی هوا برای سلامت انسان جدی است و خودروها با تولید حجم قابل توجهی از اکسیدهای نیتروژن، مونواکسید کربن و دیگر آلاینده‌ها، نقش مهمی در افزایش میزان این آلودگی‌ ها ایفا می‌کنند. امروز آلودگی در جهان سه برابر ایدز، سل و مالاریا روی هم، قربانی می‌گیرد. کیفیت پایین هوا احتمال ابتلا به بیماری‌ های تنفسی چون آسم و برونشیت را افزایش داده، بر خطر بروز بیماری‌ های کشنده چون سرطان می‌ افزاید و هزینه‌های درمانی سنگینی را به سیستم‌ های خدمات درمانی وارد می‌کند. افزون بر این، ذرات معلق ناشی از خودروها به تنهایی مسئول بروز بیش از ۳۰ هزار مرگ و میر زودرس در سال هستند و به استناد مقاله‌ ای که به تازگی منتشر شده است، سوخت‌ های فسیلی امروزه «بزرگترین تهدید برای سلامت کودکان در جهان» به شمار می‌روند.

علاوه بر آلودگی هوا، خودروها در کلان‌ شهرهای پر ازدحام یکی از منابع اصلی ایجاد آلودگی صوتی هستند. در واقع این روزها، قرار گرفتن در معرض آلودگی صوتی ناشی از موتور خودروها که یکی از عوامل مهم بروز استرس و بیماری است، به بخشی از زندگی روزمره ما تبدیل شده است.  

در کنار تلفات غیر مستقیم، خطر وقوع تصادفات رانندگی همواره جان افراد و به‌ویژه عابران پیاده را تهدید می‌کند. به گزارش سازمان بهداشت جهانی، تصادفات رانندگی در سال ۲۰۱۶ به تنهایی جان ۱.۳۵ میلیون نفر را در جهان گرفتند؛ به عبارتی یک قربانی در هر ۲۵ ثانیه.

افزون بر این، سالانه نزدیک به ۴۰۰ هزار فرد زیر ۲۵ سال در اثر تصادفات رانندگی جان خود را از دست می‌دهند؛ یعنی به طور میانگین هزار نفر در روز.

آسیب‌ های زیست محیطی خودروها آسیب اتومبیل‌ ها به محیط زیست تنها به آزاد کردن آلاینده‌ های خطرناک در جو زمین محدود نمی‌ شود زیرا خودروها حتی پیش از آن که راهی خیابان‌ ها شوند، انرژی زیادی مصرف می‌کنند. صنعت خودروسازی اثر آلایندگی گسترده‌ ای برجای می‌گذارد زیرا برای ساخت یک ماشین بیش از هر چیز باید موادی چون فولاد، لاستیک، شیشه، پلاستیک، رنگ و هزاران ماده دیگر تولید شوند.

به طور مشابه، پایان عمر یک خودرو نیز به معنای پایان اثر منفی آن بر روی محیط‌ زیست نیست. پلاستیک‌ ها، اسیدهای سمی باتری و دیگر مواد آلاینده برجای مانده از خودروها ممکن است تا مدت‌ها در طبیعت باقی بمانند.

پیامدهای منفی استفاده از خودروها بر روی سلامت افراد و محیط زیست بر کسی پوشیده نیست اما در دنیای مدرن متاسفانه افراد در انجام بسیاری از فعالیت‌ های روزمره خود به خودروهای شخصی وابسته شده‌ اند و به این ترتیب نمی‌ توان اهمیت و نقش آن‌ها را نادیده گرفت. با این حال هنوز جای امیدواری وجود دارد. خودرو و سوخت‌ های پاک ابزاری مقرون به صرفه و در دسترس را برای مقابله با آلودگی هوا و انتشار گازهایی که موجب تشدید تغییرات اقلیمی می‌شوند، در اختیار ما قرار می‌دهند. از جمله این ابزارها می‌توان به وسایل نقلیه‌ ای که مصرف سوخت کمتری دارند، سوخت‌های پاک که آلاینده‌ های کمتری آزاد می‌کنند و خودروها و کامیون‌ های برقی که می‌ توانند به طور کامل به انتشار آلودگی‌ ها از اگزوز اتومبیل‌ ها پایان دهند، اشاره کرد.