جای خالی نظارت برداروهای گیاهی در وزارت بهداشت

پزشکان طب سنتی اعتقاد دارند که گیاهان دارویی در بسیاری از موارد می تواند جایگزین گیاهان شیمیایی شود و از این طریق هم آثار مخرب داروهای شیمیایی کاسته شود و هم این رشته بتواند جایگاه خودش را در اقتصاد پیدا کند .

دکتر قدیر محمدی معتقد است که آموزش جزو لاینفک اقتصاد سبز در حوزه گیاهان دارویی است .وی در گفت و گو با زیست آنلاین می گوید:

فرض کنید در سیستان قرار است داروی گیاهی کشت شود. آنجا کمبود آب است .باید گیاهان دارویی کشت شود که با شرایط آنجا متناسب است .به طور مثال نمی صرفد هندوانه کاشته شود که ۳۰ هندوانه به نسبت گل سرخ ۳۰ برابر آب مصرف می کند . به همین دلیل باید آموزش و شناخت گیاهان دارویی از منبع و از روستاها آغاز شود .

وی با گله از اینکه هنوز هیچ منبع و شاخصه ای برای شناخت سالم بودن و میزان تاثیر گیاهان دارویی وجود ندارد، می گوید: هنوز شاخصه هایی که بفهمیم گیاه دارویی که تولید می شود سالم است با نه ،وجود ندارد و جایی هم نیست که استانداردهای حداقلی را داشته باشد تا ما بتوانیم داروها را در آنجا مورد سنجش قرار دهیم.به فرض استورخدوس می خریم اما نمی دانیم ماده موثره دارد با نه ،ممکن است اصلا تاریخ گذشته شده باشد، مدتی در انبار مانده و خاصیتش را از دست داده است. اینها مواردی است که نمی توانیم آن را تشخیص دهیم . زیرا گیاهان داروی و معطر و بو دار اسانسش فرار است و پس از مدتی اکثرا کاه آن باقی مانده و ماده موثره آن از بین می رود. اما همچنان آن را خریداری می کنیم و مصرف می کنیم در حالی که هیچ سازمان و ارگانی وجود ندارد که بتوانیم آنجا را ملاک قرار دهیم و از این دارو به آنجا بفرستیم و آن را مورد سنجش قرار دهیم .

وی در ادامه می گوید : حتی اگر در عمل آوری این گیاهان از سموم و کودهای شیمیایی استفاده شده باشد باز هم راهی برای شناسایی آن وجود ندارد و بررسی اینکه در داخل این گیاه قارچ یا سمی وجود دارد یا نه مساله است که در هیچ کجا مورد ارزیابی قرار نمی گیرد.

این پزشک طب سنتی در ادامه می گوید: اگر این گیاهان فراوری شوند به شکل شیمیایی در بیایند و ماده موثره از یک گیاه خارج شود و به دارو تبدیل شود، تنها آنوقت است مورد بررسی قرار می گیرد اما اگر خود گیاه به صورت دارویی قرار باشد مصرف شود،هیچ نظارتی بر روی آن وجود نخواهد داشت. مثلا اگر ۱۰ داروی گیاهی را بدون دستکاری با هم مخلوط کنیم ، هیچ مرجع و مقامی در مورد آن بررسی وتحقیق انجام نمی دهد و کاری به آن ندارد

وی در ادامه می گوید : عطاری داریم اما داروخانه گیاهی نداریم و متولی ندارد. اگر داروخانه گیاهی داشته باشیم باید آیین نامه اجرایی داشته باشد در حالی که جای چنین چیزی خالی است طب سنتی زیر نظر وزارت بهداشت و درمان قرار دارد و اما عطاری ها به معادن و صنایع و وزارت بازرگانی می رسد یعنی یک شغل به حساب می آید و نظارت آنچنانی روی آنها وجود ندارد و حتما باید به این بخش اضافه شود و وزارت بهداشت و درمان نیز این ساز و کار را داشته باشد و ابزار کنترلی برای این گیاهان در نظر بگیرد زیرا اینها خیلی وسیع هستند و قائدتا وزارت بهداشت با این پرسنل و بدون آنکه یک بخشی به آن اختصاص دهد نمی تواند در این بخش نظارت داشته باشد

این متخصص طب سنتی با اشاره به اینکه طب سنتی جایگاه خوبی در وزارت بهداشت ندارد ،در ادامه می گوید: طب سنتی به دفتر طب سنتی تنزل پیدا کرده است و در وزارت بهداشت نهایتا ۱۰ تا ۱۵ پرسنل دارد. درحقیقت نگرش کلی و جهان بینی کلی برای شناساندن و آموزش گیاهان دارویی نیاز است که همه باید در آن کمک کنند و آیین نامه های اجرایی وجود داشته باشد و بر اساس آن خط و خطوط حرکت کنیم .

محمدی با اشاره به اینکه خلاء قانونی در این زمینه وجود ندارد و خود وزارتخانه ها باید به این بخش اهمیت بیشتری دهند و به آن ورود پیدا کنند ، می گوید : برای نوشتن آیین نامه ها نیازی به طرح در مجلس نیست و خودمان باید شروع کنیم ۱۲ دانشکده طب سنتی در کشور داریم که این می تواند نقطه عطفی برای شکوفا شدن طب سنتی و اهمیت دادن به داروهای گیاهی باشد. کار سنگین است و تعداد افرادی که در این حوزه کار می کنند کم هستند مثلا ما ۱۰۰ نفر متخصص طب سنتی داریم و ۷۰۰ تا ۸۰۰ نفر رزیدنت داریم اما در مقابل طب رایج ۲۰۰ هزار نفر پزشک چند صد هزار نفر اقمار پیرا پزشکی هستند . اگر طب سنتی بخواهد در کنار آنها به سلامت جامعه کمک کند سهم بیشتری از آموزش و شناخت داشته باشد و اینطور بتواند باری در حوزه سلامت به دوش بگیرد.. در این وضعیت اگر وزارتخانه هم شرایط ما را تنزل دهند از گوی سلامت عقب می مانیم . ما باید با شتاب حرکت کنیم تا باری را از دوش طب رایج برداریم .‎

وی در ادامه با گلایه از اینکه بارقه های علمی خودمان را به فراموشی سپرده ایم و پزشکی غربی را جایگزین آن کرده ایم می گوید: ما را پزشک تربیت کردند بر اساس بینش های غربی پزشک شدیم آنها به ما می گویند برای یک مریض چه چیزهایی باید تجویز شود و چه چیزهایی نباید تجویز شود. وقتی آنها من را تربیت کردند پشت بند تربیت من ،بازارهای خودشان را چیدند دستگاها ی رادیو لوژی سیستم های و آزمایش های عریض و طویل ام آر آی و همه وسایل مصرفی را به کشور هایی مثل ما وارد کرده اند .

رانیتیدین ، امپرازول همه وارداتی است و در واقع ما برای آنها کار می کنیم . همه پزشکان جهان سوم در حقیقت برای اروپاو آمریکا کار می کنند چون ما بر اساس اسلوب آنها آموزش دیده ایم .در کشورهای اروپایی دستگاههایی مثل ام آر ای و دستگاههای دیگر بسیار کمتر استفاده می شود و خودشان گیاهان دارویی را جایگزین گیاهان شیمیایی کرده اند تا سلامتشان بیشتر تضمین شود.

وی با اشاره به اینکه ما به داروهای گیاهی وابسته نیستیم و مصرفمان خیلی پایین است، ادامه می دهد : داروهای سنتی مال آباء و اجدادمان است و وابستگی به خارج برایمان ایجاد نمی کند . داروهای سبز مال خودمان است در واقع خرید آن پول و سرمایه را به جیب روستانشینی وارد می کند که از نبود کار مجبور می شود راهی شهرها شود . اگر مسولان توجه ویژه و جهادی داشته باشند می توانیم در این حوزه سرعت بگیریم . در واقع اروپاییان همانطور که کتابهای ما را غارت کردند و بسیار ارزان کتاب های ما را بردند،گیاهان دارویی ما را نیز به یغما می برند و بدون آنکه ما متوجه آن شویم . سال ۸۱ در کشور سویس بودم و برای به پزشک مراجعه کردم ۸۰ گرم پونه به ما دادند این ۸۰ گرم و با ویزیت ۱۲۰ دلار برایمان آب خورد . مقایسه این عدد و رقم با قیمت آن در کشور خودمان نشان می دهد که این گیاهان از چه اهمیت پایینی در کشور ما برخوردارند.

https://zistonline.com/vdccosqe.2bqip8laa2.html