آب در مسیر رویکرد اقتصاد سبز

به گزارش زیست آنلاین به نقل از فاطمه پاسبان، میزان آب موجود در هر منطقه معرف آن است که از نظر اقتصادی چه گیاهی را می توان و چه گیاهی را نمی توان کاشت و امنیت غذایی هر کشور به آب و مسائل آن گره خورده است. رویدادهای سال های اخیر درباره آب، حاکی از بحرانی تر شدن شرایط موجود مانند خشک شدن دریاچه ها و تالاب ها، کاهش ذخایر منابع آبی، کاهش بارندگی و ادامه خشک سالی و به خطر افتادن حیات جانوری، گیاهی و انسانی است.
در کنار آن پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم کمبود آب به قدری عیان و آشکار شده که دیگر نیازی به هشدار و به صدا درآوردن زنگ خطر نیست. بارها و بارها در دهه اخیر کارشناسان متخصص آبی و گزارش ها و تحلیل های علمی، وقوع خشک سالی را در جهان هشدار داده تا سیاست گذاران و تصمیم سازان با به صدا درآمدن این زنگ خطر و هشدار چاره ای بیندیشند و جلوی وقایع نامطلوب را با درایت و تدبیر و مدیریت بهینه، کنترل و نظارت کنند. در این میان رویکرد اقتصاد سبز توجه خاصی به آب کرده است.
آب در مسیر توسعه اقتصاد سبز سه نقش مهم دارد: ١) آب نوعی دارایی است که برای زندگی ضروری بوده و کالای عمومی است که باعث رفاه انسان می شود. ٢) آب عاملی تولیدی است و به عنوان دارایی اقتصادی برای توسعه اقتصاد ضروری است. ٣) آب دارایی زیست محیطی حیاتی و ضروری برای نگهداری و محافظت از اکوسیستم بوده که در بلندمدت پایداری عرضه محصولات اقتصادی و اجتماعی و خدمات برای رفاه بشری را تضمین می کند.
از این رو مدیریت پایدار آب یکی از اهداف اقتصاد سبز است. آب نقشی کلیدی را در اقدامات و فعالیت های یکپارچه مرتبط با اقتصاد سبز جدید دارد که همراه با اصول اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی پایدار است؛ ازاین رو حرکت به سمت رشد سبز نیازمند سرمایه گذاری در بخش های مختلف است که یکی از آن موارد سرمایه گذاری در آب است.
برای افزایش راندمان مصرف آب و صرفه جویی در آن می توان با سرمایه گذاری در بهبود و استفاده مجدد و بازیافت فاضلاب های صنعتی و شهری، ٩٠ درصد در انرژی و ٧٠ درصد در آب صرفه جویی کرد؛ در حال حاضر حدود ٧٥ درصد آب مصرفی جهان در کشاورزی استفاده می شود که در بسیاری از کشورهای در حال توسعه بیش از ٩٠ درصد آب مصرفی آنان در بخش کشاورزی است.
صنعت حدود ٢٠ درصد از برداشت آب شیرین جهانی را به خود اختصاص داده است که از این میان ٥٧ تا ٦٩ درصد آب مصرفی صنعت برای تولید برق هسته ای، ٣٠ تا ٤٠ درصد برای فراوری صنعتی و ٠,٥ تا سه درصد برای تولید برق حرارتی استفاده می شود. انتظار می رود آب استفاده شده در صنعت در سال ٢٠٢٥ حدود ٢٤ درصد از آب شیرین را به خود اختصاص دهد.
در بسیاری از شهرهای در حال رشد زیرساخت فاضلاب غیرموجود، ناکافی یا منسوخ شده است. سیستم های ذخیره سازی آب، تصفیه و توزیع اغلب ضعیف است؛ علاوه بر این، در بسیاری از کشورهای در حال توسعه جهان، تلفات و هدررفت آب، به علت نشت فنی و دورریز آب، اغلب بیش از ٤٠ تا ٦٠ درصد از کل توزیع آب است. از این رو یکی از رویکردهای اقتصاد سبز دسترسی به آب و سیستم فاضلاب بهداشتی بوده که گامی برای کاهش دور باطل فقر و جلوگیری از تخریب محیط زیست است.
از این رو در کشورهای مختلف جهان سرمایه گذاری های عظیمی در این باره صورت می گیرد. به عنوان نمونه در آفریقا سرمایه گذاری در پروژه های کوچک مقیاس دسترسی به آب سالم و بهداشتی در حدود ٢٨,٤ میلیارد دلار بازده اقتصادی در سال داشته که ارزش آن در حدود پنج درصد تولید ناخالص داخلی است. سازمان همکاری و توسعه (OECD) براورد کرده که سالانه حدود ١.٣ تریلیون دلار به سرمایه گذاری جدید برای جایگزینی و نگهداری زیرساخت های آب در کشورهای توسعه یافته و بازارهای نو ظهور لازم است.
علاوه بر این برای تأمین مالی پروژه ها به طراحی جدید سیاست های مؤثر مالی و پشتیبانی و حمایتی مناسب برای تأمین زیرساخت های آبی نیاز است. تجربه کشورهای جهان درباره تأمین مالی پروژه های آبی می تواند برای ایران آموزه های مدیریتی و سیاست گذاری مناسبی به همراه داشته باشد.

منبع: شرق

https://zistonline.com/vdciqzaq.t1azw2bcct.html