تا دیروز رهاسازی زباله توسط گردشگران درحاشیه تالاب استیل آستارا دغدغه دوستداران محیط زیست این شهرستان بود اما با غرش لودر و کامیون و آغاز راه سازی در قلب این منطقه گردشگری، سکوت رؤیایی آن را کابوس ویرانی و دل علاقه مندانش را بیم و نگرانی فراگرفت.
تالاب استیل با ۱۳۸ هکتار وسعت در هفت کیلومتری شهر آستارا، محل جوجه آوری بیش از چهار هزار و ۵۰۰ قطعه پرنده باکلان کوچک و اگرت، زیست بوم پرندگان مهاجر و محل حرکت رازآلود و شبانه درختان شناور در آب است و سکوت معنی دار تالاب، در هر فصلی گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به خود جلب می کند و مسافران در گذر از محور آستارا به تالش، در محدوده این تالاب زیبا توقف و با تماشا در اوج و فرود پرندگان سفیدبال در دامنه های کوهستان اسپیناس، از مواهب طبیعی آن لذت می برند. از یکسو توجه زیاد گردشگران به استیل، مسئولان آستارا را بر آن داشت تا برای تسهیل تردد در حاشیه و دسترسی آسان به قلب این تالاب زیبا، راه احداث کنند و شهرداری را به حمل مصالح و احداث راه خاکی به مرکز آن مجاب کردند تا با تمرکز گردشگران در آن، زمینه گردشگری اقتصادی در این شهرستان فراهم شود. ازسوی دیگر دوستداران طبیعت و علاقه مندان استیل آستارا این تالاب را از سرمایه های طبیعی و گردشگری این شهرستان می دانند و در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی، به احداث راه در محوطه و مرکز استیل اعتراض می کنند و انتظار دارند مسئولان علاوه بر ممانعت از تداوم آن، مصالح ریخته شده در محدوده طرح را جمع آوری و از مخدوش شدن بیشتر چهره استیل خودداری کنند.
** ضرورت رعایت ملاحظات زیست محیطی و خودداری از تخریب مواهب طبیعی فرماندار آستارا در این زمینه به ایرنا گفت: باید زمینه و زیرساخت سرمایه گذاری را در این شهرستان فراهم کنیم تا فعالان بخش خصوصی وارد میدان شوند و یکی از راه های احیای ظرفیت های گردشگری و طبیعی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی، تامین زیرساخت و راه های دسترسی به آن است. یونس رنجکش افزود: تالاب استیل و آبشار لاتون می تواند علاوه بر جذابیت طبیعی، عاملی برای اشتغال و درآمدزایی در آستارا باشد اما برای تحقق این امر باید مقدمات کار فراهم شود و البته در این راستا رعایت ملاحظات زیست محیطی و خودداری از تخریب مواهب طبیعی ضروری است. وی ادامه داد: با وجود این همه جوان بیکار در آستارا نباید از ارزش اقتصادی تالاب استیل و سایر مناطق گردشگری این شهرستان غافل باشیم و البته باید با برنامه ریزی علمی، رعایت مقررات زیست محیطی و جلوگیری از ریختن قیر و آسفالت، راه دسترسی خاکی و سازگار با طبیعت را در مناطق گردشگری ایجاد کنیم. رنجکش از شرکت آب منطقه ای استان گیلان و ادارات حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی و آبخیزداری، جهاد کشاورزی و شهرداری آستارا خواست با تشکیل کارگروه تخصصی و تعامل لازم به اجرای هرچه بهتر این طرح اقدام کنند. نماینده مردم آستارا در مجلس شورای اسلامی نیز بارها بر استفاده از ظرفیت های گردشگری این شهرستان برای رونق چرخه اقتصادی تاکید کرده و برنامه ریزی مسئولان را در این زمینه خواستار شده است. ولی داداشی گفت: تالاب استیل، روستاهای مشند، کوته کومه، علی داشی و دهستان حیران از مواهب طبیعی است و قابلیت های زیادی برای جذب گردشگر و اشتغال و کارآفرینی دارند و باید مقدمات و زیرساخت های لازم در این راستا فراهم شود.
** توقف عملیات راه سازی در تالاب استیل اداره حفاظت محیط زیست آستارا با اطلاع از آغاز عملیات خاکریزی و احداث راه در دل تالاب استیل توسط شهرداری، با اعزام ماموران یگان حفاظت از این کار ممانعت کرد و عملیات اجرایی طرح بهسازی راه استیل تا اطلاع ثانوی متوقف شد. رئیس اداره حفاظت محیط زیست آستارا در این رابطه گفت: تالاب استیل جزو مناطق شکار ممنوع سازمان حفاظت محیط زیست است و البته این اداره با اجرای طرح های گردشگری مخالف نیست اما باید بر مبنای مجوزهای قانونی و منطبق بر زیست بوم مناطق گردشگری اجرا شود. محمدرضا روشنی افزود: طرح بهسازی راه تالاب استیل ابتدا باید توسط اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تایید و سپس برای بررسی نهایی به ادارات متولی و حفاظت محیط زیست ارائه شود.
** ضرورت تدوین طرح علمی مبتنی بر معیارهای زیست محیطی برای دسترسی به قلب تالاب احساس مسئولیت مردم در قبال طبیعت، امری پسندیده است و فعالان تشکل های مردم نهاد زیست محیطی در آستارا همواره در مناسبت های مختلف با جمع آوری زباله های رها شده در دامان طبیعت برای نهادینه شدن فرهنگ حفاظت از مواهب طبیعی تلاش می کنند و انتظار دارند فریاد خاموش استیل به گوش مسئولان برسد و عملیات عمرانی به تخریب آن منجر نشود. در بسیاری از جاهایی که پای انسان باز شده، آثار مخربی به جا مانده و طبیعت از دست بشر و آلاینده های زندگی صنعتی، به شدت آسیب دیده و طوفان های گرد و غبار، تنش های آبی، خشکسالی های ممتد، فرونشست های زمین، خشکیدن دریاچه ها و برهم خوردن اقلیم ها حاصل دخالت انسان در طبیعت است اما از آنجائیکه هم حفاظت طبیعت و هم بهره مندی از مواهب اقتصادی آن مهم است و مسئولان دغدغه هر دو را دارند؛ باید با تدوین طرح علمی مبتنی بر معیارهای زیست محیطی، ایده دسترسی آسان به قلب تالاب با ظرافت اجرا شود تا بدون مکدر شدن آینه استیل، رونق اقتصادی گردشگری در سیمای آن مشاهده شود و کابوس آن، تعبیر دیگری نداشته باشد. شهرستان مرزی بندر آستارا با ۹۱ هزار نفر جمعیت و ۱۵ جاذبه طبیعی، اقتصادی و تاریخی در غرب استان گیلان و همسایگی جمهوری آذربایجان، جزو ۲۰ شهر گردشگرپذیر کشور است.