گزارش آژانس بینالمللی انرژی IEA نشان میدهد که سرمایهگذاری آسیا در زغال سنگ در حال کاهش است در حالی که انرژیهای تجدیدپذیر این قاره روند رو به رشدی دارند.
Eco Business میپرسد آیا جنوب شرق آسیا به عنوان منزلگاه بزرگترین صادر کنندگان زغال سنگ میتواند این نوع سوخت فسیلی را کنار گذارد؟
گزارش جدید IEA تصویری امیدوار کننده از نبرد علیه زغال سنگ منتشر کرده است: چین بزرگترین سرمایهگذار در بخش انرژی، به طور قابل ملاحظهای میزان تزریق پول به بخش زغال سنگ را کاهش داده است و قراردادهای کشور در نیروگاههای برق زغال سنگ سوز به میزان ۲۵ درصد در سال ۲۰۱۶ کاهش داشته است. IEA در گزارشی که در روز سه شنبه و با عنوان سرمایهگذاری جهانی انرژی ۲۰۱۷، منتشر کرده آورده است که این امر بیانگر کاهش شدید سرمایهگذاری در نیروگاههای برق زغال سنگ سوز بعد از چندین سال قدرتمندی زغال سنگ در این حوزه است. از طرفی این گزارش سرمایهگذاریهای نقاط مختلف دنیا را در بخش انرژی تحلیل کرده و نشان داده است که هندوستان مقام سوم دنیا در سرمایهگذاری در بخش انرژی را از آن خود کرده است و کابینه مودی، به شدت به دنبال سیستمهای انرژی و افزایش تولید برق کشور است. در بخش دیگری از این گزارش آمده است که رشد سریع اقتصادی در جنوب شرق آسیا ۴ درصد کل سرمایهگذاریهای جهانی انرژی را از آن خود کرده است. گرینپیس هم اعلام کرده است که چین و هندوستان مجموعا از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ ساخت حدود ۸۶ درصد کل نیروگاههای برق زغال سنگی را به خود اختصاص دادهاند. تحقیقات Boom and Bust هم میگوید که کاهشی که اخیرا در سرمایهگذاری بر زغال سنگ در چین مشاهده میشود و حرکتی که به سوی نیروگاههای بادی و خورشیدی وجود دارد، تاثیر زیادی در تولید جهانی برق از زغال سنگ دارد. افزایش مصرف سوختهای فسیلی در این منطقه بیانگر درستی پیشبینیهایی است که برای این ناحیه مشتاق انرژی در نظر گرفته شده بود و نشان میدهد بایستی سیاستهای جدی برای بهکارگیری انرژیهای جایگزین در پیش گرفته شود. بنابراین آیا جنوب شرق آسیا و چن میتوانند با وضعیت پیش رو به آیندهای بدون زغال سنگ امیدوار باشند؟ کارشناسان معتقدند که جنوب شرق آسیا آخرین دژ مستحکم صنایع زغال سنگ در دنیاست و تبدیل به عرصه جنگی بزرگ علیه سوختهای فسیلی در دنیا شده است. در این بین در جنوب شرق آسیا، ۲۰ کشور عمده جهان در استفاده از نیروگاههای زغال سنگ سوز قرار گرفتهاند. از این رو اجرای سیاستهای قوی برای جایگزینی انرژیهای تجدیدپذیر ضروری است آن هم در شرایطی که بسیاری از مردم این منطقه از بیماریهای تنفسی مربوط به آلودگی هوا رنج میبرند. گزارشی که مشترکا توسط گرین پیس و دانشگاه هاروارد در سال ۲۰۱۵ منتشر شد با صحه گذاشتن بر موضوع فوق هشدار میداد که اگر ساخت نیروگاههای زغال سنگ سوز به روال قبل ادامه یابد مردم زیادی در آسیا به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست خواهند داد. تخمین زده میشود سالانه ۲۰ هزار نفر در جنوب شرق آسیا، کره جنوبی، ژاپن و تایوان به دلیل بیماریهای تنفسی حاصل از نیروگاههای برق زغال سنگ سوز جان خود را از دست میدهند. اگر وضعیت به همین منوال پیش رود و نیروگاههای جدیدی ساخته شوند ونیروگاههای در حال ساخت هم تکمیل شوند، احتمالا این رقم تا سال ۲۰۳۰ به ۷۰ هزار نفر برسد. وابستگی جنوب شرق آسیا به زغال سنگ چالشهای بیشماری به همراه دارد اما گزارش اجلاس اقتصادی بیندولتی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی OECD نشان داده است که این منطقه میتواند سیاستهای موثری در بخش انرژیهای تجدیدپذیر به اجرا بگذارد. بر اساس این گزارش کشورهای چین و هندوستان که در گروه اقتصادهای نوظهور قرار گرفتهاند سهم بالایی در افزایش تقاضای انرژی جهانی در آینده خواهند داشت. بر همین اساس نیاز بالای این منطقه به انرژی نیاز بالای آن به سیاستهای جایگزین انرژی را هم نشان میدهد. از این رو سرمایهگذاری بخش خصوصی در انرژیهای تجدیدپذیر در این منطقه تزریق پول را به این نوع انرژیهای پاک آغاز کرده است. اندونزی با قرار گرفتن در صدر کشورهای تولید کننده برق با زغال سنگ و یکی از بزرگترین صادرکنندگان زغال سنگ در دنیا، ماه مه گذشته اعلام کرده است که بزرگترین نیروگاه برق جزر و مدی دنیا را خواهد ساخت. گرینپیس سرمایهای ۵۵۰ میلیون دلاری برای جایگزینهای پاک انرژی به جای زغال سنگ در نظر گرفته است که به اندونزی خواهد رسید. کامبوج اولین نیروگاه خورشیدی خود را با سرمایه ۹.۲ میلیون دلاری ساخته است و ماه آینده قابل بهرهبرداری خواهد بود. نیروگاه خورشیدی ده مگاواتی یک چهارم انرژی مورد نیاز بزرگترین شهر کامبوج دراستان سوایرینگ را تامین کرده و انتشارات این کشور را ۵۵۰۰ تن در سال کاهش خواهد داد. تایلند برنامه توسعه برق ۲۰۱۵-۲۰۳۶ خود را به مورد اجرا میگذارد که بر اساس آن تولید انرژی خورشیدی به ۶ هزار مگاوات میرسد و سهم انرژیهای تجدیدپذیر از ۱۲ درصد به ۳۰ درصد در مصرف کل انرژی میرسد. در فیلیپین، که مقام پنجمین کشور در شدت برق بالا در هر کیلووات ساعت در دنیا را از آن خود کرده است، تولید برق تجدیدپذیر در حال افزیش است و کمسیون قانونگذاری انرژی کشور سیاست خرید تضمینی برق feed in tariff را در جولای ۲۰۱۲ برای سرمایهگذاری در برق پاک در پیش گرفته است. بر همین اساس، Eco Business بر گسترش انرژیهای تجدیدپذیر در جنوب شرق آسیا امیدوار بوده هرچند این روند آرام و کم سرعت است. فیلیپین و تایلند در بخش انرژی خورشیدی پیشرفته هستند و از طرفی فیلیپین و ویتنام در حال گسترش انرژی بادی هستند. با این حال کنار گذاشتن کامل زغال سنگ در این منطقه نیازمند حمایتهای بیشتری است.