سیاستمداران کشور با توجه به مشکلات اقتصادی کشور و نرخ بالای بیکاری، اجرای طرح تکاپو با رویکرد اشتغالزایی استانی را با تکیه بر ابزارهای ICT در دستور کار قرار دادند اما تکاپو واقعا به دنبال چیست؟
به گزارش زیست آنلاین، سال گذشته وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی از اجرای طرح «تکاپو» با رویکرد توسعه کسبوکار و اشتغال پایدار خبر داد که با تکیه بر توان فناوری اطلاعات و ارتباطات قرار بود در دولت یازدهم اجرایی شود.
به گفته علی ربیعی قرار است در راستای اجرای کامل این طرح که دولت در آن سرمایهگذار نیست و از ظرفیتهای استانی به شکل مستقل برای اشتغالزایی خودشان استفاده میشود، ۵۰۰ هزار شغل به وجود آید.
همانطور که گفته شد، قرار بود طرح تکاپو از ظرفیتهای بومی هر منطقه و با استفاده از تجارب بینالمللی در این زمینه، در قالب برنامه منسجمی توسط بخش خصوصی اجرا شود.
برای اجرای این طرح در هر استان یک کارگزار از بخش خصوصی تعیین میشود که باید با شناسایی ظرفیتهای منطقه، زمینهساز حضور بخش خصوصی توانمند در استان شود.
در این راستا وزارت کار، سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو) و وزارت ارتباطات برای مشارکت در توسعه اشتغال پایدار با واگذاری بررسی و هماهنگی پیادهسازی طرح تکاپو اقدام به سنجش ظرفیتها و بررسی سیاستهای منطقهای اقدام کردند و انتظارشان این بود که اجرای طرح بر رونق اقتصادی جوامع هدف اثرگذار بوده و منجر به ارتقاء و توسعه واحدهای کسبوکار و بهبود معیشت نیروی کار در مناطق شود.
مدل مفهومی طرح تکاپو براساس تئوری ارائه شده، مبتنی بر ایجاد توازن بین دو مؤلفه عرضه و تقاضای نیروی کار شکل گرفته است و تلاش دارد با توانمندسازی در بخش تقاضای نیروی کار (بنگاههای اقتصادی) و هدایت صحیح نیروی کار زمینه را برای توسعه اشتغال پایدار فراهم کند.
دراین طرح، حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان محور توسعه و توانمندساز سایر بخشهای اقتصادی عمل میکند.
به عبارت دیگر با مشارکت هلدینگهای صاحب نام حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات طرحهای کلان در زمینه موضوعاتی شامل مجوزها و حمایتها، توسعه زیرساختها (توسعه زیرساخت در حوزه دسترسی) و تولید سرویس و محتوا (توانمندسازی در راستای توسعه کسبوکارها، توسعه سرویس - خدمت و توسعه خدمات در روستاها) صورت میگیرد.
• ایجاد تعادل و تعامل میان طرف عرضه و تقاضای نیروی کار برای فعالسازی نهادی کلیه امکانات و منابع (مالی و غیرمالی) برای توسعه کسبوکار و اشتغال پایدار • توسعه رستههای پرارزش و پراشتغال منتخب در سطح ملی با گستره استانی • توسعه کسبوکارهای دارای مزیت بر توسعه اقتصاد محلی و دارای ظرفیت اشتغالزایی مناسب • توانمندسازی نیروی کار/نهادهای پشتیبان و افزایش توان رقابتی در سطح ملی و بینالمللی کسبوکارهای شناسایی شده مزیتدار در سطح استان • تحلیل و تقویت عوامل و شاخصهای اثرگذار بر فضای کسبوکار به ترتیب در سه سطح منطقه، استان، کشور به منظور توسعه کسبوکار و اشتغال (رویکرد پایین به بالا) • طراحی الگوی مناسب به منظور انجام مداخلات توسعهای برای توسعه زنجیره ارزش کسبوکارها
مراحل اجرای طرح در سطح کشور به شرح زیر تعریف شده است:
۱. انجام مطالعات و شناسایی رستههای اولویتدار در استانها ۲. پیادهسازی برنامههای عملیاتی برای توسعه رسته کسبوکارهای اولویتدار در استانها ۳. انعقاد تفاهمنامه سه جانبه بین وزارت کار، استانداری و سازمان توسعه صنعتی ملل متحد ۴. تعیین کارگزار توسعه اشتغال استان توسط نمایندگان وزارت کار، استانداری و سازمان توسعه صنعتی ملل متحد ۵. اولویتبندیهای رسته برای انجام اقدامات و برنامههای توسعهای در استان ۶. تعامل با ذینفعان رسته انتخابی در سطح استان و ملی در بخشهای خصوصی و دولتی ۷. تشکیل کمیته هماهنگی مشترک در سطح ملی در وزارتخانههای کار و ارتباطات ۸. رایزنی و جلب مشارکت شرکتهای پیشرو بزرگ حوزه ارتباطات کشور برای حضور در استان و انجام سرمایهگذاری و کمک به توسعه کسبوکارهای محلی با مشارکت ایشان ۹. تشکیل کارگروه راهبری و نظارت رسته ارتباطات و فناوری اطلاعات استان برای عملیاتی شدن و رفع موانع و چالشهای پیشروی اجرای برنامههای مرتبط در سطح استان
***رویکرد تکاپو برای ایجاد سونامی کسبوکار در حوزه ICT
یکی از بخشهای اصلی طرح تکاپو از منظر حوزه ICT تعریف شده و رویکردهای زیر را دنبال میکند:
• شناسایی مزیتهای اقتصادی استان و تعیین حوزههای قابل ارتقا با کمک فناوری اطلاعات • شناسایی استعدادها، قابلیتها و ظرفیت بخش خصوصی استان در حوزه محتوا • تهیه نقشه راه و برنامه عملیاتی توسعه کسبوکار استانی حوزه محتوا . نهادسازی و اصلاح سازوکارهای استانی و ملی (مرکز توانمندسازی و شکلگیری کسبوکار، شتابدهنده، انستیتو، آزمایشگاه، کنسرسیوم، شبکه همکاری و...) • جلب مشارکت بخش دولتی و نهادهای مؤثر در توسعه رسته با محوریت وزارت ارتباطات در سطوح ملی و استانی • تسهیلگری و مدیریت کلیه فعالیتها توسط کارگزاران توسعه رسته استانی
محورهای اصلی برنامه تکاپو برای ایجاد سونامی کسبوکار در حوزه ICT
محورهای اصلی برنامه تکاپو برای ایجاد کسبوکارهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز به شرح زیر است:
• ارتقای مهارت و توانمندسازی فارغالتحصیلان دانشگاهی با کمک شرکتهای فعال در بازار • کمک به توسعه بازار شرکتهای کوچک استانی از طریق وصل کردن آنها به بازارهای بزرگ داخلی و خارجی • تشویق و تسهیل حضور شرکتهای بزرگ فناوری اطلاعات در استانها برای توسعه فرصتهای اشتغال و خلق فرصتهای جدید در استانها • ایجاد ارتباط و همکاری بین شرکتهای بزرگ داخلی با شرکتهای صاحب برند بینالمللی برای عرضه محصولات و خدمات این حوزه در زنجیرههای ارزش جهانی • بسترسازی برای ایفای نقش جدید توسط دانشگاهها و هدایت دانشگاهها به سمت دانشگاه کارآفرین و کمک به شکلگیری بنگاههای جدید کسبوکار در استانها (دانشگاه استنفورد و MIT نمونههای برجسته)