کاهش قابل توجه مساحت جنگل‌ های شمال کشور

به گزارش زیست آنلاین، سیداحسان ساداتی، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور از روند رو به کاهش جنگل‌های شمال خبر داد و گفت: دست بردن به عرصه‌های جنگلی موجب از بین رفتن آنها می‌شود.

ساداتی با بیان اینکه بر اساس ارزیابی مرکز تحقیقات کشور، مساحت جنگل‌های شمال روند کاهشی داشته است، افزود: بر اساس آمار در سال های گذشته مساحت جنگل‌های شمال ۲ میلیون هکتار بود اما تا سال گذشته به یک میلیون و ۶۵۰ هزار هکتار رسید.

وی با اشاره به اینکه روند ساخت و سازها و ورود به عرصه‌های جنگلی، صنایع و زیرساخت‌های ایجاد شده نشان می‌دهد که این عرصه‌ها به سمت کاهش رفته است، اظهار کرد: جمعیت ایران رو به افزایش است و این امر موجب زیاد شدن استفاده از فضای سبز می‌شود، همچنین با افزایش جمعیت برای اینکه عرصه های زراعی را گسترش دهند جنگل را از بین می برند که در این امر مسئولان نظارتی باید بیشتر ورود کنند تا عرصه های جنگلی از بین نرود.

وی با اشاره به اینکه ویلا باغ‌هایی که برای رونق گردشگری ایجاد می شود، یک تهدید است، اظهار کرد: یکی از اصلی‌ترین دلایل تهدیدآمیز بودن ویلاباغ‌ها، ورود به عرصه‌های جنگلی است که موجب نابودی آن می شود.

ساداتی با بیان اینکه با توجه به دلایل مختلف به ویژه وجود صنایع، اکوسیستم آسیب‌پذیری داریم، تصریح کرد: وارد شدن به عرصه‌های جنگلی و حاشیه آن، اکوسیستم را در بلندمدت از بین می‌برد و این یک تهدید است.

عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع با اشاره به اینکه جنگل‌ها شرایط خاص اکولوژیکی دارند و به عنوان مثال درختان در هر جایی نمی‌تواند وجود داشته باشند و نباید برای تبدیل شدن به خانه‌ها از بین برود، خاطرنشان کرد: باید به این نکته توجه داشت که جنگل‌ها با اراضی زراعی متفاوت هستند و نابودی آنها مشکل‌آفرین است.

ساداتی با بیان اینکه دست بردن به عرصه های جنگلی موجب از بین رفتن آنها می شود، گفت: فلسفه تنفس، حفظ جنگل است و پس از آن باید به فکر گردشگری بود، اگر در گردشگری جنگل نداشته باشیم بوم‌گردی و مسائل مربوط به آن معنایی ندارد.

جنگل شمال

وی با اشاره به اینکه اگر برای رونق گردشگری به فکر تخریب جنگل باشیم، در آینده مشکلات فراوانی را ایجاد می کند و دیگر جنگلی نخواهیم داشت، خاطرنشان کرد: برای حفظ جنگل باید فرهنگ استفاده از عرصه های طبیعی را در میان مردم بیشتر جا بیندازیم و نباید به این فکر کنیم که یک درخت با بریدن و قطع آن چقدر سود برای ما دارد.

عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور با بیان اینکه باید با کسانی که قانون جنگل را دور می زنند و قاچاق می‌کنند به شدت برخورد کنیم و نظارت ها بیشتر باشد، تصریح کرد: منابع طبیعی به خاطر اینکه متولی اصلی این بحث است باید به واسطه امکانات، نیروهای حفاظتی، تجهیزات و غیره برای حفظ عرصه ها تلاش بیشتری داشته باشد.

ساداتی با اشاره به اینکه در طرح تنفس باید جنگل هایی که قابلیت احیا دارند دوباره احیا شوند، گفت: به عنوان مثال باید درخت‌کاری در دستور کار قرار بگیرد و همین گونه به حال خود رها نشود؛ انشعابات گاز که در میان جنگل انحراف ایجاد می‌کند از بین رود و همین که بگوییم برداشت از جنگل ممنوع، کار درستی نیست.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا طرح تنفس جنگل، موجب افزایش قاچاق چوب می شود، تصریح کرد: این امر نمی تواند یک قاعده کلی باشد که تنفس موجب افزایش قاچاق است، اگر ملزومات طرح تنفس به خوبی فراهم شود، نیروهای حفاظتی افزایش یابد و فرهنگ‌سازی درستی صورت گیرد، قاچاق چوب بر اساس این طرح نخواهیم داشت.

کاهش مساحت در جنگل های ایران

علاوه بر آن بر اساس آخرین آمار و اطلاعات اعلام شده از سوی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، در فروردین ماه امسال، مساحت پوشش جنگلی کشور در حال حاضر حدود ۱۴.۲ میلیون هکتار اعلام شده است که این سطح حدود ۸.۶ درصد مساحت کشور را شامل می‌شود.

به گزارش صدای ایران، برقراری تعادل و توازن بین نیازهای رو به افزایش جمعیت و منابع موجود در عرصه‌های طبیعی در زمره مهم‌ترین پیش‌شرط‌های دستیابی به اهداف توسعه پایدار قلمداد می‌شود. منابع طبیعی طیف گسترده‌ای از منابع را شامل می‌شوند که جنگل‌ها و مراتع در زمره مهم‌ترین ارکان منابع طبیعی هر کشور محسوب می‌شوند. فشارهای فزاینده نیازهای انسانی بدون توجه به ظرفیت تحمل این نظام‌های حیات‌بخش، باروری زیستی کره زمین را کاهش می‌دهد.

جنگل‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع طبیعی تجدیدپذیر نقش حیاتی در استمرار حیات و حفظ و پایداری زیست بوم‌ها ایفا می‌کنند. این مسئله بویژه در ایران که در زمره کشورهای خشک و کم آب جهان قلمداد می‌شود و دچار محدودیت شدید پوشش گیاهی بویژه پوشش جنگلی است، بسیار حائز اهمیت است. علاوه بر آن جنگل‌ها از جایگاه ویژه‌ای در توسعه اقتصادی و اجتماعی برخوردار و تضمین کننده استمرار حیات در بسیاری از زیست بوم‌ها هستند.

اگرچه در مورد مساحت جنگل‌های ایران از نظر بررسی‌های کمی و کیفی همچنین تخریب آنها آمار دقیقی وجود ندارد، با این وجود آمارهای موجود نیز می‌تواند علی رغم کاستی‌های فراوان، روند تخریب و انهدام جنگل‌های کشور را نمایان کنند. طبق اولین برآوردها در مورد مساحت جنگل‌های ایران در سال ۱۳۲۱ خورشیدی توسط کریم ساعی (موسس رشته جنگلداری و پایه‌گذار سازمان جنگل‌ها در ایران) ۱۹.۵ میلیون هکتار اعلام شد.

وی در سال ۱۳۲۹ در دومین برآورد خود سطح جنگل‌های ایران را ۱۸.۷ میلیون‌ هکتار عنوان کرد. همچنین در سال ۱۳۴۳ دفتر فنی مهندسی منابع طبیعی ایران آمار رسمی مساحت جنگل‌های کشور را ۱۸ میلیون هکتار اعلام کرد. به این ترتیب طی پنج دهه گذشته سطح جنگل‌های کشور از حدود ۱۸ میلیون هکتار به ۱۲.۴ میلیون هکتار و سطح جنگل‌های شمال کشور نیز از حدود ۳.۴ میلیون هکتار به ۱.۸ میلیون هکتار کاهش یافته است.

البته باید خاطرنشان کرد که بر اساس برآورد سازمان خواروبار کشاورزی (FAO) همچنین تعریف آن از جنگل، مساحت جنگل‌های ایران ۱۱.۷۵ میلیون هکتار اعلام شده است که در این صورت درصد سطح جنگل نسبت به مساحت کل کشور ۶.۸ درصد تنزل خواهد کرد. بر این اساس سرانه جنگل در ایران برای هر نفر حدود ۱۵۸ صدم هکتار به دست خواهد آمد که این رقم بسیار کمتر از متوسط شش دهم هکتار در سطح جهانی است.

بر اساس کتاب تحولات جمعیت در ایران، مقایسه تطبیقی شاخص مساحت جنگل‌ها به مساحت کشور (یکی از شاخص‌های آرمان هفتم توسعه هزاره) در بین کشورهای مختلف جهان تفاوت‌های زیادی را نشان می‌دهد. البته باید توجه کرد که مقدار این شاخص بسته به شرایط اکولوژیک و اقلیمی کشورها متفاوت است. به همین دلیل پایین بودن این شاخص صرفا به معنای تخریب بیشتر جنگل‌ها نیست، بلکه یکی از علت‌های اصلی خشک بودن و شرایط اقلیمی حاکم بر برخی از کشورها مانند ایران و نبود امکان تشکیل جنگل‌های انبوه در آنهاست. بنابراین کمتر بودن این شاخص را در مقایسه با سایر کشورها نمی‌توان صرفا به تخریب جنگل‌ها منتسب کرد. با این وجود مقایسه این شاخص در بین کشورهای مختلف جهانی تفاوت‌های زیادی را در بین کشورها در مقاطع مختلف نشان می‌دهد.

https://zistonline.com/vdce7f8f.jh8vxi9bbj.html