کنترل و صرفه جویی مصرف آب کشاورزی برای حل بحران خشکسالی

به گزارش زیست آنلاین، محو شدن دریاچه‌های هامون، کافتر، بختگان، مهارلو، طشک و برخی دیگر از تالاب‌ها از نقشه ایران و همچنین قرار گرفتن دریاچه ارومیه در آستانه نابودی کامل، نگرانی ها را دوچندان کرده است.

نمایندگان و مسئولان بر این باورند که آثار مخرب زیست‌محیطی و وقوع طوفان‌های نمکی و گردوغبار و از بین رفتن کشاورزی از مهم‌ترین علل خشک شدن دریاچه‌های کشور است.از طرفی ازآنجاکه ایران به‌طور طبیعی کشوری با آب‌وهوای خشک است و در بسیاری از دوران با مشکل کم‌آبی مواجه است، خشک شدن و از بین رفتن دریاچه‌های طبیعی آن نیز مشکلی جدی روی مشکلات قبلی است.

اولین گزینه برای حل بحران خشکی دریاچه ها، کنترل و صرفه جویی در مصرف آب در بخش کشاورزی است. از این رو، لازم است طی یک برنامه جامع با مدیریت وزارت نیرو وزارت جهاد‌کشاورزی، به هدف صرفه جویی در مصرف آب کشاورزی، شرب و صنعتی دست پیدا کنیم.

این هدف عمدتا از طریق تدوین و اجرای برنامه های افزایش بهره وری ۶۰ درصدی مصرف آب تولیدات کشاورزی محقق خواهد شد.

پیرامون این موضوع دکتر رضایی چیانه در گفتگو با ایسنا بر لزوم حمایت دولت از موضوع کشاورزی و کنترل مصرف آب، تاکید و با اشاره بر لزوم حمایت دولت از موضوع کشاورزی و کنترل مصرف آب، تاکید و با اشاره به محصولات کشت شده در آذربایجان‌ غربی بیان کرد: بخش قابل توجهی از محصولات کشت شده در استان از جمله سیب، چغندرقند و میوه‌های هسته‌دار نیاز آبی زیادی دارند؛ چغندرقند در صورت داشتن سال آبی خوب تا ۲۰ بار نیاز آبی دارد که مصرف زیادی از آب را موجب می شود.

وی، حذف کامل و حداکثری کشت چغندرقند در شرایط فعلی را منطقی ندانسته و افزود: در سایه کشت چغندرقند در استان نزدیک به ۵ کارخانه قند وجود دارد که افراد قابل توجهی در آن‌جا مشغول به کار هستند، لذا به‌نظر می‌رسد کاهش سطح زیرکشت، تغییر الگوی کشت و به‌ویژه به‌روز رسانی شیوه‌های کشت می‌تواند حالت برد برد داشته باشد.

وی افزود: در استان ما گیاهانی مانند گلرنگ، بزرک و آفتاب‌گردان که مقاومت بالایی به کم آبی داشته و از همه مهم‌تر تراریخته هم نیستند، وجود دارد که در صورت حمایت دولت و توانمندسازی کشاورزان می‌توانیم به سمت گسترش کشت این محصولات حرکت کنیم.

آبیاری مدرن راهکاری برای صرفه جویی

رضائی چیانه تاکید کرد: باید تولید گیاهان دارویی مانند گل‌محمدی، سنبل‌الطیب، آویشن، کاکوتی و... گسترش یابند و در کنار آن‌ها دولت با احداث کارخانه‌های بسته‌بندی و حمایت‌های مالی می تواند محصولات تولیدی را به خوبی بسته‌بندی کند و به بازارهای خارجی ارسال کند.

وی تصریح کرد: همچنین می‌توان با کشت گیاهان دارویی با ارزش اقتصادی مانند زعفران و سیر و... به‌طور قابل توجهی در مصرف آب کشاورزی صرفه جویی کرد. کشت زعفران در استان و در شهرستان‌های میاندوآب ‎، نقده و ارومیه جواب داده است و درآمد زیادی دارد؛ در هر هکتار در سال اول تا ۲ کیلوگرم امکان برداشت زعفران وجود دارد.

این استادیار گروه زراعت دانشگاه ارومیه گفت: جایگزین کردن کشت یونجه با ماشک مراغه که بسیار کم آب‌بر است یکی از بهترین گزینه‌های موجود بوده و کیفیت علوفه‌ای بسیار خوبی دارد که در صورت حمایت ارگان‌های دولتی و ترویج تعاونی‌های روستایی و شرکت‌های مربوطه می‌توان به سمت کشت این محصول رفت.

وی تاکید کرد: بهتر است دولت حمایت‌های خود را مانند خرید تضمینی افزایش دهد و به‌ ‎ تدریج کشاورزان به سمت محصولات کم‌آب‌بری مانند سنجد، پسته، اناب، زرشک، انار و... بروند.

بیشتر بخوانید: راهکارهای نجات کشور از بحران کم آبی
۲۰۰ میلیون دلار به طرح‌های آبخیزداری اختصاص یافتعضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: ۲۰۰ میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی به طرح‌های آبخیزداری کشور اختصاص‌یافته است. به نقل از ایرنا، حمیدرضا حاجی بابایی در جریان بازدید از طرح‌های آبخیزداری فامنین بیان کرد: اختصاص این میزان اعتبار برای اجرای طرح‌های آبخیزداری مؤید اهمیت مسائل زیست‌محیطی است.

وی اضافه کرد: حفاظت و حراست از منابع طبیعی باید به‌عنوان یک اصل مهم تلقی شده و مسئولان در پاسداری از این منابع ارزشمند تلاش مضاعفی داشته باشند.

نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی گفت: رویکرد مجلس به حفاظت از منابع طبیعی و اجرای طرح‌های آبخیزداری باهدف حفظ آب‌وخاک مثبت است.

حاجی بابایی ادامه داد: ۱۶۰ میلیارد ریال برای اجرای طرح‌های آبخیزداری همدان اختصاص‌یافته که با توجه به مشکلات آبی و وسعت حوزه‌های آبخیز این استان، سعی می‌کنیم این میزان اعتبار افزایش یابد.

بیشتر بخوانید: کشاورزی ایران را می خشکاند وقتی خشکسالی پدر یک باغشهر را درمی‌آوردمعاون فرماندار مهریز با اشاره به نقش خشکسالی در مهاجرت روستاییان و افزایش آن در فصول سرد سال، از نصب دوربین‌های نظارتی در برخی روستاهای این شهرستان برای حفظ امنیت آنها خبر داد.

محمد زارع در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، بزرگ‌ترین چالش در روستاهای مهریز که از حد بحران نیز فراتر رفته است را موضوع خشکسالی خواند و بیان کرد: متاسفانه هر هزینه و اقدامی که تاکنون در این زمینه انجام شده جوابگوی خسارت‌های وارده به روستاها و کشاورزی و باغات روستاییان نبوده و خشک شدن منابع آبی روستاها مهمترین عامل مهاجرت روستاییان بوده است.

وی با بیان این که خوشبختانه شهرستان مهریز از لحاظ جذب تسهیلات برای اشتغال پایدار در روستاها جزو رتبه‌های نخست کشور است، گفت: پرداخت تسهیلات به متقاضیان روستایی باعث مهاجرت معکوس و بازگشت روستاییان از شهرها شده و هر چند خشکسالی عامل کمرنگ شدن کشاورزی در روستاهاست اما ایجاد اشتغال پایدار در زمینه‌ی دامداری، صنایع‌دستی و گردشگری در روستاها مورد استقبال قرار گرفته و موجب اشتغال‌زایی شده است.

وی با بیان اینکه تاکنون ۱۱ اقامتگاه بومگردی در شهرستان مهریز ایجاد شده است، عنوان کرد: حدود ۸۰ درصد از بوم‌گردی‌های شهرستان یعنی تعداد هفت مورد از آنها در روستاها مستقر هستند که از جاذبه‌های طبیعی و تفرجگاهی و پتانسیل‌های جذب گردشگر در روستاها بهره می‌گیرد.

معاون فرماندار مهریز خاطرنشان کرده، البته اسکان پاره‌ وقت گردشگران و مهاجرت روستاییان به ‌ویژه در فصول سرد، موجب ایجاد ناامنی در روستاها می‌شود لذا در برخی از روستاها برای حفظ امنیت اقدام به نصب دوربین‌های نظارتی شده است.

رییس شورای اسلامی شهر مهریز نیز با اعلام ممنوعیت هر گونه تغییر کاربری اراضی کشاوری و باغات این شهر، تخلف در این رابطه ممنوع و شامل پیگرد قانونی دانست.

مهدی زارع بیدکی افزود: شهروندان قبل از ساخت ‌و ساز در حوزه شهری باید اقدامات خود را به اطلاع شهرداری و شورای اسلامی برساند. جلوگیری از ساخت ‌و ساز در زمین‌های کشاورزی و باغات شهر جزو ضوابط و مقررات شهرداری‌هاست و اعمال آن‌ وظیفه قانونی است.

رییس شورای اسلامی مهریز با اشاره به باغ شهر بودن این منطقه به خاطر وجود باغات متعدد و زمین‌های کشاورزی، حفظ وضعیت موجود را رسالتی مهم و همگانی ذکر کرد و افزود: نه‌ تنها شورای اسلامی شهر و شهرداری بلکه همه شهروندان ساکن به ویژه در بافت تاریخی باید برای رعایت دقیق مقررات و حفظ باغات و فضاهای سبز موجود اقدام کنند.

بیشتر بخوانید: هوشمندسازی مکانیزاسیون کشاورزی

https://zistonline.com/vdcaein0.49noi15kk4.html