یکی از تفریحات مردم در ایام نوروز بازدید از موزه ها است و موزه‌های آب، یکی از مکانهایی است که در ایام نوروز باز هستند. این موزه‌ها در سعدآباد، یزد، اصفهان، شاهرود و هرمزگان واقع هستند که در ایام نوروز پذیرای بازدیدکنندگان و مهمانان نوروزی می باشند.
تاریخ انتشار :يکشنبه ۴ فروردين ۱۳۹۸ ساعت ۰۲:۰۰
کد مطلب : 80350
موزه آب یزدیزد یکی از شهرهای تاریخی ایران است که قدمت جاذبه‌های آن سبب شده این شهر جزو اولین شهر تاریخی، خشتی ایران و دومین شهر تاریخی جهان لقب گیرد. با توجه به فراوانی جاذبه‌های شهر یزد و بناهای خشتی، اینکه نام این شهر تاریخی در سازمان یونسکو به ثبت رسیده، از آن به‌عنوان یک شهر بین‌المللی هم یاد می‌شود.
موزه آب یزد در شمال میدان امیر چخماق در یکی از خانه‌های قدیمی یزد قرار گرفته و به محض ورود به آن می‌توانید با تاریخ چند هزار ساله آب در این مرز و بوم آشنا شوید.
معرفی موزه آب یزدیزد یکی از شهرهای تاریخی ایران است که قدمت جاذبه های آن سبب شده این شهر جزء اولین شهر تاریخی خشتی ایران و دومین شهر تاریخی جهان قرار دارد. با توجه به فراوانی جاذبه های شهر یزد و بناهای خشتی، این که نام این شهر تاریخی در سازمان یونسکو به ثبت رسیده از آن به عنوان یک شهر بین المللی هم یاد می شود. این موزه در یکی از خانه های قدیمی یزد قرار گرفته و به محض ورود به آن می توانید با تاریخ چند هزار ساله ی آب در این مرز و بوم آشنا شوید. در ادامه همراه ما باشید تا بیشتر درباره این موزه ی قدیمی در یزد بدانید.
همانطور که در بالا هم اشاره کردیم موزه آب یزد در یکی از خانه های قدیمی یزد برپاست و بازدیدکنندگان با ورود به آن می توانند به تاریخ چند هزار ساله آب در این شهر تاریخی پی ببرند. موزه آب در خانه ی تاریخی به نام کلاهدوزها واقع است و مورد توجه بسیاری از گردشگرانی است که به این شهر سفر می کنند. این موزه در سال ۱۳۷۹ همزمان با اولین همایش بین المللی کاریز کار خودش را آغاز کرد و هدف آن نشان دادن ارزش و اهمیت آب در منطقه ای کویری است که به مردم نشان دهد آب چقدر اهمیت دارد. آنچه که موزه آب یزد را از دیگر موزه های آب متمایز می کند گذشتن یک رشته کاریز صدها ساله از میان آن است؛ کاریزی که روزگاری آب مورد نیاز مردم را تامین می کرد.
خانه کلاهدوزها موزه آب یزدیکی از آثار ارزشمند یزد خانه کلاخدوزها است که دستور ساخت آن را مرحوم سید علی اکبر کلادوز به یکی از بازرگانان عصر قاجاریه در سال های ۱۲۶۶ تا ۱۲۶۹ خورشیدی داد. در حال حاضر مالک این بنا شرکت آب شهر یزد است و به عنوان یکی از جاذبه های این شهر مورد بازدید عموم قرار دارد. این بنا حدود ۵ طبقه دارد که به شرح زیر می باشد:سطح اول موزه آب یزددر پایین ترین طبقه ی خانه انشعابات دو کاریزی رحیم آباد و زارج قرار دارد و امروزه قنات زارچ با بیش از ۲۰۰۰ سال قدمت و ۷۵ کیلومتر طول، هنوز هم فعالیت خودش را ادامه می دهد.
طبقه ی دوم موزه محل نگهداری مواد غذاییدر بخش بعدی که از در واقع طبقه ای بر روی پایین طبقه است به اصطلاح پایاب است. انباری برای خوراکی های متفاوت بود که در آن فضا مواد غذایی مختلفی را با روش های خاص نگهداری می کردند. پایاب در واقع یک ساحتمان با عمق ۱۰ متری بود که فضای آن به صورت هشت ضلعی ساخته می شد و از دمای ثابت که تقریبا همواره در تمام فصول سال ۱۴ درجه می شد برخوردار بود. در میان این سطح حوضی دیده می شود که گذر آب کاریز از آن هوا را مطبوع نگه می دارد.
سطح سوم اقامتگاه تابستانه موزهخوب به سطح بعدی می رسیم جایی که اتاق ها و دالان های متعددی در آن وجود داشت و برای گذراندن روزهای گرم و طاقت فرسای تابستان گزینه مناسبی به شمار می رفت. زیر زمین در چهار طرف حیاط و قسمت زیر هر اتاق مخصوص به یکی از ساکنان بود و فقط آن شخص در فصل گرما از آن استفاده می کرد.
سطح چهارم محل سکونتبعد از اقامتگاه تابستانه به سطح چهارم خانه می رسیم جایی که اتاق های پنج دری، تالار، اتاق ارسی، آشپزخانه و محل زندگی خدمتکاران خانه نیز بود.
سطح پنج یا پشت بام معروف به چاه خانهقسمت پایانی خانه یا همان سطح پنجم پشت بام خانه که به آن چاه خانه می گفتند نیز بود. از طریق این چاه خانه و با استفاده از چرخ چاه، آب چاه‌های معروف به چهل گز را بر می داشتند و برای آشامیدن و موارد بهداشت اهل خانه استفاده می کردند. دو نفر مامور برداشت آب از قناتی بودند که رحیم آباد نام داشت. آنها آب را بالا می کشیدند و به منبعی می ریختند تا اعضای خانواده در طبقه همکف آن را برداشت کنند. نکته ای که قابل توجه است این است که در این خانه می توانید لوله کشی های مربوط به آب را که در حدود ۱۵۰ سال پیش انجام شده نیز مشاهده کنید.
به طور کلی معماری قدیم ایران و به خصوص شهر یزد بی نظیر بوده و بسیار چشم نواز بوده است. خانه کلاهدوزها هم یکی از مواردی است که به این ادعا صحه می گذارد. گچ کاری های خانه کلاهدوز نقوش گل و گیاه و جانوران را دارند و همین خود دلیلی شده تا چهره ی خاصی به بنا بخشیده شود. زمینه گچ کاری ها در طبقه چهارم دارای زمینه ای از کاهگل بسیار ظریف می باشد و زیبایی خاصی دارند. از دیگر نقاط بسیار زیبای این خانه تالار آیینه است که مورد تحسین بسیاری از معماران و هنرمندان آن دوره نیز قرار گرفته است. پنجره های اُرسی و شیشه های رنگین از جمله دیگر زیبایی های این خانه هستند که دنیای رنگارنگی را در آن ایجاد کرده اند.
آثار به جا مانده در موزه آب یزدتقریبا بیش از ۲۰۰ شی تاریخی از مجموعه وسایل کندن قنات تا اسناد و مدارک قنات ها اصلی یزد در این موزه در حال حاضر نگهداری می شود.
یادگاری قنات هامشکل بی آبی که این روزها یکی از عمده ترین مشکلاتی است که ایرانی ها با آن روبرو هستند در دیرباز در این مرز و بوم وجود داشته و از همین رو قنات های متعددی در ایران و به خصوص مناطق کویری ساخته شده است. در موزه آب یزد لوازم مختلفی که برای حفر قنات مورد استفاده بوده نیز وجود دارد و بازدید کنندگان می توانند با مشاهده ی آنها به آن دوره از تاریخ ایران پی ببرند.
اسناد و وسایل مربوط به تقسیم و وقف آبدیگر مواردی که در این موزه می توانید مشاهده کنید اسناد و وسایل مربوط به تقسیم و وقف آب در آن زمان بوده که در این موزه نگهداری می شود. همچنین اسناد توزیع آب هم در این موزه وجود دارد که در آن زمان به چه تناسبی آب را بین کشاورزان تقسیم می کردند. در میان این اسناد چند سند ازدواج نیز به چشم می خورد چرا که در آن زمان برخی از مردم مهریه زن را آب تعیین می کردند؛ همان چیزی که در کویر حکم طلا را داشت. مدارک دیگری نیز دیده می شود که بر اساس آنها خیرین به زنان بی سرپرست و یتیمان سهم آب می دادند.
ظروف و وسایلدر بخشی دیگر از موزه هم می توانید مجموعه ظروف و وسایل مربوط نگهداری و حمل آب بود را مشاهده کنید. مشربه چند هزار ساله یکی از دیدنی های این موزه است که از آن در کتابهای تاریخی کهن یاد شده است.
بیشتر بخوانید: الزامات اجتماعی در تحقق مدیریت مشارکتی منابع آب با تاکید بر شبکه اعتمادموزه آب اصفهانواحد گنجینه آب شرکت آب منطقه‌ای اصفهان با فعالیت محوری موزه آب در سال ۱۳۸۲ و موزه آب اصفهان در مجموعه اداری و فرهنگی سد آبشار واقع در خیابان مشتاق سوم، مقابل دانشگاه پیام نور تأسیس شد و متعاقباً با تعاملاتی که با اداره کل آموزش و پرورش شد، بازدیدهای دانش‌آموزی با هدف معرفی آثار تاریخی آب، الگوهای مصرف و بهره‌وری قدیم آب، منابع، مصارف، بحران‌های آبی منطقه، روش‌های مصرف بهینه و اهمیت آب در موضوع حیات و توسعه پایدار انجام گرفت.موزه آب هرمزگاناین طرح از سال ۱۳۸۲ با وسعت ۱۷۰۰ متر مربع شروع و در سال ۱۳۸۴ مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
طرح مذکور در شمال شرق ساختمان مرکزی واقع شده و شامل دو سالن مجزا با ترکیبی از طراحی و معماری قدیمی برگرفته از انواع برکه‌ها و آب‌انبارها، پل، سد و چاه‌های معروف بندر لافت است.
موزه آب شاهروداولین موزه خصوصی آب کشور در حسینیه تکیه سعادت برنجی شهرستان شاهرود است که ۳۰۰ شیء مرتبط با فن‌آوری صنعت آب را در خود جای داده است. این موزه شامل سه تالار کوچک متصل به هم است که تالار اول آن به معرفی فرهنگ و تمدن کهن آب ایران‌زمین پرداخته و توجه بازدیدکنندگان زیادی را به خود جلب کرده است.
بیشتر بخوانید: مدیریت صحیح آب چالش بزرگ توسعه پایدار https://zistonline.com/vdcfxmdc.w6dxtagiiw.html
zistonline.com/vdcfxmdc.w6dxtagiiw.html
تگ ها
آخرین عناوین
پربيننده ترين
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب
سایت با ذکر منبع بلامانع است.