تامین حفظ حقابه تالاب بندعلیخان

به گزارش زیست آنلاین، تالاب بندعلیخان حائلی بین کویر و پایتخت است که هم می‌تواند فرصت باشد و هم تهدید. اگر حقابه این تالاب را تأمین کنیم می‌تواند یک سایت گردشگری طبیعی کنار پایتخت باشد.

کیومرث کلانتری در حاشیه بازدید از وضعیت فعلی تالاب فصلی بندعلیخان گفت: خوشبختانه با توجه به بارشهای خوب امسال این تالاب دارای آبگیری خوبی بوده و احیا شده است و امیدواریم بتوانیم با همکاری وزارت نیرو بر اساس قانون حفظ تالاب‌ها حقابه این تالاب بسیار ارزشمند را تأمین کنیم.

تالاب بندعلیخان برای تهران هم فرصت است هم تهدیدکلانتری با بیان اینکه تالاب بندعلیخان حائلی بین کویر و پایتخت است که هم می‌تواند فرصت باشد و هم تهدید، افزود: اگر حقابه این تالاب را تأمین کنیم و بتوانیم این زیستگاه بسیار ارزشمند را به عنوان یک سایت گردشگری طبیعی در کنار پایتخت داشته باشیم تبدیل به فرصت است و در صورتی که وزارت نیرو نتواند حقابه این تالاب را تأمین کند به یک زیستگاه خشک و دارای پتانسیل گرد و غبار تبدیل می‌شود که این یک تهدید است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران به جایگاه و منزلت ویژه تالاب‌ها بر اساس قوانین جمهوری اسلامی و بین المللی اشاره کرد و گفت: بدلیل اینکه اینکه وسعت این تالاب زیاد است و در بخش جنوبی هم به دریاچه نمک متصل است، سعی داریم مطالعاتی را در خصوص پتانسیل ذخیره آب این تالاب در قسمت‌های شمالی انجام دهیم تا بتوانیم بخشهایی از این تالاب فصلی را زنده نگه داریم و در زمان پر بارش هم به صورت پلکانی به فازهای بعدی این تالاب آب اختصاص داده شود.

وی ادامه داد: مجموعه تالاب‌هایی که بصورت خطی از حواشی خلیج فارس تا تالاب‌های فارس و بعد هم در فلات مرکزی ایران تا شمال وجود دارد مسیر شمال به جنوب و بالعکس مهاجرت پرندگان بوده و به نوعی فرودگاه امن و زیستگاهی با ارزش است که خدمات بسیار شایانی می‌تواند به کاربری‌های جانبی داشته باشد.

کلانتری با اشاره به اینکه تالاب‌ها معمولاً جز اکوسیستم‌های مظلوم طبیعت هستند، گفت: تالاب‌ها دارای کارکردهای ارزشمندی بوده ولی متأسفانه نتوانستیم از کارکردها و اهمیت تالاب‌ها چه در زمینه تقویت سفره آب‌های زیرزمینی و چه در زمینه تقویت تنوع گیاهی و جانوری بهره مند شویم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران با بیان اینکه منبع اصلی آب تالاب بندعلیخان رودخانه شور است و بر اساس توافق صورت گرفته حدود ۴۰ درصد آورد این رودخانه باید به این تالاب اختصاص یابد، خاطر نشان کرد: بر اساس قانون وزارت نیرو موظف به تأمین حقابه تالاب هاست و امیدواریم باتوجه به اینکه امسال سال پربارشی است بتوانیم حقابه این تالاب را نهایی کنیم و در سنوات آینده هم این حقابه تأمین شود.

کلانتری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه مساحت منطقه کویر ۲۵۰ هزار هکتار است که حدود ۱۰۰ هزار هکتار آن فاقد پوشش گیاهی بوده و بصورت تپه ماهوری است، افزود: از ۱۵۰ هزار هکتار باقیمانده که دارای پوشش گیاهی بوده و حفاظت شده است، حدود یک پنجم آن جز مناطق امن بوده و باید تنوع گیاهی و جانوری و حیات وحش آن حفظ شود.

وی با بیان اینکه در مابقی این منطقه با هماهنگی اداره کل منابع طبیعی استان حدود ۲۷ هزار واحد دامی دارای پروانه چراست که در ۲ بازه زمانی ۴۵ روزه در بهار و پاییز دام‌ها تعلیف خواهند داشت، گفت: با توجه به بارشهای سال جاری، این منطقه مرتع غنی بوده و تاکید به دامداران این است که به توصیه‌های محیط بانان در ورود و خروج به موقع از منطقه توجه کنند.

کلانتری ادامه داد: ارزش مرتع به وجود پوشش گیاهی است و اگر دام خارج از ظرفیت وارد مرتع کنیم قطعاً شاهد تخریب محیط زیست خواهیم بود که قابل جبران هم نیست.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران با اشاره به اینکه امیدواریم بتوانیم هم از تالاب‌ها و هم ظرفیت‌های موجود بهره برداری اصولی داشته باشیم و هم بتوانیم آن را حفظ کنیم، افزود: سیاست سازمان حفاظت محیط زیست حفظ بدون بهره برداری نیست و امسال هم اولویت اول این سازمان در کل کشور حفظ زیستگاه‌های طبیعی تحت عنوان مناطق چهارگانه است.

آبگیری دوباره تالاب بندعلیخان

بیشتر بخوانید: زیباترین و مهم ترین تالاب های بین المللی ایرانوجه تسمیه تالاب بندعلیخانتالاب بند عليخان در فصول گرم سال به صورت باتلاق درمی‌آید و گاهی خشک شده اما در پاییز و زمستان، مملو از آب می‌شود. این تالاب نام خود را از بند خاکی احداث شده روی رودخانه شور توسط فردی به نام «علی خان» گرفته است. علی خان حدود ۱۰۰ سال پیش به منظور آبیاری زمین‌های کشاورزی خود در اراضی پایین‌ دست، اقدام به احداث بند خاکی کرد.

بالغ بر ۹۸ گونه پرنده در این تالاب شناسایی شده که ۶ درصد از آن‌ها در خطر انقراض و ۹۴ درصد از آنها از نظر جمعیتی در وضعیت مناسبی قرار دارند. این تالاب زیستگاه و محل زمستان‌‌گذرانی پرندگانی همچون اردک‌‌های سرسبز، خوتکا، غازها، آبچلیک‌های پاسبز و پاسرخ و فیلوش است اما بیش از همه در این تالاب چنگر یافت می‌‌شود. ۲۹ گونه گیاهی از ۱۱ خانواده در این تالاب گزارش شده است.

بیشتر بخوانید: تالاب امیرکلایه در لاهیجان کیومرث کلانتری در بازدید از تالاب بندعلیخان

کیومرث کلانتری در بازدید از تالاب بندعلیخان

موقعیت جغرافیایی تالاب بندعلیخانتالاب بند علیخان در ۳۵ کیلومتری جنوب شهرستان ورامین قرار دارد. متوسط بارندگی در این منطقه ۱۰۰ میلی‌متر در سال بوده و دما در پایین‌ترین حدّ خود به ۵ درجه و در بالاترین میزان به ۴۴ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. این تالاب فصلی در فصول گرم سال به صورت باتلاق درآمده و گاهی خشک می‌شود اما در پاییز و زمستان، مملو از آب شده و پرندگان مهاجر را به سوی خود جذب می‌کند. بر اساس مطالعات صورت گرفته در این تالاب تاکنون بالغ بر ۹۸ گونه شناسایی شده که ۶ درصد از آن‌ها در خطر انقراض و ۹۴ درصد از آن‌ها از نظر جمعیتی در وضعیت مناسبی قرار دارند. این تالاب زیستگاه و محل زمستان‌گذرانی پرندگانی همچون اردک‌های سرسبز، خوتکا، غازها، آبچلیک‌های پاسبز و پاسرخ و فیلوش است اما بیش از همه در این تالاب چنگر یافت می‌شود.

یکی از شگفتی‌های این تالاب تصفیه خود به خود آب آن است به طوری که در ابتدای تالاب باکتری‌ها به تصفیه آب مشغول‌اند و پس از چند متر، نیزارها به چشم می‌خورد. در واقع وجود نِی که در محیط آب شیرین رشد می‌کند، نشان از تصفیه خود به خود آب در این تالاب دارد. وجود توده‌های انبوه بوته‌ها و نیزارهای درهم پیچیده، مکان امنی برای این پرندگان فراهم نموده است.

متأسفانه در نزدیکی این تالاب یک کارخانه چرم‌سازی وجود دارد و فاضلاب این کارخانه وارد تالاب شده و به این ترتیب حیات تالاب را که بخشی از منطقه حفاظت شده کویر به شمار می‌رود، با خطر مواجه ساخته است. از دیگر معضلات این تالاب شکار بی‌رویه پرندگان است که جای بسی تأسف دارد.

https://zistonline.com/vdcene8v.jh87vi9bbj.html