تاریخ انتشار :چهارشنبه ۲۰ آذر ۱۳۹۸ ساعت ۱۴:۰۰
کد مطلب : 81961
زیست آنلاین: آن چه می خوانید برشی است از سخنرانی سید مصطفی محقق داماد که در سمینار روان و رفتار حیوانات فرهنگستان علوم در سال 1386 صورت گرفته است.
حقوق حیوانات در اسلام : خلاء کدهای قانونی درباره حقوق حیوانات
حق از نظر حقوقی همیشه به یک معنی نیست. یک حق است که به معنی حق داشتن است و یک حق به معنی حق بودن است. یک حق هم به معنی حق حمایت است. حق داشتن با حق بودن فرق می کند. حق بودن این است که خدا حق است. این خبر حق است. الآن روز است ، حق است. اما حق داشتن حقی است مثل حق مالکیت ، حق بر منفعت و غیره. این حق قابل مطالبه است. یعنی شخص با اراده خودش مطالبه می کند. اما یک نوع حقی است که حق است ولو قدرت اراده ندارد که مطالبه کند. این حق طبیعت است. این حق دریا است. این حق کوه است. و این حق حیوانات است. اینها حق دارند ولی حق به معنی حق حمایت. یعنی ما مکلفیم به حمایت از آنها و نگذاریم که آنها را آزار دهند. آزار حیوانات خلاف تکلیف است. ما افتخار می کنیم که در میان بزرگان ما افرادی مثل سعدی وجود دارند.

میازار موری که دانه کش است  / که جان دارد و جان شیرین خوش است

چون جان دارد پس حق دارد و حق مساوی است با وجوب تکلیف از طرف مقابل. 

هر موجود زنده ای حق بر حیات دارد. ولی اگر به ما اجازه کشتن و مصرف حیوانات داده شده به هیچ وجه اجازه نامحدودی نداریم و لذا یکی از محرمات بزرگ الهی این است که کسی فقط برای تفریح به شکار برود. یکی از محرمات و گناهان کبیره همین است که روایات بسیار زیادی درباره اش وجود دارد. مثلاً بگوید من تیری پرتاب کنم ببینم به چه خوبی کبوتر را روی هوا می‌زنم. این یکی از گناهان بزرگ است. اگر کسی چنین کاری را کند سفرش سفر حرام است. نمازش را باید تمام بخواند. روزه اش را باید بگیرد و خدا این گناه را نمی آمرزد. به دلیل اینکه حیوان نمی تواند ببخشد.

 در روایات هست که گناهی که به انسان ها می شود اگر آن انسان ببخشد بخشیده می شود ولی حیوان که زبان ندارد که بگذرد. او فقط جان دارد که شما باید از او حمایت می کردید ولی نکردید. در قرآن مجید مکرر به این نکته توجه داده شده که به حیوانات احترام بگذارید. مثلاً احترام به هدهد.

در حدیثی است از کتاب (عیون اخبار الرضا علیه السلام) ، حضرت رضا علیه السلام که از پدرش و او از پدرش تا مولا امیرالمؤمنین علیه السلام که همراه پیامبر داشتیم راه می رفتیم. دیدیم کسی می خواهد اسبش را بخواباند و اسب سرکشی می کند. او نیز ظرف خالی جای علوفه را برای گول زدن اسب جلوی او می آورد و از دهانش دور می کند تا اسب بخوابد. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند ، حیوان را گول می زنید! هیچ کس ولو حیوان را نباید فریب داد.

من در آخر یک اعتراف به گناه خودم می کنم و آن این است که در سیستم فقهی خودمان در قرن اول و دوم این نهضت انجام شده که روایات اخلاقی تبدیل به کد قانونی شده است. اگر خیلی از کارها را امروز حرام می دانیم وقتی به تاریخ آن برمی گردیم هیچ کلمه حرام نمی بینید و فقط روایت است که این کار را انجام ندهید. مثلاً غیبت ، که خداوند در قرآن کریم انسان را از انجام آن نهی می کند و نهی دلالت بر حرمت می کند و فتوای حرمت داده شده است. و بسیاری از چیزها. ولی بسیاری دیگر در همین حد روایات اخلاقی مانده است و تبدیل به کد قانونی نشده است. ربا و غیبت و زنا ، مال مردم خوری تبدیل به کد قانونی شده است. در مورد طلاق نیز حکم گرفتن از توصیه اخلاقی به کد قانونی تبدیل شده است. 

شما اساتید حیوان شناس و مدافع حقوق حیوانات اول کارتان باید این باشد که به دستگاههای مختلف کشور فشار بیاورید که در آخر رساله های عملی ، حقوق حیوانات را از اخلاق تبدیل به کد قانونی کنند و گرنه نسل آهو در کشور از بین می رود. نسل حیوانات متنوع از بین خواهد رفت. این تنوع حیوانات که دارد کم می شود به دلیل این است که این قانون ها را نداریم. در مورد پاکی و نجاست و طهارت حقوق داریم ولی در مورد حقوق محیط زیست در رساله ها چیزی وجود ندارد که باید وارد شود. یکی از این حقوق ها مسئله حیوانات است که باید از بعد اخلاقی به کد قانونی تبدیل شود./ساحت زیست

https://zistonline.com/vdcezo8v.jh8zpi9bbj.html
مطالب مرتبط
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما