دانشآموزان یک مدرسه به عنوان پایلوت چالشی هرمی برای پاکسازی زباله و حذف پلاستیک راهاندازی کردهاند که بخش زیادی از شهروندان و نهادهای دولتی را درگیر خود کرده است.
شهرستان کهنوج از شهرهای جنوبی استان کرمان در چند ماه اخیر شاهد پویشی زیست محیطی به نام «کهنوج بدون پلاستیک» بوده است که بخش زیادی از شهروندان و نهادهای دولتی را درگیر خود کرده است. نقطه آغاز این حرکت از درون پارک علمی-تفریحی به نام «پارک انرژی» بوده که توسط بنیاد نیکوکاری ماهتاب سازان ایرانیان برای دانش آموزان کهنوجی راهاندازی اندازه شده و سپس به مدارس این شهرستان گسترش یافته است.
امیرمحمد مرادی کارشناس روابط عمومی آموزش و پرورش شهرستان کهنوج درباره پویش بدون پلاستیک مدرسه های این شهرستان میگوید: پویش بدون پلاستیک از ۱۴ اردیبهشت سال ۹۸ و با هدف تربیت زیستی محیطی دانش آموزان برای اولین بار با همکاری بنیاد نیکوکاری ماهتاب سازان ایران و شهرداری کهنوج در مدارس اجرا شد. از ۱۴ اردیبهشت تا به امروز ۳۸ مدرسه پوشش داده شده است. حدود ۱۹ هزار دانش آموز در حدود ۲۰۰ مدرسه در شهرستان کهنوج وجود دارد که میتوان گفت از این میان حدود ۴ هزار دانشآموز اکنون در این طرح دخیل هستند.
وی تأکید میکند: این طرح اکنون به سمت مردم رفته و دانشآموزان به سراغ کسبه شهر، بازاریان و بعد از آن به ادارات و نهادها میروند. وقتی طرح در کل شهرستان کهنوج همهگیر شد بنا بر این است که به شهرهای دیگر هم آورده شود. شعار ما این بود که نباید همه کارها را از شهرهای بزرگ شروع کنیم. بسیاری از کارهای اجتماعی را میتوانیم از شهرهای کوچک شروع کنیم.
به گفته وی در این پویش یک سری آموزشها در مدرسه به دانش آموزان داده میشود. اینکه محیط زیست و اهمیت نگهداری محیط زیست چیست و جنبههای زیست محیطی مختلفی برای ما مفید است برای دانش آموزان توضیح داده میشود. دانش آموزان از فضای مدرسه شروع میکنند، پاکسازی مدرسه، اطراف مدرسه، و بعد بحث تفکیک زبالهها به زبالههای خشک و تر را دارند و بعد از آن آموزشهایی به معلمان داده میشود تا برای والدین اجرایی کنند تا ساعاتی که دانش آموز در خانه صرف میکند، کارهای زیست محیطی ادامه دار و پیوسته باشد.
آسیه جشانپور مدیر اجرایی پارک انرژی نیز در این باره میگوید: این طرح ابتدا با فراخوان یک مدیر خوش ذوق در مدرسه شهید صفر اسکندری آغاز شد. این مدیر از دو مدرسه دیگر برای پیوستن به چالش پاکسازی محیط مدرسه از زباله دعوت کرد. مدارس دیگر هم ضمن گفتگو و آموزش دانشآموزان، محیط مدرسه را با مشارکت همکاران و دانش آموزان پاکسازی میکنند و در یک ساختار هرمی هر مدرسهای که به چالش میپیوندد، از دو مدرسۀ دیگر برای پیوستن به طرح دعوت میکنند تا این هرم هر روز بزرگتر شود.
از آنجایی که پویش کهنوج بدون پلاستیک حالت زایشی دارد، بر اساس مشارکت شهروندان و نهادهای مسئول در دیگر حوزهها هم وارد شده است. چالش هرمی پاکسازی محیط مدرسه از زباله از مهمترین حرکتهای این پویش است که در سطح مدارس شهرستان کهنوج شکل گرفته است و تا به حال ۳۸ مدرسه به این پویش هرمی پیوستهاند.
ایمان کهوری عضو بنیاد نیکوکاری ماهتاب سازان نیز درباره ابعاد دیگر این پویش میگوید: پویش کهنوج بدون پلاستیک که از پارک انرژی آغاز شد خیلی سریع با چالش هرمی پاکسازی مدارس در سطح مدارس توسعه پیدا کرد. در ادامه برای افزایش هماهنگی و مشارکتها کارگاه مروجان محیط زیست هم برای معلمان افزوده شد.
علاوه بر فعالیتهایی که بر جامعۀ دانش آموزان شهر تمرکز دارد، بر حسب مناسبتهای متفاوت ملی و مذهبی طرحهای مانند طرح پاکبان حسینی با مشارکت گروههای مردمی و دولتی تعریف میشود تا مشارکت عمومی گسترش پیدا کند.
در کنار آن طرح پایلوت خیابان بدون زباله در یکی از خیابانهای پرتردد شهر آغاز شده است که پس از اتمام دوره پایلوت و اخذ بازخوردها وارد دیگر خیابانهای هم میشود. همچنین طرح رفتگران افتخاری کهنوج یک فضایی است که مدیران شهرستان، گروههای اجتماعی، ورزشی و هنری و عموم شهروندان در لباس رفتگر قرار میگیرند و با همیاری شهرداری، نقاط پرزباله که خارج از حوزۀ تعریف شده واحد خدمات شهری شهرداری هستند را پاکسازی میکنند تا منظری زیبا برای شهر ایجاد شود و زبالهها از سطح زمین جمعآوری شوند.
پویش کهنوج بدون پلاستیک توانسته است در میان مخاطبین مختلف شهرستان کهنوج همه گیر شود و آرمان خود را اینگونه تعریف کرده است که تا پایان سال ۱۳۹۹ کهنوج به شهر بدون پلاستیک تبدیل شود.