صنعت تجدیدپذیر ایران در خطر ورشکستگی برخورد نامناسب ساتبا در پاسخگویی به مطالبات فعالان صنعت تجدید پذیر

به گزارش زیست آنلاین، بازیابی و ترمیم اقتصادی پس از کاهش همه‌گیری کرونا، از طریق اقتصاد سبز خواهد بود و تجدیدپذیرها نقش برجسته‌ای در سبد انرژی در دنیا بر عهده خواهند داشت. اما ایران درحالی که می‌بایست همزمان با بحران کرونا مثل بسیاری از کشورها از فرصت استفاده می کرد و تغییر جهت اساسی در مسیر توسعه پایدار و پر‌رنگ کردن نقش تجدیدپذیر‌ها به وجود می آورد وجود تحریم‌های سخت باعث شد تا مسیر عقبگرد را در پیش بگیرد.

از آنجایی که توسعه صنعت تجدیدپذیر در کشور ما هم از لحاظ سرمایه‌گذاری و هم از لحاظ فنی و تکنولوژیک نیازمند ارتباط با کشورهای توسعه یافته است اما شرایط تحریمی تنها مانع در برابر توسعه این صنعت نیست. فقدان هماهنگی و درک مشترک بین فعالان صنعت تجدیدپذیر و متولی این صنعت یعنی ساتبا چالش دیگری است که مانع ایجاد همفکری و یافتن راه هایی برای کاهش مشکلات شده است. به گفته فعالان این صنف، نحوه برخورد ساتبا با منتقدان این نهاد مانع بیان مشکلات شده است. زیست ‌آنلاین برای بررسی مشکلات و راهکارهای احتمالی برای برون‌رفت از چالشها با یکی از فعالان این حوزه گفتگو کرده است

این فعال در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر با اشاره به اینکه علت وجودی فرمول تعدیل مصوب هیات وزیران در همه قراردادهای برق برای این بوده است که نوسانات نرخ ارز را پوشش بدهد گفت: اما در عمل این قانون هم‌اکنون به بزرگ‌ترین مشکل این حوزه تبدیل‌شده است.

وی در تشریح اینکه چرا فرمول مذکور که در سایت ساتبا نیز قابل ‌مشاهده است ایجاد مشکل می‌کند گفت:در فرمول تعدیل قراردادهای خرید برق تجدیدپذیر، متوسط یک ساله نرخ ارز در فرمول قرار می‌گیرد که این امر باعث می‌گردد جهش‌های ارزی در فرمول تعدیل خود را نشان ندهد. به عنوان مثال، در حال حاضر در صورت کسر فرمول تعدیل نرخ برابری یورو و ریال 170،000 منشور می‌شود و این در حالی است که نرخ برابری در بازار ارز دو برایر این عدد و حدود 340,000 است که این امر باعث زیان بالای سرمایه‌گذاران می‌گردد.

ساتبا به نیمی از تعهداتش عمل کرده این فعال تجدیدپذیر در پاسخ به اینکه، آیا ساتبا در پرداخت صورت‌وضعیت نیروگاه‌ها طبق تعهدات خود عمل می‌کند؟ گفت: این تعهدات تا پایان خرداد سال جاری پرداخت ‌شده است ولی چون جهش نرخ ارز از فروردین ماه آغاز شد و لذا بودجه متناسب با آن در قانون بودجه برای ساتبا دیده نشده است. بنابراین پیش‌بینی می‌گردد که ساتبا در سال جاری تنها %50 از صورت ‌وضعیت‌های تولیدکنندگان را پرداخت نماید.

مشکل انتقال ارز به سرمایه‌گذاران خارجی وی در خصوص مشکلات انتقال ارز به شرکت‌های سرمایه‌گذار خارجی گفت: در این مقطع زمانی که تمام بانک‌ها در لیست تحریم قرار گرفتند مشکل پیچیده‌تر شده و ضمن اینکه انتقال ارز از طریق صرافی بسیار گران و پر ریسک است. صرافی‌ها 8 درصد کارمزد می‌گیرند تا یوان چین و روپیه هند موجود در بازار را به دلار یا یورو تبدیل کنند و از طرف دیگر بخصوص برای اروپایی‌ها انتقال پول با رقم‌های بالا به ‌نوعی پول‌شویی به‌حساب می‌آید و باید حتماً از طریق بانک این انتقال صورت بگیرد

بدنامی ایران برای سال‌ها باقی می‌ماند وی در پاسخ به این سؤال که سرمایه‌گذاران خارجی ضمانت‌ نامه‌های خود را چگونه می‌توانند به اجرا بگذارند، گفت: شرکت‌هایی که دارای بیمه ‌نامه هستند به‌صورت خیلی جدی تصمیم گرفته‌اند تا بیمه‌ نامه‌هایشان را به اجرا بگذارند البته کل رقمی که از صنعت تجدیدپذیر در ایران طلب دارند ناچیز است و به‌راحتی می‌توانند از پول‌های بلوکه ‌شده ایران وصول کنند.

وی افزود: اگر این اتفاق بیافتد اعتبار ایران برای جذب سرمایه‌های جدید دچار خدشه می‌شود و رتبه و امتیاز کشور ما در لیست رتبه‌بندی (Credit rating) سرمایه‌گذاری کشورها تا سال‌ها با کاهش اعتبار روبرو خواهد شد و در این صورت سرمایه‌گذاران پس از رفع تحریم‌ها نیز رغبتی به سرمایه‌گذاری در ایران نخواهند داشت.

وی با تأکید بر اینکه خود خارجی‌ها کشور ما را تحریم کردند و ما نمی‌توانیم پول آن‌ها را به خودشان انتقال بدهیم گفت: این توجیه از سوی شرکت‌های سرمایه‌گذار خارجی تا حدی پذیرفته ‌شده است اما اولویت حل مشکلات داخلی موجود ازجمله مشکل فرمول تعدیل نرخ است که باید بتواند مشکلات نوسان ارز را جبران کند مهم‌تر اینکه بودجه ساتبا هم باید تعدیل و اضافه شود زمانی که نرخ ارز چند برابر می‌شود بودجه ساتبا نیز باید متناسب با آن رشد کند تا بتواند تعهدات ریالی به نیروگاه‌ها را پرداخت کند.

منابع جایگزین وجود ندارد وی در پاسخ به این سؤال که برای تأمین منابع مالی ساتبا چه منابع جدیدی قابل پیش‌بینی است؟ گفت: در بودجه سال 1399 تنها منبع مالی ساتبا 10 درصد عوارض از قبوض برق بوده است. در بودجه سال 1400 از یک طرف می‌بایست درصد عوارض افزایش یابد و از طرف دیگر می‌بایست منابع بودجه‌های جدیدی برای ساتبا در نظر گرفته شود که با توجه به کسری بودجه در کشور این کار بسیار سخت است. اگر این اتفاقات نیافتد و با ادامه این روند، ساتبا در سال آینده حداکثر قادر به پرداخت 30 درصد صورت‌وضعیت نیروگاه‌ها خواهد بود.

وی با تأکید بر اینکه با توجه به وضع موجود احداث نیروگاه در مقیاس بزرگ جدید توجیه اقتصادی ندارد گفت: با توجه به قیمت 637 تومان به ازاء هر کیلووات در قراردادهای جدید با قیمت 32 هزار تومان یورو حدود 2 سنت یورو قرارداد بسته می‌شود که به هیچ عنوان توجیه افتصادی ندارد.
وی افزود: به دلیل جهش ارزی هیچ طرحی توجیه اقتصادی ندارد.

بازار جایگزین این فعال تجدیدپذیر در پاسخ به این سؤال که با توجه اینکه دولت در عمل به تعهداتش دچار مشکل شده است آیا می‌توان برق نیروگاه‌های تجدیدپذیر را به دولت نفروخت و به‌جای آن در حوزه استخراج رمزارز سرمایه‌گذاری کرد؟ گفت: مشکل اینجاست که خرید دستگاه‌های استخراج رمزارز سرمایه لازم دارد و زمانی که سرمایه قبلی برنگشته است سرمایه‌گذاری مجدد به‌سادگی مقدور نیست.

وی با بیان اینکه شرکت‌های خارجی زمانی که در ایران برای ساخت نیروگاه سرمایه‌گذاری کردند ایران تحریم نبود خاطرنشان کرد: این شرکت‌ها در شرایط تحریم نمی‌توانند سرمایه‌گذاری جدید انجام دهند مگر اینکه با شرکت‌های هاستینگ که رمزارز استخراج می‌کنند وارد مذاکره شویم تا آن‌ها از ما برق خریداری کنند ولی از سوی دیگرکسی ppa 20 ساله شرکت خودش را به خاطر قرارداد یک‌ساله با یک شرکت دیگر باطل نمی‌کند.

ساتبا انتقادات را تحمل نمی‌کند این فعال و سرمایه‌گذار صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر در پاسخ به اینکه چرا حاضر نیست نامی از وی و شرکت متبوعش در متن مصاحبه ذکر شود، گفت: آقای ساتکین رئیس جدید ساتبا با کسانی که به نحوه عملکرد ساتبا اعتراض کنند برخورد می‌کند به این شکل که پرداخت پول را به تأخیر می‌اندازد یا به روش‌های مختلف سعی می‌کند در روند فعالیت این افراد خلل وارد شود به همین خاطر و همانطور که خودتان می‌بینید صاحبان نیروگاه‌ها اغلب اعتراضات خود را بیان نمی‌کنند.

وی با بیان اینکه ساتبا با بخش خصوصی جلسه ای نمی گذارد تا مشکلات را بشنود گفت: در این مجموعه عزم جدی درباره اینکه بخش خصوصی همچون گذشته پرچم دار حل مشکلات باشد وجود ندارد.

وی افزود: نگرش جدید ساتبا در خصوص افزایش محدودییتها برای بخش خصوصی و انجمن صنفی حوزه تجدید پذیر این شائبه را قوت می بخشد که این نوع نگاه از سمت وزارت نیرو به ساتبا توصیه شده است.

https://zistonline.com/vdcayena.49nee15kk4.html

صنعت تجدیدپذیر ایران در خطر ورشکستگی/ برخورد نامناسب ساتبا در پاسخگویی به مطالبات فعالان صنعت تجدید پذیر