بارش باران هر سال موجب بروز خسارت در کشور می شود و نکته قابل توجه این است که هنوز معلوم نیست بار و مسوولیت این مشکل دقیقا بر دوش کدام نهاد قرار گرفته است.
به گزارش زیست آنلاین، با شروع فصل پاییز و آغاز بارش شاهد سیل و آبگرفتگی در چندین استان بودیم و این در حالی است که وزارت نیرو کارنامه خود را در انجام اقدامات پیشگیرانه مثبت می داند و آنطور که معاون وزیر نیرو اعلام کرده شهرداری ها در انجام وظایف خود آنطور که باید عمل نکرده اند.
حدودا ۱۹۰ سد ملی در کشور وجود دارد. از اول انقلاب اسلامی تا کنون تعداد سدهای ملی یعنی سدهای بزرگ و متوسط به حدود ۱۰ برابر افزایش یافته است و حدودا ظرفیت مخازن این سدها ۵۲ میلیارد متر مکعب است و نزدیک نیمی از این سدها در استان خوزستان قرار دارد.
در دولت فعلی هر دوماه یک سد به بهره برداری رسیده و تا پایان دولت ۵۲ سد به نتیجه خواهد رسید. وزارت نیرو حدودا ۱۰۰ سد دیگر را در دست مطالعه دارد. البته هنوز به نتیجه نهایی نرسیده اما می تواند ذخیره آیهای سطحی را ۱۸ میلیارد متر مکعب افزایش دهد.
قاسم تقی زاده خامسی - معاون وزیر نیرو و مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب - در این رابطه گفته که یکی از اهدافی که بسیار جدی تر پس از سیل دو سال پیش مورد توجه قرار گرفت این بود که حتما موضوع سیلاب بیش از گذشته در سدها دیده شود. در گذشته سدها تنها ۲۰ درصد در مدیریت سیلاب نقش داشتند اما سیلاب های اخیر نشان داد که نقش سدها در مدیریت سیلاب بی نظیر است و باید افزایش یابد.
به گفته او در خوزستان اگر سدهای کرخه، دز، کارون و سیمره وجود نداشت، مشخص نبود چه اتفاقی می افتاد اما خوشبختانه این سدها نقش خودشان را بسیار خوب در مدیریت سیلاب ایفا کردند. باید به این مساله توجه کرد که سد برای این نیست که همیشه پر آب باشد؛ حتی کارکرد برخی از سدها می تواند فقط برای کنترل سیلاب باشد.
وی با تاکید بر اینکه در موضوع سیلاب کارهای بسیار خوبی انجام شده و چند روز پیش سیلاب بزرگی را در خوزستان شاهد بودیم که با توجه به لایروبی هایی که صورت گرفته بود توانستیم بدون خسارت از این سیلاب عبور کنیم، گفت: در همه رودخانه ها هزینه های زیادی در همین راستا صورت گرفته است. به طور مثال در استان کرمان صنایع مشارکت کردند و اکثر رودخانه ها لایروبی شدند.
معاون وزیر نیرو ادامه داد: اعتبارات وزارت نیرو در این حوزه نسبت به گذشته افزایش بیشتری یافته و امسال حدود ۳۰۰ میلیارد تومان برای این کار تخصیص یافت اما هنوز به اعتبار مورد نظر دسترسی نداریم و پیشنهاد ما این است که حداقل سالی ۵۰۰ میلیارد تومان برای نگهداری وضع موجود در اختیار وزارت نیرو قرار دهند که به دولت نیز پیشنهاد دادیم و امیدواریم که برای سال آینده این اتفاق بیفتد.
معاون وزیر نیرو درخصوص آبگرفتگی اهواز و اقداماتی که برای مقابله با این موضوع صورت گرفته نیز اظهار کرد: مساله آب های سطحی و فاضلاب باید جدا دیده شود. اجرای شبکه فاضلاب بر عهده وزارت نیرو و جمع آوری آب های سطحی برعهده شهرداری ها است. در شهرهایی که طرح جمع آوری آبهای سطحی وجود ندارد، شبکه فاضلاب هم با یک بارندگی و ورود آب به لوله های فاضلاب کارآیی خود را از دست می دهند.
به گفته تقی زاده خامسی، در شهر تهران، وزارت نیرو شبکه فاضلاب را انجام می دهد که تا کنون حدود ۷۶۰۰ کیلومتر شبکه فاضلاب در تهران انجام شده و شهرداری تهران نیز سال هاست که طرح شبکه جمع آوری آبهای سطحی را در دستور کار دارد و برای این منظور تونل های بسیار بزرگی را ایجاد کرده است. در اوایل انقلاب در تهران نیز همچون اهواز آب در سطح خیابان ها باقی می ماند و سیستم جمع آوری آب های سطحی و ساختن مسیل ها در شهر تهران موجب شده که در سال های اخیر شاهد آبگرفتگی خیابان ها نباشیم.
اما در شهرهای جنوبی مثل اهواز، آبادان، ماهشهر و بوشهر در اولین قدم باید مساله آب های سطحی حل شود؛ در غیر این صورت مشکل اهواز در این شهرها نیز رخ خواهد داد. باتوجه به اینکه خیابان ها در اهواز شیب ندارد و سیستم جمع آوری آبهای سطحی نیز تعبیه نشده است، آب در سیستم فاضلاب جمع و موجب شکستن لوله های فاضلاب و تجمع آب و فاضلاب در خیابان می شود. به گفته معاون وزیر نیرو در شهر اهواز سیستم جمع آوری فاضلاب وجود دارد اما با هر بار بارندگی مشکلاتی ایجاد می شود و مشکل دیگر گسترش بی رویه شهر ها است. افزایش حاشیه نشینی و نبود زیرساخت های لازم نیز علت دیگر وقوع چنین اتفاقی است.
تقی زاده خامسی پیشنهاد کرده که هر جایی که سیستم شبکه فاضلاب اجرایی می شود، همزمان سیستم جمع آوری آب های سطحی توسط شهرداریها نیز اجرا شود تا مشکلاتی که در شهرهایی جنوبی هست دیگر به وجود نیاید. متاسفانه هرچه در سیستم فاضلاب این شهرها هزینه می کنیم، با یک بارندگی از بین می رود و مجدد باید همان هزینه ها انجام شود.
به گزارش ایسنا، هرچند که در وزارت نیرو اقداماتی برای مقابله با سیل طی سال های اخیر صورت گرفته است اما برای سروسامان دادن جدی به این مساله لازم است که ارگان ها و سازمان های ذیربط بیش از این، با یکدیگر متعهد شوند تا حداقل در سال های آینده حداقل مسوولان از بارش باران و پیامدهای آن غافلگیر نشوند.