زیست آنلاین: طبیعت میتواند حتی برای افرادی که به شدت غیرفعال هستند، از هر دارویی قویتر باشد؛ علاوه بر آن گوش دادن به موسیقی نیز یکی از مهم ترین درمان های بیماران روانی و عصبی به شمار می رود.
به گزارش زیست آنلاین، این یادداشت یک گزیده از Everything in Its Place، مجموعه ای از نوشته های پس از مرگ دکتر Sacks است و در ابتدای آن آمده است که:
به عنوان یک نویسنده، من باغ ها را برای ایجاد فرآیند خلاق ضروری می دانم و به عنوان یک پزشک، نیزهرگاه که امکان داشت، بیمارانم را به باغ می بردم.
همه ما تجربه غرق شدن در رویایی شیرین را هنگام ورود به یک باغ سرسبز، فضای سبز زیبا، بیابان بی انتها یا در هنگام راه رفتن در کنار رودخانه و اقیانوس و یا صعود از یک کوه را داشتیم و به آرامش حاصل از آن دست یافتیم و روح و جان خود را احیا بخشیده و شاداب شدیم.
اما به شکل علمی اهمیت این عوامل فیزیولوژیک بر سلامت فردی و اجتماعی بنیادی و وسیع است . تاثیر آن ها بر بالابردن سطح شاخص سلامتی ثابت شده است.
در ۴۰ سال فعالیت پزشکی که داشته ام، دو نوع "درمان" غیر دارویی یافتم که برای بیماران مبتلا به بیماری های مزمن عصبی مهم بیشترین میزان اثر بخشی را داشت و آن : موسیقی و باغ است.
البته باید به آن نیز اشاره کنم که قدرت وجودی باغها خیلی زودتر برای من آشکار شده بود، چرا که به یاد دارم در دوران کودکی زمانی که مادرم مرا به باغ گیاه شناسی بزرگ در کیو برد شگفت زدگی عظیمی از مشاهده قدرت آن عرصه زیبا به من دست داد و در تمام آن سال ها این راز برای من به گونه ای خاص مشهود بود.
ما در خانه خود سرخس های معمولی داشتیم، اما سرخس های طلایی و نقره ای، سرخس های سرخ مایل به قرمز و سرخس های درختی از انواعی بود که من برای اولین بار در Kew دیدم.
همچنین درختان غول پیکر موجود در آمازون نیز در این باغ وجود داشت، و مانند دنیایی دیگر در ابعادی دیگر به نظر می رسید.
اما امروزه با ایجاد تحقیق های فراوان؛ این دنیای نوین بیشتر بر همگان آشکار شده است.
به طور کلی انسان تحت تأثیر شرایط محیطی و عوامل فردی نامطبوع، تعادل و آرامش روحی و روانی خود را از دست می دهد و به شکل ناخودآگاه دچار مسائلی چون استرس و اضطراب، خشونت و پرخاشگری، افسردگی و بی حالی خستگی و عدم تمرکز و … میگردد. هر کدام از موارد اشاره شده نمادها و علائمی از بیماری روانی است.
بر اساس مطالعات صورت گرفته، سرانه هر فرد در دنیا از فضای سبز ۲ تا ۴ متر مربع است این سطح از فضای سبز منجر می شود تا با کمبود اکسیژن و مشکلات جسمی و روانی روبرو نشویم.
در حال حاضر در اکثر شهر ها و مناطق مسکونی سعی شده است با ایجاد فضای سبز مانند کاشت درختان در حاشیه خیابانها و ایجاد انواع پارکهای جنگلی، کوهستانی و منطقهای، فضاسازی و زیباسازی پارکها، کاهش آلودگیهای بصری و ایجاد مناظر زیبا، تقلیل صداهای آزار دهنده و تعدیل آلودگیهای صوتی، حفاظت و صیانت از محیط طبیعی و منابع موجود در آن، حفاظت از تنوع حیاتی گیاهان و در عین حال سلامت بشر نیز تامین گردد.
در واقع ایجاد فضای سبز با ایجاد و حفظ مناظر طبیعی در اطراف منازل و در سطوح وسیعتر؛ یعنی شهر و اطراف آن، کیفیت زندگی را در شهرها بالا میبرد و به طور مستقیم و غیر مستقیم در سلامت جسم و روان انسان نیز تاثیرات کاملا مثبتی بر جای خواهد گذاشت. به بیانی بهتر می توان گفت فضای سبز شهری، دستگاه تنفس شهر است و همان طور که پیش تر نیز به آن اشاره شد، از سوی دیگر ایجاد فضای سبز به سلامت جسم و روان ساکنین شهرها کمک میکند تا مردمی که امکان استفاده روزمره از طبیعت را در خود شهر ندارند ، این امکان برای آنها به وجود آید.
بر اساس گفته های این پزشک، عامل مهم دیگر موسیقی است، می توان گفت تمركز حواس، افزايش هوش، تقويت ناحيه زبان آموزي و كنترل استرس و درمان افسردگي از فوايد گوش دادن به موسيقي است.
دکتر Sacks به تاثيرات گوش دادن به موسيقي در بزرگ سالان نیز اشاره كرد و گفت: معمولا به منظور درمان افسردگي پس زايمان، انواع اضطراب و اختلالات خواب از موسيقي آرام استفاده ميشود، علاوه بر آن باید یادآور شد ، يكي ديگر از فوايد گوش دادن به موسيقي به دوران سالمندي بر ميگردد و گوش دادن به موسيقي از پيشرفت آلزايمر در اين افراد به طرز چشم گیری جلوگيري ميكنند.
اين پزشك در خصوص اينكه آيا گوش دادن به موسيقي در كنترل استرس دوران نوجواني تاثيرگذار است، نیز نوشته است مطالعات نشان ميدهد گوش دادن به موسيقيهاي آرام بخش بر كنترل استرس به ويژه اگر با يك اختلال خلقي مانند افسردگي همراه باشد تاثير مثبتي دارد.
سایر تحقیقات انجام شده در این بخش نیز نشان میدهد پخش موسیقی به عنوان زمینه، هنگامی که فرد در حال انجام فعالیت دیگری است و روی آن تمرکز کرده میتواند عملکرد او را در کارهایی که نیاز به درک و شناحت دارد بالا ببرد. مطالعهای دریافت موسیقی با ریتم تند منجر به افزایش سرعت در کار و پردازش شده و موسیقی با ریتم تند و ریتم ملایم هم میتواند حافظه را تقویت کند.
به طور کلی مهم ترین تاثیر های فزاینده باغ و موسیقی در ده عنوان زیر گنجانده می شود: