تهیه و تدوین برنامه اقدام ملی احیاء و نجات جنگل های زاگرس

به گزارش زیست آنلاین از مهر، نشست اولویت بخشی به مهار نابودی جنگل های زاگرس، بهره گیری از ظرفیت های ملی و بین المللی در مهار پدیده عصر سه شنبه ۳۱ تیرماه با حضور معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، خداکرم جلالی رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و نمایندگانی از سازمان مدیریت و برنامه ریزی، انجمن جنگل بانی، پژوهش گران و دانشگاهیان برگزار شد.

معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در این نشست با اشاره به گزارش های ارائه شده از سوی خداکرم جلالی رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در جلسات شورای عالی حفاظت محیط زیست و هیأت دولت در ارتباط با وضعیت جنگل های زاگرس، گفت: پس از این گزارش ها و بنا به پیگیری و تأکید رئیس دولت تدبیر و امید مقرر شد به دلیل فرابخشی بودن ساختار شورای عالی حفاظت محیط زیست این شورا پیگیر ارائه برنامه و اجرایی شدن برنامه سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری به عنوان مجری و مسئول اصلی این پروژه باشد.

ابتکار افزود: البته سازمان حفاظت محیط زیست نیز به عنوان سازمان ناظر و همکار در این راه، همراه سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری است و بهتر است حتی نمایندگان تشکل ها، اصناف، تعاونی ها، سازمان امور عشایر، وزارت کشور استاندری ها و وزارت مسکن، همچنین کلیه ذی نفعان و ذی مدخلان در این موضوع ورود داشته باشند.

معاون رئیس جمهور ادامه داد: ورود دستگاهی همچون سازمان امور عشایر به این موضوع منجر به آگاهی آنان از عمق فاجعه خواهد شد و در نهایت مطلع خواهند شد که اگر اکوسیستم زاگرس نابود شود بر زندگی خود آن ها نیز تأثیری منفی خواهد گذاشت.

تهیه و تدوین برنامه اقدام ملی احیاء و نجات جنگل های زاگرس

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تأکید کرد: برای احیاء و نجات جنگل ها نیاز به نگاه فرابخشی و تهیه و تدوین برنامه اقدام ملی کوتاه، میان و بلند مدت داریم که این نیز با همراهی و تعامل کلیه دستگاه ها و نهادهای مسئول میسر خواهد بود.

وی با ابراز خرسندی از همراهی کلیه اعضای هیأت دولت در مباحث مربوط به حفظ منابع طبیعی و محیط زیست، افزود: نزدیکی دیدگاه ها در این موضوع بسیار ارزنده و اتفاق مهمی است.

معاون رئیس جمهور افزود: برنامه فرابخشی، زمان بندی شده، که اعتبارات مشخص دارد و حتی قابلیت طرح در برنامه ششم توسعه دارد، همراه با شاخص گذاری ها، پایش مداوم شاخص ها و نظارت مداوم می تواند به نجات این اکوسیستم ارزنده کمک نماید.

ابتکار تأکید کرد: با استفاده از همکاری های بین المللی و بهره گیری از پتانسیل سازمان حفاظت محیط زیست برای جذب این همکاری ها، همچنین افزایش اطلاعات نهادها و دستگاه های مسئول به منظور حساسیت زدایی و جلوگیری از مقاومت آن ها در برابر برنامه، باید برنامه اقدام ملی تهیه شود که ضمن مشخص کردن جهت ها، مسیرها، شاخص ها و مسئولان اقدام، قابلیت اصلاح و بازنگری در حین اجرا را هم داشته باشد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با ابراز امیدواری از اینکه تلاش برای نجات اکوسیستم زاگرس دیر آغاز نشده باشد، گفت: زیرا اگر زوال و نابودی اکوسیستم های طبیعی از نقطه ای فراتر رود، امکان احیاء و تجدیدپذیری این اکوسیستم ها وجود نخواهد داشت.

ابتکار با تأکید بر اینکه باید دو مسأله خشکیدگی و زادآوری جنگل های زاگرس به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گیرد و بر اساس تشخیص درست مسأله، راه حل ها ارائه و اجرایی شود، تصریح کرد: مبارزه بیولوژیک و تلاش اکوسیستم برای رسیدن به تعادل به صورت طبیعی باید مورد توجه ویژه قرار گیرد و همزمان باید مداخلاتی که منجر به ناپایداری وضعیت اکوسیستم و بر هم ریختن تعادل اکوسیستم شده، حذف شود زیرا در صورت ادامه این مداخلات، بازسازی ها نیز بی نتیجه خواهد بود.

اهمیت حفظ تنوع گونه ها

معاون رئیس جمهور ادامه داد: اگرچه شناسایی گونه های مقاوم کار ارزنده ای است ولی این اقدام نباید منجر به کاهش تنوع گونه ها شود، زیرا حفظ تنوع گونه ها به منظور مقابله با تنوع باکتری ها و قارچ ها که در حال حاضر تنها ۱ درصد آن ها در دنیا شناسایی شده اند، بسیار مهم است.

وی با یادآوری اهمیت بهره گیری از نگاه های متفاوت کارشناسی برای دستیابی به برنامه ای جامع، دقیق و مبتنی بر دانایی، گفت: استقبال از دیدگاه های نقادانه و مستقل کمک می کند تا کلیه زوایای پنهان و پیدا موضوع در برنامه مد نظر قرار گیرد.

تأمین ۴۰ درصد آب شیرین کشور از زاگرس

بنابراین گزارش، خداکرم جلالی رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری با اشاره به اهمیت زاگرس به لحاظ تأثیرگذاری بر حیات اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی کشور و اهمیت جهانی موضوع به لحاظ توجه جهانی به چالش های تخریب سرزمین و محیط زیست در تمامی کشورها، گفت: در زندگی ماشینی و شرایط سرشار از آلودگی ها، درخت ها فرشته های نجات و فریادرس انسان ها هستند و از این رو باید تمام تلاش ما در جهت حفظ و گسترش آن ها قرار گیرد.

رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری با ابراز خرسندی از توجه رئیس دولت تدبیر و امید و وزیر جهاد کشاورزی به این موضوع و تلاش آن ها جهت رفع بحران موجود، خاطرنشان ساخت: این همراهی و یکدلی و تعامل سازمان حفاظت محیط زیست برای حل چالش زاگرس قابل تقدیر و بسیار تأثیرگذار است.

جلالی با بیان اینکه ۴۰ درصد نزولات آسمانی، تأمین ۴۰ درصد آب شیرین کشور و تغذیه ۲۷ درصد جمعیت کشور از ۳۰ میلیون هکتار اراضی زاگرس است، اظهار داشت: حل بحران زاگرس علاوه بر حل بحرانی محیط زیستی به پیشگیری و حل بسیاری از بحران های اجتماعی و اقتصادی منجر خواهد شد.

وی ادامه داد: بر اساس بررسی و تجمیع نظرات کارشناسان و متخصصان داخلی و خارجی و نمایندگان فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) که بازدیدی از منطقه داشتند، مشخصاً دو دیدگاه مطرح شد. نخست دیدگاه گیاه پزشکان که وضعیت کنونی منطقه را حاصل طغیان بیماری و ۳ گروه سوسک چوب خوار می دانند و معتقدند باید با مداخلاتی به این وضعیت پایان داد و دیدگاه دوم که معتقدند طبیعت با فعل و انفعالات خود قادر به بازسازی خود خواهد بود به شرط آنکه مداخلات حذف شود.

وضعیتی مشابه زاگرس در ۱۰ کشور دیگر جهان

رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری افزود: بر همین اساس در برنامه فعلی تجمیعی از هر دو دیدگاه، همچنین اطلاعات ارائه شده از سوی فائو مربوط به ۱۰ کشور دیگر جهان با وضعیت مشابه صورت گرفته است.

وی گفت: برنامه فعلی در سه سطح کوتاه، میان و بلند مدت تهیه شده است که در مرحله کوتاه مدت، اقدامات بهداشتی و اورژانسی؛ در مرحله میان مدت، بازسازی مناطق آسیب دیده با مشارکت مردم و جوامع محلی، همچنین کاشت گونه های همان اکوسیستم که مقاوم به پدیده خشکیدگی است و ذخیره نزولات و آبخیزداری که مهم ترین عامل بحران کنونی جنگل هاست در نظر گرفته شد.

حضور بیش از ظرفیت دام در زاگرس منجر به عدم زایش جنگل ها شده است

جلالی ادامه داد: در بلند مدت نیز باید تلاش کنیم تا نظام های بهره برداری را در رویشگاه زاگرس در راستای بهبود وضعیت جنگل های زاگرس تغییر دهیم و بهره برداری و زراعت های موجود را حذف کنیم.

وی افزود: همچنین باید حضور بیش از حد دام در این عرصه را که منجر به عدم زایش جنگل ها شده است را حذف کنیم.

عدم زایش در زاگرس، زنگ خطری بزرگ برای این سرمایه طبیعی

رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری با بیان اینکه غالب درختان جنگل فاقد زایش شاخه زاد و دانه زاد هستند، تأکید کرد: چالش عدم زایش در زاگرس زنگ خطری بزرگ برای این سرمایه عظیم طبیعی و زیست محیطی است.

این مقام مسئول با بیان اینکه در مدت تهیه و تدوین برنامه جامع اقداماتی هم صورت گرفته است، اظهار داشت: حذف درختان آلوده که منجر به امحاء و تبدیل به زغال شدن ۱۲۰ هزار درخت با مشارکت مردم شد، از جمله این اقدامات است.

استقرار یگان حفاظت در منطقه به منظور کاهش حجم تخریب ها، کاشت گونه های مقاوم و احیای مناطق آسیب دیده در وسعتی بالغ بر ۲۰۰۰ هکتار در اواخر سال ۱۳۹۲، اجرای عملیات ذخیره سازی نزولات و آبخیزداری در وسعتی بالغ بر ۶۰۰۰ هکتار از جمله سایر اقدامات انجام شده ای بود که جلالی در راستای احیای جنگل های زاگرس از آن ها نام برد.

وی همچنین با اشاره به وضعیت حساس و شکننده کنونی در جنگل های زاگرس، گفت: برای احیای این سرمایه عظیم به برنامه ای ۵ ساله و اعتباراتی در حدود هزار و پنجاه میلیارد تومان نیاز داریم که امیدواریم با بهبود شرایط اقتصادی کشور، دولت قادر به تأمین آن باشد.

جلالی تأکید کرد: برای مدیریت عرصه های جنگلی علی رغم لزوم بهره گیری از نظرات مختلف، جهت حصول به نتیجه مطلوب باید برنامه ای جامع و آینده نگر تنظیم شود، ضمن آنکه نباید از رابطه دوسویه فقر و تخریب سرزمین غافل شد.

بنا بر این گزارش، در ادامه جلسه حاضرین به بیان دیدگاه ها و نظرات خود در خصوص طرح های ارائه شده در جلسه پرداختند و مقرر شد در جلسات آینده طرح ها و نظرات مختلف مورد بررسی دقیق تر قرار گرفته و در نهایت به تهیه و تدوین برنامه منسجم و مناسبی جهت احیاء زاگرس ختم شود.

https://zistonline.com/vdcdko0s.yt0sn6a22y.html