میراثی آلوده برای نسل های بعدی

حقیقت تلخ و بودار زندگی کنونی بشر نشات گرفته از باورهای نم دار و تثبیت نشده ای است که سبب می شود در رابطه با زباله و تبدیل محیط زیست به زباله دانی بزرگ بی تفاوت بوده و با شعار حفظ محیط زیست در دهان نیمه خشک خود زباله ها را بی مهابا به دور و اطراف خود و دیگران رها کنیم.
براساس آمارهای موجود مردم متمدن کنونی جهان روزانه بیش از ۳.۵ میلیون تن زباله در روز تولید می کنند که سهم ایران در این کارزار ۴۰ هزار تن است و از اینهمه در کشور ما تنها هشت درصد آن بازیافت می شود یا به عبارتی ساده تر ۹۲ درصد زباله در ایران به طبیعت و محیط زیست تحمیل می شود.
بی توجهی ها در تولید روز افزون زباله و رها سازی آنها در طبیعت روزی کار را به جایی خواهد رساند که تمام تفرجگاه ها، دریاکنارها و مناظر بکر، به قبرستانی از زباله های ما تبدیل شود.

زباله، طلای کثیف یا مشکل محیط زیستی؟

با توجه به کاربرد های مختلف زباله ها در بخش های گوناگون و نیز امکان بازیافت آن ها و تولید مواد مختلف از آنها همواره از این مواد به عنوان طلای کثیف یاد می شود در حالیکه این فرصت با نادیده گرفتن و نبود تخصص و دانش کافی می تواند به بزرگترین چالش محیط زیستی تبدیل شود.
آمارها نشان می دهد که سایر کشورها نیز سهم عظیمی در تولید زباله دارند که از جمله آنها می توان به تولید ۹۰ هزار تن زباله در روز در کشور آلمان اشاره کرد که از این میزان ۸۰ درصد آن بازیافت می شود و نیز می توان به کشور آمریکا اشاره کرد که از بازیافت زباله بیش از ۱۳ میلیون دلار درآمد دارد.
مشکل اصلی تولید زباله در ایران مربوط به فرهنگ مصرف است که ۷۰ درصد زباله های تولیدی پس ماندهای مواد غذایی و فاسد شدنی است و از ۳۰ درصد باقیمانده نیز ۲۰ درصد قابل بازیافت و ۱۰ درصد زباله دور ریختنی است.
محمد نوری از اساتید دانشگاه و کارشناس ارشد محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: یکی از مهمترین مشکلات موجود در کشور ما اجرا نشدن طرح های تفکیک و نیز وجود شیوه های سنتی جمع آوری زباله است.
وی ادامه داد: روش های سنتی جمع آوری زباله و تفکیک نشدن از مبدا میلیاردها تومان هزینه در بردارد و به دلیل دفع نه چندان کارشناسی شده زباله ها برای پاکسازی محیط زیست در آینده چند صد میلیارد تومان دیگر نیز باید توسط نسل های بعدی هزینه شود.
وی افزود: درواقع هزینه های نهفته زباله، عدم بازیافت و تخریب محیط زیست تنها میراثی خواهد بود که در صورت ادامه وضع کنونی برای نسل های بعدی ما بخصوص در ایران باز خواهد ماند.
وی تصریح کرد: زباله در کشور های مختلف سبب ایجاد صنایع بازیافتی شده که سودهای هنگفتی را برای افراد و کشور در پی داشته است.
کارشناس ارشد محیط زیست خاطرنشان کرد: استفاده از زباله و بازیافت آن را باید به عنوان یک فرصت و دور ریختن آن را نیز باید تهدیدی برای طبیعت و زندگی اجتماعی در نظر گرفت.
نوری تصریح کرد: گرچه در گذشته از زباله ها استفاده چندانی نمی شده اما اینک از آنها به عنوان طلای کثیف یاد می شود که استفاده های بسیاری دارد اما متاسفانه این امر در کشور ما آنچنان که باید مطرح نیست.
وی خاطرنشان کرد: هم اینک می توان بخش عظیم زباله های تولیدی درون کشور که مواد فاسد شدنی و پسماند مواد غذایی هستند را به کمپوست تبدیل کرد و در اختیار کشاورزان قرار داد.
وی بیان کرد: درصورت کنترل انرژی زباله ها و استفاده بهینه می توان از آنها به عنوان منبعی سود زا استفاده کرد.

زباله دزدی

با پیشرفت زندگی شهر نشینی و افزایش روزافزون زباله ها، مشتریان مخصوص این مواد نیز پیدا شده اند که بیشتر از آنها برای بازیافت در بخش های مختلف استفاده می کنند.
متاسفانه پدیده زباله دزدی اینک در شهرهای بزرگ ایران بصورت جدی و با تعداد افراد زیادی انجام می شود که از نمونه های آن می توان به شهرهای بزرگ سیستان و بلوچستان به ویژه زاهدان و زابل اشاره کرد.
کافیست تا کیسه زباله در سطل آشغال و یا سر کوچه گذاشته شود که ناگهان در کمتر از یک دقیقه افرادی که معمولا معتادند، کیسه زباله را پاره و زباله ها را پراکنده کرده و آنچه قابل استفاده است مانند پلاستیک، کارتن و کاغذ را سرقت کرده و بقیه را در خیابان و کوچه رها می کند.
یکی از کارگران شرکت جمع آوری زباله شهرداری زاهدان به خبرنگار ایرنا گفت: متاسفانه زباله دزدها که تعدادشان نیز زیاد است به گونه ای زباله ها را پراکنده می کنند که جمع آوری آنها برای رفتگران شهرداری نیز به سختی امکان پذیر است.
وی که از ذکر نامش خودداری کرد، افزود: هیچ ارگان و نهادی نیز مسئول برخورد با این قبیل افراد نیست.
یکی از شهروندان زاهدانی که از پراکنده بودن زباله ها در مقابل منزلش عصبانی و گلایه مند بود گفت: اگر این زباله ها برای زباله دزدها منبع درآمد است و صدها نفر از همین منبع امرار معاش می کنند چرا شهرداری این درآمد را رها کرده است.
وی که خود را محسن اربابزهی معرفی کرد افزود: متاسفانه سارقان حتی زباله دان بزرگ این محله را که شهرداری با جرثقیل جابجا می کند، سرقت کرده اند.
کارشناس ارشد محیط زیست در مورد معضل زباله دزدی گفت: زباله دزدی نه تنها در شهرهای بزرگ بلکه حتی در روستاهای دورافتاده نیز در حال انجام است.
نوری ادامه داد: با توجه به شرایط هر شهر و منطقه زباله دزدها به مواد مختلفی از جمله فلزات، مواد پلاستیکی، مواد کاغذی و سایر موارد علاقه مند هستند که خریداران نیز در بیشتر موارد از این مواد و اقلام برای بازیافت استفاده می کنند.
وی بیان کرد: متاسفانه در برخی شهرها اکثر زباله دزدها افراد معتادی هستند که زباله های ارزشمند را با قیمت های ناچیز در اختیار کارگاه های بازیافت غیر استاندارد قرار می دهند که یکی از نمونه های بسیار زشت و ناپسند آن تولیدی های غیر مجاز و کارگاه های تولید دستمال کاغذی هستند که از مواد آلوده تغذیه می شوند.
وی تصریح کرد: برخی از کشور ها بخصوص در اروپا توانسته اند با برنامه ریزی های مشخص این افراد را زیر نظر خود قرار داده و در قبال دستمزد و خدمات از نیروی آنها برای کارهای خدماتی و نظافتی شهرها استفاده می کنند.
نوری گفت: زباله دزدی به خودی خود نشانگر منفعت موجود در زباله ها برای بازیافت است.

بخش خصوصی

بهبود شرایط برای ورود بخش خصوصی در دولت کنونی سبب شده تا سرمایه گذاران با خیال راحتتری در امور مختلف وارد شوند که اگر این امر در رابطه با جمع آوری، ذخیره و امحا زباله نیز عملی شود قدمی بزرگ در راستای محیط زیست و زندگی سالم خواهد بود.
کارشناس ارشد محیط زیست در این باره اظهار داشت: براساس قانون جمهوری اسلامی ایران وظیفه جمع آوری زباله بر عهده شهرداری است.
نوری ادامه داد: این درحالیست که در بسیاری از کشورهای پیشرفته این وظیفه بر عهده بخش خصوصی گذاشته شده است.
وی خاطرنشان کرد: در سالهای گذشته حضور بخش خصوصی در این عرصه پررنگتر شده است اما متاسفانه نبود نظارت کافی سبب شده تا از یکسو توفیقی در بهبود شرایط جمع آوری و دفع زباله حاصل نشود و از سوی دیگر سبب نارضایتی کارکنان این بخش ها شده است.
وی بیان کرد: هم اینک بسیاری از رفته گران زحمتکش که در بخش خصوصی شرکت های شهرداری مشغول بکار هستند از شرکت های خود چند ماه طلبکارند.

چندین هزار تن زباله عیدی ما به طبیعت پس از تعطیلات نوروزی

۱۳ فروردین ماه به نام روز طبیعت شناخته می شود که در حقیقت نمادی برای احترام به طبیعت است و از آن به عنوان ۱۳ بدر نیز یاد می شود اما میزان زباله تولیدی در چنین روزهایی چنان زیاد است که پس از آن تا هفته ها کارگران و گروه های مردمی در حال جمع آوری زباله های حاصل از آن هستند.
کارشناس ارشد محیط زیست گفت: متاسفانه روز طبیعت در ایران بدترین روز برای محیط زیست محسوب می شود.
وی ادامه داد: فرهنگ نادرست تفریح با استفاده از مواد آتش زا برای کباب و رها کردن زباله ها در محیط زیست سبب می شود تا محیط زیست پس از ۱۳ بدر به بدترین شکل ممکن آلوده شود.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از افراد با وجود تمام شعارها و تبلیغات از ریختن زباله های خود به محیط زیست خودداری نمی کنند و ۱۳ بدرهای بسیاری نیز وجود داشته است که سبب آتش سوزی های مهیب در محیط زیست شده اند.
با وجود تمام نکات و گوشزدها تا هنگامیکه فرهنگ مصرف و نیز تولید زباله در خانه ها و محیط شهری، روستایی و محیط زیست نهادینه نشود انتظار محیطی سالم برای کودکانمان امری دور از ذهن به نظر می رسد و در صورتی که رویه کنونی ادامه یابد قطعا نسل های بعدی نه تنها به ما در حفظ محیط زیست سالم افتخار نمی کنند بلکه همواره از میراث آلوده بجای مانده به بدی یاد خواهند کرد.

https://zistonline.com/vdchmwn-.23nzqdftt2.html