معاون محیط زیست دریایی سازمان محیط زیست با اشاره به فعالیتهای این معاونت بر سازگاری با پدیده تغییر اقلیم اظهار کرد: به منظور بررسی تاثیرات تغییر اقلیم روی اکوسیستمهای دریایی و گونهها مطالعاتی در معاونت دریایی آغاز شده است.
پروین فرشچی در نشست معاونت دریایی سازمان محیط زیست همزمان با هفته محیط زیست در مورد اقدامات این معاونت در جهت مقابله با تغییر اقلیم اظهار کرد: بیشتر فعالیتهای این معاونت بر سازگاری با تغییرات اقلیم متمرکز است و در زمینه آگاهسازی و توانمندسازی و ایجاد حساسیت روی مسائل تغییر اقلیم فعالیت میکنیم. در شرایط حاضر مطالعات مربوط به بررسی تاثیرات تغییر اقلیم روی اکوسیستمهای دریایی و گونهها در معاونت دریایی آغاز شده است همچنین معاونت دریایی روی بخشهایی که انتشار گازهای گلخانهای دارند کنترل و نظارت دارد. آب شیرینکنها و نوع سوخت کشتیها و به طور کلی حمل و نقل دریایی در کنترل معاونت دریایی قرار دارند.
غفلت از استقرار صنایع گردشگری در خطوط ساحلی
با بیان اینکه در این دوره بر تهیه سند توسعه فناوری دریایی و سند توسعه گردشگری دریایی تاکید و تمرکز داشتهایم،اظهار کرد: ایران کشوری است که اقتصاد آن وابستگی بسیار به نفت و گاز دارد این در حالیست که در کشور ما ۵۸۰۰ کیلومتر خط ساحلی وجود دارد. این خطوط ساحلی پتانسیل مناسبی برای استقرار صنایع متعدد به ویژه صنایع گردشگری است اما در این زمینه غفلت شده است. این صنایع میتوانند هم آورد اقتصادی برای کشور داشته باشند و هم صنایع دوستدار محیط زیست هستند.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست فعالیت معاونت محیط زیست دریایی بر استانهای ساحلی تمرکز دارد و این معاونت در سه استان شمال کشور و چهار استان جنوب کشور فعالیت میکند.
وی با اشاره به فعالیتهای چهارساله معاونت دریایی اظهار کرد: قوانین حاکم بر محیط زیست کشور قوانین جامعی است که همه کشور را پوشش میدهد ولی به علت اهمیت خاص سواحل و تفاوت آن با عرصههای خشکی یکی از مهمترین اقدامات معاونت دریایی در این دوره در مورد تغییرات مربوط به قوانین حاکم بر سواحل و دریاها بوده است بنابراین پیشنهاد بازبینی قوانین سواحل و دریاها داده شد.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: با توجه به اینکه از دو سال گذشته اقدامات برای اجرای طرحهای توسعهای سواحل مطرح بوده با ۱۸ ارگان دریایی کشور از جمله سازمانهای بنادر و دریانوردی،کشتیرانی،هواشناسی و صنایع دریایی همکاری نزدیکی را شروع کردیم. ۳۵ جلسه کارشناسی چند ساعته با حضور این سازمانها برگزار شد و در نهایت سند توسعه دریایی را تدوین کردیم.
فرشچی با اشاره به اینکه در سند ششم توسعه مستقیما اشارهای به دریا و سواحل نشده است،گفت: در این شرایط ضرورت داشت برای توسعه دریایی یک برنامه مدون و سند بالادستی تهیه کنیم. واضح است که توجه به دریا از سوی مردم و مسئولان کشور طی دهههای قبل ناچیز بوده و بیتوجهیها به دریا و سواحل باعث عقبماندگیهای ما در مسائل دریایی شده است اما طی سه سال اخیر و به ویژه بعد از سخنرانی مقام معظم رهبری در مورد اهمیت دریاها، سیاستگذاران و سیاستمداران کشور توجه بیشتری به این موضوع کردند و در نهایت سند توسعه دریایی با کمک سایر سازمانهای دریایی تهیه شد.
وی افزود: شورای عالی انقلاب فرهنگی مسئولیت اولیه سند توسعه دریایی را بر عهده گرفت. در حال حاضر این سند آماده اجرایی شدن است. بر اساس آن در بخش محیط زیست دریایی، برنامه اقدام ملی دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان دنبال خواهد شد همچنین منابع مورد نیاز برای توسعه دریایی طبق این سند مد نظر قرار گرفته و در همه فعالیتهای پیشبینی شده الزامات زیست محیطی لحاظ شده است. با اجرای این سند شاهد توسعه بیش از ۶۵ درصد مناطق ساحلی خواهیم بود.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه پهنهبندی سواحل به ویژه سواحل مکران اجرایی شده است، تصریح کرد: این پهنهبندی نقشه راه توسعه محسوب میشود و دستگاههای مختلف میتوانند از آن تبعیت کنند. از طریق این پهنهبندی میزان فعالیتهای توسعهای، محل دقیق و شکل انجام آنها روشن میشود.
اطلاعات ناچیزی از جزایر غیرمسکونی داریم
فرشچی با تاکید بر ضرورت شناخت جزایر کشور اظهار کرد: اگرچه پروژه شناسایی و تدوین اطلاعات جزایر کشور شروع شده است ولی به دلیل کمبود بودجه نتوانستیم تهیه شناسنامه زیستی جزایر را تکمیل کنیم. هنوز تعداد بسیاری جزایر در کشور وجود دارد که به خاطر غیرمسکونی بودن اطلاعات در مورد آنها ناچیز است.
معاون محیط زیست دریایی سازمان محیط زیست با اشاره به اینکه بیشتر پایشها در حوزه سواحل و دریاها پروژه محور هستند،گفت: تاکنون پایش منظمی از پارامترهای فیزیکی و فیزیولوژیک و آلودگی دریاها و سواحل نداشتیم. در این دوره برای اولین بار برنامه پایش ملی زیست محیطی مطرح و تهیه شد. در شرایط حاضر این برنامه به همه استانها ابلاغ شده است.
به گفته فرشچی مسائل پیگیری شده در معاونت دریایی سازمان محیط زیست طی چند سال گذشته بر اقدامات بنیادی تمرکز کرده است بنابراین نتیجه مستقیم این اقدامات به سرعت دیده نمیشود. با توجه به شرایط موجود در سالهای گذشته مجبور شدیم بیشتر وقت معاونت دریایی را برای پایهگذاری بنیادها صرف کنیم و الان وقت اجرا کردن بسیاری از برنامههای تدوین شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه طی چهار سال گذشته بخش عظیمی از اقدامات معاونت دریایی معطوف به صنایعی بود که درخواست استقرار در دریاها و سواحل داشتند،گفت: صنایع پرورش ماهی در قفس، صنعت شیرین کنندهها و صنعت اوراق سازی کشتی همچنین بحث انتقال آب در این دوره مورد توجه ما بود. خوشبختانه در حال حاضر طرح انتقال آب منتفی است.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ماهیت فرامرزی معضلات زیست محیطی و ضرورت ارتباط با کشورهای همسایه برای حل این بحرانها اظهار کرد: در شمال کشور تحت چهارچوب کنوانسیون تهران با چهار کشور همسایه همکاری داریم همچنین در جنوب کشور ذیل کنوانسیون کویت با هفت کشور ارتباط داریم. این کنوانسیونها ابزار قانونی را برای همکاری و هماهنگی کشورها به منظور حل معضلات زیست محیطی فراهم میکند.
توجه کافی به زبالههای دریایی در ایران نشده است
فرشچی با اشاره به اینکه ۲۰ منطقه دریایی در دنیا وجود دارد گفت: در سال ۱۹۷۳ برنامه محیط زیست سازمان ملل شروع به تدوین ابزارهای قانونی برای مدیریت این مناطق دریایی کرد. در میان کنوانسیونها و پروتکلهای بینالمللی، پروتکل لندن نیز از اهمیت بسیار برخوردار است. موضوع زبالههای دریایی در سایر مناطق دریایی بسیار مورد توجه است. در خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر نیز این مشکل وجود دارد اما تا کنون مورد توجه کافی قرار نگرفته است. علت آن نیست که ما در این زمینه مشکل نداریم بلکه علت آن است که امکان پایش منظم این مناطق دریایی وجود ندارد. بنابراین سعی داریم یک برنامه مدیریت برای زبالههای دریایی تهیه کنیم.
وی با بیان اینکه معاونت دریایی سازمان محیط زیست مسئولیت هماهنگ کردن دریاها را برای اجرای هدف ۱۴ به منظور حفاظت از دریاها و بهرهبرداری پایدار از این مناطق بر عهده دارد،اظهارکرد: معاونت دریایی نقش هماهنگکننده بین همه سازمانهای مرتبط را بر عهده دارد. تاکنون توانستهایم برنامه اجرایی خود برای هدف ۱۴ تدوین کنیم و نظر همه سازمانها را در این زمینه دریافت کنیم. در جریان جلسهای که کنوانسیون جهانی اقیانوسها از ۱۵ تا ۱۹ خرداد ماه در نیویورک برگزار کرد، برنامه جمهوری اسلامی ایران برای اجرای اهداف توسعه پایدار ارائه شد همچنین در ماه جولای یک جلسه در سطح رهبران کشورها و وزرای امور خارجه در نیویورک برگزار خواهد شد. در این نشست ایران نیز برنامههای اجرایی خود برای اهداف توسعهای پایدارارائه میکند.
معاون سازمان محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در مورد اعتبارات این معاونت در سال ۹۶ اظهار کرد: اعتبارات امسال هنوز ابلاغ نشده است. در سال گذشته و سال ۹۴ ما هیچ بودجهای نداشتیم. امیدواریم که با توجه به برنامه ریزیهای ارائه شده از سوی معاونت دریایی متناسب با فعالیتهای پیش بینی شده بودجه لازم را دریافت کنیم.