مغفول ماندن طب سنتی در ساختار سلامت کشور

طب سنتی در کشور قدمتی دیرینه دارد اما با وجود قدمت و کاربرد گسترده آن این صنعت هنوز در نظام سلامت جایگاه خود را به دست نیاورده و جدی گرفته نشده است.

اواخر تیرماه سال گذشته مسئولان وزارت بهداشت از ابلاغ آیین نامه راه اندازی داروخانه های گیاهی خبر دادند و مطرح کردند مجوز داروخانه های گیاهی به صورت داروخانه های زنجیره ای صادر می شود و این مراکز مستقل از داروخانه های شیمیایی تشکیل می شوند.

نمایندگان بر این باورند اگر آیین نامه های این مصوبه به درستی توسط وزارت بهداشت علمیاتی شود چالش و تخلفات حوزه طب سنتی و داروهای گیاهی کاهش و از سویی منجر به کاهش تخلفات عطاری ها، رعایت استانداردها، جلوگیری از خام فروشی گیاهان دارویی و همچنین سروسامان دادن به وضعیت طب سنتی می شود.

البته برخی نمایندگان معتقدند از نظر علمی باید دید که تاسیس داروخانه های گیاهی به نفع مردم است یا نه؛ بنابراین اگر به مصلحت کشور و مردم است تاسیس و راه اندازی آن ضروری به نظر می رسد .

برخی دیگر از نمایندگان بر این باورند که تعداد داروهای گیاهی زیاد نیست و حتی ذائقه مردم به سمت و سوی استفاده از داروهای گیاهی سوق نیافته بنابراین بهتر است در وهله اول نسبت به ساماندهی این داروها اقدام و سپس اقدام به تاسیس داروخانه کرد تا صاحبان داروخانه های گیاهی متضرر نشوند و از سویی اگر بدون کار کارشناسی و فراهم نمودن زیرساخت ها اقدام به تاسیس داروخانه های گیاهی کنیم ممکن است این مراکز برای تامین نیازهای خود اقدام به عرضه و فروش داروهای قاچاق کنند.

بازشناسی، تبیین، ترویج، توسعه و نهادینه کردن طب سنتی ایران یکی از بندهای سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری در بخش سلامت است اما نمایندگان انتقاد دارند که توسعه و ترویج طب سنتی در کشور به کندی پیش رفته و نتوانستیم به موفقیت چندانی در این زمینه دست یابیم به گونه ای که در این حوزه شاهد تخلفات بی شماری از برخی افراد سودجو و فعالیت افراد غیرمتخصص هستیم.

بهارستان نشینان معتقدند داروهای گیاهی جایگاه ویژه ای در کشور نداشته و نسبت به سروسامان دادن وضعیت آنها غفلت شده از این رو برای بهبود وضعیت طب سنتی باید در جهت علمی کردن و ساماندهی طب سنتی گام برداشت زیرا به علت عدم ساماندهی طب سنتی تخلفات زیادی در این حوزه رخ می دهد.

طب سنتی نیازمند بازنگری است

محمدنعیم امینی فرد، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، با بیان اینکه طب سنتی ایران قدمتی چندین هزار ساله دارد، گفت: با توجه به نقشی که دانشمندان مسلمان و ایرانی در تدوین طب سنتی دارند و همچنین سابقه تاریخی طب سنتی در دنیا از این رو ایران از سابقه تاریخی و مهمی در طب سنتی برخوردار است.
نماینده مردم ایرانشهر در مجلس شورای اسلامی، با یادآوری اسناد بالادستی مانند سیاست های کلی سلامت و همچنین برنامه ششم توسعه به گسترش طب سنتی در کشور، گفت: برنامه ششم توسعه در آغاز راه قرار داشته و سیاست های کلی سلامت نیز باید تبدیل به قانون شود تا ضمانت و قابلیت اجرایی داشته باشد این در حالی که در کشور نیاز مبرمی به توسعه طب سنتی دیده می شود.

وی با تاکید بر ضرورت بازنگری در طب سنتی، تصریح کرد: با بازنگری در طب سنتی ناکامی ها و توفیقات طب سنتی مشخص و بر این اساس می توان سهمی از طب سنتی را در سبد سلامت تعریف کرد.

این نماینده مردم در مجلس دهم، با انتقاد از اینکه عمده افراد فعال در طب سنتی از تخصص های لازم برخوردار نبوده بلکه این علم سینه به سینه به آنها منتقل شده است، افزود: با توجه به توجه برنامه ششم به طب سنتی باید راهکارهایی اتخاذ شود که قابلیت های طب سنتی به شکل استاندارد، مدون و بهینه ارائه شده و این زنجیره خدمتی است که شامل تشخیصی می شود که باید به افراد ذی صلاح داده شود و هم در ارتباط با ارائه محصولاتی است که متناسب با طب سنتی است.

امینی فرد با بیان اینکه ارائه محصولات طب سنتی عموما توسط عطاران انجام می شود، تصریح کرد: عمده این افراد فاقد تحصیلات کلاسیک هستند از این رو وزارت بهداشت به ویژه سازمان غذا و دارو باید تمهیداتی اتخاذ کنند که محصولات طب سنتی به شکل علمی مانند داروهای شیمیایی ارائه شوند.

نماینده مردم ایرانشهر در مجلس دهم، با انتقاد از اینکه در زمینه توسعه تولید داروهای گیاهی با مشکلات زیادی مواجه هستیم، گفت: هر چند کشور از قابلیت های لازم برای گسترش طب سنتی برخوردار است اما متاسفانه حجم بالایی از داروهای گیاهی موجود در کشور وارداتی است این در حالی است که اگر طب سنتی ساماندهی و در راستای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی حرکت کنیم می توان از طریق آن اشتغال زایی و درآمد زایی و از سویی نسبت به ارتقای طب سنتی اقدام کرد.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: افرادی که در زمینه طب سنتی صلاحیت های لازم را دارند تا حدودی تحت آموزش های لازم و استاندادسازی آموزش ها قرار گرفتند اما باید با جدیت بیشتری در این مسیر گام برداشت.

وی افزود: اگر ملزومات و فرآورده های سنتی و مراکزی که ارائه کننده این محصولات هستند استاندادسازی شوند طب سنتی در کشور جایگاه مناسب و منحصر به فردی پیدا می کند.

نماینده مردم ایرانشهر در مجلس دهم، با یادآوری تاسیس داروخانه های گیاهی با بیان اینکه در این ارتباط شاهد اقدام مشخص و مناسبی از سوی وزارت بهداشت نیستیم، گفت: وزارت بهداشت به تنهایی از عهده ساماندهی و جلوگیری از تخلفات عطاری ها بر نمی آید بنابراین به صورت جدی نیاز است برای تشدید نظارت بر عملکرد عطاری ها و همچنین جلوگیری از تخلفات عطاری ها نسبت به تاسیس داروخانه های گیاهی اقدام کرد هر چند در حال حاضر در داروخانه ها اقلامی از طب سنتی ارائه می شود اما این کافی نبوده و باید نمونه ها و مراکز موفقی را برای ارائه داروها و فرآورده های گیاهی داشته باشیم؛ البته نیاز است در این رابطه فرهنگ سازی مناسب نیز انجام شود؛ به طور قطع احداث داروخانه های گیاهی می تواند عاملی موثر در کاهش تخلفات عطاری ها باشد.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، بروز تخلفات از ناحیه عطاری ها را ناشی از ضعف نظارت و عدم همکاری بین بخشی میان وزارت صنعت و وزارت بهداشت دانست و گفت: با توجه به تعدد مسئولیت های وزارت صنعت، معدن و تجارت به نظر می رسد این دستگاه نمی تواند همکاری لازم را با وزارت بهداشت داشته باشد در حالی که برای نظارت بر این مراکز نیاز به همکاری بین بخشی دیده می شود.

تاسیس داروخانه‌های گیاهی عامل کاهش تخلفات عطاری‌ها

احمد حمزه ، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه سایر اقلام داروهای گیاهی پرمصرف که تحت پوشش بیمه قرار نگرفتند باید تحت پوشش بیمه قرار گیرند، گفت: داروهایی گیاهی امروزه در قالب اشکال دارویی مدرن مانند قرص و شربت در کارخانه های داروسازی تولید و به شکل فرآورده های دارویی عرضه می شوند که بخش قابل توجهی از این داروها برای درمان بیماری ها استفاده شده و هزینه آنها را مردم می پردازند بنابراین از آنجایی که اقبال مردم به استفاده از داروهای سنتی افزایش یافته بهتر است سایر اقلام گیاهان دارویی و سنتی پرمصرف تحت پوشش بیمه قرار گیرد تا هزینه ها از جیب مردم پرداخت نشود.

نماینده مردم کهنوج، فاریاب، منوجان، رودبار و قلعه‌گنج در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: از آنجایی که برخی داروهایی گیاهی که در عطاری ها عرضه می شوند تاکنون ساماندهی نشدند بنابراین به صلاح نیست که تحت پوشش بیمه قرار گیرند زیرا در وهله اول باید ساماندهی سپس تحت پوشش بیمه قرار گیرند.

وی با یادآوری تاکیدات مقام معظم رهبری بر بازشناسی، تبیین، ترویج، توسعه و نهادینه کردن طب سنتی در سیاستهای ابلاغی، ادامه داد: بر خلاف آنکه انتظار می رفت در سال های اخیر وضعیت طب سنتی در کشور بهبود یابد اما بهبود آن به کندی صورت می گیرد؛ البته در این باره شاهد راه اندازی رشته و تاسیس دانشکده های طب سنتی در کشور بودیم و به موفقیت هایی در زمینه طب و داروسازی سنتی دست یافتیم هر چند هنوز تا نقطه ایده آل فاصله داریم.

این نماینده مردم در مجلس دهم با بیان اینکه وزارت بهداشت در برنامه ششم موظف شد خدمات طب سنتی را در نظام سلامت جای دهد، تصریح کرد: دولت موظف به انجام این کار است و باید در جهت تحقق این مصوبه تلاش کند؛ برای تحقق این مصوبه وزارت بهداشت می تواند واحدهایی را در واحدهای درسی دانشجویان پزشکی عمومی تحت عنوان آشنایی با طب سنتی قرار دهد تا دانشجویان بعد از فارغ التحصیل شدن آشنایی کافی و لازم را با طب سنتی داشته باشند.

حمزه تاسیس داروخانه های گیاهی را در کاهش تخلفات عطاری ها، رعایت استانداردها، جلوگیری از خام فروشی گیاهان دارویی و سروسامان دادن به وضعیت طب سنتی موثر دانست و گفت: بهتر است وزارت بهداشت در جهت تاسیس هر چه سریع تر داروخانه های گیاهی درکشور گام بردارد.

نماینده مردم کهنوج، فاریاب، منوجان، رودبار و قلعه‌گنج در مجلس دهم، با انتقاد از اینکه از ظرفیت های موجود برای تولید و صادرات گیاهان دارویی استفاده نشده است، گفت: کشور از شرایط اقلیمی مناسب و مطلوبی برای گسترش و تولید گیاهان دارویی برخوردار است اما متاسفانه از این ظرفیت به درستی استفاده نشده و به گونه ای هنوز تا نقطه ایده آل فاصله داریم.

انتقاد از خام فروشی گیاهان دارویی

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، از خام فروشی گیاهان دارویی انتقاد کرد و با تاکید بر اینکه تولید و عرضه گیاهان دارویی باید قانونمند و ضابطه مند شود، تصریح کرد: هر چند در راستای درآمدزایی، رونق اقتصاد و اشتغال زایی می توان از ظرفیت گیاهان دارویی بهره برد اما متاسفانه در زمینه فرآوری و بسته بندی گیاهان دارویی اقدامات موثری انجام نشده است؛ انتظار می رود شرکت های دانش بنیان کشور که در حال شکل گیری هستند ورود گسترده ای به این موضوع پیدا کرده و اسانس ها و عصاره ها را استخراج و با استفاده از آنها اشکال دارویی مدرن را تهیه و تولید و در اختیار جامعه قرار دهند.

نماینده مردم کهنوج، فاریاب، منوجان، رودبار و قلعه‌گنج در مجلس دهم، با بیان اینکه مجلس باید حمایت لازم را برای سرمایه گذاری در حوزه طب سنتی و گیاهان دارویی داشته باشد، گفت: برای جلوگیری از خام فروشی گیاهان دارویی باید تسهیلات لازم به کشاورزان اختصاص یابد قانونمند شدن تولید و عرضه گیاهان دارویی و اختصاص تسهیلات مناسب به کشاورزان می تواند از بروز تخلفات در این حوزه جلوگیری کند.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، از برداشت های بی رویه و غیرتخصصی، چرای بی رویه دام در مراتع و همچنین تخریب مراتع در حوزه گیاهان دارویی انتقاد کرد و افزود: با اجرا و تحقق طرح اسکان عشایر می توان از چرای بی رویه دام در مراتع و انقراض نسل گیاهان دارویی جلوگیری کرد؛ باید با کشت گیاهان دارویی کم آب در جهت رونق اقتصادی روستایی حرکت کرد.

غفلت دستگاه‌‌های متولی در راه‌اندازی داروخانه‌های گیاهی

محمدحسین قربانی، نایب رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به عدم ساماندهی به وضعیت نامناسب داروهای شیمیایی و گیاهی، گفت: در حال حاضر شاهد عرضه داروهای قاچاق در عطاری ها هستیم این در حالی است که نسبت به بهبود وضعیت آنها اقدام موثری صورت نگرفته است.

نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس شورای اسلامی، با یادآوری اینکه داروهای گیاهی جایگاه ویژه ای در کشور نداشته و نسبت به سروسامان دادن وضعیت آنها غفلت شده است، افزود: به علت عدم همکاری میان سازمان صنعت، معدن و تجارت ( اتاق اصناف) و سازمان غذا و دارو علیرغم آنکه وزیر دستور راه اندازی داروخانه های گیاهی را ابلاغ کرد اما این موضوع مورد غفلت واقع شده است.

قربانی با بیان اینکه داروهای گیاهی امروزه در تمامی داروخانه های رسمی عرضه می شود، ادامه داد: به نظر می رسد اگر داروخانه های گیاهی تاسیس شود تداخل فضا میان این داروخانه ها با داروخانه های رسمی انجام می شود.

این نماینده مردم در مجلس دهم، با بیان اینکه داروهای گیاهی باید ساماندهی شوند، تصریح کرد: اگر فروش و عرضه این داروها به عطاری های سنتی واگذار شود موردی ندارد اما اگر قرار است این داروها تنها در داروخانه های گیاهی عرضه شود برای آنها مقرون به صرفه نیست زیرا در حال حاضر مردم اطلاعات لازم را در مورد این داروها نداشته و اقبال مردم نسبت به استفاده از آنها مناسب نیست از این رو امکان متضرر شدن آنها وجود دارد.

وی ادامه داد: تعداد داروهای گیاهی زیاد نیست و حتی ذائقه مردم به سمت و سوی استفاده از داروهای گیاهی سوق نیافته است؛ بهتر است در وهله اول نسبت به ساماندهی این داروها اقدام کرد سپس اقدام به تاسیس داروخانه کرد تا صاحبان داروخانه های گیاهی متضرر نشوند.

نماینده مردم آستانه اشرفیه در مجلس دهم، افزود: اگر بدون کار کارشناسی و فراهم نمودن زیرساخت ها اقدام به تاسیس داروخانه های گیاهی کرد ممکن است این مراکز برای تامین نیازهای خود اقدام به عرضه و فروش داروهای قاچاق کنند.

وی یادآور شد: داروهای گیاهی باید به مردم معرفی شوند تا ذائقه آنها به سمت استفاده از این داروها سوق پیدا کند سپس جایگاه فروش این داروها مشخص شود.

نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه نمی توان داروخانه های مجوزدار را از فروش داروهای گیاهی منع کرد، تصریح کرد: شرح وظایف داروخانه های گیاهی و داروخانه های عمومی باید از هم تفکیک شوند تا هر کدام به وظیفه خود عمل کنند.

تشدید تخلفات عطاری‌ها در پی عدم ساماندهی حوزه طب سنتی

عباسعلی پوربافرانی ، عضو هیات رییسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز با بیان اینکه اگر تاسیس داروخانه های گیاهی به منزله مقابله با داروخانه های شیمیایی و تهدیدی برای آنها محسوب شود اقدام مناسبی نیست، گفت: از نظر علمی باید دید که تاسیس داروخانه ها به نفع مردم است یا نه؛ بنابراین اگر به مصلحت کشور و مردم است تاسیس و راه اندازی آن ضروری به نظر می رسد.

نماینده مردم نائین در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه باید در جهت علمی کردن و ساماندهی طب سنتی گام برداشت، با یادآوری تاکیدات مقام معظم رهبری بر بازشناسی، تبیین، ترویج، توسعه و نهادینه کردن طب سنتی در سیاستهای ابلاغی، گفت: در بند ۱۲ سیاست های کلی این موضوع ذکر شده و تحقق آن نیاز به یک تکلیف قانونی از سوی مجلس داشته بنابراین با توجه به ظرفیت های کشورمان در زمینه طب سنتی و اهمیت آن، مجلس در برنامه ششم توسعه، موقعیت و موضع طب سنتی را تبیین کرده است.

وی ادامه داد: به دلیل آنکه افراد به اسم طب سنتی خودشان را متخصص تجربی و علمی معرفی می کنند باید از نظر علمی اثبات شوند که در چه مرحله ای قرار دارند بنابراین با تصویب مصوبه ای در برنامه ششم که بر اساس ابلاغیه سیاست های کلی مقام معظم رهبری بود وضعیت طب سنتی بهبود خواهد یافت.

پوربافرانی با بیان اینکه انتظار می رود دولت دوازدهم توجه جدی به عملیاتی کردن مصوبه برنامه ششم در مورد طب سنتی داشته باشد، تصریح کرد: اگر آیین نامه های این مصوبه به درستی توسط وزارت بهداشت علمیاتی شود چالش و تخلفات حوزه طب سنتی و داروهای گیاهی کاهش می یابد

نماینده مردم نائین در مجلس دهم، با انتقاد از اینکه به علت عدم ساماندهی طب سنتی تخلفات زیادی در این حوزه رخ می دهد، تصریح کرد: باید نظارت ها بر عملکرد عطاری ها تشدید شود تا تخلفات این حوزه کاهش یابد.

عضو هیات رییسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه اقدامات دولت در توسعه دانشکده های طب سنتی مناسب بوده است، ادامه داد: اما در تحقق مواردی مانند توسعه، تبیین، ارائه مجوز، علمی کردن و ساماندهی طب سنتی ضعیف عمل شده که نیازمند توجه بیشتری است.

منبع: باشگاه خبرنگاران

https://zistonline.com/vdca6wni.49ne615kk4.html