گردوغبار يا اصطلاح عمومي‌تر «ريزگرد» که اين روزها نامش بسيار شنيده مي‌شود، تعاريف و طبقه‌بندي‌هاي مختلفي از نظر جنس و ساختار دارد اما آنچه مسلم است، گرد وغبار توده‌اي از ذرات جامد بوده که در هوا پخش شده است.
تاریخ انتشار :پنجشنبه ۱۵ تير ۱۳۹۶ ساعت ۰۳:۳۰
کد مطلب : 63157
ساختار کرکي‌شکل برگ‌هاي بلوط که مي‌توانند جاذب ذرات گردوغبار باشند در هنگام وقوع پديده گردوغبار بسته مي‌شوند و وجود گردو غبار و نفوذ آن در روزنه‌هاي گياهي سبب مي‌شود در روند طبيعي تبادلات گازي و دريافت نور توسط برگ اختلال ايجاد شده و بر فتوسنتز، غذاسازي و تنفس (به دليل بسته‌شدن روزنه) گياه، اثرات سوئي اتفاق افتد و درنهايت عملکرد گياه کاهش يابد. اين در حالي است که به دليل شدت بالاي گردوغبار در زاگرس، ديگر اين درختان توانايي جذب اين همه ريزگرد را نداشته و به نوعي قدرت نفس‌کشيدن را از دست داده‌اند. ازسويديگر، با توجه به اينکه ذرات گردوغبار، سطح بسيار مناسبي براي جذب آلاينده‌هاي محيطي دارا هستند با واردکردن مواد آلاينده سمي و خطرناک به گياه از طريق تأثير بر فرايند فتوسنتز، هدايت روزنه‌اي و نيز افزايش دماي برگ مي‌تواند رشد و عملکرد گياهان را نيز تحت‌تأثير قرار دهد. بيشترين اثر آلاينده‌هاي هوا ناشي از ذرات معلق در برگ گياهان به‌واسطه ته‌نشيني، سايش، اثر مستقيم و غيرمستقيم شيميايي ترکيب آلاينده و حتي فرايندهاي فتوشيميايي و الکتروشيميايي مربوطه است. درهمين‌راستا حضور فلزات سنگين و سمي مانند سرب، جيوه، کادميوم و آرسنيک در ذرات گردوغبار نيز در تخريب و کاهش حيات جنگل‌هاي بلوط زاگرس هستند. ازسويديگر، لازم است بر نقش مهم درخت بلوط در تثبيت خاک و جذب آب‌هاي زيرسطحي، حفظ مراتع و حتي زيبايي دره‌ها در منطقه زاگرس اشاره کرد. ريشه بلوط، تنها به عمق پنج تا چهار متري زمين نفوذ کرده و بيشتر از آب‌هاي سطحي استفاده مي‌کند و در سال‌هاي اخير به دليل کاهش بارندگي و خشکسالي، آب کمي به ريشه درختان بلوط رسيده و منجر به خشک‌شدن درختان بلوط شده است. درنهايت، اثر تشديدکنندگي پديده‌هاي گوناگون مانند تغييرات شديد اقليمي، خشکسالي و کاهش بارش‌هاي سالانه، افت سفره‌هاي زيرزميني که همگي از عوامل مؤثر در ايجاد پديده ريزگرد نيز هستند، دست‌به‌دست هم داده و با اختلال در عمل فتوسنتز و چرخه طبيعي گياه، سبب ضعيف‌ترشدن گونه‌هاي بلوط و آسيب‌پذيرشدن اين جنگل‌ها در برابر قارچ‌ها، انگل‌ها و آفاتي همچون سوسک چوب‌خوار و دشمنان طبيعي ديگر، اين گونه را رو به زوال کرده است.
آنچه امروز مهم است، توجه و اهميت در جلوگيري و کنترل ريزگردها به‌عنوان يکي از خطرناک‌ترين تهديدهاي محيط‌زيستي است که اگر براي پيشگيري از حضور بيشتر و نيز رفع اثرات آنها چاره‌اي انديشيده نشود ما شاهد ازبين‌رفتن جنگل‌های نواحي غربي کشور، جانداران اين بوم‌سازگان‌هاي ارزشمند و درنهايت آسيب و تخريب مرگ بيش‌ازپيش جوامع انساني منطقه خواهيم بود.
نوشته: ثمر مرتضوی
https://zistonline.com/vdcbz8b0.rhbfspiuur.html
zistonline.com/vdcbz8b0.rhbfspiuur.html
تگ ها
آخرین عناوین
پربيننده ترين
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب
سایت با ذکر منبع بلامانع است.