تدوین برنامه جایگزین برای مدیریت جنگل‌ها در دوران تنفس بارها با حضور کارشناسان به بحث و تبادل نظر گذاشته شده است.
تاریخ انتشار :يکشنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۶ ساعت ۰۳:۴۴
کد مطلب : 63597
وی افزود: جلسات مختلفی طی سه سال گذشته برای تدوین برنامه مشخص برای مدیریت جنگل برگزار شده است و حال که قانون یک دوره استراحت برای جنگل‌های شمال در نظر گرفته است، باید از سال چهارم برنامه ششم یک مدل جایگزین در این اکوسیستم استقرار دهیم. سازمان در زمینه مدل مطلوب جایگزین برای مدیریت جنگل‌های شمال کار فشرده‌ای انجام داده است.
رئیس شواریعالی جنگل بیان کرد: ما مدل‌هایی داریم که نیمه کاره رها شده است. در حوزه ۳۰ صفارود با رویکرد اکوسیستمی برنامه‌ریزی انجام شد و نیمه کاره رها شد. برنامه‌ریزی بخشی بدون توجه به سیستم‌های پیرامونی، برنامه‌ریزی صحیحی نیست.
وی عدم توجه به مسایل اقتصادی و اجتماعی در ارزیابی توان اکوسیستم‌های طبیعی را یکی از دلایل احتمالی شکست در تدوین برنامه‌ها معرفی کرد.
به گفته مقدسی جنگل در شاخص‌های کمی و کیفی خود دچار نزول شده و این مسئله به لحاظ بصری نیز قابل لمس است. بنابراین باید با توجه به رسالت حرفه‌ای خود، از طریق مشورت، طرح‌هایی نو برای جنگل‌ها تدوین کنیم. سازمان جنگل‌ها نیز به دنبال مدل جدید بر اساس ارزیابی داشته‌های گذشته است.
وی همچنین با اشاره به الحاق دولت به کنوانسیون‌های تنوع زیستی، تغییر اقلیم و جلوگیری از تخریب سرزمین،( که پیوستن به همه این کنوانسیون‌ها با تصویب مجلس بوده است) حفظ جنگل‌های ایران را بدهی دولت به جامعه جهانی اعلام کرد.
رئیس شورایعالی جنگل گفت: ما باید درباره معاهده پاریس سهم انتشار جنگل را بدانیم. ما باید با صراحت و شفافیت وضعیت کاهش انتشار ناشی از جلوگیری از جنگل‌زدایی را گزارش کنیم و این مسئله ممیزی می‌شود. ما علاوه بر مسایل ملی باید به مسایل بین‌المللی توجه کنیم. مسئله آلودگی، سلامت و بهداشت هموطنان اصل مهمی است اما ما در سه کنوانسیون الزام‌آور از نظر حقوق بین‌الملل عضو هستیم و باید به آن توجه کنیم.
درادامه عباسعلی نوبخت معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها نیز با اشاره به ابلاغ بند ف ماده ۳۸ قانون برنامه ششم، تاکید کرد: با تصویب توقف بهره‌برداری تجاری از جنگل‌های شمال، -اگر اختلاف نظرهایی در زمینه مدیریت جنگل وجود داشت که همه از سر دلسوزی بود- تکلیف مشخص شد.
به گفته نوبخت، فراخوانی در سایت سازمان جنگل‌ها قرار داده شده است تا نظرات همه کارشناسان در زمینه مدیریت جنگل را گردآوری کنیم. همه شیوه‌های گذشته مدیریتی جنگل قابل احترام است اما در حال حاضر باید به راهکار مناسبی برای مدیریت جنگل برسیم.
وی اضافه کرد: کارشناسان هر نظری درباره مدیریت بهتر جنگل دارند، ارائه دهند و از نظر آنها قطعا استفاده خواهد شد.
تجربه کم ایران در بهره‌برداری غیر چوبی از جنگل
سید محسن حسینی عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس نیز درباره وضعیت تولیدات غیر چوبی در جنگل، بیان کرد: با جستجو در زمینه تولیدات غیر چوبی جنگل، صدها هزار عنوان می‌توان استخراج کرد اما ما در ایران سابقه بسیار کمی در بهره‌برداری از تولیدات غیر چوبی داریم.
وی افزود: به عنوان قدم اول سازمان جنگل‌ها به‌ویژه ستاد چالوس، ۲۵ سال قبل انتشارات قوی داشت که کتاب‌های روز دنیا را ترجمه می‌کردند. این مرکز کانون انتشار منابع علمی دنیا بود. می‌توان بعضی از منابع انگلیسی مربوط به تولیدات غیر چوبی جنگل را ترجمه کرد و به عنوان منبع برای دریافت ایده از آن بهره گرفت.
حسینی گفت: در جنگل‌های پهن برگ معتدله اروپا بر اساس مطالعات ۳۰ سال اخیر، ۷۰ درصد درآمد از چوب و ۳۰ درصد از منابع غیر چوبی بود. درآمد حاصل از منابع غیر چوبی را اگر ۱۰۰ واحد حساب کنیم، ۸۸ درصد درآمدهای غیرچوبی از توریسم و ۱۲ درصد از سایر محصولات به دست آمده است.
وی ادامه داد: اگر درآمد حاصل از محصولات را نیز ۱۰۰ واحد در نظر بگیریم، ۲۰ درصد از محل تولید قارچ، ۲۸ درصد نهال و درخت کریسمس، ۱۸ درصد میوه و دانه، ۹ درصد شکار، هشت درصد گیاهان دارویی، سه درصد حق چرا و پنج درصد تولید عسل بدست آمده است.
این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: شرایط اروپا و ایران متفاوت بوده و عملیاتی کردن تصمیمات سخت است. رویکرد حفاظتی در جنگل جز با اختصاص بودجه دولتی امکان‌پذیر نیست.
وی ادامه داد: در یکی از مناطق جنگلی به نام پارک ملی هاینریش در آلمان مسیرهای پیاده روی در تاج درختان درست کرده‌اند. برج ساخته‌اند. با آسانسور به بالای برج می‌روید و از لابلای درختان عبور می‌کنند. این پروژه آلمانی‌ها، سالانه ۳,۵ میلیون بازدیدکننده دارد. ساخت چنین جایگاه‌هایی معادل ۴.۵ میلیارد تا ۲۲ میلیارد تومان هزینه دارد. سرمایه‌گذاران اروپایی آمادگی تامین مالی ۵۰ درصد پروژه بدون هیچ چشمداشتی را دارند و می‌توانند با ایران وارد همکاری شوند. اجرای چنین طرح‌هایی بستر مناسبی برای مطالعات حیات وحش و پرندگان است.
حسینی افزود: در اروپا تمام پارک‌های ملی خودگردان هستند. مثلا تله کابین نمک آبرود و رامسر درآمدهای چند ۱۰ میلیاردی دارند و این می‌تواند به خودگردانی یک سیستم کمک کند.
به گفته وی واگذاری معادن واقع در عرصه‌های طبیعی به خصوص آن دسته که نزدیک به شهرها بوده و هزینه سوخت آنها کم است، با پیگیری سازمان می‌توانند به منابع مالی برای این مجموعه تبدیل شوند. به عنوان مثال تعهدات نهال‌کاری، حفاظت و غیره که در طرح جنگلداری برای مجری پیش‌بینی می‌شود را می‌توان برای این معادن در نظر گرفت.
حسینی با اشاره به حضور دانش آموختگان متعدد رشته جنگل که فاقد شغل هستند، یادآور شد: می‌توان با استفاده از این پتانسیل‌ها تشکل‌هایی ایجاد کرد و با آموزش و ترویج وایجاد زیرساخت‌ها، با استفاده از تجارب کشورهای جنوب شرق آسیا و آمریکای لاتین در خصوص استفاده غیر چوبی از جنگل، درآمد و اشتغال ایجاد کرد.
وی همچنین گفت: با توجه به اینکه دانشکده‌های منابع طبیعی نظیر تربیت مدرس، تهران و گرگان جنگل آموزشی در اختیار دارند، می‌توان به صورت پایلوت طرح‌های تولیدات غیر چوبی را به دانشگاه‌ها سپرد و عملکرد آنها را در طول دوره مقایسه کرد و در دراز مدت از این تجارب بهره برد.
استفاده از تجارب طرح‌های موفق
اکبر نجفی عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس نیز با اشاره به وجود برخی طرح‌های موفق نظیر فریم که به معیشت روستاییان، حفاظت جنگل، درآمد و خودگردانی در آن توجه شده است، بر استفاده از این تجربیات برای طرح‌های جدید تاکید کرد.
وی افزود: پروژه چند منظوره هیرکانی نیز در حال اجرا است و امیدواریم که نتایج آن را ببینیم و اگر نتیجه مثبتی داشته است، به عنوان الگو در تدوین طرح‌های جدید از آن استفاده کنیم. طرح بانک جهانی در حوزه لفور هم می‌تواند به ما کمک کند. قبل از آغاز هر طرحی باید یک مروری بر گذشته دور و نزدیک جنگل‌ها داشته باشیم و روی نقاط ضعف آن بحث و برسی کنیم.
به گفته نجفی، پیشنهاد کوتاه مدت سازمان این بود که در یک دوره سه ساله بهره‌برداری جنگل را به صفر برسانیم اما بر اساس دستور وزیر جهاد کشاورزی و بر خلاف مصوبه مجلس، توقف به یکباره انجام می‌شود. در این مقطع باید حفاظت فیزیکی تشدید شود زیرا دیگر مجریان در عرصه حضور ندارند. زمانی مجریان به دلیل تضاد منافع می‌توانستند کمک حال باشند. قرقبان‌ها به خاطر نگرفتن حقوق می‌توانند خدای نکرده مشکل‌ساز شوند.
وی اضافه کرد: در مراکز خرید، چوب‌های با پروانه و بی‌پرانه وجود دارد که این شرم‌آور است. باید روی این مسئله کار شود. باید کارگروهی تشکیل شود. تیم تحقیقاتی شایسته انتخاب شود و تجربه علمی و عملی افرادی که برای برنامه‌نویسی انتخاب می‌شوند در این کارگروه بررسی شود.
نجفی معتقد است: ما در برخی زمینه‌ها ضعیف هستیم و ناگزیریم برای برنامه‌ریزی از کارشناسان نهادهای بین‌المللی نظیر فائو استفاده کنیم.
حسین آذرنیوند رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران نیز در ادامه هر گونه شتابزدگی در برنامه‌ریزی برای جنگل را نادرست دانست.
وی افزود: باید دانشکده‌های منابع طبیعی با زبان مشترک، طرح مشخصی برای مدیریت جنگل ارائه کنند. الگوی آلمان را یکی از موفق‌ترین الگوها می‌دانم. رمز موفقیت آلمان مشارکت و پذیرش مردم است. در حالی که در ایران طرح خروج دام از جنگل موفق نبوده است. اگر جلب مشارکت مردم نباشد و آنها برنامه‌ها را نپذیرند، با قوه قهریه نمی‌توان کارها را پیش برد.
آذرنیوند تاکید کرد: طرح جایگزین طرح‌های جنگلداری فعلی نباید فقط به چوب بیاندیشد زیرا چوب به اندازه کافی نداریم. حتی اگر چوب داشتیم هم نباید طرح‌ها را تک بعدی می‌نوشتیم.
وی اضافه کرد: باید به مجلس گوشزد کنیم که قانون همه جانبه بنویسد. قانون فعلی ناقص است. فلسفه ایجاد جنگل آموزشی و تحقیقاتی چه بوده است؟ قطعا نمی‌خواستیم بهره‌برداری کنیم. باید در این جنگل‌ها طرح‌ها را اجرا کنیم و بعد نتایج را تعمیم دهیم.
آذرنیوند افزود: درست است که کشت خشخشاش و شاهدانه ممنوع است اما مراکز تحقیقاتی این محصولات را کشت می‌کنند. درباره چوب هم باید این گونه باشد. مسایل را مطلق در نظر نگیریم. باید همه مسایل را در نظر بگیریم. جنگل مسایل مختلف دارد. نمونه‌های ناقصی هست که باید کامل کنیم. بخش عمده درآمدهای حاصل از جنگل لذت بردن بصری از جنگل است. بخش اکوتوریسم قطعا باید مورد توجه و بهره‌برداری قرار گیرد. باید پیشنهادات پخته و حلاجی شود.
وی تاکید کرد: باید جنگل‌های آموزشی دانشکده‌ها را مشابه جنگل‌های عمومی در نظر نگیریم. مجموعه خیرودکنار را می‌توان به صورت یک مجموعه اکوسیستم جنگلی در نظر بگیریم و همه موارد را در آن بررسی کنیم.
پس از اتمام سخنان آذرنیوند، ناصر مقدسی رئیس شورایعالی جنگل گفت: طرح‌های آموزشی دانشکده‌های منابع طبیعی یک طرح مستقلی است. با شما هم عقیده هستیم که یکی از اهداف طرح‌های دانشکده‌ها الگوسازی برای ارائه مدل‌های مناسب به دستگاه‌های اجرایی است.
نیاز به طرح‌ریزی خاص در جنگل‌های آموزشی
شعبان شتایی، عضو هیات علمی دانشگاه گرگان نیز در این نشست بر لزوم ارائه نتایج و تجربیات طرح‌های مدیریت چند منظوره که در گذشته انجام شده است، تاکید کرد.
وی افزود: اجازه بدهید دانشکده‌های منابع طبیعی دانشگاه‌های شمال اجازه طرح‌ریزی خاص برای جنگل‌های خود داشته باشند و مدیریت را به عهده بگیرند. این طرح‌ریزی به نوعی همان بحث الگوسازی است.
شتایی بیان کرد: هر طرحی سه مولفه دارد. مولفه اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی سه مولفه‌ای هستند که باید در طرح‌های جدید لحاظ شود. صرف توجه به رویکرد اکولوژیکی نمی‌تواند پایداری بیاورد. در طرح‌ریزی جدید هر سه مولفه باید دیده شود و بر مبنای این، باید یک ارزیابی توان انجام دهیم. ارزیابی توان اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی باید انجام دهیم. برای جنگل‌های شمال با توجه به شیوه‌های مطرح شده باید ارزیابی‌ها را انجام دهیم.
وی ادامه داد: باید یک نوع آمایش برای جنگل‌های شمال انجام داد و بر آن مبنا، طرح‌ریزی مدل‌های جدید انجام شود. رویکرد حفاظتی در جنگل را می‌توان به دسته‌های مختلف تقسیم کرد. برای رویکرد حفاظتی صرف باید نگهبانی جنگل را تقویت کرد. در رویکرد حفاظت اکولوژیکی و فیزیکی باید یکسری اقدامات درون رویشگاه‌ها انجام دهیم که به حفاظت کمک کند.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه گرگان در مدل جایگزین رویکرد ما باید کاملا تلفیقی باشد و به مسایل حفاظتی و تولیدی توجه شود. رویکرد قبلی برای مدیریت جنگل صرفا رویکرد تولیدی بوده است. باید بررسی شود که در هر نقطه از جنگل چه رویکردی در پیش بگیریم. متدولوژی کار مشخص شود. شاخص‌ها و معیارها تعریف شود و بر مبنای آن شرح خدمات نوشته شود. سلسه جلساتی برای بحث روی شاخص‌های تشکیل شود تا منجر به تدوین برنامه مدیریت پایدار جنگل شود.
در فهم مشکل دچار اشکال هستیم
محمد هادی معیری عضو هیات علمی دانشگاه گرگان نیز با تاکید بر اینکه قبل از برنامه‌ریزی باید اصول و چارچوب‌ها مشخص باشد، به اشتباهات مکرر در برنامه‌ریزی جنگل اشاره کرد.
وی گفت: زمانی مشکل جنگل به پای دام نوشته شد. دام از جنگل خارج شد. این برنامه در مناطقی موفق بود و در جاهای دیگری شکست خورد. در مقطع دیگری جنگل‌نشین از جنگل خارج شد اما مشکل کاهش تراکم سطح باقی ماند. در حال حاضر مشکل را در بهره‌برداری می‌بینیم. چند سال دیگر می‌فهمیم که اشتباه کرده‌ایم و مشکل را درست نفهمیده‌ایم.
معیری اضافه کرد: زمانی اروپاییان درخت را از ریشه در می‌آوردند. بعد فهمیدند باران اسیدی به دلیل این شیوه برداشت شکل گرفته است. شیوه بهره‌برداری را تغییر دادند و فقط ساقه را برداشتند. سپس حتی پوست را در جنگ رها کردند اما هیچ‌گاه بهره‌برداری را رها نکردند. در ایران ۱۰۰ درصد درآمد حاصل از جنگل، از محل فروش چوب بوده است. قانون اجازه نمی‌دهد که برداشت‌های دیگر داشته باشیم. در حال حاضر باید استراتژی مشخص شود که وقتی برداشت چوب را ممنوع کردیم، سایر استراتژی‌ها چه باید باشد.
وی با اشاره به اینکه در دانشکده منابع طبیعی گرگان طراحی طرح‌ها بدون در نظر گرفتن درآمدهای حاصل از فروش چوب آغاز شده است، از ابهام در قوانین برای برداشت محصولات غیرچوبی خبر داد.
وی اضافه کرد: باید استراتژی مشخص باشد و به تعاریف بین‌المللی و الزامات توجه کنیم. ما جزء کشورهای خاور نزدیک هستیم. باید طبق قوانین مدیریت پایدار عمل کنیم. مدیریت پایدار ایران با دنیا فرق دارد. باید مدیریت پایدار ایرانی تعریف کنیم در اروپا در برنامه‌های مدیریت پایدار، مسایل اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی اهمیت دارد اما ما مسایل اقتصادی را کنار گذاشته‌ایم.
این عضو هیات علمی دانشگاه گرگان عنوان کرد: هفت معیار و ۶۳ شاخص برای برنامه‌های مدیریت پایدار داریم. بخشی از شاخص‌های مدیریت پایدار اقتصادی است. درآمد حاصل از جنگل، اشتغال ایجاد شده، کاهش مهاجرت و غیره همه جزء شاخص‌های مدیریت پایدار است که فعلا برای ما گنگ است .استراتژی ناقص از بالا تعریف شده است. باید یک تاکتیک درست طراحی کنیم.
امیر اسلام بنیاد عضو هیات علمی دانشگاه گیلان نیز بر تدوین اهداف طرح استراحت تاکید کرد. به گفته وی اگر در استراحت هدف کسب درآمد است، باید از درختان بهره‌برداری شود.
بنیاد نسبت به تبعات منفی گردشگری بر مناطق جنگلی هشدار داد و افزود: در مسیر جنگل‌های شفارود حضور گردشگران در منطقه، انگیزه خرید زمین توسط افراد غیر بومی را تقویت کرده است که این مسئله اثر نامناسب اکوتوریسم بر مناطق جنگلی است.
وی مروری هم بر عملکرد کانادایی‌ها در زمینه مدیریت جنگل‌های ایران داشت و گفت: کارشناسان کانادایی، در زمان حضور در ایران ۶۰۰ هکتار جنگلکاری انجام دادند. در بسیاری از نقاط نهالستان ایجاد کردند و کتابخانه چوب و کاغذ (چوکا) مازندران را که خیلی بزرگ هم بود، تجهیز کردند. اما در حال حاضر یک کتاب هم در این کتابخانه وجود ندارد.
بنیاد تاکید کرد: برای حفظ جنگل باید عملیات احیایی انجام داد و برای احیای این اکوسیستم هم باید نهال تولید کرد. اگر بتوانیم بعد از ۱۰ سال در هر استان نهالستان خوب ایجاد کنیم و در جنگلکاری انجام دهیم، دولت قطعا برای احیا پول می‌دهد.
وی اضافه کرد: در جنگل‌هایی که زادآوری ندارند، می‌توان با ایجاد خراش، حفاظت و غیره زادآوری ایجاد کرد. استفاده از کارشناسان خارجی در برنامه‌ریزی‌ها در مواقعی برای ما مشکل ایجاد کرد زیرا این کارشناسان اکولوژی منطقه را بلد نبودند و می‌گفتند در جلگه درخت راش بیاوریم. باید برای برنامه‌ریزی از پتانسیل‌های خود استفاده کنیم و افراد باتجربه ایرانی را برای اصلاح روش‌ها به کار گیریم.
این عضو هیات علمی دانشگاه گیلان تاکید کرد: باید سازمان جنگل‌ها برای تامین اعتبار مورد نیاز احیای جنگل از طریق دولت تلاش کند و این اعتبارات را برای جنگل هزینه کند.
وی اضافه کرد: هر کس به جنگل وارد می‌شود به دنبال حل مسایل مالی خود است. باید با توجه به اهداف حفاظت، طرح جایگزین برای مدیریت جنگل تعریف شود. اگرچه ما به دنبال ارائه راهکار هستیم اما اجرای هر راهکاری نیازمند پول و هزینه است. بدون صرف هزینه نمی‌توان نهالستان در منطقه ایجاد کرد.
بنیاد گفت: امکانات جنگلبانان بسیار کم است و بدون اعتبارات نمی‌توانیم هیچ اقدام خاصی انجام دهیم.
طرح تنفس، بدون مشارکت بدنه کارشناسی و با عجله تصویب شد
سید محمد حجتی عضو هیات علمی دانشگاه ساری نیز با انتقاد به نحوه تدوین طرح تنفس، بیان کرد: سازمان جنگل‌ها در بحث استراحت جنگل مثل مجری صرف عمل کرد و قانون از بالا تصویب و به سازمان ابلاغ شد.اگر بدنه کارشناسی در تدوین قانون بیشتر مشارکت می‌کرد، به این سرعت تصویب و ابلاغ نمی‌شد. سازمان جنگل‌ها باید قدرت چانه زنی خود را در دولت افزایش دهد.
وی افزود: وقتی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست وارد مازندران می‌شود، مدیر کل منابع طبیعی استان موظف نیست درباره درختان شکسته افتاده توضیح دهد. سازمان جنگل‌ها و کارشناسان باید در نظر دهی به قدری حضور داشته باشند که درختان شکسته افتاده را به عنوان معضل جنگل اعلام کنند. نباید با تصویب قانون اجازه نداشته باشیم به این درختان دست بزنیم.
حجتی یادآور شد: درختان شکسته افتاده زیادی در جنگل آموزشی دانشگاه ساری هستند که احتمال حمله آفت به آنها زیاد است اما به دلیل تصویب قانون، حق دست زدن به این درختان را نداریم.
وی افزود: سازمان باید درباره اثرات منفی و مثبت طرح‌های جنگلداری صحبت می‌کرد و اثرات منفی طرح را تعدیل می‌کرد.
این عضو هیات علمی دانشگاه ساری عنوان کرد: شرکت چوب و کاغذ از اردیبهشت به بعد حقوق کامل به کارشناسان این شرکت نداده است. اگر بخواهیم مشکل جنگل‌ها را حل کنیم، جامعه‌ای که از جنگل کسب درآمد می‌کند را نمی‌توانیم کنار بگذاریم.
وی ادامه داد: راننده، اره موتورچی و غیره در جریان اجرای طرح تنفس بیکار می‌شوند، آنها راهکارها را بلد هستند. ما صدای اره موتوری را در جنگل می‌‌شنویم. در جنگل دارابکلا جنگل آموزشی دانشکده منابع طبیعی مازندران که در حوزه استحفاظی اداره کل منابع طبیعی است، ما مشکل دامدار نداشتیم اما یک سال است که این مشکل را داریم. این معضل به تازگی آغاز شده است. حجتی ادامه داد: شرکت‌های بهره‌بردار را معصوم نمی‌دانم و مشکل حفاظت در جنگل همچنان پابرجاست.
به گفته حجتی برای مدیریت جنگل، نیاز به یکسری اطلاعات پایه داریم. مشکلاتی نیز بر سر راه اجرای مدیریت پایدار در جنگل وجود دارد. معضل زباله، معدن‌کاوی قانونی و غیر قانونی و دام در جنگل باید حل شود تا بتوان بر اساس اصول مدیریت پایدار، جنگل را مدیریت کرد. زیرا برای جنگلی که ۳,۵ میلیون راس دام در آن به غیر از دام کتول‌چر حضور دارد، نمی‌توان بر اساس اصول مدیریت پایدار، برنامه‌ریزی کرد.
وی افزود: در حوزه استحفاظی ساری دو دامدار ۱۲۰ هکتار جنگل را بدون پوشش کردند. برای جنگلداری پایدار باید به فکر حل این مشکلات باشیم. هر برنامه‌ای بدون این بستر، غیر قابل اجرا خواهد بود.
این عضو هیات علمی دانشگاه ساری افزود: استخراج معدن در جنگل یک مشکل اساسی و حیاتی است. با استخراج معادن بحث سلامت اکوسیستم و غیره از دست می‌رود. سازمان جنگل‌ها در بحث معادن هیچ کاره است و فقط مجوز صادر می‌کند. قوانین مشکل‌دار است. در حوزه غرب مازندران شامل جنگل واز چمستان، معادن به قدری وضعیت اسفباری ایجاد کرده‌اند که هیچ کاری نمی‌توانیم انجام دهیم. در این حوزه صرفا به نظر کارشناسان سازمان صنایع توجه می‌شود.
وی تاکید کرد: جنگل‌های آموزشی و پژوهشی را فقط برای بهره‌برداری به دانشگاه‌ها تحویل نداده‌اند بلکه این جنگل‌ها بهترین مکان برای اجرای طرح‌های پایلوت است. سازمان یک چارچوب اولیه به دانشکده‌های منابع طبیعی بدهد و با کمک مالی یا بدون کمک مالی سازمان جنگل‌ها، هر دانشکده برنامه مدیریتی برای جنگل آموزشی خود تعریف کند. ارزیابی اولیه انجام شود و طی پنج سال، طرح پیشنهادی در این جنگل‌ها به اجرا در آید.
حجتی اضافه کرد: باید هر دانشکده، یک یا دو ناظر مجرب داشته باشد. در طول اجرای طرح‌های آزمایشی، درآمدهای حاصل از اجرای طرح، مشکلات اکوسیستم و غیره تدوین شود و با جمع‌بندی اطلاعات، یک طرح جامع‌تر تدوین و به اجرا درآید.
وی گفت: قرار بود چوب و کاغذ مازندران به جنگل وابسته نباشد. جنگلکاری در مناطق غیر انفال انجام دهد اما امروز این کارخانه کاملا به جنگل وابسته است. هیچ آلترناتیوی برای خود ندارد. واحد تحقیق و توسعه چوب و کاغذ مازندران فعال نیست. کاغذ تولیدی این کارخانه بی‌کیفیت بوده و نتوانسته بازار خوبی داشته باشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه ساری از تدوین یک طرح چند منظوره توسط این دانشگاه برای جنگل آموزشی دانشکده منابع طبیعی آن خبر داد و افزود: مدت اجرای این طرح یک تا دو ساله خواهد بود.
استفاده از مدل‌های متنوع برای مدیریت جنگل
احمد رحمانی عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع در ادامه نشست با اشاره به اینکه باید برای دوران گذار و بعد از آن، برنامه و استراتژی مدیریتی برای جنگل تدوین شود، بر تامین بودجه این طرح توسط دولت تاکید کرد.
به گفته وی سازمان جنگل‌ها و همه تشکل‌ها باید روی مسئله تامین بودجه کار کنند. ضمن آنکه با توقف بهره‌برداری از جنگل، کار صنایع متوقف نمی‌شود، بنابراین با هدف کاهش قاچاق چوب، باید واردات این محصول از روسیه افزایش یابد و روند واردات هرچه سریع‌تر تسهیل شود.
رحمانی عنوان کرد: اگر توقف بهره‌برداری داشته باشیم و به ساماندهی مسئله دام در جنگل نپردازیم، اجرای طرح تنفس مشکلی را حل نمی‌کند. با فعال کردن نهالستان‌ها باید نهال تولید کنیم و اراضی جنگلی که فاقد درخت هستند را جنگلکاری کنیم. اقدامات باید پایش شود. مجموعه تحقیقات آمادگی خود را برای پایش اقدامات انجام شده در جنگل اعلام کرده است.
وی با اشاره به روند تغییر اقلیم و ایجاد بحران در جنگل‌های کشور گفت: در چنین شرایطی حفظ جنگل ضروری است.
رحمانی تاکید کرد: در شرایط کنونی بهترین کار این است که طرح‌های موفق تعاونی و غیره را واکاوی کنیم. نقاط قوت و ضعف آنها را بررسی کنیم و از آنها برای ارائه مدل برای آینده استفاده کنیم. باید دنبال یک مدل برای اداره کردن همه جنگل‌ها نباشیم. نیازمند مدل‌های مختلف هستیم. شرایط دام، مرتع و مسایل اقتتصادی واجتماعی در مدل‌های طراحی شده حتما باید دیده شود.
وی افزود: کارگروهی متشکل از تعدادی از متخصصان تحقیقات، اجرا، محیط زیست و غیره که بر اجرای برنامه توقف بهره‌برداری نظارت کند، باید زودتر از این تشکیل می‌شد و به افراد مسئولیت مشخص داده می‌شد.
رئیس بخش تحقیقات جنگل موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع بیان کرد: ابتدا باید ساختار نظارت و برنامه‌ریزی مشخص شود. سازمان اشراف کامل بر موضوع داشته باشد و انفعالی عمل نکند، در غیر این صورت به مشکلاتی بر می‌خوریم که ضرر بیشتری برای ما خواهد داشت.
بالی کارشناس جنگل سازمان حفاظت محیط زیست نیز رویکرد طرح‌های جدید را رویکردی حفاظتی با ارزیابی توان اکولوژیک مناطق معرفی کرد. وی افزود: باید ویژگی‌های اقتصادی اجتماعی مناطق بررسی شود و بر اساس آنها با رویکرد حفاظتی برای جنگل برنامه نوشته شود.
بالی بیان کرد: برای اجرای طرح‌های با رویکرد حفاظتی نیازمند اعتبارات هستیم. باید درآمد جایگزین برای منابع مالی حاصل از فروش چوب داشته باشیم. به گفته وی برای تسهیل واردات چوب جلسات متعددی با سازمان حفظ نباتات و سایر سازمان‌های مرتبط انجام شده و این جلسات به نتایج خوبی رسیده است.
بالی معتقد است: در رویکرد اکوسیستمی طرح‌های جدید باید همه اجزای طرح شامل حیات وحش، زباله، معدن، مسایل اقتصادی و اجتماعی به صورت یکجا دیده شود. در طرح‌های جایگزین باید نیازمندی‌ها بررسی شود و تغییر معیشت مردم، جایگزین شدن درآمدهای حاصل از چوب و غیره مد نظر قرار گیرد. در صورت تامین اعتبار طرح تنفس از سوی دولت، افراد بهره‌بردار چوب به سمت حفاظت سوق داده خواهند شد.
توجه به شرایط اقلیمی آینده در برنامه‌ریزی‌ها
عباسعلی نوبخت معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها نیز در ادامه با اشاره به مناسب نبودن شرایط جنگل‌های ایران، گفت: زمین در جنگل‌های ایزده به دلیل خشکی شکاف‌هایی برداشته است. در حالی که این منطقه قاعدتا سطح ایستابی بالایی دارد و نباید در آنجا زمین بر اثر خشکی شکاف بخورد.
وی افزود: در برنامه‌ریزی برای آینده باید به شرایط تغییرات اقلیمی توجه شود. امروز شاید در برخی نقاط شمال کشور ۸۰۰ میلیمتر بارش داشته باشیم اما در آینده ممکن است همین نقاط دارای بارش ۴۰۰ میلیمتری باشند. بنابراین در برنامه‌های آتی باید به این نکته توجه شود.
مقداد جور غلامی عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران نیز دستاورد طرح‌های جنگلداری را همین حفاظت حداقلی فعلی از عرصه‌های جنگلی اعلام کرد. وی افزود: اگر همین سیستم کج‌دار و مریز را کنار بگذاریم و طرح جایگزینی به سرعت برای آن معرفی نکنیم، در بحث حفاظت دچار مشکل می‌شویم.
جورغلامی بیان کرد: جنگل‌های شمال از ارتفاعات و پایین دست به دلیل ارزش زمین مورد هجوم واقع شده‌اند. حفظ حداقلی عرصه‌های جنگلی بسیار مهم است. تجربه نشان داده است که با بودجه‌های قطره چکانی سازمان جنگل‌ها، بسیاری از اهداف محقق نمی‌شود. باید با مشارکت مردم و مجریان متعهد که بخشی از آنها امتحان خود را پس داده‌اند، حفاظت از جنگل‌ها در دستور کار قرار گیرد.
وی تاکید کرد: در مدل جایگزین باید به جنگلکاری و نوع گونه‌ای که در جنگل‌کاری‌ها از آن استفاده می‌شود، توجه کنیم. همچنین به مسئله نگهداری جاده‌های جنگلی باید توجه شود. برای تدوین طرح‌های جدید نیازمند متخصص حفاظت فیزیکی و اکوتوریسم هستیم. مدل جدید باید اقتصادی و سودآور باشد. وضع کلی کشور رو به بهبود است اما با این چشم‌انداز، نمی‌توان به بودجه دولتی تکیه کرد.
این عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز بر برداشت درختان شکسته افتاده ناشی از برف سال گذشته در جنگل تاکید کرد و آن را عاملی برای حل مشکلات مالی فعلی سازمان جنگل‌ها اعلام کرد.
یحیی کوچ عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس نیز نسبت به برداشت محصولات فرعی از جنگل هشدار داد و گفت: باید اکوسیستم‌های جنگلی از نظر پتانسیل برداشت محصولات فرعی بررسی شوند. شاید امکان برداشت این محصولات از جنگل وجود نداشته باشد. وی افزود: شاید بتوان با اخذ ورودی از گردشگران، برای حفاظت از جنگل منابع مالی کسب کرد.
کوچ یادآور شد: تفکیک محصولات زراعی و باغی، تشویق مردم با هدف کشت درختان جنگلی اصلاح شده و ایجاد یکسری صنایع کوچک فرآوری بسته به نوع محصولات استخراجی از جنگل مثل شرکت سقز سازی که در کردستان داریم، می‌تواند در ایجاد درآمد برای جامعه محلی موثر باشد.
داریوش خانلری از پیشکسوتان جنگلشناسی نیز مشکلات فعلی جنگل‌های ایران را نوشتن برنامه بر مبنای قطع درخت اعلام کرد. وی افزود: ابتدا باید جنگل را بشناسیم و بعد طراح و نشانه‌گذار و غیره برای آن برنامه‌های مختلف را اجرا کنند. تجربه اروپا سبب شده است که ما پدیده شناسی نداشته باشیم. ما باید عوامل شکل دهنده جنگل را بشناسیم تا بتوانیم برای آن برنامه‌ریزی کنیم.
خانلری گفت: باید بدانیم مرز اکوسیستم‌ها، عوامل شکل دهنده و عوامل اکولوژیک در کجا قرار دارند. حسن دانش کلاسیک این است که شخص بدون اینکه پا در جنگل بگذارد، صاحب نظر است. زیرا نیازی به ارائه گزارش نیست. تا کنون همه اشتباه کردیم. ما بنیان جنگل را نمی‌شناسیم. هر گاه واحدهای اکولوژیک بزرگ و کوچک و اکوسیستم‌های خرد و کلان را بشناسیم و بدانیم در کجا واقع شده است، آن وقت می‌توان راجع به جنگل نظر دهیم. ما که آشنا به این مسایل نیستیم، چطور درباره جنگل نظرمی‌دهیم؟
وی ادامه داد: گاهی می‌شنوم که مطرح می‌شود درختان شکسته و افتاده را باید برداریم. برگ درخت هم باید در جنگل بماند. ۳۰ میلیون سال درختان شکسته و افتاده درجنگل بوده است آیا طبیعت اشتباه کرده است؟
این جنگلشناس پیشکسوت یادآور شد: در شمال کشور بحران آب داریم. پای هر درخت قطور یک چشمه بود اما تیشه به ریشه درختان قطور زدیم.
وی طراحی کلاسیک را یک اشتباه محض دانست و افزود: هیچ طرح جنگلداری موفق نبود. جنگلشناسی را صرفا با شیوه‌های قطع شناختیم. جنگلشناسی یعنی اینکه نیاز درخت را بدانیم. درخت ممرز در قسمت‌های مختلف جنگل نیازهای متفاوت دارد. پیام گیاهان را باید بفهمیم، عمق خاک و سنگ مادری را گیاهان به ما نشان می‌دهند. گیاهان اقلیم‌ها را به ما می‌شناسانند. با این فقر اطلاعاتی چه بلایی سر جنگل می‌آوریم؟
خانلری بیان کرد: امروز اگر بحث تنفس مطرح می‌شود به این دلیل است که مردم از ما جلوتر بودند و برخی مسئولان دلسوز به این مسئله کمک کردند. ما دانش بومی جنگل نداشتیم. برای ایجاد این دانش بومی باید در جنگل خوابید. باید عشق داشت.
وی مدعی شد: هر حوضه آبخیز هفت تا ۱۰ میلیارد تومان بدون قطع یک درخت درآمد دارد. سه سال مدیریت یک جنگل را به من بدهند، از سال چهارم ماهانه هفت میلیارد به حساب سازمان جنگل‌ها می‌ریزم.
این جنگشناس پیشکسوت ادامه داد: در این وضعیت شناخت و خطای آموزه‌ها تقلید از روش‌های فرنگ که هیچ‌گونه هم‌خوانی با جنگل شمال ندارد، راهی اشتباه است. باید این جنگل را برای آیندگان حفظ کرد. که حتما رشد فکری خواهند داشت. آموزه‌ها باید تغییر کند از بهره‌برداری به بهره‌وری برسیم. واحدهای آموزشی باید تغییر کند. فرصت‌های مطالعاتی هزینه‌های کلان درازمدت دولت است که در جنگل‌های شمال هزینه نمی‌شوند. این جنگلشناس پیشکسوت افزود: تنها راه حل حفظ و حفاظت از جنگل‌ها، طراحی جامع در حوضه آبریز است.
محمد علی هدایتی از پیشکسوتان دفتر جنگلشناسی و پارک‌ها نیز وضعیت فعلی طرح‌ها را نامناسب اعلام کرد. وی با اشاره به ورشکستگی طرح‌های جنگلداری بیان کرد: اگر سال ۶۲ مفهوم استراحت را مرحوم دکتر جزیره‌ای مطرح کرد، این مسئله برای جنگل‌های مشکل‌دار بودند. از مدت‌ها پیش به دنبال راهکارهایی بودیم که نه جنگل تخریب شود و نه مجری از جنگل خارج شود. هدف ما نیز بهره‌برداری چوب نباشد اما به نتیجه نرسیدیم زیرا اختلاف نظر داشتیم. اگر ما در درون سازمان تصمیم نگیریم، دیگران از بیرون برای ما تصمیم می‌گیرند.
هدایتی گفت: سازمان مسبب تعطیلی طرح‌های جنگلداری نیست. احتمال اینکه اعتبار تصویب شود و تخصیص نیابد، وجود دارد. کانون‌های بحرانی قاچاق چوب در شمال کشور غیر قابل انکار است. طرح تنفس در داخل سازمان تصویب نشده است. شاید بدنه درون سازمان از گذشته مقصر بوده است که ما نتوانستیم تغییر رویکرد داشته باشیم.
وی افزود: ما باید بعضی طرح‌هایی که می‌توانند حفاظت و مدیریت کنند را نگه داریم و قرارداد آنها لغو نشود.
ناصر مقدسی رئیس شورایعالی جنگل نیز در تکمیل سخنان هدایتی گفت: تصویب قانون برای توقف بهره‌برداری تجاری از جنگل، زمینه اجتماعی و افکار عمومی داشته است. نقطه عطف آن تصویب قانون برنامه ششم و ممارست وزیر جهاد کشاورزی به دلیل فشار سهمگینی است که به وی وارد می‌شود و همچنان هم فعال است. باید مسئله استراحت را پدیده شناسی کنیم.
عباسعلی نوبخت نیز در ادامه، مشکل‌دار بودن طرح‌های جنگلداری را عامل تصمیم‌سازی برای طرح تنفس جنگل ندانست و افزود: ایران با مشکل آب مواجه است. درست است که در شمال کشور زیاد مشکل نداریم اما کارکرد جنگل‌ها در تولید آب، برای مدیران کلان کشور حائز اهمیت است.
وی افزود: عوامل مختلفی سلامت جنگل‌های شمال کشور را تهدید می‌کند. اما برای تامین آب باید ابتدا پوشش گیاهی جنگل‌ها و مراتع را حفظ و سپس این اکوسیستم‌ها را احیا کرد و توسعه داد. بخش زیادی از مراتع ما از حالت درجه یک به درجه دو و سه تبدیل شده است ولی ممکن است این تخریب به چشم نیاید. اما درباره جنگل حساسیت‌ها بالاست.
نوبخت گفت: مقام معظم رهبری پیرامون جنگل به وزیر جهاد کشاورزی تذکر داده‌اند. آنچه مهم است این است که در کشور ما فقط یک بعد چوب را نگاه نمی‌کنند و به کارکردهای مختلف جنگل توجه می‌کنند.
سازمان جنگل‌ها در مسئله تنفس نقش خود را خوب ایفا کرد
رسول اشرفی پور عضو شورایعالی جنگل نیز در این جلسه از نقش داشتن سازمان جنگل‌ها در تدوین طرح تنفس سخن گفت.
وی افزود: ما نقش خود را در تدوین و تصویب این طرح خوب ایفا کردیم. دنبال رها کردن جنگل نیستیم. شاید افکار عمومی یا مجموعه‌های غیر تخصصی چنین تصوری داشته باشند اما نگاه ما کاملا مدیریتی است به همین دلیل سلسله نشست‌های مختلف را برگزار کردیم.
اشرفی پور گفت: آخرین آماربرداری دهه ۸۰ نشان می‌دهد خیلی از شاخص‌های کمی و کیفی جنگل‌ها تنزل یافته است. از رویه زمینی در واحد سطح تا موجودی در هکتار جنگل، با کاهش مواجه شده است. خیلی‌ها کاهش موجود در هکتار را امری طبیعی تلقی می‌کنند زیرا در جریان بهره‌برداری درختان قطور برداشت شده است اما ما در تنوع گونه‌ها، ساختار جنگل و غیره با اجرای شیوه‌های مختلف جنگلداری بنا به دلایل مختلف به نتیجه مطلوب نرسیده‌ایم.
وی افزود: برای آینده جنگل‌های ایران دو رویکرد خواهیم داشت. یکی رویکرد حفاظتی که پنج تا ۱۰ ساله است و دوران گذار نامیده می‌شود. در این دوره سازمان باید تلاش کرده و چانه‌زنی خود را بیشتر کند. اعتبارات جذب کند و زمینه را برای تدوین طرح‌های دوران پساگذار با رویکرد حفاظتی و مشارکتی فراهم کند.
این عضو شورایعالی جنگل اعتقاد دارد: بخش‌های وسیعی از جنگل‌های شمال آسیب دیده است. در دوران گذار باید برای جنگل‌های شمال هزینه کنیم و این هزینه باید توسط دولت پرداخت شود. ۳۰۰ میلیارد تومان پول برای حفاظت از جنگل‌های شمال رقم ناچیزی است و اگر اهمیت و ارزش اکولوژیکی جنگل را در نظر بگیریم، دولت باید برای حفاظت از این مجموعه ارزشمند هزینه کند.
وی ادامه داد: باید جنگلکاری انجام دهیم. نهالستان‌ها را احیا کنیم و با بررسی کامل این اکوسیستم برای آن برنامه‌ریزی کنیم. انجام اقدامات اجتناب ناپذیر در دوران گذار نباید فراموش شود.
اشرفی پور گفت: دوره تنفس یکی از پرکارترین دوره‌ها است. در این دوره نباید دخالت در جنگل را تعطیل کرد. بلکه باید در دوران پساگذار، بحث پرورش جنگل را مورد توجه قرار دهیم زیرا نمی‌توانیم در جنگل دخالت نکنیم. طرح‌ها باید به سمت مدیریت چند منظوره برای ارتقای معیشت جامعه محلی حرکت کند. هنر ما این است که تعادل بین کاربری‌های مختلف ایجاد کنیم. در دوران گذار باید برای ۱۰۳ حوزه شمال کشور به منظور پیگیری برنامه‌ها در دوره پساگذار، برنامه‌ریزی لازم انجام شود.
وبا را با هدف ایجاد اشتغال برای مرده شورها رها نمی‌کنند
محمدرضا پورمجیدیان عضو هیات علمی دانشگاه مازندران-ساری نیز در تماسی تلفنی، با انتقاد به نگاه صرف بهره‌برداری چوب از جنگل‌های شمال، گفت: آیا وسعت دو میلیون هکتاری جنگل‌های شمال معنی دارد که آن را قطب تولید چوب بنامیم؟
وی افزود: جنگل‌های واقعی ما در شمال ۱,۳ میلیون هکتار است. حیات وحش از این جنگل‌ها رخت بر بسته است. از خرس، شوکا، مرال و ببر در جنگل‌های شمال خبری نیست. جنگل با مجموعه حیاتی‌اش جنگل می‌شود نه با درختانش.
به گفته پورمجیدیان ما جنگل مظلوم را ویرانه کردیم. راه درستی نرفته‌ایم و این راه به شورستان ختم می‌شود. آنچه امروز در اختیار داریم، بَزَک کرده جنگل است. من به عنوان استاد دانشگاه به دانشجویانم می‌گویم که جنگلی باقی نمانده است. در خودمان خلوت کنیم. نمی‌دانم از کجا بنالم. زمانی برای کارآفرینی به جنگل تکیه می‌کنید. چه جنگلی داریم که می‌خواهیم کارآفرینی کنیم؟ اما با احیای جنگل می‌توان کار آفرینی کرد. باید برای احیای جنگل‌ها و نقاط باز و خالی در اکوتون‌ها فعالیت کنیم. طرح‌های احیا، بازسازی و غنی سازی را تقویت کنیم. نه اینکه با بهره‌برداری کارآفرینی کنیم.
وی در تکمیل سخنان خود گفت: تکیه بر بهره‌برداری برای اشتغال‌زایی مثل این است که مرده شورها بیکار باشند و با هدف ایجاد اشتغال برای این شغل، بیماری وبا را رها کنیم تا مردم از دست بروند.
این عضو هیات علمی دانشگاه مازندران بیان کرد: ما با تغییر اقلیم روبرو هستیم. گرما غوغا می‌کند. درختان از تشنگی نابود می‌شوند، چه کسی می‌خواهد پاسخگو باشد. ما نقشه دقیق، قوی، روشن و واضح حدود مالکیت دولت در جنگل‌ها را تعیین نکرده‌ایم. آماربرداری کاربردی انجام ندادیم. پژوهش دقیق در جنگل نداشته‌ایم.
وی اضافه کرد: مدیریت جنگل باید مدیریت بهینه باشد. مدیریتی که پاسخگوی دنیای پریشان حال امروز جنگل و حیات وحش باشد. اصول و فنونی که منجر به بازسازی جنگل شود. دراین کار باید از خبرگان و متخصصان صادق استفاده کرد. باید باهوش باشید و از متخصصان ابن‌الوقت استفاده نکنید.
پورمجیدیان بر تدوین طرح‌های حفاظتی و برنامه‌ریزی برای جنگلکاری تاکید کرد و افزود: باید تحت لوای عملیات پرورشی مراقب باشیم که زادآوری از دست نرود و جنگل را به قهقرا نبریم. برای جنگل باید نقشه تیپولوژی گیاهی، خاکشناسی و غیره تدوین شود که همه اینها با استفاده از متخصصان خبره قابل انجام است.
وی با تاکید بر تهیه نقشه گیاهان در معرض خطر انقراض در جنگل، شناسایی موقعیت حیات وحش در این اکوسیستم را ضروری دانست.
این عضو هیات علمی دانشگاه ساری ریختن زباله در جنگل را عامل شیوع بیماری در میان حیات وحش معرفی کرد. به گفته وی آموزش و ترویج مسئله‌ای ضروری برای منابع طبیعی است که در منابع طبیعی کمتر به آن توجه شده است. همچنین به تهیه طرح‌های پژوهشی، حفاظتی و حمایتی و برنامه‌ریزی برای ذخیره‌گاه‌های جنگلی کمتر توجه شده است.
پورمجیدیان عنوان کرد: باید سازمان جنگل‌ها را با صبر و حوصله به وزارتخانه تبدیل کنیم. قوانین حوزه جنگل باید اصلاح شود. قانون نباید منجمد و بی روح و بی حال باشد. باید به قضات هشدار دهیم.
وی بر دخالت در مرزهای تخریب یافته جنگل تاکید کرد و گفت: این مناطق باید احیا شود. مردم باید از طریق رسانه‌های جمعی و صدا و سیما آگاه شوند. نقاط بحران خیز جنگل از نظر آفات و بیماری‌ها باید شناسایی شود. باید مسئولان با وضعیت اسفبار جنگل آشنا شوند.
حمید عسگری خواه از پیشکسوتان سازمان جنگل‌ها نیزبا تاکید بر تدوین برنامه جامع حفاظت برای جنگل، حفاظت از عرصه‌های مولد جنگلی را نسبت به سایر اکوسیستم‌ها متفاوت توصیف کرد.
وی افزود: باید با شناخت مبانی اکولوژیکی برای مدیریت جنگل‌های کشور برنامه نوشته شود. لازمه اجرای این برنامه‌ها آن است که بدنه اجرایی سازمان از مدیر کل تا قرقبان به چیزهایی که ما می‌نویسیم، ایمان پیدا کنند. بنابراین باید جلساتی در سطوح استان و شهرستان برگزار شود تا تفکرات به بدنه متقل شود.
عسگری گفت: باید اراضی وسیعی که زراعت‌های کم بازده دارند و این اراضی از تخریب زراعت‌های پربازده به دست آمده‌اند، به سمت زراعت چوب هدایت شود تا مشکل صنعت حل شود.
وی اضافه کرد: اطلاعات خوبی در طرح‌های جنگلداری وجود دارد که باید با گروه‌های متخصص طرح‌ها بازنگری و اطلاعات قابل استفاده آن استحصال شود. باید اقدامات عملی را شروع کنیم و با پایش مناسب، نتایج بررسی شود .
منبع: ایانا
https://zistonline.com/vdcjaiem.uqethzsffu.html
zistonline.com/vdcjaiem.uqethzsffu.html
تگ ها
آخرین عناوین
پربيننده ترين
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب
سایت با ذکر منبع بلامانع است.