رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور از درگیری ۹۴ درصد مساحت کشور با پدیده خشکسالی هواشناسی بلند مدت خبر داد و گفت: خشکسالی هواشناسی بلند مدت در استانهای خوزستان، قم و خراسان شمالی در وضعیت وخیم قرار دارد.
شاهرخ فاتح اظهار کرد: در نگاه کوتاهمدت بر اساس شاخص SPEI (بارش و تبخیر و تعرق) یکساله منتهی به پایان تیرماه ۹۶ بسیاری از مناطق کشور دچار درجات متفاوتی از خشکسالی هستند.
وی با اشاره به اینکه کل پهنه استان خوزستان دچار وضعیت خشکسالی شدید و بسیار شدید در مقیاس کوتاهمدت است، گفت: بخشهای عمده استانهای خراسان جنوبی، یزد، کرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، خراسان شمالی و بخشهایی از استانهای زنجان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان و سمنان با درجات شدید تا بسیار شدید خشکسالی درگیر هستند.
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور گفت: بر اساس شاخص کوتاهمدت خشکسالی مناطق محدودی از کشور در شرایط نرمال و متمایل به ترسالی هستند که بخشهایی از استان مرکزی، همدان و جنوب فارس در این زمره قرار میگیرند.
۸ درصد مساحت کشور تحت تاثیر خشکسالی بسیار شدید یک ساله
این کارشناس سازمان هواشناسی کشور به مساحت تحت تاثیر خشکسالی در مقیاس کوتاهمدت اشاره و اظهار کرد: حدود ۲۴ درصد مساحت کشور با خشکسالی خفیف، ۲۸ درصد خشکسالی متوسط، ۲۸ درصد خشکسالی شدید و هشت درصد خشکسالی بسیار شدید مواجه است همچنین حدود ۱۰ درصد از مساحت کشور در شرایط طبیعی و ۱.۵ درصد مساحت کشور در شرایط ترسالی قرار دارند.
فاتح در ادامه به تشریح وضعیت خشکسالی کشور در مقیاس بلندمدت پرداخت و گفت: خشکسالی بلندمدت همچنان در پهنههای وسیعی از کشور پابرجا است و همه نقاط کشور به نوعی با درجات خفیف تا بسیار شدید خشکسالی بلندمدت دست و پنجه نرم می کنند.
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور با تاکید بر اینکه تقریبا کل پهنه سه استان خوزستان، قم و خراسان شمالی دچار خشکسالی شدید و بسیار شدید هستند، گفت: بخشهای وسیعی از چهارمحال و بختیاری، کرمانشاه، بوشهر و بخشهایی از استانهای اصفهان، مرکزی، یزد، کرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، خراسان شمالی، سمنان تهران، البرز، زنجان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، جنوب گیلان و گلستان با خشکسالی بلندمدت مواجه هستند.
وی با اشاره به مساحت تحت تاثیر خشکسالی در مقیاس بلندمدت اظهار کرد: ۱۱ درصد مساحت کشور تحت تاثیر خشکسالی خفیف، ۴۲ درصد خشکسالی متوسط، ۳۰ درصد خشکسالی شدید و ۱۱ درصد خشکسالی بسیار شدید است همچنین پنج درصد مساحت کشور در شرایط نرمال و حدود نیم درصد مساحت کشور در شرایط بلندمدت ترسالی قرار دارند.
فاتح تاکید کرد: بیشترین حساسیت را باید نسبت به خشکسالیهای بلندمدت داشته باشیم چون محو شدن آثار سوء این نوع خشکسالی از طبیعت زمانبر است بنابراین مدیریت صحیح منابع محدود آب کشور یک امر ضروری تلقی میشود. نباید فراموش کنیم که ایران در کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد و لازم است همه فعالیتها بر اساس اقلیم خشک کشور تنظیم شود.
وی با بیان اینکه آحاد مردم و تصمیمسازان همگی باید به این موضوع توجه و حساسیت کافی داشته باشند، گفت: کشور ما دچار مشکلات ناشی از عقب افتادگیها و کمبود منابع آب است. رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور در پاسخ به این پرسش که گزارشهای خشکسالی در اختیار کدام دستگاهها قرار میگیرد، اظهارکرد: گزارشهای ماهیانه بارش، دما و خشکسالی علاوه بر اینکه بهطور مرتب در اختیار دستگاههای مختلف از جمله وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی قرار داده میشود، از طریق وزیر راه و شهرسازی در اختیار هیات دولت نیز قرار میگیرد همچنین به طور منظم در جلسات شورای عالی آب ارائه میشود. جلسات این شورا تقریبا هر دو ماه یکبار به ریاست معاون اول محترم رئیس جمهور و با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، وزیران نیرو، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و کشور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و معاونان آنان و تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی تشکیل میشود.
بر اساس تاکید متخصصان، خشکسالی هواشناسی تنها اولین مرحله از خشکسالی محسوب میشود و لازم است این پدیده در ابعاد کشاورزی ، منابع آب و در نهایت آثار اقتصادی و اجتماعی مورد رصد و پیگیری دستگاه های متولی قرار گیرد.