جمعيت شرق کشور به تدريج در حال مهاجرت به غرب ايران است

هدايت فهمی مدیـرکل دفتر بـرنـامه‌ریزی کلان آب و آبـفای وزارت نیـرو در پاسخ به نقش آب در اشتغال كشور گفت: در چند دهه اخير هرگاه دولتمردان توان اشتغالزایی نداشتند به آب متوسل شدند و بار اشتغال كشور را بر دوش منابع آب انداختند.
وي با اشاره به این که در واقع از نگاه مسئولان ساده ترین نوع ایجاد اشتغال از طریق آب بوده است، افزود: یعنی به لحاظ تفکری، آب بی زحمت ترین عامل برای ایجاد اشتغال در بین مسئولان بود . به عبارتی هرگاه دولتمردان توان اشتغالزایی نداشتند به آب متوسل شدند و بار آن را بر دوش منابع آب کشور انداختند و رشد کشاورزی را جزو کارنامه درخشان خودشان قلمداد کردند.
وي افزود: هر کسی که نیم یا یک هکتار زمین داشت، رفت و مشغول كشاورزي شد و آن را اشتغال به حساب آوردند، در حالی که از دیدگاه نظام برنامه ریزی تحمیل بار اشتغال کشور به بخش آب بدترین شکل اشتغالزایی است ولی این کار در ایران انجام شد و پیامدهایی برای کشور به همراه داشت كه رشد مهاجرت به مناطق پرآب اولین پیامد اجرای چنین سیاستی بود.
به گفته مدیـرکل دفتر بـرنـامه‌ریزی کلان آب و آبـفای وزارت نیـرو از طرفی با سدسازی و ایجاد نظام مدرن در بخش آب متاسفانه نظام بهره برداری مدرن در روستاها ایجاد نشد و این یک اشکال بزرگ در کشاورزی کشور بود که در کنار رشد سطح زیر کشت کشاورزی مصرف آب بالا رفت و همزمان بهره وری پایین آمد. هنوز هم کشاورزی کشور نه مدرن و صنعتی است و نه اقتصادی. لذا در سایه کشاورزی بیمار و همزمان با کاهش منابع آب، ۳۷ هزار روستای کشور از سکنه تخلیه شد و در سایه چنین رویدادی جمعیت شرق کشور رو به کم شدن گذاشت و در حال مهاجرت به سمت غرب ایران است.
به گفته فهمي، پدیده دیگری که در حال اتفاق افتادن است، این که، چون متولیان قادر نیستند جمعیت را در روستاها نگهدارند روستاها را به صورت بادکنکی به شهر تبدیل می کنند و این به پدیده بسیار بسیار خطرناکي تبدیل شده است حتی می بینیم بسیاری از شهرهای فعلی همان روستاهای بزرگ شده هستند بی آنکه به لحاظ فرهنگی و شهرسازی و معماری و مدنیت و ویژگی یک شهر را داشته باشند.
مدیـرکل دفتر بـرنـامه‌ریزی کلان آب و آبـفای وزارت نیـرو ادامه داد: ما در حال تامین آب برای تهران از ۵ استان به میزان یک میلیارد ۱۰۰ میلیون مترمکعب هستیم و اگر روند رشد جمعیت به همین منوال ادامه یابد، دیگر امکان تامین آب از مناطق دوردست به هیچ وجه وجود ندارد؛ حتی محیط زیست تهران هم کشش این همه جمعیت را ندارد.
وی با بیان این که ردپای اکولوژیک جهان یک و نیم برابر ظرفیت محیط زیستی دنيا است، خاطرنشان كرد: در ایران ظرفیت محیط زیستی ایران ۸۴ صدم هکتار برای هر نفر است. یعنی به یک هکتار هم نمی رسد. همچنین ردپای اکولوژیک ۶۶/۲ هکتار بر نفر است. یعنی شهروندان ایرانی در حال استفاده از ۳ برابر ظرفیت محیط زیستی ایران هستند. به عبارتی با این وضع بد اداره کردن و بد استفاده کردن مردم از ظرفیت‌های کشور، باید ۲۵ میلیون نفر جمعیت داشته باشیم که امکانات کشور بتواند جوابگوی این حجم مصرف و اسراف باشد. این بدترین شیوه موجود بهره برداری و مصرف در دنیاست که ایرانی‌ها دارند.
به گفته فهمي، اکنون ضریب خودکفایی کشور بنابر آمارها حدود ۶۰ است، حالا اگر بخواهیم به همین شیوه تولید با بهره وری پایین آب برای ۸۰ میلیون جمعیت کاملا خودکفا شویم به ۱۷۰ میلیاردمترمکعب آب نیاز داریم که رقمی رویایی است. زیرا کل آب تجدید پذیر کشور ۱۱۶ میلیاردمترمکعب است. مشاور معاون وزير در امور آب و آبفا و مجري طرح انتقال آب از خليج فارس و درياي عمان به فلات مركزي ايران هم در گفتگو با «اطلاعات» بر بي تناسبي منابع آب با مراكز سكونتي كشور تاكيد كرد و گفت: در حالي ۸۵ درصد كشور در منطقه خشك و نيمه خشك واقع شده است كه ۶۵ درصد جمعيت در همان منطقه واقع شده اند.
دكتر صديقه ترابي با اشاره به مطالعات انجام شده در ۸۲۰ ايستگاه باران سنجي مي گويد: متوسط بارش كشور در ۱۸ سال گذشته از ۲۴۰ ميلي متر به حدود ۲۰۰ ميلي متر كاهش و همزمان متوسط درجه حرارت ايران از ۳/۱۸ به ۴/۱۹ درجه افزايش يافته است. به عبارتي علاوه بر واقع شدن ایران در منطقه خشك و نيمه خشك، در سالهای اخیر با كاهش نزولات جوي و افزايش درجه حرارت هم مواجه شده شده است كه تداوم اين روند نگران كننده است.
مجري طرح مطالعه انتقال آب از خليج فارس و درياي عمان به فلات مركزي تصريح مي كند: با بررسي تغییرات منابع آب حوضه‌های آبریز به اين نتيجه رسيديم كه منابع آب تجديدپذير کشور ۳۰ درصد كاهش پيدا كرده است. در اين شرايط نبايد اين حجم عظيم آب را در كشاورزي مورد استفاده قرار دهيم زيرا وضع منابع آب كشور نگران كننده است و بايد در ايجاد اشتغال از روش‌هاي ديگر از جمله در بخش صنعت، معدن و سایر بخش‌های کم آب طلب همت گماشت.
وي خاطرنشان کرد: بطور مثال اكنون در خراسان جنوبي علیرغم اقليم خشك، يك ميليارد مترمكعب در بخش کشاورزی مصرف مي شود در حالي كه نیاز آبی شرب این استان تا افق ۱۴۲۵ کمتر از ۷۰ ميليون مترمکعب در سال خواهد بود.

منبع: روزنامه اطلاعات

https://zistonline.com/vdcbawb0.rhbf8piuur.html