اهمیت سیلاب برای منابع آب کشور

به‌ گزارش زیست آنلاین، میثم جعفرزاده در ششمین کنفرانس جامع مدیریت و مهندسی سیلاب با بیان این مطلب افزود: امروزه سیلاب در کشور با توجه به توزیع نامتناسب بارش‌ها نه تنها به عنوان بلای طبیعی، بلکه رحمتی الهی برای منابع آبی کشور است.

رئیس شورای سیاست‌گذاری ششمین کنفرانس جامع مدیریت و مهندسی سیلاب سیل را بخشی از مدیریت منابع آب کشور دانست و افزود: هم زیستی با سیلاب بایستی به عنوان یک هدف در پیش روی ما قرار بگیرد.

وی یادآور شد: در طی سه سال اخیر به طور متوسط کشور هر هشت روز یکبار با حوادثی همچون سیل، زلزله، طوفان، غبار و ریزگرد و امثال آن به صورت پیاپی مواجه شده است.

جعفرزاده با تاکید بر اینکه با رویکرد جدید وزارت نیرو ریل گذاری جدیدی در حوزه مدیریت مصرف و تقاضا رخ داده است، عنوان کرد: هم اکنون این فرصت ایجاد شده است تا با اتکا به توان داخلی و روحیه جهادی یک فصل و رویش جدید در مجموعه وزارت نیرو ایجاد کنیم.

رئیس کارگروه تخصصی سیل و مخاطرات دریایی، آب، برق و فاضلاب خاطرنشان کرد: ما دیگر نمی‌توانیم شرایط تولید منابع را به این شکل ادامه دهیم. خشکسالی و کم آبی امروزه دیگر بحران نیست و همزاد و همراه ماست و سیلاب نیز روی دیگر آن است و باید با آن همزاد شویم.

همچنین در این مراسم عباس جزایری، رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی و دبیرکل ششمین کنفرانس جامع مدیریت و مهندسی سیلاب با تاکید بر اینکه سیل و خشکسالی دو روی یک سکه هستند، گفت: در کشور خشک ما به دلیل کمبود پوشش گیاهی، از بین مراتع و امثال آن راه برای سیلابی کردن کشور فراهم شده است.

وی تصریح کرد: عدم رعایت توسعه شهری، توسعه بی رویه و گرفتن آب راه‌ها مسیرهای سیلابی را باریک تر کرده و در زمان وقوع بارش و به تبع آن افزایش دبی آب باعث بروز سیلاب و ایجاد خسارت می‌شود.

اهمیت سیلاب

در ادامه به مبحثی در زمینه کنترل سیلاب ها و اهمیت سد سازی در کشور مطرح شده است.

کنترل سیلاب و مدیریت منابع آب، دلایل توسعه سدها در کشور هستنددکتر مسعود گودرزی رئیس گروه خشکسالی و تغییر اقلیم پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور و عبدالله فاضلی مجری احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی، در برنامه «گفت و گوی علمی» رادیو گفت و گو که در تیرماه امسال با موضوع آمایش سرزمینی در جهت کاهش مصرف آب و با حضور روانه آنتن شد، به گفت و گو پرداختند.

مسعود گودرزی در آغاز در خصوص احداث سدها گفت: سدها به طور مطلق خوب یا بد نیستند؛ اینکه چطور و در چه برهه زمان استفاده کنیم، اهمیت دارد. در سال های گذشته با بی دقتی، دانش بومی قبلی را نادیده گرفتیم و به دلیل نیازی که به تامین آب به خاطر افزایش جمعیت داشتیم باید به حق آب های زیست محیطی بیشتر توجه می کردیم.

رئیس گروه خشکسالی و تغییر اقلیم پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور اضافه کرد: یکی از اثراتی که سازه های آبی بزرگ مانند سدها می توانند داشته باشند، می توانند پرت، تعرق و تبخیر را زیاد کنند. می توانستیم با استفاده از فناوری های قدیمی بومی که در هر منطقه، قوم های مختلف کشورمان آنها را ابداع کردند، منابع آب را با هزینه، عوارض زیستی و پرتی کمتر تامین کنیم.

وی با بیان اینکه دو مشکل اساسی در حوزه آب کشور داریم، عنوان کرد: مشکل نخست این است که ارزیابی نمی کنیم و مشکل دوم این است که هر کاری جسارت می خواهد. هر وقت جلوی ضرر را بگیریم سود کرده ایم و متاسفانه دلیل این عدم جسارت نیز عدم وجود گردش آزاد اطلاعات است.

در ادامه عبدالله فاضلی با بیان اینکه کشوری هستیم که بلایای مختلف طبیعی را داریم، گفت: از جمله این بلایا سیل و خشکسالی است و وقتی این دو بلایا را در کشور داریم، ناچار هستیم سد سازی را در کشور توسعه دهیم.

وی درباره دلایل توسعه سد سازی اظهار کرد: یکی از دلایل توسعه سد سازی، تنظیم و کنترل سیل و سیلاب است و این یک ضرورت است. دومین دلیل مدیریت منابع آب در زمان خشکسالی است که این کار را با ذخیره سازی مناسب منابع آب داریم.

وی با رد اصطلاح توسعه افراطی در سدسازی، عنوان کرد: البته به احداث بعضی از سدها منتقد هستیم یعنی سد همانطور که می تواند خوب باشد، اما در بعضی از نقاط نیز می تواند مضر باشد. سد زمانی می تواند مفید باشد که بر مبنای مطالعات کارشناسی باشد. عموما سدهایی که مضر هستند ناشی از فشارهای سیاسی و چانه زنی بوده است و این باعث اتلاف منابع مالی می شود اما با این حال توسعه سد سازی، افراطی نبوده است و باید انجام می شد.

مجری احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی خاطرنشان کرد: یکی از مباحث اصلی آمایش سرزمین توزیع جمعیت است و چون آمایش سرزمینی نداشتیم و جامعه نگری صورت نگرفته است، در یک نقطه مانند تهران که در فلات مرکزی قرار دارد، تمرکز جمعیت ایجاد شده است و متناسب با آن جمعیت اقدام به سدسازی کرده ایم.

وی با اشاره به امکانات به عنوان یکی از مولفه های استقرار جمعیت، عنوان کرد: در خیلی از روستاها امکانات فراهم کردیم اما به اصل موضوع که درآمدزایی است، هیچ فکری نکرده ایم و علی رغم امکاناتی که ایجاد کردیم، باز هم روستاییان به شهر آمدند و حاشیه نشین شهر شدند و این نتیجه عدم آمایش سرزمینی است. در حقیقت تصمیم سازی ما از پایین به بالا نبوده است و از بالا به پایین و به صورت حاکمیتی بوده است.

فواید سیلاب برای تالاب

علاوه بر آن، مسعود باقرزاده کریمی، معاون امور تالاب‌ها سازمان محیط زیست نیز در فروردین ماه ۹۵ با اشارع به فواید سیلاب ها

باقرزاده کریمی با اشاره به پدیده سیلاب در برخی استان‌های کشور در سال ۹۵ اظهار داشت: بارش‌های اخیر تا حدود زیادی ما را از برنامه جلو انداخت و تاثیرات بسیار مثبتی بر روند تالابی‌ها گذاشته است.

ویهمچنین اظهار کرده بود: بارندگی‌های اخیر موجب شده تا تالاب‌های شادگان و حتی جازموریان رو به بهبود بگذارند و تا حدودی آب در آنها جاری شود.

معاون امور تالاب‌ها سازمان محیط زیست خاطر نشان کرد: سیلاب‌ها فواید بسیاری برای تالاب‌ها دارند چرا که مواد غذایی برای تالاب‌ها را با خود همراه می‌کنند و ضمنا از شوری تالاب‌ها می‌کاهند.

باقرزاده کریمی: سیلاب‌های ناشی از باران را دارای فواید زیادی برای تالاب‌ها دانست و یکی از برنامه‌های مهم تالاب‌ها را آبگیری؛ آن هم از طریق باران عنوان کرد.

در روزهای اخیر و به سبب ورود سامانه بارشی به کشور استان‌های ایلام، چهارمحال بختیاری، خوزستان، کرمانشاه، کهکیلویه و بویر احمد، لرستان و همدان دچار سیلاب شدند و خسارت‌های به مردم وارد شده است.

گفت:‌ سیلاب‌ها برای تالاب‌ها به‌ویژه تالاب‌هایی که رو به خشک شدن هستند فواید بسیار زیادی دارد چرا که به غیر ورود آب به آنها موجب تعدیل شدن شوری تالاب می‌شود.

https://zistonline.com/vdce7n8f.jh8vni9bbj.html