بر اساس گزارشهای متخصصان، با بهکارگیری سیستم فاضلاب خانگی یا سپتیک سیستم میتواند در پاکیزه کردن آبهای فاضلاب و حفظ محیطزیست کمک کرد.
به گزارش زیست آنلاین، پاکیزه نگهداشتن آب وظیفه هر شخصی است. در طول سال ۲۰۱۸ میلادی منطقه حفاظتشده خاک و آب ژئوگا یا جیآگو (Geauga Soil and Water Conservation District) در ایالاتمتحده آمریکا اقدامات ساده و مؤثری را جهت کمک به پاک و زلالکردن آبهای سطحی ناشی از بارندگی، ذوب برفها و یخها و فاضلاب انجام دادند.
این هفته مسئولان این منطقه حفاظتشده همراه گروهی از متخصصان سازمان بهداشت عمومی ژئوگا (Geauga Public Health) از صاحبخانههای این منطقه خواستهاند تا در این کار مشارکت کنند. قابلتوجه است که از ۱۷ تا ۲۱ سپتامبر در ایالاتمتحده آمریکا بهطور ملی هفته مراقبهای سیستمهای فاضلاب خانگی (SepticSmart Week) نامگذاری شده است. با توجه به اینکه یکچهارم خانههای آمریکا از سیستمهای سپتیک استفاده میکنند، بیش از چهار میلیارد گالن فاضلاب هرروز روی سطح زمین پراکنده میشود.
لازم به توضیح است که سیستمهای سپتیک باید هر دو تا سه سال تحت نظارت و پمپاژ قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که در طول عمر خدمات خود، عملکرد مناسب داشته باشند. سیستمهای نگهدارندِ در از بین بردن خطرات ناشی از فاضلاب خانگی که سلامت انسان و یا محیطزیست را تهدید میکند، مؤثر است. درعینحال اگر این سیستم مشکل داشته و نتواند درست عمل کند میتواند باکتریها، ویروسها، نیتروژن و سایر آلایندهها را وارد منابع آب زیرزمینی کرده و آنها را آلوده سازد.
نگهداری و پیشگیری از تخریب این سیستم علاوه بر اینکه در سلامت زندگی افراد مؤثر است بلکه میتواند از سرمایهگذاری منابع آب و بهداشت عمومی نیز محافظت کند؛ بنابراین اگر هر فردی احساس وظیفه کرده و به این سیستم و مسئولان مربوطه کمک کند درنهایت به خود وزندگی خانواده خود کمک کرده است.
در ایران نیز این سیستم با عنوان سپتیک تانک یا انبار فاضلاب خانگی شناخته میشود که یکی از اجزای کلیدی سیستم فاضلاب است و شبیه یک دستگاه تصفیه فاضلاب کوچک کار میکند. در کشور ما از این سیستم درجاهایی که لولهکشی فاضلاب انجامنشده باشد، استفاده میشود. دستورالعملها و قوانین مربوط به اجزای دیگر سیستم فاضلاب شخصی توسط شوراها مشخص میشود. این اجزا بهصورت انتخابی میتواند شامل پمپها، دستگاههای هشداردهنده، تصفیهکننده یا پالایههای ماسکی، دفع مایع فاضلاب به معنی تخلیه فاضلاب، حوضچهها و گیاهان تمیزکننده طبیعی باشد.
لازم به توضیح است که نصب و نگهداری صحیح این سیستم فاضلاب خانگی هیچ مشکل محیطزیستی نسبت به سیستم فاضلاب شهری ایجاد نمیکند، اما نصب غیراصولی آن میتواند مشکلات خاصی زیستمحیطی ایجاد کند.
برخی از آلودهکنندهها، خصوصاً سولفات، در شرایط غیر هوازی داخل اینگونه انبارهای فاضلاب، به سولفید هیدروژن که گازی بیرنگ، سمی و آتشگیر با بوی مشابه تخممرغ فاسد است، تبدیل میشود. متان گاز بالقوه گلخانهای محصول دیگری از فاضلاب است. نیترات و ترکیبات نیترو به آمونیاک که گازی بیرنگ، تند و زننده، اشکآور و خفهکننده است تبدیل میشود. شرایط غیر هوازی داخل انبار تخمیر باعث تولید کربن دیاکسید و متان نیز میشود که همگی خطرناک و هشداردهنده هستند. در حال حاضر این سپتیک تانکها در ایران در اندازهها، حجمها و قیمتهای متفاوت تولید میشوند که توسط متخصصان امر قابلنصب در محل هستند.
سیستم راکتوربیولوژیکی بی هوازی (سپتیک تانک)سپتیک تانک ساده ترین نوع تصفیه خانه تک واحدی است که معمولا جهت تصفیه فاضلاب اجتماعات کوچک یا واحدهای مسکونی منفرد بکار برده میشود ودرآن تصفیه مکانیکی (ته نشینی) و تصفیه زیستی با کمک باکتریهای بی هوازی همزمان در آن انجام می گیرد .
مخزن سپتیک از حوض مستطیل شکلی تشکیل شده که فاضلاب باسرعت کمی به طور مداوم در آن جریان می یابد بطوریکه فاضلاب پس ازورود به انباره ، به علت همین کاهش سرعت جریان ، قسمتی از مواد معلق خود را به صورت ته نشینی از دست می دهد و از سوی دیگر انباره بیرون می رود .
درجه آلودگی فاضلابی که از انباره سپتیک بیرون می رود تقریبا معادل درجه آلودگی فاضلاب بیرون آمده از استخرهای ته نشینی نخستین می باشد . مواد ته نشین شده به صورت لجن درکف انباره با کمک باکتریهای بی هوازی هضم می شود . بطوریکه انباره سپتیک حداکثر یک تا دوبار در سال نیاز به خالی کردن پیدا می کند .
طول انباره های مستطیل شکل را ۲ تا۴ برابر پهنای آن انتخاب می کنند . عمق موثر برای انباره باید حداقل ۲/۱ متر باشد . درانباره های بزرگ باید از نظر اقتصادی درحدود ۲ تا۳ متر انتخاب گرددو به علاوه فاصله سطح فاضلاب تا سقف انباره باید ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر باشد. برای بهترزلال سازی فاضلاب معمولا انباره هارا از ۲ یا ۳ قسمت می سازند حجم قسمت اول را ۲ برابر قسمتهای بعدی انتخاب می کنند تا اینکه اولا تا حدودی نوسانهای فاضلاب را جبران نمایند و دوما آنکه مواد جامد بیشتری در آن ته نشین گردد .
یکی از مشکلات سیستمهای سپتیک ، وابستگی به دما میباشد. در بهترین شرایط از نظر دما و مواد آلی راندمان حذف مواد آلی در سیستمهای سپتیک ۴۰-۴۵ % میباشد. بهمین دلیل گزینه خیلی مطمئنی جهت تصفیه فاضلاب و یا پیش تصفیه نمیباشد ، اما در صورت وجود محدودیتهای مالی و مکانی میتوان از سیستم سپتیک استفاده نمود.