ستاد احیای دریاچه ارومیه موضوع توسعه کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه را به شورای عالی امنیت ملی برده است.
به گزارش زیست آنلاین، مسعود تجریشی در کارگاه آموزشی خبرنگاران در حوزه آب و محیط زیست که توسط کرسی یونسکو در دانشگاه شریف برگزار میشود، ضمن انتقاد از توسعه اراضی کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه گفت: مسئله مربوط به توسعه کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه را به شورای عالی امنیت ملی بردهایم و ستاد احیای دریاچه ارومیه موظف است گزارشهای مربوط به این موضوع و عملکرد سایر دستگاهها در اختیار رسانهها قرار داد.
مدیردفتر برنامهریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه در بخش دیگری از صحبتهای خود اظهارکرد: احیای دریاچه ارومیه وظیفه ستاد احیای دریاچه ارومیه نیست بلکه این ستاد تنها هماهنگ کننده و ناظر بر عملکرد دستگاههای مختلف در احیای این دریاچه است.
وی با اشاره به اینکه در آغاز تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه هیچ توافقی روی مسائل فنی دریاچه ارومیه وجود نداشت، گفت: ۷۵۰ نفر از متخصصان و کارشناسان برای تهیه برنامه احیای دریاچه ارومیه و رسیدن به اجماع در مورد مسائل فنی دریاچه حضور داشتند و نهایتا برنامه اجرایی و مالی برای احیای دریاچه طی پنج ماه تهیه و به سوالات و ابهامات مربوط به این موضوع پاسخ داده شد.
مدیردفتر برنامهریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه با تاکید بر اینکه برنامه اجرایی و مالی ستاد احیای دریاچه ارومیه بازبینی میشود،اظهارکرد: در بازنگری جدید برنامه ستاد احیای دریاچه ارومیه متوجه مشکلات اجرایی و مالی این برنامه شدیم.
تجریشی با اشاره به اینکه ستاد احیای دریاچه ارومیه برنامه و بودجه مورد نیاز را اعلام میکند، تصریح کرد: این اعتبارات به دستگاههای مختلف اجرایی به منظور انجام عملیات مورد نیاز اختصاص مییابد و در نهایت ستاد احیای دریاچه ارومیه عملکرد دستگاهها را پایش و نظارت میکند البته دانشگاههای منطقه اقدامات مربوط به نظارت را انجام میدهند.
وی تاکید کرد: عملکرد دستگاههای مختلف در ارتباط با احیای دریاچه ارومیه هر ساله به رئیس جمهوری گزارش میشود همچنین بهطور مرتب گزارش احیای دریاچه ارومیه به معاون اول رئیس جمهور ارسال میشود. باید بدانیم که ستاد احیا وظیفه اجرایی ندارد بلکه یک نهاد حاکمیتی و نظارتی است.
تجریشی با اشاره به وظیفه دستگاههای مختلف در احیای دریاچه ارومیه گفت: وزارت کشور اقدامات فرهنگی و اجتماعی مربوط به حوضه دریاچه ارومیه را انجام میدهد همچنین وزارت اقتصاد باید تضمین کند که بودجه لازم بهموقع تحویل داده شود. وزارت جهاد کشاورزی نیز در زمینه کاهش ۴۰ درصدی مصرف آب و کنترل گرد و غبارها در منطقه وظیفه دارد البته در زمینه پایشهای گرد و غبار سازمان هواشناسی نیز تکالیفی بر عهده دارد. بهطور کلی ستاد احیای دریاچه ارومیه، هماهنگ کننده کلیه فعالیتهای مربوط به احیای این دریاچه است.
مدیردفتر برنامهریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه در ادامه اظهارکرد: انتظار داریم رسانهها صرفا از ستاد احیای دریاچه ارومیه پرسشگری نکنند زیر نمایندگان مجلس و دستگاههای اجرایی مختلف در زمینه احیای دریاچه ارومیه تکالیفی برعهده دارند و باید پرسشگری از این بخشها نیز صورت گیرد.
جریشی با اشاره به اینکه خشکی تالابها تنها خاص ایران و دریاچه ارومیه نیست، گفت: واقعیت این است که خود ما این شرایط را ایجاد کردهایم و خود ما نیز باید آن را حل کنیم البته در مورد احیای تالابها از جمله دریاچه ارومیه میتوانیم از تجربههای موفق جهانی استفاده کنیم.
دو روز گذشته در تاریخ ۲ مهر ماه ۹۷ نیز، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه برخی مدیران هنوز موضوع بحران آب را جدی نگرفتهاند، گفته بود: اگر همینطور بیمهابا پیش برویم و امروز برای ما از فردا و نسلهای بعد مهمتر باشد، قطعا در برخی از قسمتها از جمله آبهای زیرزمینی شرایط را کاملا غیرقابل برگشت میکنیم. در ادامه به ارائه بخشی از صحبت های وی می پردازیم.
اگر دریاچه ارومیه خشک شود، دیگر شهری به عنوان تبریز نخواهیم داشتبه گزارش ایلنا، دریاچههای مصنوعی مانند دریاچه چیتگر با اهدافی چون قابلیتهای تفریحی و گردشگری، جذب گردشگر، تغذیهی سفرههای آب زیرزمینی و تلطیف هوای منطقه احداث میشوند، اما متاسفانه بعد از مدتی این دریاچهها مشکلات زیستمحیطی فراوانی را به دلیل راکد بودن آب برای منطقه ایجاد میکنند به تازگی نیز مسئولان محلی در استان آذربایجان شرقی قصد احداث دریاچه مصنوعی در شهر تبریز را داشتند که با مخالفت شدید مسئولان سازمان محیطزیست مواجه شد و این دریاچه درحالی که آبگیری هم شده بود، تخلیه شد.
مسعود تجریشی (معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا درباره مشکلات زیستمحیطی دریاچههای مصنوعی و تاثیر این دریاچهها بر بحران کم آبی در کشور گفت: معتقدم بحران کمآبی برای برخی مسئولان متفاوت است به طور مثال نگرانی وزیر کشور نسبت به بحران آب بسیار بیشتر از نگرانی وزیر جهاد نسبت به بحران آب است.
وی ادامه داد: وزیر کشور از این منظر نگران کمآبی است که در صورت نبود آب روستاها تخلیه شده و جمعیت روستایی به شهر آمده و هزینه شهر بیشتر میشود، از سوی دیگر تخلیه روستاهای مرزی امنیت را از بین میبرد و باید هزینه بیشتری برای امنیت کشور شود. همچنین بزهکاری و مشکلات اجتماعی در حاشیه شهرها به دلیل حضور این افراد بیشتر خواهد شد، بنابراین نگرانی وزیر کشور نسبت به بحران آب زیاد است.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به احداث دریاچه مصنوعی در شهر تبریز خاطرنشان کرد: وقتی در رابطه با احیای دریاچه ارومیه صحبت میکنیم، باید این موضوع را بدانیم که اگر دریاچه ارومیه خشک شود، دیگر شهری به عنوان تبریز نخواهیم داشت، این موضوع برای این نیست که مردم را بترسانیم بلکه یک واقعیت است.
وی با اشاره به گزارش وزیر کشور در روزهای پایانی سال گذشته خاطرنشان کرد: در روزهای پایانی سال گذشته طوفانی در غرب حوضه آبریز دریاچه ارومیه اتفاق افتاد که باعث شد تا دو هفته این منطقه با مشکل گرد و غبار مواجه شود به طوری که چشم چشم را نمیدید. بنابراین کارگروه استانی باید این موضوع را مدنظر داشته باشد؛ در صورتی که دریاچه ارومیه احیا نشود با مشکلات عدیدهای روبرو خواهند شد.
تجریشی با بیان اینکه برخی مدیران هنوز موضوع بحران آب را جدی نگرفتهاند، خاطرنشان کرد: ما هنوز به اهمیت این موضوع پی نبردهایم که اگر دریاچه خشک شود، تبریز هم باید جابجا شود. در خصوص دریاچه مصنوعی در تبریز هم به محض اینکه از ماجرا مطلع شدیم، جلوی آبگیری آن گرفته شد، اما احداث چنین دریاچههایی نشان دهنده این است که ما هنوز موضوع بحران آب را جدی نگرفتهایم.
وی تاکید کرد: اگر بتوانیم از منابع آبمان به خوبی استفاده کنیم و دریاچه اورمیه را به حالت تعادلی برگردانیم، آن قدر آب هست که با آن دریاچه مصنوعی احداث کنیم، اما در حال حاضر باید آبهای زیرزمینی را تغذیه کنیم و بعد به دنبال راحتی و آسایش برویم نه اینکه فقط به آسایشمان توجه کنیم، چراکه راحتی و آسایش امروز ما باعث میشود که نسل بعدی برای خود به فکر چاره باشد.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست درباره مشکلات دریاچه چیتگر نیز تصریح کرد: در اطراف دریاچه چیتگر مکانهایی وجود دارد که قرار بود تغذیه آب زیرزمینی از آنها صورت بگیرد، ایده اولیه دریاچه چیتگر هم این بود که وزارت نیرو بجای اینکه در پایین دست دریاچه سفرههای آب زیرزمینی را تغذیه کند، این دریاچه را ایجاد کند تا هم محل تفرجی برای مردم باشد و هم تغذیه آبهای زیرزمینی از طریق آن انجام شود و در واقع قرار بود این دریاچه با دو منظور ساخته شود.
تجریشی با تاکید براینکه آبهای زیرزمینی این منطقه کاملا از بین رفته است، گفت: متاسفانه انتهای دریاچه غیرقابل نفوذ شده و نمیتوانند عمق آن را بیشتر کنند و کارکرد اصلی این دریاچه یعنی تغذیه آبهای زیرزمینی به طور کامل از بین رفته است. متاسفانه اگر همینطور بیمهابا پیش برویم و امروز برای ما از فردا و نسلهای بعد مهمتر باشد، قطعا در برخی از قسمتها از جمله آبهای زیرزمینی شرایط را کاملا غیرقابل برگشت میکنیم.
احیای دریاچه ارومیه نیازمند عزم ملیزهرا ساعی، نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو گفت: برای احیای دریاچه ارومیه باید عزم ملی داشته باشیم چرا که با خشکی کامل دریاچه، نیمی از کشور دچار مشکلاتی همچون مهاجرت به دلیل وزش بادهای نمکی خواهند شد.
نماینده تبریز از تخصیص نیافتن کامل اعتبارات برای احیای دریاچه ارومیه در سال گذشته خبر داد و گفت: متاسفانه امسال نیز بودجهها به طور کامل تخصیص پیدا نکرده است، هر چند منتظر بارشهای پاییزه و زمستانه هستیم، اما باید فازهایی تعریف کرده و طبق آن به درستی پیش برویم.
بازخوردهای منفی بین المللی خشکی دریاچه ارومیهمحمد اسماعیل سعیدی، نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه احیای دریاچه ارومیه جزو اولویتهای اساسی استان است، گفت: احیای دریاچه ارومیه باید جزو اولویتهای دولت قرار بگیرد، چرا که خشکی آن مشکلات زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، تبعات سیاسی و امنیتی و بازخوردهای منفی بین المللی به همراه دارد.
وی با بیان اینکه طی سال گذشته اعتباری برای احیای دریاچه ارومیه تخصیص نیافته است، اظهار کرد: بنده طی ملاقاتی با آقای نوبخت دستوری مبنی بر ۸۰ میلیارد تومان برای اجرای پروژهی تصفیه خانهها و تکمیل رینک آب تبریز اخذ کرده و آن را به مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان جهت پیگیریهای لازم ارسال کردم.
وی ادامه داد: بنده وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه را به آقای نوبخت توضیح دادم که اگر پروژههای احیای دریاچه ارومیه در شرایط فعلی به اتمام نرسد، خسارت جبران ناپذیری برای کشور خواهد داشت.
نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس تزریق و هدایت پسابهای تصفیه خانه تبریز و شهرستانهای اطراف را اقدامی مثبت برای احیای دریاچه ارومیه عنوان کرد و گفت: باید تدبیری اتخاذ شده و اعتبارات لازم برای اتمام پروژههای دریاچه ارومیه تخصیص یابد.
سعیدی با تاکید به ضرورت تامین اعتبارات به موقع و پرداخت آن برای تکمیل پروژهها، ادامه داد: تا حدودی اقداماتی برای احیای دریاچه انجام شده ولی اگر پروژهها به حال خود رها شود طبیعتا نتیجهای مطلوب برای احیای آن اخذ نمیکنیم.
وی افزود: باتوجه به اینکه آبی به دریاچه ارومیه انتقال نیافته است، وضعیت کنونی آن بدتر شده است که عدم اخذ تدابیر، تصمیمات و تامین به موقع اعتبارات برای تکمیل پروژهها از دیگر علل وضعیت کنونی آن است.
وی با بیان اینکه اکنون چاه باغات اطراف دریاچه برای کشاورزان محدودیت ایجاد کرده و این اقدام نیز تبعات منفی دارد، گفت: نمیتوانیم روستاهای حاشیه دریاچه ارومیه -که امرار و معاش زندگی مردم از طریق کشاورزی است- را از بین ببریم چرا که نتایجی جز مهاجرت بیرویه روستاییان به شهرها و به وجود آمدن آسیبهای اجتماعی نخواهد داشت؛ بنابراین در این زمینه نیازمند اتخاذ تدابیر، تصمیات صحیح و منطقی هستیم که به نظر می رسد در این خصوص کوتاهی شده است.
بحرانی به نام ریزگرد نمکیفرهاد سرخوش، مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی گفت: اگر دریاچه را رها کنیم، انتشار ریزگردهای نمکی امکان زندگی را می گیرد، به طوری که ساکنان دو استان آذربایجان غربی و شرقی باید در مدت دو تا سه روز منطقه را تخلیه کنند چون در آن وضعیت هیچ موجود زنده ای توان تنفس و زندگی نخواهد داشت.
وی افزود: استحصال نمک از بستر دریاچه ارومیه تا پارسال ممنوع بود اما امسال با نظر سازمان محیط زیست و همان کارگروه مجوز برداشت داده می شود. مخالفت قبلی با برداشت از این جهت بود که شناسایی مناطق قابل برداشت مستلزم مطالعه بود، زیرا همین برداشت هم موجب ریزگرد نمکی می شود.
سرخوش اظهار داشت: رسوب گذاری نمک در قسمتهای مختلف متفاوت است؛ برخی قسمت ها ۴۰ سانت و در برخی دیگر به ۸۰ تا یک متر هم می رسد، وسط دریاچه رسوب گذاری زیاد و بالغ بر یک متر است. تنها نقاطی از بستر دریاچه که رطوبت دارد، قابل برداشت است تا بعد از برداشت، آب آن منطقه را پر کند و مانع از تبدیل شدن به کانون ریزگرد نمکی شود.
وی درباره بازگشت شوری به دریاچه گفت: دریاچه ارومیه ذاتا شور است و در بستر کوه های نمکی قرار دارد، اردبیهشت ماه که حجم آب دو میلیارد و ۱۰۰ تا دو میلیارد و ۲۰۰ متر مکعب بود، آنالیزها نشان داد که درصد نمکی آن ۲۲۰ تا ۲۵۰ گرم بر لیتر است که اکنون به ۳۸۰ تا ۴۰۰ گرم در لیتر رسیده است. اگر دریاچه به تراز اکولوژیک که داشتن ۱۴ میلیارد متر مکعب آب است، برسد درصد نمکی آن به ۱۵۰ تا ۱۶۰ گرم در لیتر خواهد رسید.