براساس آخرین آمار، مصرف برق ایران در دنیا در رتبه ۱۸ و این در شرایطی است که به اعتقاد کارشناسان، میزان مصرف در سرانه تولید و شدت انرژی تناسبی با سایر کشورهایی که رتبههای مشابهی در عرصههای اقتصادی مانند ما دارند، وجود ندارد.
بهگزارش زیست آنلاین، طی ۳۰ سال گذشته، سالانه بهطور متوسط بیش از ۵.۵ درصد رشد مصرف انرژی برق اتفاق افتاده و مقایسهای بین رشد مصرف انرژی الکتریکی و رشد جمعیت پس از پیروزی انقلاب اسلامی نشان میدهد که رشد مصرف برق هم از لحاظ پیک مصرف و هم از لحاظ میزان انرژی الکتریکی مصرفی، بیش از هشت برابر افزایش جمعیت بوده است.
آنطور که وزارت نیرو اعلام کرده، روند مصرف انرژی ایران طی سه تا چهار دهه گذشته، کاملا افزایشی بوده است؛ بهگونهای که همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی پیک مصرف برق ایران حدود ۳۶۰۰ مگاوات بوده است که این رقم در تابستان سال جاری، از مرز ۵۷ هزار مگاوات نیز عبور کرد. این در شرایطی است که جمعیت ایران نسبت به پیش از انقلاب، ۲.۵ برابر شده است، در مقابل پیک مصرف نیز حدود هشت برابر شده و علاوه بر این، رشد سرانه مصرف انرژی الکتریکی نیز تقریبا به همین نسبت اضافه شده است.
از سوی دیگر، میانگین مصرف برق در خانههای اروپا، ۳۶۰۰ کیلووات ساعت در سال است که دو برابر بیشتر از مصرف برق در خانههای چین و سه برابر بیشتر از میانگین مصرف در خانههای هند است. این در حالی است که پایینترین میانگین مصرف برق خانگی، به نپال مربوط است که برابر معادل ۳۲۰ کیلووات ساعت در سال برق در این کشور مصرف میشود.
بیشتر بخوانید: برنامه ۰۹۸ چگونه به کمک خاموشی میآیدهمچنین بر اساس آمار جهانی، شدت مصرف انرژی در ایران از تمام کشورها بالاتر است و چهار برابر متوسط مصرف انرژی در دنیا، شدت مصرف انرژی داریم؛ در این میان، شدت مصرف انرژی الکتریکی، سه برابر این مقدار بوده و این از یک مشکل نهادینهشده در مصرف انرژی ایران ناشی است.
اما با توجه به آمار آژانس بینالمللی انرژی، تا سال ۲۰۳۰ رشد مصرف کشورهای صنعتی و توسعهیافته محدود شده ولی کشورهای غیرصنعتی به شدت با رشد مصرف انرژی روبرو هستند که این امر بسیار نگرانکننده است. البته کشورهایی مانند آمریکا و اروپا به سمت کاهش مصرف انرژی پیش میروند ولی این امر در خاورمیانه و خصوصاً ایران، رو به افزایش است و درواقع ایران کشوری است که در آن مصرف انرژی الکتریکی، به ثروت تبدیل نمیشود و به هدر میرود که این امر بخاطر اسراف در مصرف انرژی برق در ایران است.
البته میزان مصرف انرژی برق در ایران، بهصورت مقطعی بوده است، بهطوری که در تابستان فشار برروی شبکههای ما بسیار زیاد میشود و در زمانهای دیگر این فشار برروی شبکههای برق وجود ندارد و این قضیه بیانگر این است که در مصرف انرژی الکتریکی، تعادل وجود نداشته و درنهایت به اتلاف انرژی الکتریکی منجر میشود.
در این میان، وزارت نیرو، بستههای تشویقی را برای کاهش مصرف در نظر گرفته است؛ بهگونهای که قرار شده پس از تصویب دولت برای مشترکان صرفهجو و کممصرف، معادل مبلغ صرفهجویی شده، هزینه برق آنها پرداخت شود تا شاید از این طریق، مصرف برق در ایران کاهش یابد.
خطر خاموشی بر سر همسایه ایران سایه افکندمعافیت ۴۵ روزه آمریکا به عراق برای واردات گاز طبیعی و برق از ایران رو به اتمام است و عراق قصد دارد هیاتی را به آمریکا اعزام کند که از تحریمهای واشنگتن علیه ایران، معافیت گرفته و به واردات گاز ایران ادامه دهد. معافیتی که اگر به کسب آن موفق نشود، خطر خاموشی بر سرعراق سایه خواهد انداخت.
به گزارش ایسنا، بعد از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریمهای نفتی علیه ایران، به برخی از مشتریان نفتی و گازی ایران برای ادامه واردات از ایران معافیت داده شد و عراق برای ادامه واردات گاز از ایران، موفق به کسب معافیتی ۴۵ روزه شد. البته مقامات عراقی اعلام کردند به حدود دو سال زمان نیاز دارند تا منبع جایگزینی پیدا کنند. اکنون مهلت عراق درحالی رو به اتمام است که آمریکا مجددا فشار خود را برروی این کشور بهمنظور قطع واردات از ایران افزایش داده است. درمقابل عادل عبدالمهدی - نخست وزیر عراق، اعلام کرده که این کشور هیاتی را به آمریکا اعزام خواهد کرد تا از تحریمهای واشنگتن علیه ایران، معافیت گرفته و به واردات گاز ایران ادامه دهد.
اقدامات عراقیها برای جایگزین کردن گاز و برق ایراندر این راستا، سیدحمید حسینی - کارشناس ارشد حوزه انرژی - با تایید این خبر که عراق مجددا هیاتی را برای مذاکره به آمریکا اعزام میکند، گفت: معافیتهای قبلی آمریکا به عراق ۴۵ روزه بود. بنابراین این موضوع که عراق دوباره از آمریکا برای ادامه واردات گاز از ایران مجوز بگیرد، مطرح است.
وی درباره وضعیت تامین برق در عراق توضیح داد: درحال حاضر ۸۰ درصد برقی که در نیروگاههای عراق تولید میشود، به گاز وابسته است و این کشور از نظر ذخایر گازی بسیار فقیر است. کارشناسان بر این باورند که اگر عراق بتواند همه گازهای همراه نفت خود را جمعآوری کند، میتواند ۳۵ میلیون مترمکعب گاز تولید کند. درحالی که عراق به حدود ۱۵ هزار مگاوات برقی نیاز دارد تا کمبودهای فعلی خود را برطرف کند و امکان اینکه با ۳۵ میلیون مترمکعب گاز، بتوان ۱۵ هزار مگاوات برق تولید کرد، وجود ندارد.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی، درباره اینکه عراق میتواند برای گاز یا برق ایران جایگزین پیدا کند، گفت: در دورهای که مسائلی بین ایران و عراق پیش آمد و وزارت نیرو، صادرات برق به عراق را برای دریافت طلب خود قطع کرد، باعث شد که عکسالعملهایی داخل عراق شکل بگیرد. برخی از وزرای عراق که علاقهای به گسترش ارتباط با ایران نداشتند، در هیات دولت مطرح کردند که سایر کشورهای همسایه را برای واردات برق و گاز بررسی کنیم و هیاتهایی را به عربستان، کویت و ...و روانه کردند. این اقدام آنها عملا نتیجهای در پی نداشت.
او ادامه داد: از سوی دیگر، عربستان اعلام آمادگی کرد که برای تاسیس برق خورشیدی، سرمایهگذاری میکند که قیمت آن یکچهارم قیمت برق ایران است اما باید گفت این طرحی نیست که به زودی به نتیجه برسد و هنوز به مرحله قرارداد هم نرسیده است.
امکان جایگزینی گاز و برق ایران برای عراق وجود نداردحسینی ادامه داد: از طرف دیگر، عراقیها از ادامه خرید برق و گاز از سایر کشورها، منصرف شده و متوجه شدند که عملا نمیتوانند کاری انجام دهند. اقدام دیگری که عراقیها انجام دادند این بود که برای تامین برق آینده عراق، با شرکتهای زیمنس و جنرال موتور مذاکراتی انجام دادند و ظاهرا قراردادهای بزرگی هم امضا کردند. اما این شرکتها اعلام کردند تا سال ۲۰۲۲ نمیتوانند این نیروگاهها را به بهرهبرداری برسانند. درواقع مذاکرات انجام شده اما بحث تامین مالی، فاینانس آن و نحوه قرارداد نهایی نشده است. بنابراین، عراقیها میدانند که به هیچوجه امکان جایگزینی گاز و برق ایران را ندارند.
وی ادامه داد: همچنین اوضاع در جنوب عراق بحرانی است و با وجود اینکه درحال حاضر از ایران گاز و برق وارد میکنند، اما باز هم مردم عراق، بهشدت ناراضی و بعضا آماده تظاهرات در بصره هستند. با این اوصاف، دولت عراق نه میتواند و نه میخواهد نسبت به خرید برق و گاز از ایران تجدیدنظر کند؛ بنابراین باید به آمریکا فشار بیاورد تا معافیتها را تمدید کند. نخست وزیر عراق هم اعلام کرده که این کشور بخشی از تحریمهای آمریکا علیه ایران نیست و علاقهای به همراهی با تحریم های آمریکا ندارد. به نظر من یا آمریکا مجبور است معافیتها را تمدید کند یا نباید کلا از آمریکا تبعیت کند.
به گفته این کارشناس اقتصادی، آمریکا درنهایت برای واردات گاز و برق از ایران به عراق معافیت میدهد اما هدف این کشور این است که سایر مسیرهای همکاری ایران و عراق را متوقف کند. درواقع میخواهد از این طریق به عراق فشار وارد کند و هزینههایی را بگیرد که عراق در سایر گزینهها با ایران همکاری نکند.