طی سالهای گذشته رویکرد جدیدی در پژوهشهای علمی حوزه پزشکی آغازشده که گویای استفاده گسترده از طب سنتی جهت پیشبرد مطالعات طب مدرن است. بسیاری از صاحبنظران اعتقاددارند قرن ۲۱ را میتوان آغاز دوباره عصر طب سنتی محسوب کرد.
به گزارش زیست آنلاین، چندی پیش تیمی از دانشمندان به سرپرستی پل یاتزو (Paul Iaizzo) از اساتید دانشگاه مینه سوتا موفق شدند قلب یک خوک را در محیط آزمایشگاه و خارج از بدن وی برای مدتی نسبتاً طولانی زنده و در حال حرکت نگهدارند. وی در این رابطه میگوید: من یک قلب گرم را در دستانم نگهداشته ام که در حال تپیدن است. درست مانند یک گل صورتیرنگ که من میتوانم حرکت بطن و دهلیزهای آن را حس کنم. این قلب دارای بافتی ضخیم بوده و بوی نسبتاً تندی دارد.
در حقیقت پژوهشگران به کمک لولهها و شریانهای مصنوعی و پالسهای الکتریکی توانستند در یک آزمایشگاه زیرزمینی قلب این خوک را برای مدت هشت ساعت زنده نگهدارند. پل یاتزو بر اساس یک روش سنتی طب کهن چین این قلب را با مواد شیمیائی مشابه با صفرای خرس شستشو داد. در باور طب سنتی چینی این ماده یعنی صفرای خرس برای بدن انسان بسیار مفید است.
این موضوع سبب شده است تا در حال حاضر بازار مصرف بزرگی برای تهیه صفرا خرس در شرق آسیا وجود داشته باشد و به همین دلیل برخی قاچاقچیان بهطور غیرقانونی خرسها را برای تولید صفرا پرورش میدهند. در این مراکز خرسهای نگونبخت در قفسهای کوچکی نگهداری شده و لولههایی به صفرای آنها وصل است که مایع داخل آن را تخلیه میکند.
به باور یاتزو این ماده به اندام خرس کمک میکند تا در طول خواب طولانی زمستانی خود آسیبندیده و سالم باقی بماند. هرچند این پژوهشگر میگوید: من هنوز از کارکرد قطعی و چگونگی عملکرد این ماده اطلاعی نداشته و نمیدانم آیا این ماده میتواند قلب پدرم را که براثر یک عارضه قلبی دچار مشکل شده درمان کند یا اینکه روزی به من و فرزندانم برای مبارزه با حملات قلبی کمک کند.
تاکنون مطالعات اندکی درزمینهٔ تأثیرات مفید طب سنتی انجامشده است. این کار عمدتاً توسط محققانی مانند یاتزو و بسیاری از دیگر دانشمندان که به دنبال یافتن روشهای مدرن درمانی بر پایه درمانهای سنتی هستند، انجامشده است. برخی از این تأثیرات، بسیار شگفتانگیز بوده و تأثیر عمیقی بر طب مدرن دارند. فرهنگهای باستانی متعددی از قطب شمال تا آمازون، از سیبری تا اقیانوس آرام در طول تاریخ موفق به ارائه روشهای سنتی درمانی در حوزههای مختلف شدهاند اما تمدن چین، دارای یکی از قدیمیترین و غنیترین مستندات پزشکی است و این موضوع سبب شده تا دانشمندان زیادی تلاش کنند از آن برای مطالعات خود بهره ببرند.
قدمت نوشتهها و کتب طب سنتی چینی به قرن سوم پیش از میلاد میرسد. از آن زمان پزشکان عملکرد بدن را تجزیهوتحلیل کرده و عملکرد آنها تفسیر و شرح میدهند. در این طب، روشهای درمانی مختلفی ازجمله داروهای گیاهی، ماساژ و طب سوزنی ارائه میشود. برای بیش از ۲۲۰۰ سال، طبیبان و دانشمندان به حوزه و قدرت این دانش افزوده و آن اصلاحکردهاند. این دانش در قالب کتابها و دستنوشتههایی با عناوین شگفتانگیز و مرموزی باقیمانده و اطلاعات ارزشمندی به دانشمندان ارائه میکنند.
طب سنتی و کهن چین تا اوایل قرن بیستم باقیمانده بود و همزمان با سقوط آخرین امپراتور چین توسط انقلاب دکتر سوت یان سن، طب سنتی در این کشور به حاشیه رفته و پزشکان بر تخصص غربی آموزش داده شدند. امروزه علیرغم اینکه سیستم پزشکی چین بر مبنای طب مدرن است اما هنوز طب سنتی چینی دارای طرفداران زیادی بوده و حتی اکثر بیمارستانهای چینی بخشهایی را برای درمانهای باستانی اختصاص دادهاند. چندی پیش نیز رئیسجمهور چین با اشاره به پتانسیل طب سنتی برای کاهش هزینهها و درمانهای نوآورانه، آن را بخش مهمی از سیاست سلامت کشور محسوب کرد. وی قرن ۲۱ را یک دوره طلایی جدید برای طب سنتی نامیده است.
از منظر پژوهشی، این موضوع حقیقت داشته و قرن ۲۱ میتواند یک دوران طلایی در طب سنتی باشد. دانشمندانی از دانشگاههای پیشرو در ایالاتمتحده آمریکا و اروپا، ازجمله UCLA، دوک و آکسفورد و همچنین بسیاری از مراکز پژوهشی و دانشگاهی آسیا، مطالعات جدید خود را بر پایه برخی از درمانهای سنتی برای بیماریهایی مانند سرطان، دیابت و پارکینسون بنانهادهاند.
باید در نظر داشت که تلفیق طب مدرن و سنتی در میان بیماران و داوطلبان مراقبتهای بهداشتی گسترش زیادی یافته و آمارها نشان میدهد طی سالهای گذشته مردم آمریکایی بهطور فزایندهای به درمانهای سنتی، بخصوص طب سوزنی روی آوردهاند و حتی در حال حاضر برخی از این روشهای درمانی تحت پوشش برخی برنامههای بیمه قرارگرفتهاند.
از سوی دیگر استفاده روزافزون مردم از اینترنت سبب افزایش مصرف داروهای گیاهی شده است که اغلب ارزانتر از داروهای تجویزشده توسط پزشک هستند. بیماران میتواند در مورد داروهای سنتی و تأثیرات آنها در فضای مجازی اطلاعاتی کسب کرده و حتی در برخی وبسایتهای فروش اجناس همچون آمازون، داروهای گیاهی را سفارش دهند. فیلمهای یوتیوب را در مورد نحوه آمادهسازی داروهای گیاهی بسیار افزایشیافته و آمارها حاکی از این هستند که در سال ۲۰۱۷ فروش مکملهای گیاهی در ایالاتمتحده به هشت میلیارد دلار رسید که گویای افزایش ۶۸ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۰۸ است. در حال حاضر محبوبت استفاده از طب سنتی در سراسر دنیا در حال افزایش است. درواقع طب سنتی یک سیستم قدیمی از درمان طبیعی بوده که با کسب نتایج قابلتوجه در بین مردم بسیار محبوب شده است. میتوان گفت استفاده از روشهای درمانی با داروهای گیاهی معمولاً بدون عوارض جانبی بوده و از پتانسیل بالایی برخوردار هستند.
طب سنتی قادر است بار اقتصادی مراقبتهای بهداشتی درازمدت را با ارائه روشهای یکپارچه برای بهبود نتایج بالینی کاهش دهد. علاوه بر آن این روش درمانی میتوان درمان اولیه برخی از بیماریها را با هزینه مناسب در اختیار بیماران قرار دهد.
در سطح مراقبتهای بهداشتی اولیه، دانش پزشکی سنتی میتواند در مدیریت بیماریهای جزئی و مراقبتهای بهداشتی پیشگیرانه عامل کمککننده باشد و درجاهایی که مراقبتهای بهداشتی مدرن کم یا غیرقابلدسترس است، طب سنتی میتواند پاسخ گوی نیازهای بیماران باشد. درمانهای طب سنتی درزمینهٔ مراقبتهای بهداشتی اولیه و سنتهای بهداشت محلی میتوانند عاملی بسیار مؤثر در کنترل یا درمان بیماریها محسوب شوند.
شرکتهای داروسازی در اتحادیه اروپا بهتازگی رویکرد مناسبی نسبت به داروهای گیاهی شرق آسیا نشان داده و از برخی از ترکیبات این گیاهان برای ساخت داروهای خود استفاده میکنند. در همین زمینه پرفسور گرهارد فرانز از مدیران ارشد و پژوهشگر مرکز داروسازی اتحادیه اروپا اعلام کرد: گیاهان داروئی کشور چین دارای استاندارد بالای کیفیتی بوده و میتواند بخش بزرگی از بازارهای درمانی را در سطح جهان به خود اختصاص دهد.