افزایش تولیدات مواد غذایی طی قرن گذشته بیشتر از آنکه گرسنگی را ریشهکن کند، شیوع چاقی را افزایش داده است و این مساله در عین حال تأثیر قابل ملاحظهای در تخریب محیط زیست داشته است.
به گزارش زیست آنلاین، کماکان به رغم اجرای برنامههای ملی، بینالمللی و تعهدات متعدد جامعه جهانی برای رفع گرسنگی، آمار گرسنگان به میزان غیرقابل قبولی بالا است.
علی میلانی بناب، متخصص سیاستهای غذا و تغذیه با بیان اینکه افزایش تولیدات مواد غذایی طی قرن گذشته بیشتر از آنکه گرسنگی را ریشهکن کند، شیوع چاقی را افزایش داده، گفت: این مساله در عین حال تأثیر قابل ملاحظهای در تخریب محیط زیست داشته است.
وی با بیان اینکه رویکردهای کنونی و غالب تأمین و تولید غذا نمیتواند به طور پایدار تضمینی برای سیر کردن ۵/۸ میلیارد جمعیت جهان تا سال ۲۰۳۰ باشد، گفت: تغذیه پایدار از موضوعات مهم و از دغدغههای جامعه علمی جهانی است که در کنگرههای بینالمللی مانند پانزدهمین کنگره تغذیه ایران به ابعاد گوناگون آن و راهکارهای ملی و بینالمللی برای دستیابی به آن پرداخته شد.
وی افزود: پروفسور جان کاوونی از دانشگاه فلیندرز استرالیا، به عنوان میهمان ویژه و سخنران کلیدی کنگره، جوانب پیچیده نظامهای غذایی، تغذیه پایدار و رژیمهای غذایی مبتنی بر نیازهای زیستی، اجتماعی و زیستمحیطی را تشریح و دیدگاهها، پارادایمها و برنامههای بینالمللی در خصوص تغذیه پایدار و سلامت عمومی را در این رابطه بیان کرد.
به گفته وی، بر اساس شواهد ارائه شده در این کنگره، ملاحظات زیستمحیطی، اجتماعی و سلامت عمومی و همچنین جریانها و دورنمای جهانی تأمین غذا، تغییر الگوهای غذایی باید بیش از پیش در برنامهریزیها، سیاستگذاریها و تصمیمسازیها مورد توجه قرار گیرد. به عبارتی بشقاب غذایی شهروندان کره زمین باید به گونهای متحول شود که علاوه بر تأمین نیازهای تغذیهای، حفظ منابع زیستی زمین را نیز تضمین کند. بنابراین هرچه از سهم منابع غذایی حیوانی در بشقاب غذایی کاسته و به منابع غذایی گیاهی برای تأمین غذا روی آورده شود، موجبات ارتقای سلامت عمومی، پایداری تولید غذا و حفظ کره زمین فرآهم خواهد شد.
میلانی بناب در خاتمه با اشاره به پیام این کنگره سه روزه به جامعه علمی، سیاستگذاران، تولید کنندگان و مصرف کنندگان غذا و همچنین فعالان محیط زیست، عنوان کرد: ایجاد تحول اساسی در نگرش، سیاستگذاری و اجرای برنامههای تأمین، تولید و مصرف مواد غذایی مهمترین پیام این کنگره است.
پیش از این، وزير بهداشت در همايش روز جهاني غذا در آبان ماه امسال (۹۷)، گفته بود، "تلاش براي دستيابي به گرسنگي صفر است"، و هدف جهاني دستيابي به گرسنگي صفر تا سال ٢٠٣٠ بدون توسعه مناطق روستايي امكان پذير نيست.
هدف جهانی دستيابي به گرسنگي صفر تا سال ٢٠٣٠، بدون توسعه مناطق روستايي امكان پذير نيست به گزارش وبدا، دکتر سیدحسن هاشمی در همایش روز جهانی غذا که در آبان ماه امسال برگزار شده بود، با بیان اینکه متاسفانه گرسنگي در سطح جهان به طور غم انگيزي در حال گسترش است، گفت: با توجه به ساختار قدرت در دنياي امروز و كارهايي كه از اين موجود دو پا سر مي زند، دست يافتن به چنين افتخاري كه همان به صفر رساندن گرسنگي است، بعيد است.
وزیر بهداشت نیز با اشاره به اینکه كره زمين قابليت تامين غذاي همه ما را دارد به شرطي آنكه تعهد جهاني براي دسترسي افراد به غذاي مناسب محقق شود، خاطرنشان کرد: آمارها نشان مي دهد كه يك چهارم از كل موادغذايي كه روزانه به عنوان ضايعات به هدر مي رود، براي غذا دادن به كل افراد گرسنه دنيا كافي است، اما افسوس كه جنگ، آب و هوا، اقتصاد و بي عدالتي نمونه هايي از موانع دستيابي به گرسنگي صفر در جهان هستند.
دکتر هاشمی با بیان اینکه در دنيايي كه مواد غذايي به اندازه تمام افراد توليد مي شود، متاسفانه يك نهم مردم كره زمين در گرسنگي مزمن به سر مي برند، تصریح کرد: براساس گزارش فائو در سال ٢٠١٦، تعداد افراد در معرض گرسنگي ٣٨ ميليون نفر بيشتر از سال ٢٠١٥ بوده است و هر روز حدود ٨٠٠ ميليون نفر در معرض گرسنگي و مشكل تهيه غذاي سالم هستند. بيش از نيمي از اين افراد در كشورهاي درگير جنگ زندگي مي كنند.
وزیر بهداشت با اشاره به اینکه زنان تقريبا ٦٠ درصد از گرسنگان جهان را تشکیل می دهند و حدود ٤٥ درصد از مرگ نوزادان نیز مرتبط با سوء تغذيه است، گفت: در حال حاضر، بازماندگان از رشد نيز، ١٥٥ ميليون نفر از كودكان زير ٥ سال را تحت تاثير قرار مي دهد.
دکتر هاشمی با ابراز تاسف بر اینکه اغلب كشورهاي داراي اقتصادهاي بزرگ بيش از توجه به اين موارد، در فكر مسائل اقتصادي خود از جمله فروش بيشتر سلاح و تجهيزات نظامي هستند، تصریح کرد: در سال ٢٠٥٠ ميلادي بيش از ٦٥ درصد از مردم جهان در شهرها زندگي خواهند كرد، بنابراين نياز به تامين مواد غذايي شهرهاي در حال توسعه از الزامات سال هاي آتي است.
وزیر بهداشت با تاکید بر اینکه هدف جهاني دستيابي به گرسنگي صفر تا سال ٢٠٣٠ بدون توسعه مناطق روستايي امكان پذير نيست، گفت: فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد) تخمين زده است كه به منظور تغذيه مطلوب افراد تا سال ٢٠٥٠، ميزان توليدات كشاورزي بايد حدود ٦٠ درصد افزايش یابد.
دکتر هاشمی با بیان اینکه ٨٠ درصد از افراد فقير دنيا در مناطق روستايي كه اشتغال آنها وابسته به امور كشاورزي، شيلات و جنگلداري است، زندگي مي كنند، تاکید کرد: حمايت از اين افراد و توسعه كسب و كار آنها در جهت كاهش سوء تغذيه، بهبود سيستم هاي موادغذايي و ايجاد سلامتي با حفظ منابع طبيعي زمين، از جمله راهكارهاي تامين امنيت غذايي در جهان است.
وزیر بهداشت در ادامه افزود: علاوه براين موارد، افزايش راندمان توليد موادغذايي، استفاده از بذر با مقاومت بالا، خشكسالي و بيماري، حذف آفت هاي منابع غذايي پس از برداشت، بهره مندي از به روزترين تكنولوژي ها و آموزش هاي مربوطه و همكاري صنايع با دانشگاه ها نیز در حصول نتيجه بهينه، مفيد خواهد بود.
دکتر هاشمی فقر را عامل مستقيم سوء تغذيه دانست و تصریح کرد: افرادي كه توان مالي تهيه موادغذايي سالم، يا به طوركلي موادغذايي را ندارند، بيشتر در معرض بيماري قرار دارند. براين اساس، زندگي سالم در نتيجه پيشرفت عدالت اجتماعي و اقتصادي ميسر خواهد بود و علي رغم اينكه تلاش هاي بسیاری در كشور ما انجام شده، اما هنوز در زمينه توسعه عدالت اجتماعي با ناكارآمدي هاي جدي در اين زمينه مواجه هستيم و اگر نگاهي به آسيب هاي اجتماعي در كشور بيندازيم، بيشتر متوجه اين ناكارآمدي ها خواهيم شد.
وزیر بهداشت در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: همكارانم در وزارت بهداشت با توجه به خط مشي ها و هدف گذاري هاي تعيين شده در سند چشم انداز بيست ساله نظام و سياست هاي کلی سلامت، ابلاغي از سوی مقام معظم رهبري، برنامه هاي عملياتي ارتقاي سلامت جسمي و رواني آحاد شهروندان را طراحي كرده و اميدوارم با حمايت دولت و مجلس و نیز دولت و مجالس آينده تا سال ١٤٠٤، جايگاه مناسبی در منطقه به دست آوریم.
دکتر هاشمی تصریح کرد: طبيعي است براي دستيابي به اين مهم، ساختارسازي و نهادسازي، نه به صورت موازي بلكه به صورت كارآمد در حوزه رفاه اجتماعي ضروري است.
وزیر بهداشت تاکید کرد: در توليد يا عرضه محصولات سلامت محور از جمله مواد غذايي و آشاميدني با توجه به ظرفيت هاي موجود در داخل كشور، حمايت از توليد داخل در راستاي سياست هاي اقتصاد مقاومتي از اولويت هاي وزارت بهداشت و به ويژه سازمان غذا و دارو است.
دکتر هاشمی توجه به بيماري هاي غير واگير را نيز موضوعي داراي اهميت دانست و گفت: امروز علاوه بر بيماري هايي كه ممكن است از غذاي ناسالم به انسان منتقل شود، بيماري هاي ناشي از تغذيه نامناسب و يا سوء تغذيه، جوامع بشري را با مخاطره مواجه كرده است، بنابراين در دو زنجيره توليد و مصرف غذاي سالم از مزرعه تا سفره، جدا از اينكه باید ايمني و سلامت غذا رعايت شود، نحوه و ميزان مصرف موادغذايي نيز داراي اهميت است.
وزیر بهداشت با تاکید بر اینکه هر يك از ما وظيفه داريم در هر روز از زندگي، براي حفظ سلامت خود، از برنامه غذايي مناسب بهره ببريم، گفت: اطلاع رساني و كمك به ارتقاي آگاهي مصرف كنندگان يكي از وظايف حائز اهميت همه دستگاه هاي ذي ربط و رسانه ها خصوصا رسانه ملي است.
دکتر هاشمی اجراي طرح كلي نشانگرهاي رنگي تغذيه اي را گامي بسيار موثر دانست كه سازمان غذا و دارو با همكاري صنايع غذايي در حال اجراي آن هستند.
وزیر بهداشت با اشاره به اینکه روز جهاني غذا به عنوان يك روز نمادين براي گروه ها و نهادهاي فعال در زمينه غذا و بهانه اي براي همگرايي و هم افزايي در راستاي تحقق دستيابي آحاد مردم به غذاي سالم و كافي در طول زندگي است، گفت: آرزو مي كنم روزي گرسنگي در جهان حذف شده و به صفر برسد و در كشور عزيزمان، ايران، پراكندگي و موازي كاري دستگاه هاي اجرايي و حاكميتي در حوزه ايمني غذا با تشكيل سازماني كه متولي تغذيه و ايمني غذا در كشور است، سامان پيدا كند.
دکتر هاشمی با تاکید بر اینکه متولي ايمني غذايي ايرانيان باید از اختيارات و امكانات لازم برخوردار باشد، گفت: در حال حاضر، دستگاه هايي مانند سازمان حفظ نباتات، دامپزشكي، غذا و دارو، سازمان ملي استاندارد، سازمان حفاظت محيط زيست، جهاد كشاورزي و سازمان شيلات و گمرك در زمينه ايمني غذايي بدون هماهنگي كامل و تقسيم كار مشخص و قانونمند، فعاليت هايي را انجام مي دهند، لذا بايد نقشه راه و ماموريت جامع براي اين كار تعريف كرد.
وزیر بهداشت در پایان با تاکید بر اینکه پس از گذشت حدود نيم قرن، باید قانون را با توجه به پيشرفت هايي كه صورت گرفته مجدد بازنويسي كنيم، یادآور شد: در سي سال گذشته هر زماني که صحبت از بازنگري قانون شده است، همه ترس آن را داشتند كه قانون به مجلس برود و آنقدر دستكاري شود كه همين قانون فعلي را نیز از دست بدهيم، لذا باید اين موضوع را با همكاري نزديك تر با مجلس شوراي اسلامي و نمايندگان حل كنيم.