طبق پژوهش دانشمندان، آکریلامید در مقایسه با دیگر مواد سمی شناخته شده در غذاهای مختلف می تواند برای انسان ها تا ۱۰۰ برابر خطرناک تر باشد. مقدار این ماده در سیب زمینی سرخ شده و چیپس بیشتر است.
به گزارش زیست آنلاین، اکريل آميد يک ماده سرطان زاي احتمالي است که در مواد غذايي غني از کربوهيدرات در اثر فرآيندهاي حرارتي با دماي بالا ايجاد شده و بنا به گزارش سازمان جهاني بهداشت، اين ماده علت يک سوم از سرطان هاي مرتبط با تغذيه مي باشد.
آکریل آمید یک ترکیب شیمیایی با فرمول C۳H۵NO است.
این ترکیب یک ماده اسیدی سرطانزا به شمار میآید و از حرارت دیدن کربوهیدراتها ایجاد میشود. آکریلامید در نان برشته، چیپس، تهدیگ و سوسیس برشته وجود دارد.
آکریلامید در بسیاری از غذاها اعم از غذاهای تهیه شده به طور صنعتی، در مراکز تهیه غذا و در منزل وجود دارد. آکریلامید هم در غذاهای اصلی مانند نان و سیبزمینی و هم در محصولات خاصی مانند چیپس، بیسکوئیت و قهوه میتواند وجود داشته باشد.
مکانیسم سرطانزایی آکریلامید در حیوانات آزمایشگاهی و انسان به خوبی مشخص نیست. در مطالعات حیوانی ارتباط مستقیم وابسته به دوز بین مواجهه با آکریلامید و سرطان در اندامهای مختلف موشها مشاهده شده است. در یک مطالعه بر روی افراد میانسال مشاهده شد که مصرف متوسط روزانه ۸/۴ میکروگرم آکریلامید در مقایسه با مصرف متوسط روزانه ۵/۹ میکروگرم آکریلامید از طریق مواد غذایی، خطر ابتلا به سرطان سلولی کلیه را افزایش میدهد. به دلیل این که مولکول آکریلامید، کوچک و هیدروفیل است، میتواند در بدن به طور غیرفعال انتشار یابد. به همین دلیل به طور تئوری تمام بافتها میتوانند در معرض سرطانزایی آکریلامید قرار بگیرند.
آیا می دانید آکریلامید موجود در خون افراد سیگاری به مراتب بیشتر از افراد غیر سیگاری است؟
آیا میدانید اکريل آميد که منبع آن مواد غذايي غني از کربوهيدرات حرارت دیده می باشد، علت يک سوم از سرطان هاي مرتبط با تغذيه مي باشد؟
آکریلامید چیست؟آکریلامید یک ماده اسیدی سرطان زاست که هنگام سوختن، برشته شدن یا پختن مواد کربوهیدراتی غلات در درجه حرارت بالا در محصولاتی چون نان، بیسکویت، کلوچه، برنج و سیب زمینی ایجاد می شود. در یک کیلوگرم چیپس حدود ۳۵۰۰ میکروگرم آکریلامید وجود است.
اما در کشور ما بیشترین نگرانی از حجم تولید و مصرف آکریلامید در نان است چون نان یکی از مواد اصلی در سبد غذایی ایرانیان است؛ به طوری که گفته می شود هر ایرانی حدود ۱۶۴ کیلوگرم در سال مصرف گندم دارد که البته این مقدار شامل ضایعات نان و فرآورده های دیگر هم هست.
آکریلامید در نان زمانی خود را نمایان می کند که نان بر اثر حرارت زیاد و مستقیم تغییر حالت داده و به رنگ قهوه ای یا سیاه درآید و این مشکل اصلی نان های مصرفی ماست که اغلب به صورت سنتی در تنور تهیه و در حرارت زیاد و مستقیم پخته می شوند.
باید بدانیم مصرف نان های برشته ای که رنگ آنها متمایل به قهوه ای شده و ظاهری مطلوب و خشک و طعمی لذیذ دارند و همچنین مصرف قسمت های سوخته نان ها هر چند کوچک و ناچیز، می تواند به میزان زیادی سم خطرناک آکریل آمید را وارد بدن مصرف کننده نماید.
مخاطراتاین ماده سمی به محض ورود به بدن تجزیه شده و ماده ای تولید می کند که می تواند با اثر روی DNA و ایجاد جهش در ژن ها موجب بروز سرطان، انواع عفونت ها، آسیب به سیستم ایمنی و عصبی شود. عوارض عصبی این سم شامل اختلال در هوشیاری، ضعف، تحریک پذیری و تغییرات رفتاری است. اختلالات باروری همچون تغییر در رفتارهای جنسی، ناباروری و سقط، تحریک و قرمزی پوست و چشم ها از دیگر عوارض آکریل آمید است.
توصیه هاسلامت خود را فدای طعم لذیذ نان های برشته نکنید و اگر قصد خرید نان های نازک برشته شده ای را دارید که حاوی زیره، کنجد، تخمه و … هستند آنهایی را که رنگ روشن داشته و در اصطلاح برشته نشده هستند انتخاب کنید. از تُست کردن نان اجتناب کنید و در صورت ضرورت نان را در درجه حرارت کم و به مدت کوتاه تُست کنید. در ترکیب سوسیس جهت ایجاد بافت مطلوب از مواد پرکننده ای چون آرد و نشاسته استفاده می شود. این مواد هنگام سرخ شدن سوسیس در روغن منجر به پف کردن و قهوه ای شدن آن می شوند که این ویژگی، محصول را بسیار خوش طعم و خوش ظاهر می کند اما باید بدانید قهوه ای شدن بیش از حد که در نتیجه سوختن ترکیبات کربوهیدراتی سوسیس است می تواند منجر به افزایش میزان آکریلامید محصول شود.
از برشته شدن نان حاشیه پیتزا بشدت اجتناب ورزید و در صورت برشته شدن حاشیه آن را دور بیندازید.
برای خرید نان سوخاری آنهایی را که رنگ روشن دارند انتخاب کنید.
از مصرف بیسکویت و کلوچه هایی که سطح زیرین آنها سوخته است، بپرهیزید.
ذخیره کردن سیب زمینی در یخچال توصیه نمی شود، چون در این دما فروکتوز بیشتری تولید شده و در نتیجه آکریل آمید بیشتری در اثر پخت در حرارت بالا مثل سرخ کردن به وجود می آید .
قرار دادن سیب زمینی در آب قبل از سرخ کردن به مدت یک ساعت سبب کاهش تشکیل آکریلامید می شود.
هر چقدر رنگ سیب زمینی هنگام سرخ کردن تیره تر شود، میزان آکریل امید تشکیل شده بیشتر است. یعنی رابطه ای مسقیم بین تشکیل آکریل امید و قهوه ای شدن در حین پخت وجود دارد.
نیمه آب پز کردن سیب زمینی قبل از سرخ کردن نیز سبب کاهش آکریل امید می گردد.
از سرخ کردن سیب زمینی های لکه دار نیز باید خودداری شود
کم کردن حرارت (در مراحل مختلف آماده سازی ماده غذایی) یا استفاده از حرارت غیر مستقیم در پخت.
اصولا کمتر چیپس و غذاهای سرخ شده، مصرف کنید.
بیشتر بخوانید: حفظ جان انسانها و کره زمین با رژیم پیشنهادی پژوهشگران درباره عوارض خطرناک مصرف چیپس چه میدانید؟چیپس دارای میزان زیادی از ترکیب آکریلامید است که سازمان جهانی بهداشت آنرا از جمله ترکیبات سرطان زا معرفی کرده است.
حقایقی وحشتناک درباره عوارض مصرف چیپسچیپس از جمله خوراکی هایی است کودکان و بزرگسالان علاقه زیادی به آن دارند و جزو محبوب ترین و پرطرفدارترین خوراکی ها است . اما باید بدانید که این خوراکی پر طرفدار یکی از مضرترین مواد غذایی است که احتمال بروز سرطان را افزایش میدهد.
تحقیقات جدید نشان داده است که دست کم ازهرپنج برگه سیب زمینی تهیه شده به عنوان چیپس، در یک برگه آن، میزان زیادی از ترکیب شیمیایی آکریل آمید وجود دارد که درزمان پخت و آماده شدن تولید می شود.
مصرف چیپس احتمال بروز سرطان را افزایش میدهدآژانس استاندارد غذایی (FSA) اوایل سال جاری با انتشار هشدارهایی درباره مصرف تکه های چیپس و سیب زمینی سرخ وپخته شده به علت وجود آکریل آمید جنجالی بزرگ ایجاد کرد. روزنامه دیلی میلی برخی از تولیدات از جمله برخی انواع غلات صبحانه، نان و بیسکوئیت وحتی غذاهای کودک را به علت هشدار اخیر، برای سلامتی انسان مضر دانست. این تحقیق نشان داد که ۱۶ نوع از مجموع ۹۲ نوع چیپس موجود ، دارای میزان زیادی از ترکیب آکریلامید است که سازمان جهانی بهداشت آنرا از جمله ترکیبات سرطان زا معرفی کرده است.