آتش بر جان و لب‌ها خاموش

به گزارش زیست آنلاین، شکار حیات وحش از یک طرف و آتس سوزی مراتع، گیاهان و جنگل ها از سوی دیگر، نظم و چرخه طبیعت و محیط زیست را بر هم می زند و این کار در آینده جز افسوس و حسرت چیز دیگری در پی نخواهد داشت .

یک دوستدار طبیعت گفت: حیات وحش زینت و زیور طبیعت هستند و اگر گونه های جانوری از بین بروند نه تنها زیبایی های طبیعت بکر و دیدنی از میان می رود بلکه زنجیره غذایی حیات وحش و چرخه زندگی به هم می خورد بطوریکه انسان ها نیز از این تهدید و آسیب دور نخواهند ماند.

رحمان مرادی افزود: متاسفانه آتش تهدیدی جدی برای از بین رفتن حیات وحش محسوب می شود و با آتش سوزی مراتع و جنگل ها سالانه تعداد زیادی از گونه های جانوری در دام شعله های سوزان و سرکش گرفتار آمده و جان خود را از دست می دهند.

یک شهروند زنجانی در این باره گفت: آتش زدن مراتع و جنگل ها به هیچ وجه کار درستی نیست و کسانی که به عمد این کار را انجام می دهند یقین بدانند که نه فقط طبیعت آسیب می بیند بلکه در این میان جانوران بسیاری که یارای فرار ندارند در دل آتش گرفتار شده و زند زنده در آتش سوخته و کباب می شوند.

امید عالمی افزود: متاسفانه برای برخی خزندگان و جوندگان که به کندی حرکت می کنند، هیچ امیدی به زنده ماندنشان نیست و به نظر می رسد کسانی که دست به چنین عمل ناشایست و بسیار زننده می زنند بیمار هستند و علاوه بر مداوا و درمان باید مورد پیگرد قانونی قرار گیرند و تاوان سنگین و ننگین کار نابخردانه و غیرمنظقی خود را بپردازند.

وی خاطرنشان کرد: طبیعت و گونه های جانوری متعلق به همه مردم است و آنها نیز به عنوان موجودات جاندار حق حیات دارند و نباید به هیچ بهانه ای مورد تهدید قرار گیرند که به هر حال این کار عمدی و سهوی جرم تلقی شده و با خاطیان بر اساس قانون رفتار شود.

فرمانده یگان حفاظت اداره کل محیط زیست استان زنجان گفت: آتش سوزی چه عمدی و سهوی نه تنها پوشش گیاهی را از بین برده و موجب آلودگی زیست محیطی می شود بلکه حیوانات کوچک جثه و کند حرکت را نیز زنده زنده کباب کرده و تلف می کند.

اسماعیل قلی زاده افزود: ماموران این یگان، پس از اعلام آتش سوزی در مناطق تحت مدیریت بلافاصله عازم محل می شوند و اگر آتش در مراحل اولیه بوده و وسعت نیز محدود باشد می توانند با اندک تجهیزات آماتوری در اختیار، نسبت به مهار و اطفا اقدام کنند اما اگر شعله گسترده و سرکش باشد در این صورت کاری از دستشان بر نیامده و به حتم نیاز به نیروی انسانی زبده و مجرب و تجهیزات مدرن است.

وی اظهار داشت: از ابتدای سال تاکنون، قریب ۱۲۶ هکتار از مراتع موجود در مناطق تحت مدیریت این استان، آتش سوزی اتفاق افتاد که ۱۱۵ هکتار آن در منطقه حفاظت شده انگوران در شهرستان ماهنشان و ۱۱ هکتار دیگر نیز در منطقه حفاظت شده سرخ آباد شهرستان های زنجان و طارم، طعمه حریق شد.

قلی زاده افزود: محیط زیست متعلق به همه است و ضرر و زیان و صدمات ناشی از آن نیز همه انسان ها را در بر می گیرد و با این اوصاف انصاف نیست، عده ای در پی تخریب و تهدید طبیعت و حیات وحش باشند و دود آن به چشم همه رفته و خشک و تر باهم بسوزند.

آتش سوزی بلای جان محیط زیست طبیعی و حیات وحش زنجان

رئیس اداره محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان نیز گفت: آتش سوزی مراتع و پوشش های گیاهی در این استان که متاسفانه امسال نیز به دفعات شاهد آن بودیم، حیات برخی از گونه های جانوری را نیز به جد تهدید می کند.

علی قرچه لو افزود: هنگام آتش سوزی های گسترده، گونه های مختلف جانوری که توان فرار سریع را ندارند در میان آتش قرار گرفته و صحنه های بسیار تلخ و ناخوشایندی بوجود می آید که دل هر انسانی را سخت منقلب می سازد.
وی اظهار کرد: پرندگان و چهارپایان به هنگام حریق شانس بیشتری برای فرار از منطقه آتش سوزی دارند اما جانوری چون مار و لاک پشت و حشرات که کند رو هستند هیچ شانسی برای ترک محل نداشته و به ناچار تسلیم سرنوشتی تلخ می شوند و فرقی ندارد که این آتش سوزی عمدی باشد یا سهوی.
قرچه لو افزود: در آتش سوزی که سال ۹۶ در شهرستان طارم اتفاق افتاد ۲ قطعه لاک پشتی را که زنده زنده طعمه حریق شده بودند مشاهده کردم که به حقیقت این کار به دور از انسانیت و جوانمردی بود.
وی به عموم مردم توصیه کرد از روشن کردن آتش در طبیعت به ویژه در فصل تابستان که هوا داغ و سوزان است به جد اجتناب شود چراکه ممکن است حریق به ظاهر خاموش شود اما پس از ترک محل از سوی طبیعت گردان و چوپانان، شعله ور شده و تمام منطقه را فرا گیرد.
قره چه لو با بیان اینکه ۹۰ درصد از آتش سوزی های رخ داده در مراتع و جنگل ها به دلیل عامل انسانی است افزود: برخی مواقع ممکن است انداختن یک ته سیگار نیز، منطقه ای را به آتش بکشد و خسارت و تلفات جبران ناپذیری را بجا بگذارد و علاوه بر وحوش، انسان ها نیز از تبعات منفی آن در امان نمانند.

آتش سوزی مرتع و جنگل واقعیتی تلخ و جبران ناپذیر

رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان نیز گفت: آتش زدن مراتع و جنگل ها، کار بسیار ناصحیح و زننده ای است که می تواند به حیات وحش نیز صدمه جدی بزند.

پرویز رستمی، افزود: متاسفانه هر سال در فصول گرم سال شاهد آتش سوزی هایی در نقاط مختلف این استان می شویم که ثمره آن از بین رفتن جنگل، مرتع، حاصلخیزی زمین و از بین رفتن جانوران خزنده و حشارت مفید است.

وی اظهار داشت: برخی از جانوران که کند حرکت هستند بیشترین آسیب از آتش سوزی را می بینند و چون قدرت فرار سریع ندارند بنابراین در میان شعله ها گیر افتاده و مرگ تلخ و ناگواری را تجر به می کنند که محصول انسان های ناآگاه و بی خرد است.

رستمی یادآور شد: پارسال که در منطقه حفاظت شده سرخ آباد اتفاق افتاد به چشم خود مشاهده کردم که چگونه حشرات و ملخ های بزرگ، مارها و لاک پشت ها، زنده زنده طعمه حریق می شدند.

وی یادآور شد: سال ۸۸ نیز در منطقه سهرین زنجان، یک مورد آتش سوزی گندم زار ارتفاق افتاد که خوشبختانه آهوان دشت سهرین زنجان که قدرت فرار داشتند جان خود را نجات دادند اما حشرات و جانوران کندرو از این مهلکه جان سالم بدر نبرند.

آتش سوزی مراتع و جنگل ها، خشک و تر را با هم می سوزاند

مدیر روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان نیز گفت: وقتی در منطقه ای آتش سوزی اتفاق می افتد شعله های سرکش آن خشک و تر و جاندار و بی جان نمی شناسد و همه را می سوزاند.

امجد باقری افزود: با از بین رفتن پوشش گیاهی و وحوش، آن منطقه زیبایی ها، طراوت و سرزندگی را از دست می دهد و در نهایت ضرر و زیان آن نیز متوجه خود انسان ها می شود پس مردم باید در حفاظت از مراتع و جنگل ها و حیات وحش، یاریگر محیط بانان و دستگاه های متولی باشند.

وی با اشاره به اینکه آتش گرفتن مراتع و تخریب پوشش گیاهی، موجب از بین رفتن زیستگاه جانوران می‌شود، اظهار داشت:مردم باید بدانند و یاد بگیرند آتش سوزی های عمدی و سهوی می‌تواند هکتارها مرتع و جنگل را مدت زمانی بسیار کم نیست و نابود کند پس لازم است از دست زدن به چنین کار فاجعه آمیزی خودداری کنند.

باقری افزود: آتش علاوه بر نابودی مراتع و جنگل ها و حیات وحش کندرو موجب از بین رفتن حاصلخیزی خاک و نابودی عناصر مفید زنده در آن می شود بنابرین بهتر است نحوه رفتار با طبیعت به انسان ها از همان دوران کودکی آموزش داده شود که در این میان والدین و دیگر بزرگان خانواده، مدارس و رسانه های گروهی می توانند در آگاه سازی و فرهنگ سازی برای حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی و حیات وحش، نقش مهم و سازنده ای ایفا کنند.

این استان از ۲۴۴ هزار و ۶۵۴ هکتار منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش و ۲۵۸ هزار و ۵۷۴ هکتار منطقه شکار ممنوع برخوردار است که در مجموع حدود ۲۲ درصد از کل وسعت استان زنجان به عنوان منطقه حفاظت شده، پناهگاه حیات وحش و منطقه شکار ممنوع محسوب می‌شود که به صورت مستمر توسط محیط‌بانان سبز پوش کنترل و پایش می‌شود.

در مناطق تحت مدیریت این استان گونه‌های جانوری مختلف ازجمله آهو، کل و بز، قوچ و میش، خرس قهوه‌ای، پلنگ، سیاه گوش، گرگ، گربه وحشی، کفتار، گراز، کبک دری، کبک چیل، طرلان، دلیجه، شاه بوف و عقاب طلایی، زیست می‌کنند.

منطقه حفاظت شده سرخ آباد در شهرستان های زنجان و طارم و با مساحت ۱۲۲ هزار و ۶۱۸ هکتار از سال ۱۳۷۵ تحت حفاظت قرار گرفته است.
دشت سهرین این منطقه یک زیستگاه با ارزش آهو محسوب می شود که دامنه ارتفاعی آن ۵۰۰ تا ۲ هزار و ۹۰۰ متر بوده و بارندگی و میزان دما متوسط سالیانه ۵۰۰ میلی متر و ۱۱ درجه سانتیگراد منطقه را دارای اقلیم های نیمه خشک مدیترانه ای معتدل کرده است.
پوشش گیاهی منطقه شامل ارس، گردو، سیاه تلو، زالزالک، انار وحشی، داغداغان، زرشک، زیتون و گون، آویشن، درمنه، کلاه میرحسن، چوبک، لاله، مرزه و ثعلب از جمله گونه های گیاهی آن است.
آهو، پلنگ، پازن، گراز، خرس قهوه ای، سمورسنگی، سنجاب زمینی، رودک، کبک دری، هوبره، عقاب، شاهین، دال، غاز خاکستری، خوتکا، لک لک سفید، باکلان، افعی البرزی، افعی شاخدار ایرانی، افعی زنجانی و ماهیانی نظیر کپور، سیم و اسبله، نیز از جمله جانوران این منطقه است.
منطقه حفاظت شده انگوران نیز با مساحتی برابر با ۹۲۲۹۷ هکتار از سال ۱۳۴۹ تحت حفاظت بوده و منطقه ای کوهستانی و تپه ماهوری در شهرستان ماهنشان، دامنه ارتفاعی ۱۲۴۰ تا ۳۳۲۰ متر، بارندگی و دمای متوسط سالیانه ۴۵۰ میلیمتر و ۶ درجه سانتیگراد و دارای اقلیم های مدیترانه ای و نیمه مرطوب معتدل است.
پوشش گیاهی منطقه نیز بطور عمده از لاله واژگون، درمنه، چوبک، گون، کلاه میر حسن، لاله، شقایق، کما، مرزه، شکر تیغال، گل حسرت به همراه درختان و درختچه هایی نظیر بنه، بادام، خینجوک، شیرخشت، زرشک، گردو و سنجد تشکیل شده است.
این منطقه زیستگاه مناسبی برای قوچ و میش ارمنی و پازن است دیگر گونه های جانوری منطقه نیز شامل 'خرس قهوه ای، روباه معمولی، سیاهگوش، سمور سنگی، کبک دری، کبک چیل، باقرقره، سار، دال، شاه بوف، غاز خاکستری، تنجه، آنقوت، حواصیل، خوتکا، اگرت بزرگ، افعی زنجانی، لاک پشت افغانی و ماهیانی از جمله سفید رودخانه ای، سس، زرده پر، اسبله است.
منطقه شکار ممنوع فیله خاصه از توابع بخش قره پشتلو و زنجانرود در شهرستان زنجان قرار دارد که از سال ۸۶ جزو مناطق شکار ممنوع استان زنجان اعلام شد و وسعت آن ۱۱۰ هزار و ۵۳۲ هکتار است.
گونه های درختی همانند درختان میوه و صنوبر و گونه های گیاهی همچون انواع آویشن، درمنه، انواع خانواده گندمیان و گیاهان بالشتکی و همچنین آهوی ایرانی، گراز، سمور سنگی، پرندگانی چون کبک، باقرقره، انواع پرندگان شکاری، انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر زمستانی و انواع خزندگان در این منطقه وجود دارد.
منطقه شکار ممنوع خرمنه سر که از اول آبان سال ۸۱ شکار ممنوع اعلام شده در شمال استان زنجان و دامنه جنوبی سلسله جبال البرز در شهرستان طارم واقع شده که این محدوده بین ۴۸ درجه و ۴۵ دقیقه و ۳۰ ثانیه تا ۴۹ درجه و۱۰ دقیقه و ۳۴ ثانیه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۴۵ دقیقه و ۱۰ ثانیه تا ۳۷ درجه و ۴ دقیقه و ۵ ثانیه عرض شمالی واقع شده است.
وسعت منطقه حدود ۷۷۸۸۵ هکتار بوده و دامنه تغییرات ارتفاع آن از ۳۰۰ تا حداکثر ۲۸۰۰ متر است و حیات وحش منطقه شامل کل و بز، خرس قهوه ای، پلنگ، سیاه گوش، گرگ، کفتار، گراز، کبک دری، کبک چیل، طرلان، دلیجه، شاه بوف، عقاب طلایی و انواع پاسری فرمها می باشد.
این منطقه دارای گونه های گیاهی نظیر ارس، بلوط، گردو، بنه، ازگیل، زالزالک، سیاه تلو، افرا، داغداغان، ولیک، آلبالوتلخه، بادام کوهی، راش و انواع گون است.
منطقه شکار ممنوع خراسانلو واقع در شهرستان های ابهر - خرمدره با منطقه حفاظت شده باشگل تاکستان همجوار است و در بین ۴۹ درجه و ۵ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۳۳ دقیقه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۶ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۲۶ دقیقه عرض شمالی واقع شده و وسعت منطقه ۷۰۱۵۷ هکتار و حداقل ارتفاع ۱۵۵۰ متر و حداکثر ۲۹۷۱ متر و دامنه تغییرات ارتفاعی نیز ۱۴۲۱ متر است.
این منطقه کوهستانی بوده و میزان بارندگی آن بالای ۴۰۰ میلیمتر در سال است.
پوشش گیاهی منطقه بطور عمده شامل چوبک، بومادران، گون، کلاه میرحسن، پسته وحشی، سیاه تلو است و زیستگاه قوچ و میش وحشی البرز مرکزی می باشد از گونه های دیگر حیات وحش منطقه می توان به خرس قهوه ای، پلنگ، سیاه گوش و از گونه های پرندگان به کبک معمولی نیز اشاره کرد.
منطقه شکار ممنوع خراسانلو به دلیل دارا بودن آب و هوای معتدل کوهستانی و زمین های حاصلخیز از تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری خاصی برخوردار است و بیش از ۱۳ نوع پستاندار از جمله قوچ و میش ارمنی و البرزی، آهو، پلنگ، خرس قهوه‌ای، خوک وحشی، گرگ و سیاه گوش و ۲۲ گونه از انواع پرندگان چون کرکس، قرقی، سینه سرخ ایرانی، دلیجه، سارگپه در این منطقه زیست می کنند.
پناهگاه حیات وحش انگوران بخشی از جنوب شرق منطقه حفاظت شده انگوران که خود از سال ۱۳۴۹ به حفاظت درآمد و در سال ۱۳۵۴ به پناهگاه حیات وحش تبدیل شد.
این منطقه کوهستانی و تپه ماهوری با مساحت ۲۹۸۳۳ هکتار در شهرستان ماهنشان قرار دارد و دامنه ارتفاعی ۱۲۸۰ تا ۲۲۰۰ متر بارندگی و دمای متوسط سالیانه ۴۰۰ میلیمتر و ۱۰ درجه سانتیگراد، منطقه را دارای اقلیم نیمه خشک معتدل کرده است.
از گیاهان مهم منطقه می توان به زرشک، بادام، تنگرس، بنه، خینجوک، کما، درمنه، لاله واژگون، گل حسرت، آویشن گون و انواع گندمیان اشاره کرد.
به گزارش ایرنا، وجود رودخانه های قزل اوزن، انگوران چای به همراه شرایط توپوگرافی خاص منجر به تشکیل زیستگاه های متنوع جانوری شده است. این منطقه از زیستگاه های مهم قوچ و میش ارمنی محسوب می شود و گونه های جانوری آن عبارتند از 'پازن، خرس قهوه ای، گرگ، سیاه گوش، شنگ، کفتار، روباه معمولی، کبک دری، کبک، دلیجه، عقاب، شاهین، اگرت بزرگ، انواع کوکرها، خوتکا، اردک سرسبز، درنا، باکلان، حواصیل، افعی زنجانی، افعی دماوندی، کورمار، لاک پشت برکه ای و ماهیانی چون زرده پر، سس ماهی، سفید رودخانه ای و اسبله است.

https://zistonline.com/vdcdjs0j.yt0fo6a22y.html