مشاهده پلنگ در منطقه حفاظت شده آق داغ خلخال چندین بار اردبیل و محیط زیست بکر این استان را به تیتر یک رسانه ها و شبکه های مجازی تبدیل کرده و همین مسأله کافی است تا حساسیت های لازم برای حفاظت از محیط زیست استان و همچنین گونه های جانوری افزایش یابد.
به گزارشزیست آنلاین، مشاهده تصاویر پلنگ در منطقه حفاظت شده خلخال سوالاتی را در اذهان عمومی ایجاد کرده که مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل در پاسخ به آن به ایسنا گفته است: منطقه حفاظت شده آقداغ خلخال به مساحت ۸۸ هزار هکتار به دلیل تنوع زیستی و وجود گونههای نادر گیاهی و جانوری از جمله پلنگ ایرانی مهمترین منطقه تحت مدیریت استان اردبیل است.
وی ادامه داد: گونه پلنگ ایرانی به عنوان یکی از مهمترین و شاخص ترین گونه حیات وحش استان در مناطق جنوبی استان و در منطقه حفاظت شده آق داغ قرار دارد و بارها محیط بانان و کارشناسان مشاهدات میدانی را گزارش کرده اند و طی سه سال اخیر در سه نوبت و به تعداد شش قلاده تصاویری از پلنگ در منطقه حفاظت شده آق داغ خلخال و منطقه شکار ممنوع دربند مشکول توسط محیط بانان و شهروندان ثبت شده است.
سعید شهند اضافه کرد: مشاهده مکرر پلنگ به عنوان گونه شکارگر راس هرم غذایی در منطقه بیانگر این است که امنیت زیستی گونه زنجیره غذایی حیات وحش در منطقه حفاظت شده آقداغ تامین و برقرار است که این گونه توانسته است تکثیر یافته و جمعیت خود را افزایش دهد.
حیات وحش استان اردبیل تنها به پلنگ های مشاهده شده در جنوب استان ختم نمی شود، بلکه گاهی خبرهای ناگوار در مشکین شهر به خصوص در زمینه کشتن خرس خبرساز می شود و این خبر خوبی برای دوستداران محیط زیست محسوب نمی شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل در این باره می گوید: خرس قهوه ای که بزرگ جثهترین گوشت خوار ایران است، پراکنش وسیعی در استان اردبیل به ویژه در مناطق کوهستانی سبلان علی الخصوص در محدوده حفاظتی شهرستان مشگین شهر دارد.
شهند می افزاید: افزایش جمعیت این گونه به دلیل مطلوبیت زیستگاهی و همچنین افزایش اقدامات حفاظتی (گسترش پاسگاه های محیط بانی و افزایش نیرو و حضور مستمر نیروهای یگان حفاظتی)، نصب تابلوهای هشدار دهنده، اجرای برنامه های آموزشی برای عشایر، زنبورداران و جوامع محلی، افزایش جرایم زیست محیطی اتلاف خرس قهوه ای در سال های اخیر از یک سو و متقابلا ساخت راه های دسترسی متعدد برای عبور و مرور عشایر، انبوه زباله های باقی مانده از حضور گردشگران و کوهنوردان در منطقه و وجود باورهای خرافی مانند استفاده از برخی از اعضای این گونه در مصارف پزشکی موجب تهدید زیست این جان دار شده است.
وی اضافه کرد: خشکسالی های چند ساله که باعث نزدیکی این گونه به باغات در فصل برداشت میوه ها و محل پرورش زنبورعسل و افزایش تقابل و تعارضات بین این گونه ارزشمند با انسان ها و نهایتا در مواردی باعث اتلاف این گونه ارزشمند به وسیله اقدامات خودخواهانه انسان ها می شود. خلاصه اینکه این انسان است که به زیستگاه خرس وارد شده و زیستگاه آن را اشغال کرده است.
افزایش جمعیت حیات وحش در استان اردبیل به خصوص در جنوب استان از دیگر مسائلی است که در حوزه محیط زیست خبری خوشایند محسوب می شود، اما اینکه دلیل این افزایش ها چه عواملی می تواند باشد، خود جای سوال است.
شهند می گوید: با توجه به پایان یافتن زادآوری پستانداران و جوجه آوری پرندگان بر اساس سرشماری و برآوردهای صورت گرفته جمعیت کل و بز به عنوان گونه شاخص و حمایت شده منطقه در جنوب استان به نسبت سال گذشته افزایش داشته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل اضافه می کند: در بحث افزایش جمعیت حیات وحش استان کاهش تخریب زیستگاه، کنترل شکار و صید، ممنوعیت صدور پروانه شکار پرندگان، بهبود شرایط اکوسیستمی و زیستگاهی و با توجه به شرایط آب و هوایی افزایش تعداد پاسگاه های محیط بانی و اجرای برنامه ریزی های عملیاتی گشت و کنترل مداوم مناطق با تلاش شبانه روزی محیط بانان از مهمترین عوامل بوده اند.
این مسئول در پاسخ به سوالی در مورد گونه های در حال انقراض حیات وحش استان پاسخ می دهد: بر اساس رده حفاظتی ملی در حال حاضر گونه های پلنگ ایرانی، خرس قهواه ای، کل و بز، سیاه گوش و از گونه پرندگان بومی قرقاول، کبک دری و غاز پیشانی سفید به عنوان پرنده مهاجر در معرض تهدید واقع است. براساس رده بندی حفاظت از گونه ها در حال حاضر گونه در حال انقراض مطرح نبوده ولی گونه در حال تهدید در استان موارد اشاره شده است.
وی در مورد تعداد انواع گونه های شناسایی شده در سطح استان اردبیل گفت: پستانداران 47 گونه، پرندگان بالغ بر 250 گونه، خزندگان 29 گونه، دوزیستان 8 گونه و ماهی ها 19 گونه تاکنون در استان اردبیل شناسایی شده است.
به گزارش ایسنا، حیات وحش جزو لاینفک اکوسیستم محسوب می شود که تهدید این گونه ها در حقیقت تهدیدی برای مسیر زندگی طبیعی انسان در زنجیره ای حیات بشری است بنابراین حیات وحش را نباید مزاحمی برای زندگی دانست بلکه باید آن را مکمل زندگی انسان دانست و تلاش شود در زمینه گونه های وحشی زندگی مسالمت آمیز و همزیستی مدنی داشت.