تصمیمات خلق‌الساعه اوضاع آب را بحرانی کرد/ شرایط تهران شکننده می‌شود؟

به گزارش زیست آنلاین، رضا حاجی‌کریم در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره تداوم خشکسالی در کشور اظهار داشت: ماجرا این است که ما با شرایط جدیدی مواجه نیستیم، کشوری داریم که 85 درصد اقلیم آن گرم و خشک است و از چند هزار سال قبل هم شرایط به همین شکل بوده است، ما سال آبی 1401-1400 را با ذخیره‌ای سپری می‌کنیم که 30 درصد کمتر از نرمال همیشگی بوده است، طبیعتا 30 درصد از نرم همیشگی نباید ما را با شرایطی مواجه کند که گفته شود تهران هم حال و روز خوبی ندارد، حال در نظر بگیریم اگر در طول این این روزها تا زمانی که وضع سدها نرمال شود شرایط خاص و بحرانی پیش بیاید ما با وضعیت شکننده‌ای مواجه می‌شویم.

وی تاکید کرد: بنابراین با شرایط جدیدی مواجه نیستیم،بلکه با واقعیت موجود و عملکرد بد خودمان مواجهیم، در مسیری که آن را توسعه می‌دانیم بحث آب را نادیده گرفته‌ایم و چشم روی محدودیت منابع آبی بسته‌ایم و شهرها را بدون اینکه به آب نگاهی بیندازیم توسعه دادیم، مثلا در تهران منطقه 22 را ساخته‌ایم در صورتی که نه آب دارد و نه زیرساخت‌های فاضلاب، برق و گاز آن حل شده است. سوی دیگر ماجرا این است که حاضر نبوده‌ایم برای صنعت آب سرمایه‌گذاری کنیم، در مطالعات مرحله سوم طرح جامع آب کشور اسنادی در پیوست دارد که نشان‌دهنده این است ما نیازمند چه حجم از سرمایه در افق 20 ساله هستیم، از آن افق 20 ساله سال‌های زیادی سپری شده و اکنون سوال اینکه آیا ما همه آن سرمایه‌گذاری که لازم بود را انجام داده‌ایم؟

این کارشناس حوزه آب تصریح کرد: در شهر تهران که مورد توجه ویژه است و بحران‌های آن بیشتر دیده می‌شود میزان سرمایه‌گذاری در حوزه بازچرخانی پساب، تصفیه محلی فاضلاب و کاهش مصرف چقدر بوده که امروز انتظار داریم مسئله آب حل شده باشد؟ عادت بد ما این است که انگشت اتهام را برای همه چیز به سمت مردم می‌بریم در حالی که مردم نباید متهم شوند، چون دولت‌هایی داشته‌ایم که وظایف قانونی خود را به لحاظ سرمایه‌گذاری و زیرساخت انجام نداده‌اند و صرفا به روزمرگی افتاده و تصمیمات خلق‌الساعه گرفته‌اند. مثلا شبکه‌های آبیاری پایین‌دست سد طالقان ساخته شده و آماده بهره‌برداری است اما به یکباره تخصیص زیادی برای تهران و کرج و شهرهای مسیر در نظر می‌گیرند، توالی این اقدامات غلط و ترک فعل‌ها منجر به شرایط بغرنج امروز شده است. بنابراین بحران به ما تحمیل نشده خودمان آن را بوجود آوردیم این اقلیم از دیرباز به همین شکل بوده است این ما بودیم که در این اقلیم این عملکرد اشتباه را داشته‌ایم.

وی با بیان اینکه ما در رابطه با حوزه مصرف آب شهری مقررات سختگیرانه نداریم، خاطرنشان کرد: یعنی اگر همین اکنون در شهر تهران ساخت و ساز یک ساختمان عظیم هم انجام دهیم در شرایطی که هر قدر هم که آب کم باشد حتما انشعاب آب را می‌گیریم، بخشنامه وزارت نیرو برای واگذاری انشعاب فاضلاب به مراکز تجاری و صنعتی یک گام رو به جلو است اما هیچ بحث بازچرخانی مطرح نیست، اگر مجتمع تجاری، تفریحی و ورزشی بزرگ داشته باشیم هیچ الزامی برای بازچرخانی فاضلاب وجود ندارد، در شهری مثل تهران، اصفهان، یزد و دیگر شهرها با این شرایط که بی‌آب هستند و تهدیدات بی‌آبی کم‌کم امنیتی شده و باید روی پدافند غیرعامل کار شود؛ هیچ الزام و ضوابطی برای بازچرخانی و تامین آب برای ساخت و سازها نداریم. تا زمانی که وزارت نیرو خود را مکلف به تامین آب می‌داند بدون اینکه محدودیتی اعمال کند، تا زمانی که خلا قانونی وجود دارد ‌و وزارت نیرو مسئول توزیع و وزارت‌خانه‌هایی مثل مسکن و کشاورزی که فقط مصرف‌کننده‌اند زیر یک چتر جمع نشوند مشکلات پابرجا است.

حاجی‌کریم گفت: به طور مثال طرح جامع آب کشور که مدیریت حوضه‌های آبریز بر اساس حوضه آبریز و نه تقسیمات کشوری باشد، گام رو به جلو است. اما مسئله این است که استاندار تصمیم‌گیرنده بوده و این خلاهای قانونی و مقرراتی کار را به نقطه امروز می‌رساند، بنابراین تا زمانی که قوانین  را اصلاح نکنیم و ضماتنامه‌های اجرایی نداشته باشیم هر سال این شرایط را شاهد خواهیم بود.