حفظ محیط زیست کوهستان و فرهنگ نگهداری از آن

نقش کوه در ایجاد ابر، پناهگاه زیست محیطی برای انواع گیاهان بویژه گیاهان دارویی و گونه های مختلف جانوری، محلی برای ذخیره یخچال های طبیعی و تامین آب شیرین آشامیدنی نقشی انکار ناپذیر است.

به همین مناسبت، دوستداران کوه و کوهستان و طرفداران حفاظت محیط زیست در این روز گرد هم می آیند و به مباحثی در جهت حفظ کوه می پردازند و امسال نیز، به همت ستاد توان افزایی سازمان های مردم نهاد و «انجمن حفظ محیط کوهستان» برنامه ای در این مرکز برگزار می گردد.

در اینجا،‌ نیز به نکاتی برای آشنایی علاقه مندان به محیط زیست و ورزش کوهنوردی می پردازیم:

روزی برای پاکسازی کوهستاندر سال های اخیر و از زمان ورود سمن ها و تشکل های زیست محیطی در جهت حل مسائل و مشکلات زیست محیطی، یکی از بخش هایی که به آن اهمیت داده شده است پاکسازی و حفظ حریم کوه بوده است. این تشکل ها در قالب گروه های مختلف و با عناوینی همچون «انجمن حفظ محیط کوهستان»، «دوستداران کوهستان»، «انجمن دوستداران دماوند کوه» و غیره، روز ۴ مهرماه (در ایران اولین جمعه مهرماه، چراکه روز چهارم مهر یک روز غیر تعطیل می باشد) را برای پاکسازی کوه انتخاب کرده اند و در این روز و یا روزهای اطراف آن برنامه هایی را جهت پامسازی کوه و کوهستان ترتیب می دهند.

اهمیت ورزش کوهنوردیاین رشته، جزو یکی از حاشیه دار ترین و مظلوم ترین شاخه های ورزشی می باشد. حتی فدراسیون کوهنوردی از کم بودجه ترین نهادهای ورزشی به شمار می رود. و خیلی کم خبرهای مربوط به این رشته را می شنویم و یا می خوانیم. ولی علاقه مندان این رشته، به صورت خودجوش و عاشقانه آن را پی گیری می نمایند.

اثرات کوهنوردی در انسانکوهنوردی باعث ایجاد آثار مثبتی در انسان می شود. کوهنوردان اصولا افراد صبور و با اراده ای هستند که از روحیه و اعتماد به نفس بالایی برخوردارند. با کوهنوردی قوای جسمی و روحی بدن و توانایی در برخورد با مشکلات در انسان افزایش می یابد و قدرت خلاقیت را بالا می برد.

کوهنورد کیست؟به شکل عام، گمان بر این است که کسانی که آخر هفته به کوه می روند و ساعاتی را برای تفریح در آنجا می گذرانند کوهنورد می باشند. اما باید به این این نکته توجه کنیم که تفاوتی بین کوهنورد و کوه رو وجود دارد. تعریفی که در جمله قبل گفته شد به کوه رو مربوط می شود. کوه رو دغدغه صعود و فتح قله را ندارد و صرفا جهت تفریح و رهایی از مسائل و مشکلات زندگی بدانجا پناه می برد تا دمی در آسودگی و فراغ بال نیرویی تازه در جان خود بدمد. اما کوهنورد کسی است که که برای رسیدن به قله، از سنگلاخ ها، رودها، گردنه های تند و خطرناک و مسیرهای صعب العبور و حتی حیوانات درنده می گذرد تا خود را به بالا برساند و چه بسا در این راه با خطراتی مواجه می شود که حتی ممکن است جان خود را از دست بدهد. احتمال سقوط بهمن، ریزش کوه و ... نیز می تواند برای وی پیش بیاید. به همین دلیل، کوهنوردان حرفه ای وسایلی برای مراقبت از خود باید به همراه داشته باشند از جمله طناب، کفش مخصوص، لباس مناسب گرم و سبک، ذخیره غذایی و وسایل کمک های اولیه. همچنین باید در حین صعود مراقب حفظ کوه و محیط زیست منطقه کوهنوردی خود باشند.

فرهنگ حفظ کوهستانبرخی به اشتباه و برای راحتی خود، از ظروف پلاستیکی و یا یکبار مصرف استفاده می کنند و پس از استفاده آن را در طبیعت رها می کنند. فرهنگ زیست محیطی کوهستان از جمله مواردی است که باید کوهنوردان به آن توجه داشته باشند. اما آسیب به کوهستان به رهاسازی زباله در آن ختم نمی شود. کوهستان به دلیل وجود منابع کانی و در حین تشکیل آن شکل گرفته غنی از معادن و سنگهای باارزش هستند و افراد سودجو با استخراج های غیر اصولی و غیر کارشناسی به تخریب آن دامن زده اند به نحوی که برخی از کوه ها به مرور ناپدید شده اند و دیگر اثری از آنها باقی نمانده است. تخریب کوه، به روند خشکسالی مناطق اطراف خود دامن زده و حتی می تواند منطقه ای را غیر قابل سکونت کند. اهمیت کوه در آب و هوا به حدی است که برخی کشورها آن را به صورت مصنوعی درست کرده اند. حال باید به این نکته توجه کنیم که چرا کشور ما که شامل چند رشته کوه و چند قله مهم است، باید در حفظ آن سهل انگاری کنیم؟ و چرا در نظر نمگیریم که کوه جزو منابع طبیعی و سرمایه ملی است و فقط متعلق به نسل ما ما نیست؛ بلکه آیندگان نیز از آن سهم دارند.

نکته بعدی که باید در نظر بگیریم، آلوده سازی کوهستان و رها کردن زباله در طبیعت آن باعث آلوده شدن خاک و در نتیجه بیمار شدن خاک، آب، گیاهان و جانوران آن منطقه می شود که به راحتی به انسانها نیز منتقل می گردد.

ونوس فرخی

https://zistonline.com/vdcewx8f.jh8oei9bbj.html