برای نجات کره زمین، کاهش فرزندآوری در کدام کشورها از اهمیت بیشتری برخوردار است

هم اکنون در آستانه سال 2020 جمعیت جهان 7/7 میلیارد نفر و متوسط نرخ باروری زنان 2/5 فرزند به ازای هر زن می باشد. با این روند تا سال 2050 جمعیت جهان به نزدیک ده میلیارد نفر می رسد. امسال در اواخر ماه ژوئیه یعنی 5ماه مانده به اتمام سال، ساکنان زمین تمام منابعی را که کره زمین می‌توانسته به‌طور طبیعی در سال 2019 برای مصرف آنها تأمین کند، استفاده کرده اند! این گزارش که در سایت شبکه جهانی فوت‌ پرینت منتشر شده؛ منابع آب، خاک و هوای سالم کره زمین را بررسی کرده و می‌گوید هم‌اکنون جمعیت زمین 1.75 بار بیشتر از آنچه اکوسیستم کره زمین اجازه مصرف به انسان‌ها می‌دهد، مصرف منابع داشته‌اند و طی 20 سال گذشته این روز (روز تخطی از زمین) دو ماه جلوتر امده است و مصرف منابع طبیعی انسان‌ها با شتاب افزایش می‌یابد که این زنگ خطری جدی برای ساکنان کره زمین است. مجمع جهانی اقتصاد، اخیرا گزارش ریسک‌های جهان برای ۲۰۱۹ را منتشر کرد. بر این اساس، از مجموع ۱۰ ریسک بزرگ جهان در ۲۰۱۹ - بر پایه احتمال وقوع و میزان اثرگذاری - شش ریسک مربوط به محیط‌ زیست است. دریچه فرصت برای جلوگیری از تبعات گرمایش جهانی که قبلا تصور میشد 12سال اینده است، اکنون به 18ماه اینده محدود شده است!

صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، جمعیت جهان در سال 2100 را در چهار سناریوی رشد ثابت، رشد بالا، رشد متوسط و رشد پایین محاسبه و پیش بینی کرده است. (تصویر پیوست)
در سناریوی رشد ثابت که با فرض ادامه تولیدمثل با نرخ باروری کنونی (2/5 فرزند به ازای هر زن) بوده است، جمعیت جهان در سال 2100 حدود 26/5 میلیارد نفر (3/5 برابر جمعیت کنونی) پیش بینی و تخمین زده شده است که قطعا خارج از توان و تحمل منابع طبیعی و محیط زیست کره خاکی است و می تواند سالها قبل از آن منجر به نابودی کل زمین و منابع آن شود!
در سناریوی رشد بالا که با فرض افزایش جمعیت با نرخ باروری 2 فرزند به ازای هر زن بوده است، جمعیت جهان در سال 2100 حدود 16/5میلیارد نفر براورد شده است که باز هم رقم بالایی است
در سناریوی رشد متوسط که با فرض افزایش جمعیت با نرخ باروری 1/5 فرزند به ازای هر زن بوده است، جمعیت جهان در سال 2100 حدود 11 میلیارد نفر براورد شده است که محتمل ترین سناریوست
در سناریوی رشد پایین که با فرض افزایش جمعیت با نرخ باروری 1 فرزند به ازای هر زن بوده است، جمعیت جهان در سال 2100 حدود 7/5 میلیارد نفر براورد شده است که با توجه به مطالعاتی که در زمینه جمعیت مطلوب و بهینه برای جهان صورت گرفته است، بهترین و مطلوب ترین سناریوی ممکن است.
برای نزدیک شدن به سناریوی رشد پایین (بهترین وضعیت) نیاز به یک عزم و اقدام همگانی و جهانی برای کاهش فرزنداوری و حرکت به سمت تک فرزندی است. در سالهای اخیر جنبش ها و پویش های مختلفی در این راستا در کشورهای توسعه یافته نظیر امریکا و انگلیس شکل گرفته است که سعی در ترویج تک فرزندی یا بی فرزندی دارند.

اما سوال مهم این است که کاهش فرزنداوری در کدام کشورها از اهمیت بیشتری برخوردار است. اکنون در پی یافتن پاسخ این پرسشیم:

گروه اول: کشورهایی با بالاترین نرخ باروری و عمدتا افریقایی
از 30 کشور با بالاترین نرخ باروری بجز افغانستان و عراق بقیه از قاره افریقا هستند. بالاترین نرخ باروری نیز متعلق به کشور نیجر با 7فرزند به ازای هر زن می باشد. مسلما اولین گروه از کشورهایی که باید تلاش شود نرخ باروری شان بشدت کاهش یابد کشورهای افریقایی و بخصوص 30 کشور با بالاترین نرخ باروری در جهان هستند. متاسفانه برنامه های کنترل جمعیت و بهداشت باروری در این کشورها به خوبی اجرا نمی شوند و اکثر آنها درگیر فقر، فساد، جنگ و ناامنی هستند که همه این موارد کار کنترل موثر باروری را با مشکل جدی مواجه می کنند

گروه دوم: کشورهایی با بیشترین جمعیت و عمدتا اسیایی
با توجه به انکه رشد جمعیت حالت تصاعدی دارد بنابراین اهمیت کنترل و محدودسازی جمعیت در کشورهایی که در حال حاضر جمعیت بالایی دارند حائز اهمیت است در این بین بایستی به چین و هند که هر کدام جمعیتی حدود 1/4 میلیارد نفر دارند اشاره کرد البته چین از حدود 40سال پیش سیاست موفق تک فرزندی را اجرا کرد که نقش موثری در کنترل جمعیت آن کشور ایفا کرد اما هند در این زمینه چندان موفق نبوده است بطوریکه تا چند سال اینده جمعیت آن از چین نیز فراتر میرود و به پرجمعیت ترین کشور جهان تبدیل می شود. در این بین باید به 5 کشور پرجمعیت بعدی یعنی امریکا که حدود 330 میلیون نفر جمعیت دارد و اندونزی، پاکستان، برزیل و نیجریه که هر کدام بالای 200 میلیون نفر جمعیت دارند نیز اشاره کرد. در مورد پاکستان و بخصوص نیجریه نگرانی مهم دیگر نرخ بالای باروری انهاست که انها را مستعد انفجار جمعیت می کند. پنج کشور بعدی نیز در حال حاضر هر کدام جمعیتی بالغ بر 100 میلیون نفر دارند.

گروه سوم: کشورهایی با بیشترین سرانه مصرف و عمدتا اروپایی
پیشتر بر اساس این نمودار اشاره شده است که چه کشورهایی بالاترین میزان مصرف از منابع جهانی را دارند بر این اساس کاهش فرزنداوری در این کشورها می تواند نقش موثر و بسزایی در کاهش فشار به محیط زیست کره زمین داشته باشد. این کشورها به ترتیب عبارتند از: امریکا، استرالیا، روسیه، آلمان، سوییس، ژاپن، انگلیس، فرانسه، ایتالیا، پرتغال و اسپانیا که طبق گزارش شبکه جهانی فوت پرینت هر کدام بین 2/5 تا 5 برابر سریعتر از انچه زمین توانایی بازسازی منابع طبیعی بوسیله اکوسیستم ها را دارد؛ از منابع آن استفاده می کنند که براستی فاجعه امیز و نگران کننده است. همچنین طبق این نمودار در حالیکه در متوسط جهانی، به ازای هر انسان 60 تن دی اکسید کربن در سال تولید و منتشر میشود این میزان برای امریکا 120تن به ازای هر فرد یعنی دو برابر متوسط جهانی است!

گروه چهارم: بقیه کشورهای جهان!
آیا با این تفاسیر بار مسوولیتِ کاهش نرخ باروری جهان تنها بر دوش کشورهای سه گروه بالاست؟ پاسخ قطعا منفی است. هرچند کشورهای مورد اشاره در سه گروه بالا بایستی سهم و نقش عمده ای در کاهش نرخ باروری ایفا نمایند، اما این موضوع چیزی از اهمیت و نقش سایر کشورها در کاهش نرخ باروری کم نمی کند. قطعا جهان برای رسیدن به جمعیت مطلوب و بهینه و دستیابی به متوسط نرخ باروری یک فرزند به ازای هر زن به تلاش و همکاری تمام کشورها نیازمند است چرا که جهان همچون کشتی و کشورهای مختلف نیز همچون مسافران این کشتی هستند که به کمک و همکاری یکدیگر برای به سلامت به مقصد رسیدن نیاز دارند./ساحت زیست

https://zistonline.com/vdcj8aeo.uqev8zsffu.html